Το μπάσκετ δεν φροντίζει τους πρωταγωνιστές του

Το Διεθνές Συνέδριο “Complex Systems in Sports" γίνεται στη Βαρκελώνη. Το διοργανώνει η FC Barcelona που όταν λέει ότι είναι "περισσότερα από ένα club", το εννοεί στο 1000%.

Η FC Barcelona προηγείται γενικά, της εποχής της. Σε πρόσφατο κείμενο του Contra.gr διάβασες πως διαθέτει τμήμα 15 ατόμων, που ασχολούνται μόνο με όσα τους δίνουν τα τεχνολογικά καλούδια, ώστε να ενημερώσουν -με πέντε γραμμές- τον προπονητή της ομάδας, για τα πιο σημαντικά. Μια από τις δικές της ανακαλύψεις ήταν το λογισμικό “ για τη μέτρηση της δημιουργίας χώρων, στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, μέθοδος για την ποσοτικοποίηση της κατοχής χωρικής αξίας και παραγωγής, στο ανοιχτό παιχνίδι”.

Eδώ και χρόνια διατηρεί το Barça Innovation Hub “το κέντρο της αθλητικής γνώσης και της καινοτομίας”, στο οποίο παράγεται και μοιράζεται η γνώση και έχει ως στόχο “ τη δημιουργία οικοσυστήματος που θα ενισχύσει τη γνώση και την καινοτομία που αφορά τον αθλητισμό. Αυτό το οικοσύστημα στηρίζεται σε μοντέλο που προωθεί μια κουλτούρα αριστείας και συνεργασίας, μεταξύ εγνωσμένης αξίας brands, πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων, start-ups, επιχειρηματιών, μαθητών, αθλητών, επενδυτών και οραματιστών, από όλον τον κόσμο”. Φέτος το workshop είχε για θέμα το γαστροκνήμιο και τον αχίλλειο (τραυματισμοί, αντιμετώπιση, έρευνα) και στόχο " τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ νοσοκομείων και ερευνητικών ομάδων των πανεπιστημίων".

Τι είναι θλάση

Στο συνέδριο του 2017, που είχε ως θέμα τη σύνδεση της θεωρίας με την πράξη, υπήρχε και Έλληνας ομιλητής. Ο αθλητικός επιστήμονας, Γιώργος Κακαβάς, ο οποίος δημιούργησε το εργαλείο που προειδοποιεί για τους τραυματισμούς των αθλητών. Τον κάλεσαν να μιλήσει για τις θλάσεις. Ο άνθρωπος που συνδράμει στα θέματα που κάνει το Contra.gr, για τη χρήση της τεχνολογίας στον αθλητισμό, λέει πως “η FC Barcelona αντιμετωπίζει τον ανθρώπινο οργανισμό ως ένα πολύπλοκο σύστημα που έρχεται σε επαφή με μια ομάδα, δηλαδή ένα σύνολο πολλών πολύπλοκων συστημάτων. Αυτή η αλληλεπίδραση έχει να κάνει με την υγεία και την απόδοση του. Γράψαμε ένα σχετικό άρθρο, με το γιατρό της Barcelona, Ricard Pruna και τον υπεύθυνο του Barça Innovation Hub, Dr. Francesc Cos”.

Επειδή οι ανακοινώσεις Τύπου των ομάδων δεν είναι ιδιαίτερα κατατοπιστικές, ως προς τον όποιον τραυματισμό παίκτη, του ζητήσαμε να μας πει τι είναι θλάση, σε απλά, κατανοητά ελληνικά. “ Υπάρχουν δυο ειδών: αυτή που ο μυς κόβεται -διαταράσσεται η συνέχεια του. Έχουμε τον πρώτο, το δεύτερο και τον τρίτο βαθμό και ανάλογα σε ποιο κομμάτι του μυ είναι -ψηλά στον τένοντα ή χαμηλά- προκύπτει και η αποθεραπεία, μαζί με το διάστημα που χρειάζεται μακριά από τις δραστηριότητες”.

Το συχνό πρόβλημα στο μπάσκετ

Το δεύτερο είδος θλάσης είναι η νευρομυική. “ Προέρχεται από νεύρο, από τη σπονδυλική στήλη. Αυτές είναι οι πιο συχνές από τον αθλητισμό”. Είναι αποτέλεσμα κούρασης, κακού ύπνου, μυικών ασυμμετριών “φαινόμενο πολύ συχνό στο μπάσκετ. Κάθε άρθρωση έχει μύες που την κινούν σε άξονες. Κάθε άνθρωπος έχει καλό πόδι και καλό χέρι (καλύτερο μυικό όγκο), που δεν είναι απαραίτητα στην ίδια πλευρά του σώματος.

Όταν και οι δυο πλευρές σηκώνουν το ίδιο φορτίο, το βάρος της αδύναμης πλευράς είναι αυξημένο. Και έτσι προκύπτουν οι ασυμμετρίες. Είναι αποτέλεσμα κακής εκγύμνασης ή/και προηγούμενων τραυματισμών”. Πλέον, αυτό διορθώνεται, με τις μονομερείς ασκήσεις. Γίνεται και πρόληψη, καθώς υπάρχει μηχάνημα που ανιχνεύει τις ασυμμετρίες. Σε κάθε περίπτωση, η ισορροπία μεταξύ των δυο πλευρών στο μυοσκελετικό, εξασφαλίζει την πρόληψη τραυματισμών και επιτρέψει στο σώμα να αποδίδει πολύ πιο αποτελεσματικά.

Θα σκέφτεσαι “τι μας λες; Δεν τα ξέρουν οι ομάδες αυτά, για να παίρνουν τα μέτρα τους;”. Τώρα ξεκινούν τα ωραία.

Η FIFA έχει δημιουργήσει από το 2001 ένα football research group, στη Σουηδία. “ Υπάρχουν σε αυτό επιστήμονες που ασχολούνται μόνο με την υγεία και την απόδοση των αθλητών. Μετά το 2010, όταν άρχισα να πηγαίνω σαν ομιλητής στα συνέδρια της FIFA, θυμάμαι να μιλά ο επικεφαλής γιατρός της FC Barcelona, Ricard Pruna και να παραδέχεται πως “φέτος χάσαμε όλους τους παίκτες, από τραυματισμούς που δεν προέρχονταν από επαφή”. Μια στάση εδώ: για να καταλάβεις τι είναι ο Dr. Pruna, το 2016, σε περίοδο μεταγραφών, υπήρχαν άρθρα που ανέφεραν πρόταση που 'χει δεχθεί από τη Manchester City.

“ Όταν είσαι επιστήμονας, είναι πολύ σημαντικό να μπορείς να είσαι ειλικρινής. Ομολόγησε λοιπόν, ενώπιον όλων ένα πρόβλημα που αντιμετώπιζε η ομάδα του. Δεν μπορείς να κρύψεις την απουσία ενός παίκτη. Μπορείς όμως, να κρύψεις το λόγο. Πολλοί είναι αυτοί που δεν αναφέρουν την πραγματική αιτία και επικαλούνται γαστρεντερίτιδες ή ιώσεις. Η ουσία βέβαια, για εμένα είναι αλλού”. Εδώ να διευκρινίσουμε πως ό,τι έχει αναφερθεί και ό,τι ακολουθεί, αφορά τους τραυματισμούς που δεν προέκυψαν από σύγκρουση/επαφή.

Η FIFA έχει τεχνογνωσία 17 χρόνων. Έχει κάνει επιδημιολογική μελέτη και λέει “κάθε χρόνο στο Champions League έχουμε τόσους τραυματισμούς, από τους τάδε λόγους και αυτές τις στρατηγικές για να τους καταπολεμήσω -να τους μειώσω”. Στο μπάσκετ δεν υπάρχει αυτό”.

Παρένθεση: υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως κάθε χρόνο η Premier League χάνει 117.000.0000 λίρες από τραυματισμούς/απουσίες. “ Ο παίκτης κάθεται και πληρώνεται, καθώς το συμβόλαιο του 'τρέχει'. Αυτά, για τους συλλόγους είναι χαμένα λεφτά”.

“ Υπάρχουν ομάδες που 'χουν πληγεί πολύ με τραυματισμούς και παρ' όλα αυτά, δεν έχουν έστω ένα excell να γράφουν τι συμβαίνει, πότε συμβαίνει και όσες πληροφορίες αφορούν τον τραυματισμό και την επιστροφή ενός παίκτη τους. Τον οποίον πληρώνουν. Και άρα όταν δεν παίζει, χάνουν λεφτά", αν το δούμε ψυχρά, υπολογιστικά.

Ο κ. Κακαβάς είχε παραστεί σε clinic της Εuroleague το 2013 και ένα χρόνο μετά ετοίμασε πολύ συγκεκριμένη πρόταση, για την έρευνα πάνω στους τραυματισμούς, με στόχο τη μείωση τους. “ Τους είχα πει πως δυσκολεύτηκα να βρω στοιχεία της περασμένης σεζόν, γεγονός που θα έπρεπε να τους ενδιαφέρει, γιατί οι παίκτες είναι οι πρωταγωνιστές. Μου είχαν απαντήσει “δεν μας τα δίνουν οι ομάδες”.

Πέραν του ότι θα έπρεπε η διοργανώτρια αρχή να ζητά αυτήν την ενημέρωση, για ερευνητικούς λόγους πρωτίστως, θα ήταν απαραίτητο να δίνει σε κάθε σύλλογο και ένα εργαλείο που θα βοηθά στην καταγραφή. Με απλό τρόπο. Δηλαδή, να αναφέρουν τι τραυματισμός είναι, πότε προέκυψε, εκτιμώμενος χρόνος επιστροφής. Αν τα πάρεις όλα αυτά και τα βάλεις σε μια μηχανή, με τον κατάλληλο αλγόριθμό βγάζεις παπάδες. Αφήστε που δείχνεις πολύ σοβαρός οργανισμός, που σέβεται τους πρωταγωνιστές του σπορ”.

"Ας αρχίσουν από την καταγραφή"

Οι αρχές που είναι υπεύθυνες για το μπάσκετ θα μπορούσαν κάλλιστα να αντιγράψουν αυτό που υπάρχει ήδη και να κάνουν δουλίτσα. Δεν το κάνουν. Όπως δεν κάνουν κάτι οι ομάδες, που έχουν τεράστιο συμφέρον από την όλη ιστορία. “ Έχω κάνει ραντεβού με ομάδα που είχε ουκ ολίγα προβλήματα με τραυματισμούς και που στο τέλος της σεζόν δεν είχε ενέργεια. Δεν είχαν καταγεγραμμένα τα περιστατικά, τα νούμερα της χρονιάς. Και δεν μιλώ για artificial intelligence. Γράψτα σε ένα excell. Τους είπα ήταν πως αν δεν γνωρίζεις το πρόβλημα, ξεκάθαρα δεν μπορείς να το λύσεις'.

Στο τέλος της ημέρας, πέραν του ότι όποιοι δεν κάνουν τα απαραίτητα χάνουν χρήματα “ δεν μπορούν να καλύψουν τη διαφορά που 'χουν με ομάδες, οι οποίες διαθέτουν πολύ μεγαλύτερα μπάτζετ. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο με τη βοήθεια της επιστήμης”, ώστε να μειωθούν οι τραυματισμοί. “ Ας ξεκινήσουμε λοιπόν, με την καταγραφή”.

Μολονότι έχει παρουσιάσει το project σε ελληνικές ομάδες “ δεν έχουν δείξει ενδιαφέρον. Δεν θεωρώ πως ο λόγος είναι ο φόβος, αλλά η άγνοια. Πάντα στην εξέλιξη υπάρχει αντίδραση. Το θέμα είναι ότι δεν σκέφτονται έξυπνα. Η επιστήμη θα τους βοηθούσε να καλύψουν το κενό που τους χωρίζει με ομάδες που έχουν μεγαλύτερο μπάτζετ.

Υπάρχουν ομάδες που ενώ αντιμετωπίζουν διαπιστωμένο πρόβλημα με τραυματισμούς και κούραση στη χειρότερη δυνατή στιγμή της σεζόν, αλλάζουν προπονητή και παίκτες, χωρίς όμως, να κάνουν κάτι για την αιτία του προβλήματος. Άλλες ομάδες αρνούνται ακόμα και να ακούσουν για τις εξελίξεις και δεν διαθέτουν καν ένα στοιχειώδες σύστημα καταγραφής και ανάλυσης, για κάτι που επαναλαμβάνω τους στοιχίζει ακριβά".

Το ΝΒΑ δείχνει το δρόμο -πάλι

Εδώ να πούμε πως οι περισσότερες ομάδες επιδίδονται σε εργομετρικά (αιματολογικές εξετάσεις, λιπομέτρηση, μετρήσεις βάρους, ύψους, καρδιογράφημα, μυοσκελετική σταθερότητα, οξυγόνωση, μέτρηση ευλυγισίας). “ Ένα ξεπερασμένο μεν, αλλά καλό σύστημα, για να καταλάβεις αν είναι σε καλή φυσική κατάσταση ο παίκτης που υπογράφεις. Δεν μπορεί να σου δώσει κάποιο άλλο στοιχείο”.

Θυμάται ότι πέρυσι είχε μιλήσει με τους Έλληνες την ΤΣΣΚΑ, για τη σημασία των κιρκάδιου ρυθμού “ του βιολογικού μας ρολογιού. Που ξυπνάς το πρωί και μολονότι έχει σκοτάδι έξω, ξέρεις πως έχει αλλάξει η μέρα. Όταν την ίδια εβδομάδα φεύγουν από τη Μόσχα, πάνε στη Μόσχα, μετά σε χωριό της Ρωσίας, έπειτα στην Αθήνα και ούτω καθ εξής, διαταράσσεται ο κιρκάδιος ρυθμός και άρα το ορμονικό τους. Στον Καναδά υπάρχει ειδική εταιρεία που δουλεύει με τους Dallas Mavericks”. Στην Ευρώπη πάλι, όχι. Θα είχε ενδιαφέρον να εντάξει σχετικό πρόγραμμα κοινωνικής ευθύνης η Euroleague.

Photo: Eurokinissi