Ένας χρόνος χωρίς Κόμπι: Ο άνθρωπος που είχε εμμονή με το μπάσκετ

Η επέτειος των 15 χρόνων από τους 81 πόντους με τους Τορόντο Ράπτορς βρήκε το ΝΒΑ σε αυτήν τη μελαγχολική θέση, την οποία οι άνθρωποι απεχθάνονται διότι δημιουργεί αμηχανία και αυτή, με τη σειρά της, στενοχώρια. Είναι πάρα πολύ περίεργος ο θάνατος του Κόμπι Μπράιαντ πριν ένα χρόνο, ακόμα και από αυτήν την οπτική γωνία. Δεν έχει γίνει ακριβώς. Χρειάζεται, σε όλα τα αφιερώματα και τις εικόνες, η συνειδητοποίηση ότι ο χρόνος έχει παγώσει οριστικά και ουδεμία περιβαλλοντική αλλαγή, ουδέν καιρικό φαινόμενο, θα μπορέσει να τον μετατρέψει σε νερό, με τις ακτίνες του ήλιου να τον εξαφανίζουν.

Ο Κόμπι Μπράιαντ, σε μια εποχή που η ποιότητα της εικόνας είναι καλύτερη από την... πραγματικότητα, δεν θα γεράσει ποτέ. Είναι επιμέρους ότι δεν θα είναι εκεί όταν θα μπει στο Hall of fame, αν και είναι δυσάρεστο ότι η οικογένειά του, οι δύο κόρες του και η σύζυγός του, Βανέσα, πιθανότατα δεν θα βρίσκονται στην τελετή, κατά την οποία θα τιμηθεί ένας τύπος που μοιάζει να εκπροσώπησε την ίδια τη ζωή.

Αυτό που πέτυχε ο σπουδαίος αστέρας των Λέικερς, που ο Μάτζικ Τζόνσον αποκάλεσε το "σημαντικότερο 'λιμνάνθρωπο' όλων των εποχών" τη νύχτα που οι δύο φανέλες του, με το νούμερο 24 και το νούμερο 8, αναρριχήθηκαν στην κορυφή του 'Staples Center', είναι σπάνιο: η μονομανία του στον αγωνιστικό χώρο δεν τον κατέστησε ένα δυνητικό Μόγλη ούτε έχασε την επαφή του με την αληθινή, την κοινωνική ζωή, όπως έκανε ο Μάικλ Τζόρνταν.

Ο Κόμπι έγινε ο άνθρωπος των ανθρώπων, με έναν τρόπο που τα αμερικανικά ΜΜΕ επιβράβευσαν και γι' αυτό έκαναν την ιστορία να αφορά σε έναν πραγματικά σοφό άνθρωπο, ο οποίος φαινόταν ότι είχε ανακαλύψει όλο το νόημα της ζωής. Ένας Θεός ξέρει πώς χρειάζονταν οι Αμερικανοί τις τοποθετήσεις του κατά τη διάρκεια του κορονοϊού και, ιδίως, μετά την επίθεση στο Καπιτώλιο. Από τον Μπράιαντ δεν επρόκειτο να λάβεις ακραίες τοποθετήσεις ούτε την υπερασπιστική ατμόσφαιρα που δημιουργούν αθλητές που εκμεταλλεύονται το πάτημα που τους δίνεται, όπως ο ΛεΜπρόν Τζέιμς, αλλά μια αριστοτελική συναισθηματική ισότητα, με τις λέξεις διαλεγμένες και όλα τοποθετημένα σε ισόποσες δόσεις.

Και βέβαια, επειδή στην κίνηση στην πιο ανέφελη μορφή της, δηλαδή τα σπορ, υπάρχει μαγεία, η γνώμη ότι ο κορονοϊός και η υφέρπουσα ένταση στις ΗΠΑ έγιναν από το κακό κάρμα παρά φύση αεροπορικό δυστύχημα της 26ης Ιανουαρίου 2020 στο βουνό Καλαμπάσας, που έκοψε το νήμα της ζωής του, της κόρης του Τζιάνα και άλλων εφτά ανθρώπων, δεν εκλαμβάνεται, τουλάχιστον σε αυτόν εδώ, το συγκεκριμένο, χώρο ως υπερβολική. Η απόδειξη ότι η διαφοροποίηση ανάμεσα στον εν ζωή Μπράιαντ και τον αείμνηστο είναι ελάχιστη έρχεται από μια εντυπωσιακή σειρά βίντεο στο youtube από το χρήστη piotrekzprod, σειρά με τίτλο 'The Mind of Kobe Bryant'.

Θα περίμενε κάποιος ότι πρόκειται για μια νεκρολογία, η οποία θα αφορούσε στα έργα και της ημέρες του σπουδαίου αθλητή στη Γη αφού είχε φύγει από αυτήν. Οκτώ από αυτά τα 14 εκπληκτικά βίντεο, ένα απίθανο όσο και βάρβαρο κληροδότημα, είχαν δομηθεί προ διετίας όμως, δηλαδή από τις αρχές του 2019 και ασφαλώς δεν θα γινόταν να αποτελούν επικήδειο. Πρόκειται για 241 λεπτά και 46 δευτερόλεπτα αποσπασμάτων αποσπασμάτων που δείχνουν τη λογική με την οποία ο Κόμπε έγινε ο παίκτης που ήταν, αλλά στην πραγματικότητα έχουν κάτι ανυπόφορο: σε φέρουν προ των ευθυνών σου.

Με τον Μάικλ Τζόρνταν και την εμμονή του δεν υπάρχει αυτή η αμεσότητα. Ίσως λόγω της τερατικής μονομανίας αντιμετώπισής του προς τα πράγματα, ο λελογισμένος και κορυφαίος παίκτης όλων των εποχών δεν μπορεί να αγγίξει τον θεατή σε ό,τι αφορά την κρισιμότερη των καταστάσεων, δηλαδή τη διδαχή. Ο Τζόρνταν είναι το υποκείμενο, εκείνος ο τύπος που απλώς τον βλέπεις, διαισθάνεσαι τη διανοητική υπερβολή και απλώς νιώθεις ότι δεν υπάρχει κάποιο εγχειρίδιο στο οποίο να μπορείς να βασιστείς για να τον 'μιμηθείς'. Ο Τζόρνταν δεν σε αφήνει να τον μιμηθείς, διέπεται από τη μυστικοπάθεια του εγωτιστή, ο οποίος δεν έχει φίλους, αλλά ακόλουθους. Στις αντιδράσεις του διακρίνεται μια τρόπον τινά ανωριμότητα, με την απόγνωσή του για την επικράτηση, η οποία τον οδηγεί στον εξοβελισμό προσβολών, όχι μόνο μέσα στο παρκέ αλλά, εκτός αυτού. Πρόκειται για μια εξουσία άθικτη, που την έχει μόνο αυτός και που θα ήσουν ανόητος αν την έκρινες.

Ο Μπράιαντ, όμως, είναι ο παρονομαστής (και ο ενεστώτας επιβάλλεται, καθώς πρόκειται για κάτι που συμβαίνει τώρα). Σου λέει ακριβώς τι να κάνεις και στο κοινωνεί με τον πλέον πειστικό τρόπο: κυριολεκτικά, με παραβολές, παρομοιώσεις, ακόμα και συμβουλευτικά. Κάθε τοποθέτηση είναι ένας εμπνευστικός λόγος σε σεμινάριο με κοινό και αυτό που συμβαίνει είναι ότι παρ' ότι υπάρχει και εκείνη η διάσταση του τεμπέλη, που ενδεχομένως ποικιλοτρόπως ασπάζεσαι, παρ' ότι μπορεί να έχεις καταλήξει ότι το να χαίρεσαι τη ζωή είναι στην πραγματικότητα κάτι αντικαθεστωτικό, μια πράξη ελευθερίας, καταλήγεις να νιώθεις ένα είδος ζήλιας και ενδεχομένως να προβαίνεις σε μια δυσάρεστη αυτοκριτική, νιώθοντας ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν εκτέλεσες όποια άσκηση -μεταφορικά- σωστά και αυτό δεν είναι μια επαναστατική πράξη, αλλά ένα δύσβατο εμπόδιο στο δρόμο για να ανακαλύψεις τον εαυτό σου καθ' ολοκληρία.

Αυτή η αίσθηση του ατελούς, που ο ίδιος δεν άφησε εν γένει να τον κρατήσει πίσω, έστυψε το μυαλό του, αλλά, βέβαια, είχε και τις συνθήκες να το κάνει: τα ταξίδια εξ απαλών ονύχων, την τριβή με άλλους πολιτισμούς, με ξένες γλώσσες (χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ότι έκανε μαθήματα ισπανικών ενόσω ήταν παίκτης προκειμένου να απαντά στους λατινογενείς ρεπόρτερ, μια πράξη που δείχνει σεβασμό, αν μη τι άλλο) και συνολικά με ό,τι θα μπορούσε να καταλαγιάσει την ένταση του ανήσυχου πνεύματός του.

Ο άνθρωπος που αποκαλύφθηκε μετά τη λήξη της θεόρατης μπασκετικής καριέρας του και έπειτα από εκείνο το μαγευτικό βράδυ στο 'Staples Center' με τους 60 πόντους επί των Γιούτα Τζαζ είναι ακριβώς εκείνο το όχημα που μπορεί να δημιουργήσει σε οποιονδήποτε την έμπνευση, εξ απαλών ονύχων. Πάρα πολλοί αθλητές, αλλά και άνθρωποι επιτυχημένοι σε όλους τους κλάδους, γνωστοί και άγνωστοι, ευγνωμονούν κάποιον που, χωρίς απαραιτήτως να τον καταλαβαίνουν, 'έπιασαν' τα κύματα ενέργειάς του και αντιλήφθηκαν ότι ο δρόμος που έχει ο ίδιος ανοίξει είναι ένα εχέγγυο επιτυχίας, ακόμα κι αν αυτή συνεπάγεται με την εσωτερική ηρεμία και τη γαλήνη.

Ο Μπράιαντ δεν κινούταν με ένα φωτοστέφανο στο κεφάλι ούτε είχε αποβάλει εξ ολοκλήρου τον αθλητή από μέσα του, μόνο και μόνο από το μαθηματικό γεγονός ότι μηδέν δεν υπάρχει. Αλλά ήταν εκείνος που έβρισκε τη σπάνια αξία μέσα στα πράγματα και κυρίως την παρέθετε με τέτοιον τρόπο, ώστε ο θαμπωμένος 'μαθητής', εκείνος που βρισκόταν στην πλευρά του ακροατή και κατανοούσε ότι αυτά τα διδάγματα δεν θα τα ξανάβρισκε, να νιώθει ως φυσιολογικό και μονόδρομο το μέσο που έπρεπε να επιστρατεύσει για να φτάσει στον προορισμό του. Η αυτάρκεια, είτε πρόκειται για ένα μινιμαλιστικό δρώμενο είτε για αποτέλεσμα μόχθου, είναι πάντα ο εχθρός της δυστυχίας.

Τις τελευταίες μέρες πριν από την επέτειο πολλά ενσταντανέ από τον Κόμπι Μπράιαντ, μεταξύ αυτών και ένα βίντεο προ εφταετίας, στο οποίο ο Χακίμ Ολάζουον του δείχνει το 'dream shake', έκαναν την εμφάνισή τους και νέοι λανθάνοντες πρωταγωνιστές μίλησαν για τη σχέση τους μαζί του.

Η 26η Ιανουαρίου είναι μια στενάχωρη ημερομηνία για τον αθλητισμό, αλλά και γενικά για την κοινωνία, αλλά και η ευκαιρία να μνημονεύσουμε κάποιον που όταν είπε συγγνώμη για το λάθος του δεν το επανέλαβε και που προσπαθούσε να γίνει ο αγγελιαφόρος, με αυτήν την αφόρητα σίγουρη επίγνωση για τη διαφοροποίηση του σωστού με το λάθος, του μεγαλείου του ανθρώπου, εκείνου του σμιλεμένου αόρατου γλυπτού που σε αφήνει άδειο αλλά πλήρη και κάνει την ευτυχία ό,τι αποδίδεται ως προσδιορισμός στον Αριστοτέλη: μηχανική κίνηση.