Ο επόμενος μονάρχης της Σαουδικής Αραβίας ψάχνει ανάπτυξη μέσω αθλητισμού και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

Το φημολογούμενο ενδιαφέρον του διαδόχου του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ προξένησε έκπληξη, ειδικά για τον χρονικό σημείο της διαρροής του, εν μέσω των καταιγιστικών εξελίξεων σχετικά με τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στο προξενείο της χώρας στην Τουρκία.

Η αξία των μετοχών του συλλόγου στο χρηματιστήριο στο άκουσμα της πιθανότητας ενός mega deal εκτοξεύθηκε κατά 5%, με συνέπεια ο οργανισμός Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να αποτιμάται πλέον στα 4.500.000.000 ευρώ.

Όσο ακριβοί κι αν φαίνονται, οι 'κόκκινοι διάβολοι' αποτελούν την ιδανική ομάδα ώστε να συνεχιστεί το πλάνο του πρίγκιπα Σαλμάν, ο οποίος λίγο πριν στεφθεί βασιλιάς της χώρας του, έχει αναπτύξει ένα πολυεπίπεδο σχέδιο που περιλαμβάνει και τον αθλητισμό.

Η αγορά του πιο εμπορικού συλλόγου του πιο εμπορικού πρωταθλήματος είναι πολύ πιθανό να βρίσκεται ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων του. Και από τη στιγμή που εμφανίζεται να έχει -φανερή- περιουσία κατά 85 φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ρομάν Αμπράμοβιτς, δεν αποκλείεται ένα ποσό της τάξης των 4.500.000.000 ευρώ να μην κρίνεται αποτρεπτικό.

Εξάλλου, η χώρα βρίσκεται σε μία φάση ολικής αναδιοργάνωσης και εκσυγχρονισμού, ακόμα και σε αθλητικό επίπεδο και πίσω από αυτήν φιγουράρει το όνομα του επόμενου μονάρχη.

Η ανέλιξη στην εξουσία του Σαλμάν

Ο MBS, όπως αποκαλείται λόγω των αρχικών του, είναι ταυτόχρονα αναπληρωτής πρωθυπουργός, πρόεδρος του Οικονομικού και Αναπτυξιακού Συμβουλίου, πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας και Υπουργός Άμυνας, εκτός από διάδοχος του θρόνου. Στην τελευταία θέση τον τοποθέτησε ο πατέρας του, ο βασιλιάς Σαλμάν μπιν Αμπντουλαζίζ αλ Σαούντ, ο οποίος έλαβε το χρίσμα τον Ιανουάριο του 2015, όταν πέθανε ο ετεροθαλής αδερφός του, βασιλιάς Αμπντάλα, σε ηλικία 90 ετών.

Αν και προηγήθηκαν δύο άλλοι διάδοχοι του θρόνου, ο βασιλιάς γρήγορα τους καθαίρεσαι, δείχνοντας τις προθέσεις του. Σταδιακά, προβίβαζε τον πρωτότοκο γιο του από τον τρίτο γάμο του (7ος γιος στη σειρά από τους συνολικά 13 γιους του) και του παρείχε διάφορα αξιώματα και εξουσίες.

Μία από τις πρώτες ενέργειες του πρίγκιπα Σαλμάν ήταν ο πόλεμος που κήρυξε ως Υπουργός Άμυνας εναντίον της Υεμένης, όταν ανέλαβαν την εξουσία οι εξεγερμένοι Χούτι τον Μάρτιο του 2015. Σταδιακά, οι αποφάσεις του άρχισαν να επηρεάζουν το εξωτερικό και το εσωτερικό και με τον πατέρα του να τον προωθεί σε θέσεις εξουσίας, γρήγορα ήρθαν και τα πρώτα σχέδια για τη χώρα.

Το αναπτυξιακό όραμά του

Τον Απρίλιο του 2016 παρουσίασε το αναπτυξιακό πλάνο του για τη Σαουδική Αραβία. Σκοπός ήταν η μεταβολή των πλουτοπαραγωγικών πηγών του κράτους, που μέχρι τότε βασιζόταν στην εξαγωγή πετρελαίου. Το 2015 τα έσοδα που δεν προήλθαν από το πετρέλαιο ανήλθαν μόλις σε 38.000.000.000 ευρώ. Σύμφωνα με το πρότζεκτ 'Vision 2030', τα αντίστοιχα έσοδα το 2020 θα αυξηθούν σε 140.000.000.000 ευρώ και στόχος είναι τα 230.000.000.000 ευρώ του 2030.

Το πλάνο περιλαμβάνει ενίσχυση του εκπαιδευτικού τομέα, αύξηση των θέσεων εργασίας και επενδύσεις στον χώρο της ψυχαγωγίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά από δεκαετίες, επετράπη η δημιουργία ιδιωτικών κινηματογράφων. Το πλάνο που εκπόνησε αμερικανικό ίδρυμα περιλαμβάνει και ανάπτυξη του αθλητισμού.

'Ένας υγιής και ισορροπημένος τρόπος ζωής συνιστά απαραίτητη προϋπόθεση για μια ζωή υψηλής ποιότητας. Παρ' όλα αυτά, οι ευκαιρίες για καθημερινή εξάσκηση στον αθλητισμό συχνά είναι περιορισμένες. Αυτό θα αλλάξει. Σκοπεύουμε να ενθαρρύνουμε την εξάπλωση της διαρκούς συμμετοχής στον αθλητισμό και στις αθλητικές δραστηριότητες, να δουλέψουμε σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα να δημιουργήσουμε επιπρόσθετες εγκαταστάσεις και προγράμματα αφιερωμένα στον αθλητισμό. Αυτό θα επιτρέψει στους πολίτες και στους κατοίκους να επιδοθούν σε μία μεγάλη ποικιλία αθλημάτων και να ασχοληθούν με χόμπι. Ευελπιστούμε να αποδώσουν στον αθλητισμό και να βρεθούν μεταξύ των κυρίαρχων σε επιλεγμένα σπορ, περιφερειακά και παγκόσμια', αναφέρεται σε σχετικό εδάφιο του 'Vision 2030'.

Σε αυτό το πλαίσιο, τον Νοέμβριο του 2015 ανακοινώθηκε η ίδρυση του 'Sports Development Fund', ενός φορέα του Οικονομικού και Αναπτυξιακού Συμβουλίου που ηγείται ο πρίγκηπας Σαλμάν και το οποίο θα υποστηρίζει οικονομικά τους αθλητικούς συλλόγους και τις αθλητικές δραστηριότητες της χώρας.

Ο σκοπός λειτουργίας του fund είναι η χορήγηση δανείων και εγκαταστάσεων σε αθλητικά σωματεία, η προώθηση διαφόρων αθλητικών γεγονότων, η συνεισφορά στην ιδιωτικοποίηση αθλητικών συλλόγων και χρηματοδότηση αθλητικών φυτωρίων, με στόχο τη δημιουργία 40.000 θέσεων εργασίας για τους Σαουδάραβες.

Στόχος του πρίγκιπα Σαλμάν είναι βελτίωση των αθλητικών επιδόσεων της χώρας σε όλα τα σπορ, μετά από δεκαετίες που έπαιζε περιορισμένο ρόλο στις διεθνείς διοργανώσεις, είτε σε επίπεδο διαγωνιζομένων είτε σε επίπεδο διοργανωτών.

Τον Φεβρουάριο του 2018, η Σαουδική Αραβία φιλοξένησε το διήμερο Race of Champions, ενός διεθνή αγώνα μηχανοκίνητου αθλητισμού, στο γήπεδο 'βασιλιάς Φαχντ' χωρητικότητας 75.000 θέσεων στο Ριάντ. Ο πρόεδρος του ROC, Φρέντρικ Τζόνσον, εξήρε την 'προοδευτικότητα' της Σαουδικής Αραβίας και επεσήμανε ότι 'το event ταίριαζε απόλυτα στη χώρα, η οποία αναδύεται ως μοντέρνα αθλητική αγορά σε διεθνές επίπεδο'.

Ξεχρέωσε τους ποδοσφαιρικούς συλλόγους

Ακόμα και σε αυτήν τη φάση της ολικής αναδιοργάνωσης, το ποδόσφαιρο κατέχει εξέχουσα σημασία στις βλέψεις του πρίγκιπα Σαλμάν, με συνέπεια να χρειαστεί η αρωγή του ώστε να λειτουργεί εύρυθμα.

Τα χρέη των ποδοσφαιρικών σωματείων της χώρας προκαλούσαν πολλά προβλήματα στην εικόνα της Σαουδικής Αραβίας, αφού συνολικά έφτασαν στη FIFA 107 υποθέσεις για απλήρωτη εργασία ποδοσφαιριστών στη χώρα.

'Αποτυχία της άμεσης παρέμβασης για τη διάσωση των συλλόγων ίσως προκαλέσει ζημιά στη φήμη του Βασιλείου και γενικά του αθλητισμού της Σαουδικής Αραβίας', ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Γενική Αρχή Αθλητισμού της Σαουδικής Αραβίας.

Ο πρίγκιπας Σαλμάν έδωσε τη λύση, αφού χρηματοδότησε τις ομάδες με 300.000.000 ευρώ για να καλύψει τα χρέη τους και να τους επιτρέψει να επενδύσουν ενόψει της σεζόν 2018-2019.

Κορυφαίοι σύλλογοι όπως η Αλ Ιτιχάντ και η Αλ Νασρ τιμωρήθηκαν φέτος με αποκλεισμό από το ασιατικό Champions League εξαιτίας απλήρωτων μισθών. Μάλιστα, η πρώτη ήταν η ομάδα με τα περισσότερα χρέη στη χώρα, τα οποία άγγιξαν τα 72.000.000 ευρώ.

Η παρέμβαση του πρίγκιπα Σαλμάν ήταν κομβική και γι' αυτό ο πρόεδρος της ομάδας, Ναουάφ αλ Μουκαΐρν, δεν ήταν φειδωλός στις ευχαριστίες του: 'Είμαστε χαρούμενοι για τη γενναιόδωρη πρωτοβουλία της Αυτού Μεγαλειότατος. Αυτή συνεισφέρει στη δημιουργία σταθερών βάσεων για όλους τους συλλόγους, ώστε να προχωρήσουν μπροστά και να πετύχουν τους στόχους τους'.

Ο θρυλικός επιθετικός της Σαουδικής Αραβίας και της Αλ Χιλάλ, ο οποίος πλέον είναι πρόεδρος της ομάδας, Σάμι αλ Τζαμπέρ, υπερθεμάτισε: 'Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Αυτού Μεγαλειότητα, τον διάδοχο του θρόνου, για την υποστήριξη που απολαμβάνουν οι σύλλογοι, που επιτρέπει στον αθλητισμό της χώρας να συνεχίσει να τρέχει με τις φιλοδοξίες του ηγέτη μας'.

Για να μην επιστρέψουν σε αυτήν τη δυσχερή οικονομική κατάσταση, η ομοσπονδία επέβαλε ορισμένους κανονισμούς, όπως ο περιορισμός στις μεταγραφικές δαπάνες και στο μισθολογικό μπάτζετ στο 70% των εσόδων, ενώ το ρόστερ ενός συλλόγου θα μπορεί να περιλαμβάνει μέχρι 28 παίκτες (από 33), εκ των οποίων οι 5 πρέπει να είναι γηγενείς 23 ετών και κάτω.

Η μετονομασία της δεύτερης τη τάξει κατηγορίας του ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος της Σαουδικής Αραβίας σε 'πρωτάθλημα πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν' ήταν το λιγότερο που θα μπορούσε να κάνει η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της χώρας.

Οι γυναίκες στα γήπεδα για πρώτη φορά

Το όραμα του πρίγκιπα Σαλμάν είναι η μεταστροφή της Σαουδικής Αραβίας από μία υπερσυντηρητική χώρα σε ένα μετριοπαθές κράτος. Στην προσπάθειά του αυτή, τα τελευταία δύο χρόνια έχει κηρύξει πόλεμο στην εσωτερική διαφθορά, φυλακίζοντας μεταξύ άλλων 11 πρίγκιπες και 4 υπουργούς.

Συνολικά συνελήφθησαν 381 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και ο δισεκατομμυριούχος πρίγκιπας Αλουαλίντ μπιν Ταλάν και ο πρίγκιπας Μιτέμπ μπιν Αμπντάλα, γιος του τέως βασιλιά και επικεφαλής της Εθνοφρουράς, του μοναδικού κομβικού κρατικού τομέα που δεν ήλεγχε μέχρι τώρα ο πρίγκιπας Σαλμάν.

Οι πρακτικές του για άμεση μετακίνηση σε ένα πιο εκσυγχρονιστικό μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας, η οποία ειρήσθω εν παρόδω ήταν και η βασική ένσταση που είχε ο Κασόγκι, πολλές φορές έρχονται σε αντίθεση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και το Σύνταγμα άλλων χωρών, ωστόσο ο πρίγκιπας Σαλμάν εμφανίζεται αδιάλλακτος.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τον Σεπτέμβριο του 2017 προσέφερε ορισμένα δικαιώματα στις γυναίκες, όπως τη δυνατότητα να οδηγούν, αν και μόνο κατόπιν άδειας του άντρα τους ή της οικογένειάς τους. Τον ίδιο μήνα, επετράπη η συμμετοχή τους στους εορτασμούς της εθνικής ημέρας της Σαουδικής Αραβίας.

Τον Δεκέμβριο του 2017 πραγματοποιήθηκε η πρώτη δημόσια συναυλία από γυναίκα τραγουδίστρια, την Χίμπα Ταουατζί από τον Λίβανο, ενώ το επόμενο βήμα ήταν η συμμετοχή των γυναικών στην παρακολούθηση αθλητικών θεαμάτων.

Μέχρι την αρχή του έτους, οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να παρακολουθούν αθλητικούς αγώνες από την κερκίδα, αφού οι κανονισμοί του Σουνισμού, της πιο διαδεδομένης μετάφρασης του Ισλάμ, κυριαρχούν ακόμα και σήμερα στη χώρα.

Παρ' όλα αυτά, στις 12 Ιανουαρίου 2018, χιλιάδες γυναίκες βρέθηκαν στην κερκίδα του γηπέδου της Τζέντα για την αναμέτρηση του πρωταθλήματος μεταξύ Αλ Αχλί και Αλ Μπατίν. Ήταν η πρώτη φορά που οι εξέδρες ενός ποδοσφαιρικού γηπέδου φιλοξενούσαν γυναίκες, έστω και σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, όπου κάθονται και οι οικογένειες, ώστε να μην έρχονται σε επαφή με άντρες.

Η χώρα που το 2016 κατέλαβε την 141η θέση μεταξύ των 144 εθνών του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ σε έκθεση σχετικά με τη διαφορά των φύλων, έκανε ένα πολύ μικρό βήμα στη συμμετοχή των γυναικών στον αθλητισμό, έστω και σε μόλις τρία γήπεδα που διαθέτουν τους απαραίτητους χώρους για να συμβεί αυτό.

Ακόμα μία εξέλιξη που πιστώνεται ο πρίγκιπας Σαλμάν, στην προσπάθεια να δημιουργήσει μία επίπλαστη εικόνα προς το εξωτερικό μιας διαφορετικής Σαουδικής Αραβίας, που προσεγγίζει ακόμη περισσότερο τα δυτικά πρότυπα.

Μάλιστα, προς αυτόν τον στόχο αποσκοπεί και η τοποθέτηση της πριγκίπισσας Ρεεμά μπιντ Μπαντάρ αλ Σαούντ σε θέση προέδρου της ομοσπονδίας της χώρας για τον κοινωνικό αθλητισμό, ενώ παράλληλα διατελεί μέλος της ολυμπιακή επιτροπής της Σαουδικής Αραβίας και της Επιτροπής Γυναικών της ΔΟΕ.

Αν το θέλει, θα το κάνει

Η περιουσία του πρίγκιπα Σαλμάν εκτιμάται σε 200.000.000.000 ευρώ. Αν και μόλις 33 ετών, έχει συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλάντιμιρ Πούτιν, με κορυφαίους πολιτικούς ηγέτες από Κίνα, Ιαπωνία, Αγγλία κλπ, καθώς και με μεγαλοεπιχειρηματίες από όλον τον πλανήτη.

Την ώρα που όλες οι χώρες ερευνούν το τι ακριβώς συνέβη στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Τουρκία, ο συνιδιοκτήτης της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Άβραμ Γκλέιζερ (όπως και αρκετοί ακόμα προσκεκλημένοι), απέσυρε τη συμμετοχή του από ένα κορυφαίο διεθνές επενδυτικό συνέδριο που θα διεξαγόταν στη χώρα της Μέσης Ανατολής την τρέχουσα εβδομάδα.

Το ταξίδι αυτό του Γκλέιζερ στη Σαουδική Αραβία είχε συνδυαστεί με συνάντηση με τον πρίγκιπα Σαλμάν για το ενδιαφέρον εξαγοράς της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Ένα πιθανό πισωγύρισμα στις εξελίξεις για την αποφυγή δημόσιας κατακραυγής δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για τον γαλαζοαίματο Σαουδάραβα.

Το 'Vision 2030' αποτελεί μία καλή ευκαιρία ώστε οι πολίτες της χώρας να αποσπαστούν από την καθημερινή καταπάτηση των κάθε είδους δικαιωμάτων τους. Μάλιστα, η παρουσίασή του ήρθε τρεις μήνες μετά από την εκτέλεση από τη βασιλική οικογένεια 47 αντιφρονούντων με την κατηγορία της τρομοκρατίας.

Την ώρα που ο πρίγκιπας Σαλμάν κάνει μεγαλεπήβολα σχέδια απομάκρυνσης της χώρας από τις πιο 'σκοτεινές' εκφράσεις του Ισλάμ, η χώρα βρίσκεται σε πόλεμο με το πιο φτωχό κράτος της περιοχής, την Υεμένη.

Το προπέτασμα καπνού στην προκειμένη περίπτωση για τον πρίγκιπα Σαλμάν είναι η ανάπτυξη του αθλητισμού στη χώρα, η οποία μπορεί να ακολουθήσει το παράδειγμα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, με την εξαγορά της Μάντσεστερ Σίτι.

Οικονομικά, η εξαγορά της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ακόμα και για ένα κολοσσιαίο ποσό είναι εφικτή από τη βασιλική οικογένεια του πιο πλούσιου κράτους της Μέσης Ανατολής, που αποφάσισε να υιοθετήσει τις πρακτικές του Κατάρ και των ΗΑΕ.

Ο πρίγκιπας Σαλμάν αναμένεται να το προσπαθήσει. Ως ο πραγματικός ηγέτης της χώρας, από τη στιγμή που ο 82χρονος πατέρας του έχει διαγνωστεί με τη νόσο του Άλτσχαϊμερ, δεν αποκλείεται να υλοποιήσει το πλάνο του, όπως τόσα και τόσα που έχει εκπονήσει στα τέσσερα χρόνια που είναι ενεργός, έστω και με μακιαβελικές (και συχνά απάνθρωπες) μεθόδους.

Photo credits: AP Photo/Cliff Owen, Francois Mori, Hassan Ammar, Jacquelyn Martin, Photo by Paul Ladd/Invision for Aramco Services/AP Images, Saudi Press Agency via AP