Οι επαγγελματίες αθλητές χάνουν 300.000.000 δολάρια το χρόνο σε απάτες

Επαγγελματίες αθλητές, του βεληνεκούς των Diego Maradona (Ντιέγκο Μαραντόνα), Paul Gascoigne (Πολ Γκασκόιν), Mike Tyson (Μάικ Τάισον), Boris Becker (Μπόρις Μπέκερ) και Αllen Iverson (Άλεν Άιβερσον) 'έβγαλαν' στην καριέρα τους, χρήματα που ήθελαν τρεις ζωές για να 'φαγωθούν'. Θεωρητικά. Στην πράξη τα εξαφάνισαν πολύ πιο γρήγορα από το διάστημα που χρειάστηκαν, για να τα κερδίσουν.

Προφανώς και έκαναν κάτι λάθος. Αλλά δεν είναι απαραίτητα αυτό που νομίζεις. Δηλαδή, η αλόγιστη σπατάλη και τα πάθη. Σκέψου πως πρόκειται για ανθρώπους που από όταν θυμούνται τον εαυτό τους ασχολούνταν μόνο -θες κυρίως;- με το σπορ τους. Άρα όταν έγιναν σταρ έγιναν και στόχοι επιτήδειων. Ή ακόμα και των ίδιων τους των οικογενειών. Γιατί όμως το Contra.gr ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα.

Αρχικά, είδαμε το άρθρο που δημοσίευσε το Linkedin στις αρχές του Δεκέμβρη και επιβεβαίωνε τις πληροφορίες του social network ότι οι επαγγελματίες αθλητές χάνουν κάθε χρόνο 300.000.000 δολ. σε απάτες.

Το τεκμήριο ήταν η έκθεση της Ernst & Young (λογιστική εταιρεία που ανήκει στις τέσσερις κορυφαίες του πλανήτη, με 250.000 υπαλλήλους και 700 γραφεία σε 150 χώρες), που είχε τίτλο " Athletes targeted by fraud".

Στα στατιστικά είχε προστεθεί ο Τιm Duncan (Τιμ Ντάνκαν), ο οποίος συμβιβάστηκε με 7.5 εκατομμύρια δολάρια, ως αποζημίωση για την υπεξαίρεση 20 εκατ. δολ. από τον πρώην οικονομικό του σύμβουλο, Charles Banks. Ο τελευταίος καταδικάστηκε σε τετραετή φυλάκιση, την οποία εκτίει. Τον περασμένο Σεπτέμβριο μπήκε στη λίστα των εξαπατημένων και ο Kevin Garnett (Κέβιν Γκαρνέτ), ο οποίος μήνυσε το δικό του πρώην οικονομικό σύμβουλο για 77 εκατ. δολ. " επειδή συνεργαζόταν με τον Μπανκς, σε απάτη εις βάρος του".

Κάπου στα μέσα του Δεκέμβρη προέκυψε η είδηση για τη νέα δουλειά του Derek Fisher (Ντέρικ Φίσερ). Όχι αυτή του πρώτου προπονητή στις Los Angeles Sparks (WNBA). Την άλλη.

Στις 19 του Δεκέμβρη ο Baron Davis (Mπαρόν Ντέιβις) είχε να κάνει μια καταγγελία, για την απόφαση του Φίσερ) να γίνει αντιπρόεδρος σε εταιρεία που δανείζει σε πλούσιους που θέλουν ρευστό, ποσά μεταξύ 50.000 και 5.000.000 δολαρίων “ δεσμεύοντας τους πίνακες, τα αυτοκίνητα, τα ρολόγια και τα κοσμήματα”.

Ο Φίσερ πήγε ως μέλος του νέου τμήματος που θα ασχοληθεί με τις συνεργασίες με αθλητές “χρησιμοποιώντας τα περιουσιακά τους στοιχεία, τα συμβόλαια ή τις αποζημιώσεις τους, ως εγγύηση”. Μάλλον γι' αυτό, ο Ντέιβις έγραψε ότι “οι αθλητές κηρύσσουν πτώχευση, ας βγάλουμε λεφτά από αυτό”

Ο πέντε φορές πρωταθλητής του ΝΒΑ, Φίσερ, εξήγησε στην εφημερίδα The Guardian ότι “ δεν θα γίνω δανειστής αρπακτικό. Πολλοί αθλητές έχουν χάσει όλα τους τα λεφτά, γιατί εμπιστεύτηκαν συμβούλους να τα διαχειριστούν -δεδομένου ότι οι ίδιοι δεν είναι ειδικοί- και τους εκμεταλλεύτηκαν. Κάνουμε την υπόθεση ότι οι αθλητές είναι εκείνοι που κάνουν τις λάθος επιλογές.

Που οδηγούν πανάκριβα αυτοκίνητα, που φορούν ακριβά κοσμήματα και κάποιες φορές τα περιουσιακά τους στοιχεία και τα χρήματα τους εξαφανίζονται για άλλους λόγους. Επειδή ένας σύμβουλος έχει κάνει κατάχρηση, επειδή πήραν ένα διαζύγιο και έδωσαν τα μισά από τα κέρδη τους στο γάμο. Τώρα η ζωή είναι διαφορετική και πρέπει να βρουν πώς να πλοηγηθούν μέσα σε όλα αυτά τα δεδομένα”. Kαι εκείνος, που έχει το know how έπειτα από ένα κοστοβόρο διαζύγιο, θέλει να βοηθήσει. Με το αζημίωτο.

Να θυμηθούμε όμως, πώς την πάτησαν κάποιοι από όσους διάβασες στην αρχή.

Ο Άλεν Άιβερσον έβγαλε 200 εκατομμύρια δολάρια, ως NBAer. Τα 155.000.000 από μισθούς και τα υπόλοιπα από χορηγίες. Στην παρέα που 'χε πάντα κοντά του -τους ανθρώπους με τους οποίους είχε μεγαλώσει και είχαν συμφωνήσει πως όποιος γίνει πλούσιος, θα 'φτιάξει' και τους άλλους- υπήρχαν έως και 50 άτομα. Επειδή ήταν και large, πρόσφερε μόνο τα καλύτερα στους αγαπημένους του και ειδικά στη μητέρα του. Από σπίτια και κοσμήματα έως πολυτελείς διακοπές.

Είναι αλήστου μνήμης η ιστορία σύμφωνα με την οποία, στην επιστροφή της ομάδας του δεν θυμόταν πού είχε παρκάρει στο αεροδρόμιο και... αγόρασε άλλο αυτοκίνητο

Δώσε, δώσε, το 2012 δεν είχαν μείνει πολλά. Τότε έπαιρνε 62.500 το μήνα και σπαταλούσε 360.000 δολάρια (125.000 σε δάνεια, 10.000 σε ρούχα, 10.000 σε εστιατόρια/διασκέδαση, 10.000 σε σούπερ μάρκετ). Ο 'Answer' έφτασε στο ναδίρ και σώθηκε από την Reebok, με την οποία είχε υπογράψει ισόβιο συμβόλαιο. Η κίνηση ματ ήταν πως η Reebok δέσμευσε 32 εκατ. δολ., τα οποία ο Άιβερσον θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αφότου 'έκλεινε' τα 55 (2030).

Ο ποδοσφαιριστής που έθεσε δυο φορές ρεκόρ σε ποσό που 'χει δοθεί για μεταγραφή είχε κηρύξει πτώχευση το 2009. Είχε προηγηθεί η απαίτηση της ιταλικής εφορίας να δώσει ο Μαραντόνα 37 εκατομμύρια ευρώ, σε απλήρωτους φόρους στα χρόνια που αγωνιζόταν στη Νάπολι (1984-1991). Η ιστορία έληξε με διακανονισμό, τον οποίον πληρώνει μέχρι σήμερα. Για την ιστορία, ένας διοικητικός της Νάπολι δεν του είχε εξηγήσει -πριν φύγει από την Ιταλία- ποιο είναι το αρχικό ποσό της φορολογίας. Ο θρύλος του παγκοσμίου ποδοσφαίρου ζήτησε από τους γείτονες να περάσουν νόμο, ώστε να μην ζήσει άλλος ό,τι αυτός. Η κυβέρνηση προχώρησε σε κατάσχεση όλων των προσωπικών αντικειμένων αξίας που 'χε πάνω του, όταν μπήκε σε κλινική της βορείου Ιταλίας για να διαχειριστεί το πρόβλημα που 'χε με τα κιλά και το άγχος, το 2009.

Εδώ να θυμίσουμε ότι θέμα με τη φοροδιαφυγή αντιμετώπισε και ο Κριστιάνο Ρονάλντο, μέλος των πιο ακριβοπληρωμένων αθλητών του πλανήτη εδώ και πολλά σερί χρόνια. Η ποινή του ήταν πρόστιμο 19 εκατ. ευρώ και διετής φυλάκιση με αναστολή. Είχε προηγηθεί ανάλογη υπόθεση με πρωταγωνιστή τον Λίονελ Μέσι.

O Πολ Γκασκόιν είχε ουκ ολίγα θέματα. Πάθη. Ακριβά. Το 2006 είχε ξοδέψει χιλιάδες λίρες σε τζόγο, ποτό και τσιγάρα, το 2008 ομολόγησε ότι καθημερινά έδινε 2.000 λίρες για κοκαΐνη και γενικά μέσα στα χρόνια ομολόγησε τα ψυχικά προβλήματα που αντιμετώπιζε και τον οδήγησαν σε εθισμούς. Ήταν η χρονιά που κατέθεσε τα χαρτιά του, για πτώχευση. Είχε λάβει μπιλιετάκι από την εφορία να πληρώσει 200.000 λίρες (για τη διετία που δεν έκανε δήλωση) και δήλωνε ανίκανος να ξεπληρώσει.

Tο 1975 ήταν η χρονιά που ο Πελέ βρέθηκε στα πρόθυρα της πτώχευσης. Είχε χάσει τα χρήματα που έβγαλε στην 18ετη ονειρική καριέρα του, σε κακές επενδύσεις και υποχρεώθηκε να επιστρέψει στα γήπεδα, σε ηλικία 34 χρόνων. Δέχθηκε την πρόταση της New York Cosmos και κέρδισε χρήματα που μπορούσε μόνο να ονειρευτεί όταν έπαιζε στη Santos. Ακολούθως αποδείχθηκε ανεύθυνος ως Υπουργός των Σπορ της Βραζιλίας, τη δεκαετία του '90, όταν σύμφωνα με πληροφορίες κατηγορήθηκε για 'ξέπλυμα' χρήματος και διαφθορά. Ήταν εκείνος που έβαλε το στοίχημα στα κλαμπ. Στα θετικά, πέρασε τον Pele law που έκανε πιο εύκολη την έξοδο των παικτών από συλλόγους -που έως τότε τους είχαν 'δεμένους'.

Εκτιμάται πως ο Μάικ Τάισον έβγαλε από την πυγμαχία -και τους χορηγούς- κάπου στα 400 εκατομμύρια δολάρια. Kατέθεσε αίτηση για πτώχευση το 2003. Χρωστούσε 23 εκατομμύρια. Ίσως γιατί δεν περίμενε να ζήσει έως τα 30, όπως είχε πει. Για αυτό και ξόδευε πολλά, σε ό,τι ήθελε. Για ένα πάρτι είχε δώσει 410.000 δολάρια, ενώ οι τίγρεις που είχε του κόστιζαν 8.100 δολάρια το χρόνοΣε μια επίσκεψη που είχε κάνει σε κοσμηματοπωλείο του Λας Βέγκας, είχε πάρει μια χρυσή αλυσίδα με 80 καράτια διαμάντια, έναντι 174.000 δολαρίων. Δεν πλήρωσε ποτέ.

Ήταν μέρος του χρέους, στο οποίο μπήκαν τα 4.000.000 στο βρετανικό δημόσιο, τα 13.4 εκατ. στο αμερικανικό, 600.000 δολάρια σε νομικές εταιρείες και 500.000 δολάρια στον οικονομικό του σύμβουλο, συν διατροφές, πληρωμές σε γυμναστές και υπαλλήλους των εταιρειών του. Όσα είχε στο όνομα του έφταναν έως τα 50 εκατ. δολ.

Να δούμε όμως, τι αναφέρουν τα επίσημα στοιχεία για τους επαγγελματίες που στην καριέρα τους έβγαλαν πολλά λεφτά, τα οποία εξαφανίστηκαν λίγα χρόνια αφότου είχαν ολοκληρώσει τις καριέρες τους.

Το Sports Illustrated είχε δημοσιεύσει το 2009 άρθρο που ήταν προϊόν έρευνας και είχε στο επίκεντρο τις τρεις πλουσιότερες επαγγελματικές λίγκες των ΗΠΑ (NFL, NBA, MLB). Θα μου πεις έχουν περάσει 10 χρόνια. Θα σου απαντήσω ότι δεν έχουν αλλάξει πολλά -επί της ουσίας. Αρκεί να δεις το φάκελο με σχετικές υποθέσεις που 'έτρεξαν' το 2018. Για αυτό, ας επιστρέψουμε στο SI που αποκάλυψε ότι:

*Στα δυο χρόνια μετά το τέλος της ενεργού δράσης, το 78% των πρώην παικτών του NFL κηρύσσει πτώχευση ή αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα γιατί δεν έχει δουλειά ή επειδή πήρε διαζύγιο.

*Στα πέντε χρόνια από το τέλος της καριέρας, το 60% των πρώην NBAers δεν έχει χρήματα.

*Πλήθος παικτών της Major Baseball League είναι επίσης κατεστραμμένοι οικονομικά, με έναν από τους κυρίαρχους λόγους να αφορά την κατάχρηση των χρημάτων τους από συμβούλους που είχαν προσλάβει για να τους βοηθήσουν με τη διαχείριση των κερδών τους.

*Εκατοντάδες κάτοχοι δαχτυλιδιών κατάκτησης τίτλων είχαν βάλει ως ενέχυρο 400 τέτοια κοσμήματα στην ιστοσελίδα μεταπωλήσεων championship-rings.com, σε τρεις μήνες μέσα στο 2009. Ποσοστό 33% μεγαλύτερο από την ίδια περίοδο του 2008.

Ως λόγοι που οι επαγγελματίες αθλητές είναι βούτυρο στο ψωμί των επιτήδειων αναφέρθηκαν οι εξής:

Το δέλεαρ του απτού

Αφορά επενδύσεις που έδειχναν άχαστες στα μάτια όσων δεν έχουν σχετικές γνώσεις. Από μαγαζιά εστίασης γνωστών αλυσίδων έως εφευρέσεις και startups. Οι παγίδες είναι δύο: αφενός ο αθλητής δεν μπορεί να εμπιστευτεί στο 100% πως ο σύμβουλος δεν θα εκμεταλλευτεί το ελλιπές των γνώσεων κατά το δοκούν, αφετέρου οι άνθρωποι που θα 'τρέξουν' την επιχείρηση, δεν θα τον κλέψουν.

Εσφαλμένη εμπιστοσύνη

οι επαγγελματίες αθλητές από όταν θυμούνται τους εαυτούς τους, ασχολούνται κυρίως με τα σπορ τους. Παίρνουν υποτροφίες από κολέγια και δεν φροντίζουν να εκμεταλλευτούν το χρόνο που περνούν στα θρανία -εξυπακούεται πως δεν υπάρχει απόλυτο-, ώστε να μάθουν τα βασικά. Από το τι σημαίνει μπάτζετ ή το να κρατάς αποδείξεις. Και εκεί μπαίνουν πάλι, στη μέση οι σύμβουλοι, με τους NBAers να μην έχουν ιδέα για την οικονομική τους κατάσταση -αφού τα λεφτά τα διαχειρίζονται άλλοι.

Ο Μάτζικ Τζόνσον είχε ομολογήσει ότι δεν είχε ιδέα από επιχειρήσεις και είχε ζητήσει βοήθεια από δημοφιλείς και ισχυρούς ειδικούς. Το πρώτο πράγμα που του έμαθαν ήταν να μην εμπιστεύεται προτάσεις που αφορούν προσλήψεις φίλων και συγγενών. Σε συνέχεια αυτού, έρχεται η ομολογία του Έρικ Στρίκλαντ, ο οποίος είχε να αναφέρει την πρόταση που είχε “από φίλο” για μια έπαυλη στη Τζόρτζια.

Του είχε φανεί εξαιρετική ευκαιρία. Ενημέρωσε σχετικά τον επιχειρηματικό του μάνατζερ: τον πατέρα του, Μάθιου, απόστρατο υπολοχαγό της Πολεμικής Αεροπορίας. Τα έγγραφα έδειχναν να είναι νόμιμα. Η έκταση πωλείτο αρχικά για 1.8 εκατ. δολ., με την τιμή να 'χει φτάσει στα 3.000.000 δολάρια. Όλα έδειχναν νόμιμα, μετά τον έλεγχο του Μάθιου και ο Στρίκλαντ προχώρησε στην αγορά “γιατί εμπιστεύτηκα πως ο πατέρας μου έχει ελέγξει τα πάντα”. Όντως τα είχε ελέγξει. Αυτά που φαίνονταν. Γιατί όπως αποδείχθηκε η αξία ήταν πολύ μικρότερη.

Συχνά πυκνά προκύπτουν ρεπορτάζ για δίκες διαχειριστών κεφαλαίων, χρηματοοικονομικών συμβούλων και εκπροσώπων αθλητών, που καταδικάζονται για απάτη και 'ξέπλυμα' χρήματος εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων. Οι πρωταγωνιστές της ιστορίας τα μαθαίνουν από τα media.

Οικογενειακά θέματα

Το 1996 είχαν ρωτήσει τον ιδιοκτήτη των Panthers -και πρώην NFLer-, Jerry Richardson ποιο είναι το πιο επικίνδυνο πράγμα που μπορεί να συμβεί σε επαγγελματίες, από οικονομικής άποψης. Απάντησε σε κλάσματα “το διαζύγιο”. Εμπειρία που ζουν το 60% με 80% των επαγγελματιών αθλητών. Οι περισσότεροι την περνούν αφότου ολοκληρώσουν την καριέρα τους.

“Όταν αγωνίζεσαι μπορείς να ξεφύγεις από την όποια δυσάρεστη συζήτηση, λέγοντας 'έχω προπόνηση'. Όταν δεν έχεις προπόνηση, οφείλεις να τελειώσεις τη συζήτηση” είχε πει ο Μαρκ Ουέστ, πρώην σέντερ. Η απιστία είναι ένα μεγάλο θέμα, με τους αθλητές να παντρεύονται μικροί και κάποια στιγμή να αντιλαμβάνονται ότι υπάρχουν και άλλα στη ζωή, πέραν του σπορ και της συζύγου τους. Και για αυτό εμφανίστηκαν τα προγαμιαία συμβόλαια.

Παρ' όλα αυτά, ο Ραούλ Φέλντερ, δικηγόρος που ανέλαβε τις πρώην συζύγους των Πάτρικ Γιούιν, Τζέισον Κιντ και Μάικ Τάισον να ενημερώνει ότι “το ποσοστό των προγαμιαίων συμβολαίων μεταξύ των αθλητών είναι πολύ μικρότερο από εκείνο των μη αθλητών που 'χουν την ίδια οικονομική άνεση”.

Το 1994 ο Ντικέμπε Μουτόμπο αρραβωνιάστηκε την τότε φοιτήτρια ιατρικής Μισέλ Ρόμπερτς. Η Μισέλ αρνήθηκε να υπογράψει προγαμιαίο συμβόλαιο την παραμονή του γάμου. Οι 5000 καλεσμένοι, εκ των οποίων πολλοί ήταν από το Κονγκό, βρίσκονταν ήδη στην Ουάσινγκτον, όταν ο Μουτόμπο ακύρωσε τα πάντα. Η όλη ακύρωση του στοίχισε 250.000 δολάρια.

Υπάρχουν ουκ ολίγες περιπτώσεις που οι ίδιες οι οικογένειες των σταρ καταχράζονται εκατομμύρια από τα χρήματα των παιδιών/αδελφών τους, γιατί α) μπορούν και β) “εμείς σε μεγαλώσαμε, μας χρωστάς”.

Τα παιδιά γίνονται επίσης, ένα θέμα.

Ο Σον Κεμπ που 'χε επτά με έξι διαφορετικές γυναίκες και ο Τράβις Χένρι που απέκτησε 9 παιδιά με ισάριθμες διαφορετικές συντρόφους, είδαν τις περιουσίες τους να εξαφανίζονται σε διατροφές δεκάδων χιλιάδων δολαρίων. Ο τελευταίος, παίκτης του NFL, είχε 'βγάλει' 11.000.000 δολ. στα επτά χρόνια της καριέρας του και είχε φτάσει στο σημείο να ομολογήσει ενώπιον δικαστηρίου -όπου τον έστειλε μητέρα παιδιού που δεν είχε λάβει για μήνες διατροφή- ότι δεν μπορούσε πια να δίνει 3.000 δολάρια -για το καθένα- κάθε μήνα. Δυο εβδομάδες μετά, καταδικάστηκε σε φυλάκιση γιατί χρωστούσε 16.600 δολάρια σε διατροφές.

Τα έγγραφα που 'χε καταθέσει ο Σακίλ Ο Νιλ για το διαζύγιο που τελικά δεν πήρε τον Γενάρη του 2008, ανέφεραν ότι ξόδευε κάθε μήνα 875.015 δολάρια. Τα 26.500 ήταν για διατροφές, τα 24.300 δολάρια για βενζίνες και τα 17.220 δολάρια, για ρούχα.

Τεράστιες προσδοκίες

Ένα άλλο τεράστιο κεφάλαιο είναι το πώς διαχειρίζονται οι επαγγελματίες αθλητές τον κόσμο που μπαίνει στη ζωή τους, αφότου γίνουν γνωστοί. “Οι περισσότεροι περιμένουν βοήθεια ή χρήματα ή λεφτά. Και οι αθλητές δεν ξέρουν πώς να αρνηθούν”, εξήγησε ο Ρίτσαρντ Λάπτσικ, διευθυντής του προγράμματος αθλητικού επιχειρηματικού μάνατζμεντ στο University of Central Florida.

To 2007 ο Ρον Αρτέστ απέλυσε έξι φίλους του, οι οποίοι εμπλέκονταν στη δισκογραφική εταιρεία που είχε και ζούσαν σε σπίτι που πλήρωνε εκείνος για 30.000 δολάρια το χρόνο. Το entourage, όπως λέγεται το παρεάκι κάθε αθλητή, όχι μόνο δεν τον βοηθούσε, αλλά τον χρέωνε με επιπλέον έξοδα. Για παράδειγμα, είχε διαλύσει το σπίτι.

O Στρίκλαντ είχε επισημάνει πως “για τους ρούκι η κατάσταση είναι ακόμα πιο δύσκολη, γιατί θέλουν να τα 'χουν καλά με όλους, με τους βετεράνους της ομάδας τους, με τους πάντες και κάνουν υπερβολές”.

Ο Κένι Άντερσον είχε κηρύξει πτώχευση τον Οκτώβρη του 2005. Προσπαθώντας να εξηγήσει πού πήγαν τα 60 εκατομμύρια που είχε βγάλει ως NBAer, είχε σημειώσει ότι είχε αγοράσει 8 αυτοκίνητα και κάθε μήνα ξόδευε 41.000 δολάρια, σε διατροφές, το δάνειο της μητέρας του και το δικό του σπίτι στο Μπέρβερλι Χιλς. Είχε και 10.000 δολάρια ως hanging out money (δεν εξήγησε τι ήταν αυτά), ενώ έδινε συχνά από 3.000 έως 5.000 δολάρια σε φίλους και συγγενείς.

Οι ειδικοί έχουν χαρακτηρίσει όλο αυτό ως “το πρόβλημα του Rolex, αξίας 20.000 δολαρίων. Αν ένας 22χρονος ξοδεύει 20.000 δολάρια σε ένα ρολόι ή σε ένα βράδυ σε nightclub είναι σαν να τα πετάει. Αν τα επενδύσει σε ασφάλεια που είναι απαλλαγμένη από φόρους, για 30 χρόνια, θα πάρει 86.000 δολάρια”.

Το 2005 ο Σκότι Πίπεν είχε μηνύσει την πρώτη δικηγορική εταιρεία του, υποστηρίζοντας πως οι κακές επενδύσεις που έκανε με τα χρήματα του, του είχαν στοιχίσει 27 εκατ. δολ. (είχε βγάλει 110 εκατομμύρια σε μισθούς, στα 17 χρόνια καριέρας). Το Φλεβάρη του 2007, όταν επιχείρησε να επιστρέψει, δικαστήριο του Μιζούρι αποφάσισε πως ο παίκτης χρωστούσε στην US Bank ποσό μεγαλύτερο των 5.000.000 δολαρίων -σε κεφάλαιο, τόκους, δικαστικά έξοδα-, για υπόθεση που φιλονικία, η οποία είχε στο επίκεντρο τζετ που είχε αγοράσει το 2001.

Το 1980 ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών, Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ είχε εξουσιοδοτήσει τον εκπρόσωπο του, Τομ Κόλινς να αποφασίσει για εκείνον επί των επιχειρηματικών. Έξι χρόνια μετά, τον μήνυσε για 59.000.000 δολ., όσα είχε υπολογίζει πως του 'χε στοιχίσει με τα λάθη του. Παρεμπιπτόντως, μια από τις κινήσεις του Κόλινς ήταν να καταθέτει χρήματα σε άλλους παίκτες που εκπροσωπούσε, από αυτά του Τζαμπάρ. Η υπόθεση λύθηκε εξωδικαστικά, με τον θρύλο του ΝΒΑ να συνεχίζει την καριέρα του έως τα 42.

O Jawad Williams (Τζαουάντ Ουίλιαμς) είχε έλθει τον Ιούνιο του 2016 στην Ελλάδα. Για την ΑΕΚ. Έφυγε το Φλεβάρη του 2017. Για την Παλακανέστρο Ρετζιάνα. Ακολούθησε η Ιαπωνία. Είχε προηγηθεί το North Carolina, οι Καβαλίερς, η Χάποελ Ιερουσαλήμ, η Παρί Λεβαλουά, η Καρσίγιακα, η Γκαζιαντέπ. Όπου έβρισκε δουλειά, πήγαινε. Έκανε και κάτι ακόμα. Δεν επέτρεψε στον εαυτό του να γίνει θύμα.

Ένα κείμενο που πόσταρε στην προσωπική του ιστοσελίδα για τους λόγους που αρνήθηκε να γίνει στατιστικό -πτώχευσης-, επιβεβαίωνε πως οι αθλητές που χάνουν τα λεφτά τους συνήθως πέφτουν θύματα επιτήδειων.

" Είμαι αρκετά σίγουρος πως όλοι έχουμε ακούσει τα στατιστικά. Ότι οι περισσότεροι αθλητές κηρύσσουν πτώχευση την πρώτη διετία, αφότου αποσυρθούν από την ενεργό δράση. Ενώ είναι αλήθεια πως κάποιοι διαθέτουν κακές συνήθειες στα έξοδα και κάποιες φορές τους 'ρουφά' η προσπάθεια να ζήσουν έναν τρόπο ζωής που ανταποκρίνεται σε μια συγκεκριμένη δημόσια εικόνα, υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος. Αυτή για την οποία δεν διαβάζετε συχνά.

Είναι η πλευρά που κρατά τον αθλητή οικονομικά τυφλό, ενώ κάποιος άλλος ευεργετείται από τη σκληρή δουλειά του, πριν εξαφανιστεί ανενόχλητος και χωρίς ευθύνη όταν εξαφανιστούν τα χρήματα.

Κάποιοι αθλητές που έρχονται σε επαφή με πολλά χρήματα, είναι συνήθως “πρώτης γενιάς” πλούσια παιδιά. Δηλαδή, οι πρώτοι των οικογενειών τους που αποκτούν πολλά λεφτά και συνήθως αυτό γίνεται όταν εκείνοι είναι νεαροί, σε ηλικία. Δεδομένου αυτού, ο αθλητής έχει να μάθει πολλά για το πώς πάει η δουλειά.

Κάποιοι πιστεύουν είναι τόσο εύκολο, όσο το να βάζεις στην άκρη, κάποια από αυτά που κερδίζεις, να ξοδεύεις κάποια, να παίρνεις περισσότερα κλπ. Μόνο που η πραγματικότητα είναι πιο πολύπλοκη.

Αν δεν πήγες στο σχολείο να σπουδάσεις οικονομικά ή αν δεν έχεις τους σωστούς ανθρώπους γύρω σου, για να σε βοηθήσουν με τη διαχείριση των οικονομικών σου, είναι εύκολο να τα κάνεις σκατά. Το μέρος της ιστορίας που δεν λέγεται είναι το πώς κάποιοι “money experts” ή οικονομικοί σύμβουλοι παίζουν ζωτικής σημασίας ρόλο στην πτώχευση των αθλητών.

Ένα παιχνίδι που παίζεται πολύ αρχίζει με τον οικονομικό σύμβουλο να κρατά στην άγνοια τον αθλητή, για οτιδήποτε αφορά τα οικονομικά και την εκπαίδευση πάνω στα χρηματο-οικονομικά. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να πάρει, νόμιμα, χρήματα από τον παίκτη, χωρίς να δώσει αναφορά σε κανέναν.

Σύμφωνα με την έκθεση "Αthletes Targeted By Fraud" της Ernst&Young, επαγγελματική εταιρεία υπηρεσιών, από το 2004 έως το 2017 αθλητές έχασαν 500 εκατ. δολ., μέσω απάτης. Από αυτά τα 500.000.000 δολ., τα 334.000.000 δολ. ήταν μεταξύ του 2014 και του 2017.

Κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις δεν αναφέρθηκαν ποτέ. Δεν καταγγέλθηκαν ποτέ. Ακούς εν τω μεταξύ, για τις κακές επενδύσεις των αθλητών. Τότε δεν είναι που πρέπει να μπει στη μέση ο οικονομικός σύμβουλος και να σε αποτρέψει;

Άλλη μια ερώτηση που δύσκολα κάνουν είναι αν ο χρηματο-οικονομικός σύμβουλος ήταν αυτός που πρότεινε την κακή επένδυση. Και ο οποίος φεύγει χωρίς να 'χει πληρώσει την παραμικρή συνέπεια ή να φέρει την παραμικρή ευθύνη, όταν όλα πάνε λάθος, γιατί όπως σου λένε “κάθε επένδυση είναι ρίσκο”.

Ως άνθρωπος που βγάζεις λεφτά, ΕΙΣΑΙ 100% υπεύθυνος για τα κέρδη σου και την ευημερία σου. Το ηθικό σε αυτήν την ιστορία είναι να δείξω ότι συχνά υπάρχουν άνθρωποι πίσω από τις κουρτίνες, που παίζουν ρόλο στην οικονομική καταστροφή άλλων.

Να σας πω μια γρήγορη ιστορία, για κάτι που συνέβη σε εμένα. Δεν μεγάλωσα πλούσιος ή έστω ευκατάστατος. Είχα δυο γονείς που δούλευαν σκληρά και έδιναν σε εμένα και τα αδέλφια μου ό,τι είχαμε ανάγκη.

Όταν έγινα επαγγελματίας, μέτρουσα κάθε σεντ που έδινα και κάθε σεντ που έπαιρνα και τα σημείωνα σε ένα σημειωματάριο, το οποίο κουβαλούσα διαρκώς μαζί μου. Κάποιοι από τους πιο κοντινούς μου φίλους ήξεραν τι κάνω και συνήθιζαν να γελούν με την πάρτη μου. Μου έλεγαν “θα 'χεις ακούσει για το Online banking”. Αλλά εγώ δεν εμπιστευόμουν κανέναν και τίποτα.

Τα πέντε-έξι επόμενα χρόνια, σπούδασα οικονομικά, διάβαζα οτιδήποτε είχε να κάνει με ρήματα και διαπίστωσα πως υπήρχαν πληροφορίες που δεν κατανοούσα πλήρως. Αποφάσισα να ρίξω τις άμυνες μου και να αναζητήσω τη βοήθεια επαγγελματία. Κάθε χρόνο το ΝΒΑ είχε μια εταιρεία που ερχόταν και μας μιλούσε, για τα οικονομικά. Σκέφτηκα ότι για να τη φέρνει η λίγκα, θα είναι καλή.

Επικοινώνησα με τον τύπο που είχε έλθει να μας μιλήσει στους Καβαλίερς, του είπα την κατάσταση μου και η απάντηση του ήταν λίγο ύποπτη. Έβαλα κάτω ό,τι μου είπε και τα σύγκρινα με όσα είχα διαβάσει, όσα είχα μάθει, για να διαπιστώσω πως υπήρχαν διαφορές. Είχα ερωτήσεις, τις οποίες του έκανα και μάλλον δεν του άρεσαν, γιατί κάποια στιγμή σταμάτησε να μου απαντά και εξαφανίστηκε.

Ένα χρόνο μετά, ο ίδιος ήλθε να μιλήσει στην ομάδα μου. Είπα σε έναν από τους συμπαίκτες μου τι είχε προηγηθεί. Εκείνος σήκωσε το χέρι και ρώτησε “γιατί εξαφανίστηκες από τον Wad, όταν σου έκανε ερωτήσεις;”. Ο τύπος γέλασε και συνέχισε με την ομιλία του.

Αργότερα, ο ιδρυτής της εταιρείας δήλωσε ένοχος στην κατηγορία για προσπάθεια εξαπάτησης της Ένωσης των NBAers, για το ποσό των 3 εκατομμυρίων δολαρίων. Αν βρήκαν τρόπο να μπουν στην Ένωση, σκεφτείτε πόσους μεμονωμένους παίκτες μπορούν να εκμεταλλευτούν.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ το μάθημα που μου δίδαξε ο αδελφός μου, στο Tar Heel, Μπρένταν Χέιγουντ. Του τηλεφώνησα ένα απόγευμα, ενθουσιασμένος για το αυτοκίνητο που ήθελα να αγοράσω και την προσφορά που μου είχαν κάνει. Με άφησε να ολοκληρώσω και κλείσαμε.

Σε διάστημα μικρότερο των πέντε λεπτών, ο Μπρένταν μου τηλεφώνησε. Με ρώτησε πού μένω -έμενα σε ένα από τα ωραιότερα complexes διαμερισμάτων. Αυτό που μου είπε με έβαλε στη θέση μου. “Μην αγοράσεις αυτοκίνητο. Πρώτα να πάρεις σπίτι. Θα σε δείρω αν σε δω να οδηγείς αυτοκίνητο που αξίζει πιο ακριβά από το σπίτι που δεν έχεις”.

Αυτό ήταν ένα από τα πρώτα μαθήματα που πήρα, σε οικονομικές προτεραιότητες. Και είμαι ευγνώμων που είχα κάποιον κοντά μου, ο οποίος δεν φοβήθηκε να μου πει την αλήθεια. Μέχρι σήμερα, συνεχίζω να εκπαιδεύω τον εαυτό μου στα οικονομικά, να αναζητώ επαγγελματική βοήθεια, να διαβάζω ό,τι μπορώ και να ακούω.

Αρνούμαι να γίνω στατιστικό, για κάτι που μπορώ να ελέγξω. Στους αγαπημένους αθλητές και στους σκληρά εργαζόμενους ανθρώπους, έχω να πω το εξής: η εκπαίδευση είναι δωρεάν. Ρωτήστε το Google.

Photos: Associated Press