Η δεκαετία που το μπάσκετ έγινε άθλημα για όλους -τους αθλητές

Εκεί που νόμισες πως δεν γίνεται τρέξουν περισσότερο οι ομάδες του ΝΒΑ, αυξήθηκαν περαιτέρω οι κατοχές. Εκεί που έλεγες δεν είναι δυνατόν να εκτελούν περισσότερα τρίποντα, τα νούμερα δείχνουν πως σε αυτήν τη ζωή όλα γίνονται. Και του σπανού τα γένια.

Το Μιλγουόκι είναι -έως τις 20/12- στο Νο1 της λίστας με τον κωδικό ‘pace‘, με 107.2 κατοχές ανά 48 αγωνιστικά λεπτά. Ακολουθεί το Χιούστον με 106.5, τρίτη είναι η Ουάσινγκτον με 106.4 και τέταρτο το Μέμφις με 106.0.

✔ Τη σεζόν 2018-19 στην κορυφή της regular season, ήταν η Ατλάντα με 106.4. Οι 27 από τις 30 ομάδες είχαν πάνω από 100 (οι εξαιρέσεις ήταν οι Πίστονς, οι Καβς και οι Γκρίζιλς).

✔ Τη σεζόν 2017-18 στο Νο1 ήταν η Νέα Ορλεάνη με 102.7. Συνολικά, μια ντουζίνα οργανισμοί (Πέλικανς, Σανς, Λέικερς, Σίξερς, Ουόριος, Νετς, Κλίπερς, Χοκς, Χόρνετς, Μπουλς, Μάτζικ και Καβς) είχαν τουλάχιστον 100 κατοχές ανά ματς.

✔ Τη σεζόν 2016-17 ηγήθηκε το Μπρούκλιν (103.6) των 9 ομάδων με 100+ κατοχές κατά μ.ο. (Σανς, Ρόκετς, Ουόριορς, Σίξερς, Λέικερς, Νάγκετς, Θάντερ, Πέλικανς).

✔ Τη σεζόν 2015-16 επτά ήταν αυτοί που χαν τουλάχιστον 100 κατοχές. Πρώτο ήταν το Σακραμέντο (102.2). Ακολούθησαν οι Ουόριορς, Σέλτικς, Σανς, Ουίζαρντς, Σίξερς και Ρόκετς.

✔ Τη σεζόν 2014-15 οι μόνοι που ‘χαν περισσότερες από 100 κατοχές ήταν οι Ουόριορς (100.7).

Ας κάνουμε μια στάση εδώ, καθώς μέσα στη δεκαετία ήταν που έγινε το μπάσκετ επιστήμη (literaly) και έχουμε όλα τα νούμερα που αποδεικνύουν όσα θα διαβάσεις σήμερα.

Συνεχίζουμε με τα τρίποντα, όπου πια δεν υπάρχει οργανισμός που να μην δίνει σε αυτόν τον τρόπο το 1/4 των προτιμήσεων (σε σουτ), σε κάθε ματς. Μέχρι και οι Σπερς εκτελούν 26.4 ανά αγώνα, αριθμός που πέρυσι ήταν 24.8. Το Χιούστον είναι στην κορυφή (φευ) με 45.4 προσπάθειες ανά ματς, το Ντάλας έχει 40.9 και το Μιλγουόκι 39.4. Εναρμονισμένος με την τάση, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο έχει τετραπλασιάσει φέτος τις προσπάθειες από την περιφέρεια, συγκριτικά με ό,τι έκανε την πρώτη του σεζόν στο ΝΒΑ. Πέρυσι οι Ρόκετς ηγούνταν με 45.1 και οι επόμενοι (Μπακς) είχαν 38.2. Πριν δυο χρόνια οι ‘Ρουκέτες’ είχαν από 41.9 και οι δεύτεροι Νετς 35.7, με τους τελευταίους Γουλβς να δοκιμάζουν 22.5.

Τα τρίποντα είχαν στο μπάσκετ συνέπεια ανάλογη με εκείνη του αερίου, όταν βρει χώρο να ‘τρυπώσει’. Άπαξ και έγινε η αρχή, δεν υπάρχει τέλος. Όσο αυξάνουν την κυριαρχία τους στις προτιμήσεις, ‘χάνονται’ κάποιοι άλλοι τρόποι σκοραρίσματος, που θα τους έλεγες και τέχνες.

Για έκτη συνεχόμενη σεζόν, τα post up παρουσιάζουν πτώση στις προτιμήσεις των ομάδων, γεγονός που έρχεται ως φυσική συνέπεια των αλλαγών που ‘χουν γίνει στους κανονισμούς και ευνοούν το γρήγορο ρυθμό (για να χαίρεται ο φαν) και την ενίσχυσης του Moreyball. Θα σου πρότεινα να κάνεις το click, για να διαβάσεις αναλυτικά τη φιλοσοφία πίσω από τον τύπο που διέλυσε τη σχέση των Ρόκετς -και του ΝΒΑ- με την Κίνα.

Αν δεν έχεις χρόνο, θα σου πω εν συντομία πως ο Ντάριλ Μόρεϊ ήταν ο λόγος που το ‘σκεπτόμενο’ μπάσκετ, το πειθαρχημένο, με τις αρχές και τις αποφάσεις που στηρίζονται σε μια λογική μας εγκαταλείπει όλο και περισσότερο, χρόνο με το χρόνο -κυρίως στην κανονική περίοδο, διότι εξυπακούεται πως για να πάρεις πρωτάθλημα οφείλεις να ξέρεις και το σπορ στη βάση του.

Για τη μία τοις χιλίοις που δεν γνωρίζεις (ή δεν θυμάσαι) τι είναι post up, δες. Ή διάβασε ότι παίρνεις θέση στο low post (την περιοχή μεταξύ της γραμμής του φάουλ και του καλαθιού), απέναντι σε πιο κοντό αμυντικό, έχεις την πλάτη στο καλάθι -για να προστατεύσεις την μπάλα από τον αμυντικό- και ή γυρνάς και εκτελείς ή τον πας -τον αμυντικό- μέχρι μέσα, γυρνάς και σκοράρεις -πιο εύκολα.

To 2015, όταν οι Ουόριορς πήραν δαχτυλίδι χάρη στη λατρεμένη σχέση που σύναψαν με το τρίποντο, o Ζακ Λόουι είχε γράψει στο Grandland πως “ο θάνατος του post up προκαλεί νοσταλγία για το παρελθόν και το φόβο πως το ΝΒΑ οδηγείται προς την ομοιογένεια, κατά την οποία όλες οι ομάδες θα σκοράρουν με ντράιβ που θα καταλήγουν σε τρίποντα από τη γωνία, λέι απ και ελεύθερες βολές. Τι θα γίνει αν παίζουμε όλοι Rocketball;”. Ναι, έβλεπε μπροστά από την εποχή του. Όλες οι ομάδες (και οι Σπερς) δουλεύουν για να κάνουν δουλειά από την περιφέρεια και όχι από τη ρακέτα. Ενόσω εξελισσόταν αυτή η ιστορία, το παιχνίδι γινόταν η χαρά του stretch 4, ‘τύπου’ που δεν έδινε δουλειά στο ΝΒΑ για κανένα λόγο, τις περασμένες δεκαετίες (θεωρούνταν παίκτες χωρίς θέση αυτοί που υποτίθεται ότι ήταν ‘τεσσάρια’, αλλά ρακέτα δεν πατούσαν ιδιαίτερα), ενώ τώρα είναι απαραίτητος για όλους. Γιατί; Διότι ‘ανοίγουν’ το γήπεδο, με το τρίποντο τους. Κάπου εδώ να σηκωθούμε για να χειροκροτήσουμε τον Ντιρκ Νοβίτσκι.

Aς καθίσουμε ξανά, για να δούμε πόσο άλλαξε η λίγκα, σε επίπεδο συχνότητας τρίποντων τα τελευταία χρόνια. Σημείωσε πως η ανοδική πορεία συνεχίζεται. Ο πίνακας που ακολουθεί αφορά τις ομάδες με τα μεγαλύτερα ποσοστά τρίποντων, επί του τοις εκατό των σουτ που επιχειρούν συνολικά σε ένα ματς, φέτος. Στο Νο1 ήταν είναι και θα είναι οι Ρόκετς, οι οποίοι ωστόσο έχουν μειώσει το frequency από το 52% που ήταν πέρυσι, στο 50%. Την ίδια ώρα, οι Μάβερικς που το 2013 έδιναν στο τρίποντο το 28.4% των επιλογών, φέτος δίνουν το 45.5%, με τους Μπακς να κάνουν το 20.2% της σεζόν 2015-16 σε 43.1% φέτος (είναι το μεγαλύτερο της ιστορίας τους -δηλαδή, από τότε που καταγράφεται το συγκεκριμένο στοιχείο).

Οι δέκα ομάδες που δίνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των σουτ τους στο τρίποντο και η αλλαγή τακτικής μέσα στα χρόνια

Αυτοί που του έδωσαν και κατάλαβε, που άλλαξαν από τη ‘ρίζα’ τη φιλοσοφία, είναι οι Γουλβς, οι οποίοι το 2014-15 είχαν για ποσοστό επιλογής τρίποντου το 19.1% των σουτ, αριθμός που φέτος έφτασε στο 42.2%. Παρεμπιπτόντως, για χρόνια ήταν στην τελευταία θέση της σχετικής λίστας, με τους Πέλικανς να είναι κάπου εκεί κοντά. Πλέον είναι στο Νο6. Τα περισσότερα τρίποντα ever εκτελούν και οι Ράπτορς, Κινγκς, Μπουλς και Σανς, όχι όμως και οι Νετς που ‘χουν για ταβάνι το 43.6% της σεζόν 2017-18.

Πριν προχωρήσω θα ήθελα να σου πω ότι στους πρώτους τελικούς με διαθέσιμο το τρίποντο, αυτούς των Σίξερς με τους Λέικερς, το Μάιο του 1980, οι φιναλίστ μέτρησαν ΕΝΑ εύστοχο τρίποντο, σε ΕΞΙ ματς. Μαζί.

Θα αναρωτιέσαι πού είναι οι Ουόριορς που πήραν δαχτυλίδια με αυτόν τον τρόπο. Σημείωνε: από το 100% των σουτ που έκαναν τη σεζόν 2013-14 το 30.6% ήταν τρίποντα και ήταν στο Νο7 της λίστας των 30 ομάδων. Το 2014-15 έγινε 32.2% (Νο7), το 2015-16 εξελίχθηκε σε 37.8% (Νο2), το 2016-17 μετετράπη σε 37.3% (ήταν στο Νο6), το 2017-18 έγινε 35.3% που τους έδωσε την 15η θέση, τη σεζόν 2018-19 αναρριχήθηκαν στην 8η (38.4%) και φέτος είναι στην τρίτη από το τέλος (32.3%). Σταθερά τελευταίοι είναι οι Σπερς (28.6%). Αν παρατηρήσεις άλλη μία φορά τα νούμερα των ‘Πολεμιστών’ μπορείς να καταλάβεις το ‘ξεσπάθωμα’ των υπολοίπων, συγκρίνοντας ποσοστά και θέση κάθε χρονιάς.

Kαι σε αυτό το κομμάτι ο Λόουι προηγήθηκε της εποχής του, γράφοντας από το 2013 για ‘τη ζωή πίσω από την περιφερειακή γραμμή‘. Τότε αναρωτιόταν αν το τρίποντο είναι το μέλλον του μπάσκετ. Τότε είχαν καταγραφεί μόλις 5 περιπτώσεις αγώνων, στους οποίους οι ομάδες είχαν επιχειρήσει μαζί τουλάχιστον 70 τρίποντα. Έκτοτε και μέχρι το τέλος της περασμένης σεζόν, έγιναν 464.

Όπως γράφει το Ringer στα πρώτα 19 ματς της τρέχουσας περιόδου, οι Νετς που όπως είδες πιο πάνω διπλασίασαν τα τρίποντα τους, από το 2017 μέχρι σήμερα, είχαν μόλις 14 post up touches και ολοκλήρωσαν μόλις 8 κατοχές, με αυτόν τον τρόπο. Οι 13 ήλθαν έπειτα από αλλαγή στην άμυνα ή απέναντι σε άμυνα-πλημμύρα.

Ο μέσος όρος της λίγκας σε post up από το 2005 μέχρι φέτος

Όσο καταλάμβανε το τρίποντο περισσότερο χώρο στις επιθέσεις των οργανισμών του ΝΒΑ, μειώνονταν τα post up. Φέτος στο Νο1 αυτής της λίστας είναι οι Σίξερς, με το 12.5% των σουτ να γίνονται κατ’ αυτόν τον τρόπο. Στην άλλη άκρη είναι οι Νετς με (θέλω την προσοχή σου) 0.3%, ενώ δυο ομάδες (Ρόκετς και Τζαζ) έχουν ποσοστό μικρότερο του 2%.

Στο Νο2 είναι οι Σπερς με 8.7% και τρίτοι οι Λέικερς με 8.1%. Το Σαν Αντόνιο ήταν στην κορυφή πέρυσι (12.2% και οι Σίξερς δεύτεροι με 10.7%), τη σεζόν 2017-18 (11.6%, με τους Σίξερς να ακολουθούν με 9.6%), αλλά και την αγωνιστική περίοδο 2015-16, όταν πέντε ομάδες είχαν διψήφιο αριθμό ποσοστού σε post up (Σπερς 14.3%, Νικς 14.3%, Γκρίζιλς 12.1%, Μπακς 10.1% και Νετς 10%).

Σύμφωνα με το Synergy Sports το 2015 ουδεμία ομάδα είχε κάτω του 5% σε ολοκληρώσεις με post up. Σήμερα είναι 18 σε αυτήν την κατηγορία. Πέρυσι ήταν 8. Το βλέπεις το διπλασιασμό, έτσι; Να ζήσουμε λοιπόν, να θυμόμαστε αυτήν την τέχνη, που είχε την ίδια τύχη με το σουτ μέσης απόστασης -που στο Μoreyball χαρακτηρίστηκε ως το πιο ‘άχρηστο’, καθώς με ένα βήμα πίσω, γίνονται τρεις οι πόντοι ενώ με drive επίσης, μπορούν να γίνουν 3, σίγουρα όμως, είναι πιο εύκολοι οι δύο.

Σύμφωνα με τους αλγόριθμους, η κατοχή που τελειώνει με post up δίνει 86 πόντους, ανά 100 κατοχές. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος που να δίνει λιγότερους -να είναι πιο αναποτελεσματικός-, ακόμα και αν βγάλεις από τη μέση το transition και κρατήσεις τις επιθέσεις σε μισό γήπεδο.

Η συχνότητα των post up σε ποσοστό επί του 100% των επιθέσεων

Τι απέγιναν οι masters

Ο Ντουάιτ Χάουαρντ χρησιμοποιούσε το post up στις μισές από τις κατοχές του, για διάστημα μεγαλύτερη της δεκαετίας κατά το οποίο υπήρξε το επίκεντρο των ομάδων του, στην επίθεση. Κάτι ότι μεγάλωσε, κάτι που δεν είναι όπως παλιά, τις τρεις τελευταίες σεζόν έχει το 23ο μεγαλύτερο ποσοστό per post possession -στη λίστα με όσους έχουν κάνει τουλάχιστον 100. Ο Μπρουκ Λόπεζ εξέλιξε την ταυτότητα του σε spot-up σουτέρ, καθώς με το τρίποντο μπορεί να ανοίξει το γήπεδο και είτε να επιχειρήσει και να ευστοχήσει, είτε να δημιουργήσει χώρο για να κάνει επέλαση ο Γιάννης Αντετοκούνμπο.

Ο Εμπίιντ συνεχίζει το έργο του, όπως και ο ΛαΜάρκους Άλντριτζ, αλλά και ο Καρλ Άντονι-Τάουνς με τον Νίκολα Γιόκιτς, με αυτόν τον τρόπο να μην επιτρέπεται σε όλους, αλλά μόνο σε εκείνους που μπορούν. Και όταν δεν μπορούν να δοκιμάσουν τρίποντο -το οποίο ξεκάθαρα είναι η προτεραιότητα. Όταν δεν μπορεί να γίνει το λέι απ, το οποίο παραμένει ο μεγαλύτερος ‘εχθρός’ του τρίποντου, καθώς είναι σιγουράκι και αν κάνεις καλή δουλειά, κερδίζεις και βολή.

Οι καθ’ ύλην αρμόδιοι (βλ. προπονητές) δίνουν πάντα ως πρώτη επιλογή το λέι απ. Μόνο που δεν είναι και η πιο απλή. Εννοώ χρειάζεται ικανότητες -από το να διαβάζεις καλά τι έχεις μπροστά σου, δημιουργία, εκρηκτικότητα, δύναμη, άλμα (τα πάντα όλα). Αν ωστόσο, έφταναν όλοι σε αυτό, δεν θα εκτελούνταν τρίποντα -κατά των ειδικών το ρηθέν. Και ξέρεις ποιος είναι ο πιο εύκολος τρόπος για να πάει παίκτης στο λέι απ; Να υπάρχουν πολλοί συμπαίκτες, με τρίποντο -ώστε να ανοίγουν δρόμοι! Γιατί τι είναι όλα στη ζωή; Κύκλος!