Διακόπτουμε την ‘αγιογραφία’ του Μάικλ Τζόρνταν
Με αφορμή τα 'είπα, είπες' του Μάικλ Τζόρνταν και του Αϊζάια Τόμας κρίναμε πως είναι χρήσιμο να θυμίσουμε κάποιες άλλες στιγμές -που αφορούν αγωνιστικούς χώρους-, κατά τις οποίες ο MJ δεν συμπεριφέρθηκε ως ανώτερος άνθρωπος.
Πέραν του όποιου χαρίσματος διαθέτει ο καθένας και -ξεκάθαρα- του παράγοντα ‘τύχη’, η ιστορία έχει δείξει πως εκείνοι που τη γράφουν, έχουν ιδιαίτερους χαρακτήρες. Όχι καλούς ή κακούς. Διαφορετικούς. Που είναι συνισταμένη πολλών παραγόντων, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας σήμερα. Ποιο είναι; Να κατεβάσουμε το πινέλο, ενώ η αγιογραφία του Μάικλ Τζόρνταν είναι σε εξέλιξη -με αφορμή το Last Dance– και να αναφερθούμε σε κάποιες ιστορίες που αφορούν τον κορυφαίο όλων των εποχών και στιγμές που δεν θα του έδιναν ποτέ βραβείο συμπεριφοράς -ή καλοσύνης.
Ο πατέρας του είχε πει από τα πρώτα χρόνια του MJ στη λίγκα πως “αν θες να κάνει κάτι ο Μάικλ, απλά πες του πως δεν μπορεί να το κάνει”. Μάλλον κάποιοι δεν ενημερώθηκαν για την ατάκα. Ή πίστεψαν πως ήταν τα λόγια ενός πατέρα που αγαπούσε πολύ τον γιο του. Ο Τζέιμς Ρ. Τζόρνταν σίνιορ. είχε πει την αλήθεια -και μόνο την αλήθεια. Δεν είχε πει ότι ο γιος του θα φροντίσει να τιμωρήσει όποιον τον αμφισβητεί, αλλά και να τον ‘στολίσει’.
Το βράδυ που ο ‘Air’ πήρε το πρώτο πρωτάθλημα, έδειξε ότι έχει κι άλλα συναισθήματα πέραν του θυμού που ‘έβγαζε’ τα 7 χρόνια που πάλευε να μπει στη λίστα των μεγάλων. Εκεί όπου μπαίνουν οι superstars που φορούν δαχτυλίδι. Μετά την απονομή, πήρε το τρόπαιο αγκαλιά, ακούμπησε πάνω το κεφάλι του και άρχισε να κλαίει, μουρμουρίζοντας “I got it after 7 years of struggle”.
Ήταν η στιγμή που απέκτησε μορφή η ατάκα του Φρίντριχ Νίτσε, κατά την οποία “είναι αδύνατο να υποφέρουμε, χωρίς να κάνουμε κάποιον να πληρώσει για αυτό. Κάθε παράπονο εμπεριέχει ήδη εκδίκηση”. Πάμε λοιπόν, να δούμε κάποιες από τις φορές που ο Τζόρνταν αναζήτησε την εκδίκηση από τύπους που ενώ ήξεραν πως αν τον ενοχλήσουν θα το πληρώσουν, παρ’ όλα αυτά το έκαναν.
Παραμονή της επίσκεψης των Νικς στο Σικάγο και το παιχνίδι με τους Μπουλς το Γενάρη του 1997, ο τότε κόουτς της Νέας Υόρκης, Τζεφ Βαν Γκάντι, είχε την ατυχή έμπνευση να χαρακτηρίσει τον MJ “απατεώνα”. On camera. Για την ακρίβεια, είπε πως “ο Μάικλ δεν νοιάζεται για τους νέους παίκτες. Τους κοροϊδεύει, ώστε να πιστεύουν πως θέλει να τους δει να εξελίσσονται. Τους μιλάει, τους καλεί να μετάσχουν στις ταινίες του. Είναι όλα ψέματα. Είναι ο τρόπος που ‘χει να τους κάνει φίλους, να τους κάνει να νιώθουν πως νοιάζεται γι’ αυτούς, ώστε να χαλαρώνουν. Μετά, βγαίνει στο παρκέ και επιχειρεί να τους διαλύσει”.
Αυτό που έκανε ο MJ ήταν να διαλύσει τον Βαν Γκάντι, συνδυάζοντας όσα έκανε στο παρκέ με καντήλια στον προπονητή από το τζάμπολ έως την κόρνα της λήξης. Εξυπακούεται πως διαμόρφωσε αποτέλεσμα (το 88-87 για την παρέα του), έχοντας 51 πόντους, με 10/11 βολές, 13/22 δίποντα, 5/8 τρίποντα, 3-1 ριμπάουντ, 4 ασίστ, 2 κλεψίματα και 2 λάθη σε 43′.
Μόλις ευστόχησε στο τελευταίο σουτ, με το οποίο ουσιαστικά τελείωσε το ματς (‘έγραψε’ το 86-81, στα 26.7” πριν από τη λήξη) γύρισε και ούρλιαξε προς το μέρος του Βαν Γκάντι. Μετά έτρεξε να τον βρει και συνέχισε να τον βρίζει στη φυσούνα. Στις δηλώσεις, ο Βαν Γκάντι προσπάθησε να πείσει πως δεν είχε πει κουβέντα για τον Τζόρνταν -ο οποίος παραδέχθηκε πως έβρισε τον κόουτς.
Mια εβδομάδα μετά (λίγο πριν από τα 34α γενέθλια του ‘Air’), οι Μπουλς επρόκειτο να παίξουν με τους Σόνικς. Που είχαν για προπονητή τον Τζορτζ Καρλ. Ο οποίος Καρλ, για κάποιο διεστραμμένο λόγο, έκρινε πως η παραμονή αυτού του ματς ήταν η κατάλληλη στιγμή για να πει ότι “ο Τζόρνταν άλλαξε το παιχνίδι του, γιατί δεν μπορεί πια να ‘πετάει’ προς το καλάθι για καρφώματα. Προστατεύει τον εαυτό του. Φοβάται να μην τραυματιστεί και γι’ αυτό έγινε jumpshooter”. Μάντεψε τι έγινε.
Στο 3ο καλύτερο παιχνίδι του για εκείνη τη σεζόν, απέναντι στον ‘καλύτερο αμυντικό της χρονιάς’ Γκάρι Πέιτον, είχε 45 πόντους, με 19/28 σουτ, στο 91-84 των Ταύρων. Η αλήθεια είναι πως οι 16 προσπάθειες ήταν jump shots (ένα λίγο πιο κάτω από το κέντρο) κι οι άλλες 3 layups. Παρ’ όλα αυτά, μετά τον αγώνα ο πρωταγωνιστής της ιστορίας είπε “δεν φοβάμαι να πάω οπουδήποτε μέσα στο γήπεδο. Παίρνω ό,τι μου δίνει ο αντίπαλος”. Ο Καρλ αρκέστηκε στο “δεν προσπάθησα να ‘παίξω”με το μυαλό του. Είπα πως είναι εξαιρετικός στα jumpshots, κάτι που ισχύει. Και δεν είπα ποτέ κάτι με πρόθεση να τον μειώσω. Είναι εξαιρετικός”. Οι συμπαίκτες του Τζόρνταν απορούσαν που οι προπονητές δεν έπαιρναν το μάθημά τους. “Ενώ ξέρουν πως αν πουν κάτι για τον Μάικλ, θα πληγώσουν τις ομάδες τους, συνεχίζουν και το κάνουν”.
Στον ‘τελευταίο χορό’, οι Μπουλς συνάντησαν για αρχή τους Νετς, στα playoffs. Στον πάγκο του Νιου Τζέρσι καθόταν ο Τζον Καλιπάρι. Έχοντας πλήρη γνώση για το τι πάθαινε όποιος τσιγκλούσε τον Τζόρνταν, είχε φροντίσει να μην πει κουβέντα. Παρ’ όλα αυτά, έγινε αποδέκτης δολοφονικού βλέμματος του MJ.
Όταν έχεις να αντιμετωπίσεις άνθρωπο που θα βρει ένα κίνητρο να γίνει η καλύτερη έκδοση του εαυτού του κι εκεί όπου δεν υπάρχει (απλά γιατί το ‘χει ανάγκη και γιατί έτσι έχει μάθει), δεν χρειάζεται να κάνεις ή να πεις κάτι. Ο Καλιπάρι ‘πλήρωσε’ τα ουρλιαχτά προς τους παίκτες του, καθ’ όλη τη διάρκεια των αγώνων κι ενώ έτρεχε σαν τρελός πάνω κάτω -μπροστά στον πάγκο. “Το παραέκανε και απορώ πώς τον άντεχαν οι παίκτες του. Το βρήκα ενοχλητικό”, είχε σχολιάσει ο MJ, αφότου είχε βάλει 38 πόντους στο 3ο ματς. Πριν δηλαδή, πιάσει τη ‘σκούπα’. Το σχόλιο του Καλιπάρι για το βλέμμα ήταν “δεν ανταπέδωσα. Υπάρχει ένα πράγμα που δεν θα μπορούσα να κάνω ποτέ ως κόουτς: να πω οτιδήποτε στον Μάικλ Τζόρνταν. Ούτε μια λέξη”.
Αν δεν βλέπεις κάτι το μεμπτό έως εδώ, θα περάσω στο παρασύνθημα: τις φορές που ήταν -τουλάχιστον- αγενής (αν όχι κακός).
➔ Έριξε γροθιά στον Στιβ Κερ. Σύμφωνα με την αφήγηση του κόουτς των Ουόριορς, στo Dan Patrick Show, τον Ιούνιο του 2012 “μια φορά διαφώνησα μαζί του. Και μου έριξε μπουνιά στο πρόσωπο“. Η διαφωνία έγινε κατά τη διάρκεια προπόνησης στην προετοιμασία του 1995, όταν ο MJ είχε δώσει ρεσιτάλ προκλήσεων, για να δει ποιοι από τους συμπαίκτες του αντέχουν και ποιοι θα ήταν καλύτερο να κάνουν κάτι άλλο στη ζωή τους, από το να παίζουν στο Σικάγο. Σε ‘οικογενειακό διπλό’, ο Κερ ήταν αντίπαλος του Τζόρνταν και τον ‘είχε’ στην άμυνα. Ο MJ άρχισε το trash talking, αλλά κατά τον Κερ ξεπέρασε τα όρια. Ήλθαν μούρη με μούρη, πριν από τη γροθιά και την παρέμβαση των υπολοίπων για να τους χωρίσουν. Αργότερα, μέσα στη μέρα, ο MJ κάλεσε τον Κερ και του ζήτησε συγγνώμη. “Το περιστατικό αυτό ήταν ένα από τα καλύτερα πράγματα που μου συνέβησαν ποτέ. Χρειαζόμουν να υπερασπιστώ τον εαυτό μου και να του απαντήσω. Έχω την αίσθηση πως κέρδισα σεβασμό. Από τότε έχουμε εξαιρετική σχέση”.
➔ (Ας μου επιτραπεί) Ξέχεσε τους πάντες, στην ομιλία του κατά την είσοδό του στο Hall of Fame, επιλέγοντας να ξεκαθαρίσει γεγονότα που κατά τη δική του κρίση, δεν είχαν παρουσιαστεί σωστά -σύμφωνα με το δικό του ‘σωστά’. Στα 23 λεπτά που ήταν στη σκηνή, ‘έπιασε’ από τον προπονητή που ‘χε στο high school -στη 2η χρονιά- και δεν τον έβαζε να παίζει και συνέχισε με τον παίκτη που πήρε τη θέση του στο ρόστερ, τον συγκάτοικό του στο κολέγιο, τους βετεράνους που συμφώνησαν να κάνουν ‘μαύρη’ την πρώτη συμμετοχή του σε All-Star Game (ασχολήθηκε με κάθε έναν ξεχωριστά -με πρώτο τον Αϊζάια Τόμας), τον Βαν Γκάντι για τον λόγο που διάβασες από πάνω, τον Μπράιαν Ράσελ (ήταν πάνω του, στο τελευταίο σουτ του ως παίκτη των Μπουλς), τον Τζέρι Κράουζε, τη διοργανώτρια αρχή του HoF (γιατί πλήρωσε εισιτήριο την ημέρα της εισόδου του) μέχρι και τα παιδιά του. Κάποιοι αναλυτές της εποχής είχαν πει πως με τον δικό του τρόπο, είχε εξηγήσει όλα όσα τον έκαναν τον καλύτερο παίκτη του σπορ. Άλλοι έκριναν ότι “έγινε μικροπρεπής”.
➔ Δικαίωσε τον Βαν Γκάντι, με ‘θύμα’ τον Τσαρλς Μπάρκλεϊ. Πριν από τους τελικούς του 1993, όταν επρόκειτο να συναντηθούν οι δυο μεγάλοι σταρ της εποχής (ο Τζόρνταν με τον Μπάρκλεϊ), πριν από το 4ο ματς κι ενώ οι Μπουλς προηγούνταν 2-1 των Σανς, οι πρωταγωνιστές πήγαν για γκολφ. Η συνέχεια ανήκει στον Τζόνι Μπαχ, ασίσταντ του Σικάγο, ο οποίος πέθανε το 2016, σε ηλικία 91 χρόνων. Μια μέρα μετά, media είχαν λάβει ένα email του με ανέκδοτες ιστορίες που αφορούσαν τον MJ : “Ο Μάικλ δώρισε στον Τσαρλς ένα διαμαντένιο σκουλαρίκι αξίας 20.000 δολαρίων. Όταν τον ρώτησα γιατί το έκανε αυτό, μου απάντησε ‘δεν θα μπει στον δρόμο μου, για το υπόλοιπο της σειράς. Δεν αξίζει αυτό 20.000 δολάρια; Ο Τσαρλς νομίζει πως είμαστε καλοί φίλοι. Εγώ μισώ αυτόν τον γ… χοντρό τύπο‘”. Την επομένη έβαλε 55 πόντους.
“Αγαπώ τον Μάικλ, μου λείπει η φιλία του. Υπήρξε καλός φίλος για πολλά χρόνια. Τον ένιωθα αδελφό μου. Θα ήθελα να είμαστε ακόμα φίλοι, αλλά ποτέ δεν θα επιστρέψουμε σε αυτό που είχαμε”. Τσαρλς Μπάρκλεϊ
➔ Διέλυσε τον Μάγκσι Μπογκς. Σε συνέχεια καταθέσεων συνεργατών, “οι Σκότι Πίπεν και Μάικλ Τζόρνταν ήταν οι ίδιοι αμυντικοί -από την άποψη της φυσικής κατάστασης. Όταν προσθέτεις το αδίστακτο του MJ και το trash talk, μπαίνει μπροστά από τον Σκότι. Το 1995, στο 5ο ματς της σειράς με τους Χόρνετς, στην πιο κρίσιμη κατοχή, η μπάλα ήταν στα χέρια του Μπογκς. Ο Τζόρνταν τον πλησίασε και του είπε ‘σούταρε γ… νάνε’, κάτι που έκανε ο Μάγκσι κι η μπάλα δεν έφτασε καν στη στεφάνη. Έναν χρόνο μετά, δήλωσε πως αυτό το play διέλυσε την καριέρα του”. Στο video που ακολουθεί, ο Μπογκς εξηγεί ότι αυτά που άκουγε, τα περίμενε.
➔ Προκάλεσε τον Ρόμπερτ Πάρις. Ο ‘Chief’ υπήρξε μέλος της δυναστείας των Σέλτικς -εκ των λόγων αυτής- πριν πάει στους Μπουλς, τη σεζόν 1996-1997. Ο MJ δεν τον υποδέχθηκε ακριβώς, με ανοιχτές τις αγκάλες. Σε μια από τις πρώτες προπονήσεις, ο Πάρις έκανε λάθος ένα play, ο Τζόρνταν του επιτέθηκε και ο Πάρις του απάντησε “‘δεν είμαι ερωτευμένος μαζί σας -όπως όλοι οι άλλοι. Έχω και εγώ κάποια δαχτυλίδια’. Μου απάντησε ‘θα σου κλοτσήσω τον κώλο’. Τον πλησίασα και του εξήγησα πως όχι, δεν θα το έκανε αυτό. Από τότε δεν με ενόχλησε ξανά”.
➔ Εξόντωσε τους Ουίζαρντς. Όταν πήγε στην Ουάσινγκτον, συνέχισε να κάνει ό,τι έκανε για χρόνια στους Μπουλς. Δηλαδή, να ορίζει τις προπονήσεις, να εκφοβίζει και να πιέζει τους άλλους έως ότου μάθουν τη δουλειά τους -αυτό που έπρεπε να κάνουν. Μόνο που δίπλα του δεν ήταν πια οι προσωπικότητες που ‘χε στο Σικάγο, οι καιροί δεν ήταν οι ίδιοι κι εν πάση περιπτώσει, ό,τι πιάνει μια φορά, δεν σημαίνει πως θα πιάνει εφ όρου ζωής -πολλώ δε όταν αλλάζουν οι συμπρωταγωνιστές. Ως διοικητικό στέλεχος των Ουίζαρντς, αποδείχθηκε δυνάστης και όχι μέντορας. Αρκετοί έκαναν ό,τι ήθελε. Άλλοι λύγισαν. Σωματικά και πνευματικά. Μια τέτοια περίπτωση ήταν ο Κουόμε Μπράουν, ο οποίος είχε ξεσπάσει σε λυγμούς ενώπιον όλων.
➔ Ένα από τα θύματά του, ως alpha dog στους Μπουλς, ήταν ο Ρόντνι ΜακΚρέι. Σύμφωνα με μαρτυρία αυτόπτη “στα διπλά, ο Τζόρνταν πήγαινε πάνω στον ΜακΚρέι και ούρλιαζε μπροστά στο πρόσωπό του ‘είσαι loser’. Στην ουσία, τον κατέστρεψε. Φοβόταν να πάρει έστω ένα σουτ”. Ένας άλλος που δεν πέρασε καλά ήταν ο Μπιλ Κάρτραϊτ, με τον οποίον είχε εξ αρχής θέμα, καθώς για να πάει στο Σικάγο, έφυγε από τους Μπουλς ο κολλητός του του Τζόρνταν, Τσαρλς Όκλεϊ. “Τον αποκαλούσε ‘λογαριασμό νοσοκομείου’ και επίτηδες του πετούσε πάσες που ήταν αδύνατο να πιάσει, ώστε να λέει και να ξαναλέει πως είχε τρύπες στα χέρια του”.
Oι ιστορίες για τον ιδιόμορφο χαρακτήρα του συνεχίζονται κι εκτός παρκέ. Θα είναι θέμα άλλης ημέρας.
