Οι 10 στιγμές των Final-4 που δεν είδατε ποτέ στην τηλεόραση

Ακόμη και στις μέρες μας που τα φάιναλ φορ της Ευρωλίγκας συνοδεύονται από πολύωρες τηλεοπτικές εκπομπές πριν και μετά από κάθε αγώνα υπάρχουν καθοριστικές στιγμές που ο φακός δεν καταγράφει. Στιγμές που παίζουν μικρό ή μεγάλο ρόλο στην ιστορία του Ευρωπαϊκού μπάσκετ. Έχοντας την τύχη να έχω παρακολουθήσει όλους τους τελικούς της κορυφαίας Ευρωπαϊκής διοργάνωσης από το 1985 (τρία χρόνια πριν από την καθιέρωση των φάιναλ φορ) με μοναδική εξαίρεση αυτόν του 2006 προσπάθησα να φτιάξω ένα ΤΟΠ-10 με τις δέκα καλύτερες που η τύχη τα έφερε να είμαι αυτόπτης μάρτυρας.

1. Ο παιχταράς που δεν έπαιξε ποτέ (Γάνδη, 1988):

Ο Άρης πέρασε τις μέρες του απομονωμένος σε ένα μικρό ξενοδοχείο της Φλάνδρας το Ομπέρζ ντε Μπεζέρ. Το καραβάνι των δημοσιογράφων που πήγε στη Γάνδη για το 1ο φάιναλ φορ δεν μπορούσε φυσικά να προσεγγίσει μια και τα απαγορευτικά του Γιάννη Ιωαννίδη ήταν πιο σκληρά και αυστηρά από αυτά βάσης πυρηνικών δοκιμών στο Νοβοσιμπίρσκ της παλιάς Σοβιετικής Ένωσης. Το τελευταίο βράδυ, η διοίκηση κάλεσε επιλεκτικά μερικούς δημοσιογράφους για μια μίνι δεξίωση παρέα με τους παίκτες και τον Ιωαννίδη. Κάπου εκεί ανάμεσα στους παίκτες κυκλοφορούσε και ένας άγνωστος ξανθός πανύψηλος τύπος που δεν μιλούσε Ελληνικά. Με πολύ μεγάλη άνεση και ευκολία πλασαρίστηκε στους παρόντες δημοσιογράφους ότι ήταν ο Μάικλ Πίπος. ‘’Παιχτάρα, Ελληνοαμερικάνος από κολέγιο. Θα τον πάρουμε για του χρόνου’’. Τα στοιχεία ήταν σωστά με μια εξαίρεση. Ο Πίπος δεν ήταν παρά ένας περιορισμένων δυνατοτήτων παίκτης. Φυσικά, όσοι ‘’διαφημίσαμε’’ την μεγάλη μεταγραφή πέσαμε από τα σύννεφα βλέποντας δύο μήνες αργότερα τον Πίπο να ξεκινάει προετοιμασία όχι με τον Άρη αλλά με τον…Παναθηναϊκό. Στη Θεσσαλονίκη είχαν πάρει είδηση ότι το κελεπούρι ήταν…σκάρτο και το ξεφορτώθηκαν νωρίς. Στον Παναθηναϊκό το αντιλήφθηκαν με διαφορά φάσης. Ο Πίπος έπαιξε ελάχιστα παιχνίδια στο ελληνικό πρωτάθλημα (όχι πάνω από 7-8) και ξεχάστηκε γρήγορα.

2. Η πολιορκία ενός ταξί (Σαραγόσα 1990):

Το βράδυ που ο Άρης αποκλείσθηκε με μεγάλη άνεση από τον τελικό με τη Μπαρτσελόνα να τον σκορπίζει ο μακαρίτης ο Συρίγος έγραψε ένα προφητικό άρθρο για την Ελευθεροτυπία. Τίτλος του ‘’το τέλος της αυτοκρατορίας’’ όπου προέβλεπε ότι για τον Άρη δεν υπήρχε πια Ευρωπαϊκό μέλλον και μετά από τρεις αποτυχημένες απόπειρες σε φάιναλ φορ η κλεψύδρα είχε αδειάσει. Την επόμενη οι παράγοντες του Άρη μοίρασαν φωτοτυπίες του άρθρου στους οπαδούς της ομάδας που ήταν στην Ισπανία και ο Συρίγος που ούτως ή άλλως δεν ήταν και πολύ συμπαθής εκείνο το διάστημα στους Αρειανούς μετατράπηκε σε…καταζητούμενο. Το ίδιο μεσημέρι, βγαίνοντας από το Πρένθιπε Φελίπε, μια παρέα δημοσιογράφων, περπατούσαμε προς την κοντινή πιάτσα ταξί. Μας αντιλήφθηκε μια ομάδα Αρειανών φιλάθλων και φυσικά το πρόβλημα δεν ήταν ούτε ο Φιλέρης, ούτε η αφεντιά μου αλλά ο Φίλιππος που βρισκόταν στην παρέα. Μπήκαμε γρήγορα στο πρώτο διαθέσιμο ταξί με τους οπαδούς του Άρη να καλύπτουν την απόσταση και να περικυκλώνουν το ταξί. Ο ανυποψίαστος Ισπανός ταξιτζής προσπαθούσε με λειψά Αγγλικά του να καταλάβει που θέλουμε να πάμε και να απαντήσει στα…Ιταλικά του Συρίγου. Εμείς απλά θέλαμε να….δραπετεύσουμε σώοι. Ευτυχώς, τα αργά αντανακλαστικά του διορθώθηκαν όταν οι πρώτοι οπαδοί του Άρη άρχισαν να σπρώχνουν και να κλωτσάνε το ταξί. Έφυγε με μεγάλη ταχύτητα από την περιοχή και μάλλον ακόμη έχει μείνει με την απορία τι ακριβώς γύρευαν εκείνο το μεσημέρι καμιά εκατοστή τρελαμένοι Έλληνες από το…ταξί του!

3. Το Σέρβικο λόμπι (Παρίσι, 1991):

Στο πρώτο σύγχρονο φάιναλ φορ χωρίς ελληνική εκπροσώπηση οι λιγοστοί Έλληνες δημοσιογράφοι που κάναμε το ταξίδι για την ‘’πόλη του φωτός’’ μάθαμε από πρώτο χέρι τι εστί Σέρβικο λόμπι! Η Γιουγκοπλάστικα, δύο συνεχόμενες φορές πρωταθλήτρια Ευρώπης, είχε αλλάξει όχι μόνο όνομα (ΠΟΠ’84 πλέον) αλλά και προπονητή μια και είχε λήξει η περίοδος Μάλκοβιτς. Με ένα αποψιλωμένο ρόστερ λίγοι τις έδιναν ελπίδες για μια ακόμη πρωτιά. Ούτε καν οι Κροάτες δημοσιογράφοι που έλεγαν μεταξύ τους ότι ‘’δεν έχουμε ούτε προπονητή της προκοπής’’. Μόνο που ο Ζέλικο Παβλίσεβιτς δεν ήταν μόνος στον πάγκο. Πίσω από τον πάγκο της ΠΟΠ βρισκόταν η εθνική…προπονητών της πρώην ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Με επικεφαλής τον ‘’προφεσόρε’’ Ατσα Νίκολιτς και τον Ζεράβιτσα στα δύο ματς της ΠΟΠ γινόταν κανονικό προπονητικό….συμβούλιο. Τα ‘’χαρτάκια’’ που πήγαιναν χέρι-χέρι στον πάγκο είναι ξεκάθαρο ότι έκαναν τη δουλειά τους. Το Σέρβικο λόμπι σε όλο του το μεγαλείο.

4. Τα ιπτάμενα αβγά (Παρίσι 1991):

Σπάνια οι μικροί τελικοί στα φάιναλ φορ έχουν ενδιαφέρον. Συνήθως δεν ασχολούνται παρά ελάχιστοι με τους…απογοητευμένους. Τον μικρό τελικό στο Παρίσι δεν τον θυμάμαι σχεδόν καθόλου. Το τέλος του αγώνα με βρήκε κοντά στην είσοδο των αποδυτηρίων του παλέ ντε Μπερσί να μιλάω με τον Κώστα Ρήγα και να προσπαθώ να επιβεβαιώσω την πληροφορία ότι είχε μείνει εκτός τελικού γιατί δεν τον ήθελε κάποια από τις δύο ομάδες. Το πρώτο ιπτάμενο αβγό πέρασε σε απόσταση μερικών εκατοστών από τα κεφάλια μας. Τα επόμενα βρήκαν τον στόχο που σημάδευαν. Οι οπαδοί της τέταρτης και καταϊδρωμένης Σκαβολίνι είχαν βάλει στο σημάδι τον προπονητή της ομάδας τους Σέρτζιο Σκαριόλο θεωρώντας τον αποκλειστικά υπεύθυνο για την αποτυχία. Αποδείχθηκαν σοφοί. Κατάλαβαν τι εστί Σκαριόλο την πρώτη μόλις προπονητική του χρονιά ως head coach. Εικοσιπέντε χρόνια αργότερα υπάρχουν ακόμη πολλοί στο στερέωμα του Ευρωπαϊκού μπάσκετ που πιστεύουν ότι είναι καλός προπονητής και όχι ένας τύπος με τέλειες δημόσιες σχέσεις.

5. Οι συμβουλές του μέντορα (Πόλη, 1992):

Στο φάιναλ φορ της Κωνσταντινούπολης ο Ντούσαν Ίβκοβιτς είχε έρθει διαπιστευμένος από μια εφημερίδα της Σερβίας. Δεν ξέρω αν ποτέ έγραψε κάποιο άρθρο. Είναι σίγουρο ότι η κάρτα διαπίστευσης του χρησίμευσε για τον αληθινό σκοπό του ταξιδιού του. Να βοηθήσει την ομάδα της καρδιάς του και τον άνθρωπο που είχε πείσει να κόψει το μπάσκετ για να γίνει προπονητής. Από την εξέδρα των δημοσιογράφων είχε εύκολη και κυρίως διακριτική πρόσβαση στο διάδρομο των αποδυτηρίων της Παρτίζαν. Στο ημίχρονο των αγώνων ‘’εξαφανιζόταν’’. Δεν ήταν δύσκολο από τις θέσεις μας να τον διακρίνουμε έξω από τα αποδυτήρια να τα λέει ψιθυριστά με τον προπονητή της Παρτίζαν και ‘’πνευματικό παιδί’’ του τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Μπροστά στα μάτια μας γεννιόταν ένας θρύλος της προπονητικής και βλέπαμε τα πρώτα του διστακτικά βήματα.

6. "Γιάννη του χρόνου θα το πάρεις" (Σαραγόσα, 1995):

Τα παλιά καλά χρόνια που δεν υπήρχε Ευρωλίγκα και τα φάιναλ φορ διοργανώνονταν από τη ΦΙΜΠΑ πολυτέλειες τύπου ‘’μικτή ζώνη’’ και πρόσβαση στους χώρους των αποδυτηρίων ήταν περίπου απαγορευμένος καρπός για τους δημοσιογράφους. Πέρα από τις επίσημες συνεντεύξεις τύπου έπρεπε να περιμένουμε έξω από τα πούλμαν των ομάδων παίκτες και προπονητές για κάποια έξτρα δήλωση. Αγαπημένη μου συνήθεια ήταν να σπάω τα μέτρα ασφαλείας και να βρίσκω τρόπους να ‘’χώνομαι’’ στα αποδυτήρια. Στη Σαραγόσα, η ‘’κερκόπορτα’’ ήταν μια μικρή είσοδος πίσω από τον χώρο της γραμματείας από την οποία μπαινόβγαιναν οι κριτές των αγώνων. Στο τέλος του τελικού, προτίμησα αντί για τις απονομές στον Σαμπόνις και τους παίκτες της Ρεάλ να τρυπώσω στα αποδυτήρια. Η πρώτη εικόνα ήταν ένας νευρικός και αμίλητος Ιωαννίδης που κάπνιζε βηματίζοντας πάνω κάτω στον διάδρομο και κλαίγοντας τη μοίρα του για μια ακόμη χαμένη ευκαιρία σε φάιναλ φορ, την 5η σε λιγότερο από μια δεκαετία και τη δεύτερη σερί με τον Ολυμπιακό. Ο Μπόζινταρ Μάλκοβιτς προπονητής της 4ης τότε Λιμόζ τον πλησίασε, τον αγκάλιασε και του είπε: ‘’Δεν πειράζει Γιάννη του χρόνου θα το πάρεις στο Παρίσι. Στο χρωστάει η ιστορία’’. Ένα χρόνο αργότερα, τα παρηγορητικά λόγια του Μάλκοβιτς έμοιαζαν εντελώς σουρεαλιστικά. Ο Ολυμπιακός του Ιωαννίδη είχε μείνει εκτός φάιναλ φορ και ο Παναθηναϊκός του….Μάλκοβιτς στεφόταν πρωταθλητής Ευρώπης στο παλέ ντε Μπερσί.

7. Το παράπονο του Σωκράτη (Μόναχο, 1999):

Με τον Σωκράτη Κόκκαλη το διάστημα που ασχολήθηκε με το φάιναλ φορ οι επαφές μου ήταν μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Τόσες είχαμε μιλήσει. Λίγο πριν ξεκινήσει ο μεγάλος τελικός Ζαλγκίρις- Μπολόνια στο Μόναχο έκανα βόλτες στην εξέδρα των δημοσιογράφων που βρισκόταν τοποθετημένη ακριβώς μπροστά από τις θέσεις των επισήμων. Ο Κόκκαλης ήταν όρθιος και ακουμπούσε στο διαχωριστικό κιγκλίδωμα. Τον είδα να μου γνέφει και τον πλησίασα. ‘’Μπορείς να μου πεις πότε θα παίξει ο Ολυμπιακός τόσο ωραίο μπάσκετ όσο η Ζαλγκίρις;’’, με ρώτησε. Πριν προλάβω να του απαντήσω μου αποκάλυψε ότι το ίδιο μεσημέρι ο κομισάριος του ΝΒΑ Ντέιβιντ Στερν είχε κάνει το τραπέζι στους προέδρους των τεσσάρων φιναλίστ και είχε μιλήσει με τα καλύτερα λόγια για το μπάσκετ που έπαιζαν οι Λιθουανοί. Προσπάθησα να απαντήσω στον Κόκκαλη με βάση τη μπασκετική λογική, με άκουσε για 2-3 λεπτά σιωπηλός και στο τέλος με άφησε αποσβολωμένο λέγοντας: ‘’Καλά όλα αυτά αλλά νομίζω ότι με τον προπονητή που έχουμε δεν θα παίξουμε ποτέ τέτοιο μπάσκετ’’. Μόλις είχα μάθει με τον πιο παράξενο τρόπο ότι οι μέρες του Ντούσαν Ιβκοβιτς στον πάγκο του Ολυμπιακού πλησίαζαν στο τέλος τους…

8. Η… Ανάσταση του μπάσκετ (Μπολόνια, 2002):

Όποιος δεν έχει ζήσει ένα φάιναλ φορ πιστεύει ότι για τους δημοσιογράφους ισοδυναμεί με…τουρισμό και ολίγον μπάσκετ ως κερασάκι στην τούρτα. Στην πραγματικότητα αντιπροσωπεύει ατελείωτες ώρες δουλειάς με κερασάκι τόνους άγχους. Με μια εξαίρεση. Ένα φάιναλ φορ μας έδωσε την ευκαιρία να κάνουμε τουρισμό, να πάρουμε παρέα τις οικογένειες μας και να περάσουμε ένα διαφορετικό Πάσχα. Η απόφαση της Ευρωλίγκας να ορίσει τον τελικό του 2002 την Κυριακή του ορθόδοξου Πάσχα μας μετέτρεψε σε…τουρίστες αφού οι μέρες συνέπιπταν με αργίες για τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης. Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου ήταν η μοναδική περίπτωση που το ελληνικό μπάσκετ γιόρτασε παρέα και στο ίδιο μέρος! Ο ναός του Αγίου Νικολάου στη Μπολόνια ήταν τόπος συνάντησης για όλους! Και φυσικά είναι πρακτικά αδύνατον να καταγράψω εδώ πόσα αναστάσιμα φιλιά ανταλλάχθηκαν εκείνο το βράδυ μεταξύ ακόμη και (ορκισμένων) αντιπάλων στα γήπεδα. Από τις πιο όμορφες βραδιές σε φάιναλ φορ.

9. Ο παράδεισος του μπάσκετ (Τελ Αβίβ, 2004):

Άλλο ένα φάιναλ φορ χωρίς ελληνική ομάδα αλλά ίσως το πιο…μπασκετικό όλων των εποχών. Συνήθως, ο επισκέπτης των πόλεων που φιλοξενούν φάιναλ φορ αν δεν είναι υποψιασμένος δύσκολα θα αντιληφθεί ότι φιλοξενούν μια τόσο μεγάλη διοργάνωση. Μερικές αφίσες στους δρόμους, το χρώμα που δίνουν οι φίλαθλοι στα κεντρικά σημεία των πόλεων και αυτό είναι όλο! Η εξαίρεση του κανόνα ήταν το Τελ Αβίβ. Όχι μόνο φιλοξενούσε τη διοργάνωση αλλά έπαιζε και η Μακάμπι. Από την πρώτη στιγμή, στο αεροδρόμιο και σε κάθε βήμα στην πιο μικρή γειτονιά μύριζες την ατμόσφαιρα του φάιναλ φορ, ήταν το αποκλειστικό θέμα συζήτησης, το μοναδικό που απασχολούσε και τον τελευταίο κάτοικο. Η εικόνα που αντίκριζα κάθε πρωί από το μπαλκόνι του παραλιακού ξενοδοχείου που έμενα θα μου μείνει αξέχαστη. Παντού στα γύρω κτίρια κυριαρχούσε το κίτρινο της Μακάμπι. Τεράστιες αφίσες με την ομάδα, κασκόλ ακόμη και στα παράθυρα γραφείων ή σπιτιών, σημαίες της Μακάμπι. Περίπου, ο παράδεισος του μπάσκετ! Για το πανηγύρι που στήθηκε σε όλο το Τελ Αβίβ μετά την κατάκτηση του τίτλου δεν χρειάζεται να γράψω, είναι περίπου αυτονόητο…

10. "Είσαι το νούμερο 2, πίσω από τον Ιτούδη" (Μιλάνο, 2014):

Μπορεί στο Μιλάνο να μην πήγε ελληνική ομάδα αλλά την ομάδα της Nova στο φάιναλ φορ πλαισίωσαν δύο επίλεκτα μέλη. Ο Φώτης Κατσικάρης και ο Ηλίας Ζούρος που μας βοήθησαν στην ανάλυση και τον σχολιασμό των αγώνων. Λίγη ώρα πριν την έναρξη του τελικού καθόμαστε παρέα σε μια γωνία του κέντρου τύπου και συζητούσαμε για τον αγώνα. Ένας Ρώσος, νεαρής ηλικίας, πλησίασε τον Κατσικάρη αντάλλαξαν χειραψία και έπιασαν κουβέντα. Κάποια στιγμή άρχισε με μεγάλη βεβαιότητα να λέει στον Φώτη: ‘’Χάσουμε κερδίσουμε απόψε θα φύγει ο Μεσίνα. Δεν θέλει ούτε ο ίδιος να μείνει, ούτε εμείς τον θέλουμε πλέον’’. Δεν ήταν και το μεγαλύτερο μπασκετικό μυστικό αλλά η συνέχεια είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ο Κατσικάρης έχοντας ακούσει όλες τις φήμες των ημερών είπε στον Ρώσο: ‘’Εντάξει θα είναι διαθέσιμος ο Μπλατ’’. ‘’Μπα, όχι’’, του απάντησε ο Ρώσος. ‘’Δεν θέλει να έρθει κάτι άλλο έχει στο μυαλό του. Το νούμερο 1 στη λίστα μας είναι ο Ιτούδης και αν δεν συμφωνήσουμε ο επόμενος είσαι εσύ’’, είπε πριν φύγει. Μέσα σε τέσσερα λεπτά είχα ακούσει τα πάντα για το ‘’προπονητικό ντόμινο’’ που θα ακολουθούσε το καλοκαίρι του 2014. ‘’Ποιος ήταν αυτός;’’, ρώτησα τον Φώτη που κούνησε τους ώμους του. ‘’Νομίζεις ότι τον ήξερα; Μου μίλησε και από ευγένεια του απάντησα’’!

Διαβάστε ακόμη:

Οι δέκα καλύτεροι τελικοί των Final Four: Απ'τη Γάνδη στο Μιλάνο