Το ΝΒΑ φέρνει το τέλος του 'σκεπτόμενου' μπάσκετ

Δεν θέλω να σε ταράξω, αλλά το άνοιγμα της ψαλίδας που χωρίζει αυτά που γίνονται στην Ευρώπη από εκείνα που ζουν στο ΝΒΑ έχει φτάσει σε μέγεθος ανάλογο του Ατλαντικού. Τα όσα συμβαίνουν στα παρκέ της θεαματικότερης λίγκας του πλανήτη φέτος, μπορούν να συγκριθούν μόνο με το NBA2K, σε ταχύτητα, αντοχή και αποτελεσματικότητα στο σκοράρισμα.

Ποια είναι όμως η αφορμή του θέματος που ακολουθεί: οι Lakers πανηγύρισαν τη δεύτερη σερί νίκη, το 121-114 επί των αήττητων, μέχρι το ξημέρωμα, Nuggets, με τον LeBron James να συνθέτει το πρώτο triple double ως "Λιμνάνθρωπος" (28π., 11 ριμπ., 11 ασίστ). Μέχρι το τζάμπολ, οι Lakers δεν είχαν ιδιαίτερη σχέση με την άμυνα. Μέχρι το τζάμπολ, οι Nuggets αποθεώνονταν για την πρόοδο που 'χουν παρουσιάσει στα μετόπισθεν -και οφείλεται στον Paul Millsap, ο οποίος πέρυσι έπαιξε σε μόνο 38 ματς.

Ας το δούμε όμως, ρεαλιστικά.

Δεν είναι πολλοί οι παίκτες που μπορούν να σταματήσουν τον King στο 'ένας εναντίον ενός'. Που σημαίνει ότι πηγαίνουν βοήθειες, που σημαίνει ότι δημιουργούνται ανοίγματα, που σημαίνει ότι ο Kyle Kuzma έφτασε τους 22π., ο JaVale McGee του 21 και ο Lonzo Ball τους 12, μαζί με 6 ασίστ και 5 κλεψίματα.

Η παρέα του LeBron είναι αυτή που παίρνει φέτος τους περισσότερους πόντους στο transition, από όλες του ΝΒΑ. Γεγονός που δεν το λες και μικρό, αν σκεφτείς πως αυτή είναι η σεζόν που τα πράγματα πηγαίνουν πιο γρήγορα από ποτέ, στην άλλη ακτή του Ατλαντικού.

Πριν πιπιλίσεις την καραμέλα "μα εκεί δεν παίζουν άμυνα", να σου πω ότι η διαφορά εντοπίζεται στον πιο γρήγορο ρυθμό που -εύλογα- δίνει και περισσότερες ευκαιρίες στο σκοράρισμα.

Μια στιγμή όμως, να δούμε τι συνέβαινε πέρυσι και τι φέτος. Ναι, θα μιλήσουμε για τις αγαπημένες κατοχές. Την αγωνιστική περίοδο 2017-18 η πιο γρήγορη ομάδα, αυτή που είχε τον πιο γρήγορο ρυθμό, ήταν οι New Orleans Pelicans. Σε κάθε αγώνα τους υπήρχαν 101.60 κατοχές. Aκολούθησαν οι Suns (101.27), oι Lakers (100.97), οι Sixers (100.90) και οι Warriors (100.43). Πέραν τούτων, ουδείς.

Φέτος η περυσινή επίδοση των Pelicans θα τους τοποθετούσε στην 21η θέση της λίστας, καθώς οι πέντε ομάδες που είχαν 100+ κατοχές κάθε βράδυ, έχουν γίνει 21. Οι εξαιρέσεις είναι οι Grizzlies, Magic, Pistons, Nets, Pacers και Spurs. Οι Spurs είναι οι πιο αργοί και οι ειδικοί εκτιμούν πως αυτός θα είναι ο λόγος που θα τους κρατήσει εκτός playoffs, για πρώτη φορά έπειτα από 21 σερί χρόνια.

Πλέον οι κορυφαίοι του χορού είναι οι Hawks (109 κατοχές ανά αγώνα, που τους δίνουν 107 πόντους κατά μ.ο, αλλά δέχονται 108) και αυτοί που αξιοποιούν πια καλύτερα τη φάση τους είναι οι Pelicans, των 107.33 κατοχών που γίνονται 122.2 πόντοι. Παρεμπιπτόντως, στην άμυνα δέχονται 109.4. Κάπου εδώ, θα ήταν χρήσιμο επίσης, να πούμε πως η καλύτερη αμυντική ομάδα, στο ξεκίνημα της σεζόν είναι οι Celtics (δεν επιτρέπουν περισσότερους από 96.6 πόντους ανά 101 κατοχές). Τη δεύτερη καλύτερη αμυντική επίδοση έχουν οι Nuggets των 103.10 κατοχών και των 101 πόντων, με το ΤΟΡ3 να συμπληρώνεται από τους Heat (102.38 και 101.5).

Κατά μ.ό. φέτος οι 20 από τις 30 ομάδες της λίγκας βάζουν τουλάχιστον 110 πόντους ανά αγώνα. Υπάρχουν και πέντε που ξεπερνούν τους 120.

Το ρεκόρ παραγωγικότητας σε ένα βράδυ, μέχρι νεοτέρας κρατούν οι Pelicans που σταμάτησαν στους 149 πόντους, εναντίον των Kings, στις 19/10, την τέταρτη μέρα της χρονιάς.

Οι λόγοι που έφεραν αυτήν την εξέλιξη

Το cbssports.com αποπειράθηκε να εξηγήσει το φαινόμενο του φρενήρη ρυθμού και της 'πλημμύρας' των πόντων, κάθε βράδυ.

> Την περασμένη αγωνιστική περίοδο οι ομάδες είχαν κατά μ.ό. 106.3 πόντους ανά αγώνα. Φέτος αυτός ο αριθμός έχει γίνει 113.4 πόντους. Και αυτή η αύξηση είναι η μεγαλύτερη, από το 1955, όταν οι 79.5 πόντοι του 1954 έγιναν 93.1.

> Πέρυσι οι Lakers ήταν στην κορυφή της λίστας 'πόντοι στο transition'. Έπαιρναν έτσι το 19.5% του συνόλου. Φέτος υπάρχουν πέντε ομάδες που είναι καλύτερες. Και πάλι η κορυφή ανήκει στους Lakers (26.7%).

> Τη σεζόν 2017-18, ομάδα σκόραρε πάνω από 140 πόντους σε ματς 13 φορές. Φέτος αυτό το σύνολο 'πιάστηκε' σε μια εβδομάδα (Pelicans, Lakers, Mavericks, Spurs, Warriors).

Όσοι σκέφτεσαι πως λογικά στην αρχή της σεζόν η επίθεση είναι η προτεραιότητα και όχι η άμυνα (για λόγους φυσικής κατάστασης -γιατί δεν ξέρω αν ξέρεις, αλλά η άμυνα θέλει πολλή ενέργεια), να σου πω ότι τον περασμένο Οκτώβρη ομάδες σκόραραν πάνω από 120 πόντους 27 φορές. Αυτόν τον Οκτώβρη, πριν καν τελειώσει, έχει συμβεί 36 φορές.

ΤO 'SEVEN SECONDS OR LESS'

Οι 101.8 κατοχές που είναι ο μέσος όρος φέτος, είναι ο υψηλότερος από την αγωνιστική περίοδο 1985-86. Η έμπνευση των 'seven second or less' των Suns, στα μέσα της δεκαετίας του 2000 υιοθετήθηκε από πολλές ομάδες, όπως οι Nuggets, οι Rockets και οι Warriors. Ναι, οι οργανισμοί που ανήκουν μεταξύ των πιο γρήγορων. Και ναι, το small ball (βλ. χαμηλά σχήματα) έχουν κάνει θραύση.

Για να καταλάβεις ωστόσο, τη διαφορά του τότε με το τώρα, η πιο γρήγορη ομάδα των Suns (με τον Mike D' Antoni) είχε 96.7 κατοχές ανά αγώνα, επίδοση που φέτος θα την έβαζε στον πάτο της λίστας.

Η ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΞΙΣΩΣΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

Κάθε οργανισμός στο ΝΒΑ έχει ολόκληρο επιτελείο ανθρώπων που ασχολούνται με τα στατιστικά. Όχι τα απλά, αλλά τα τέρμα εξελιγμένα. Η επανάσταση όμως, στο σκοράρισμα μπορεί να εξηγηθεί από μια εξίσωση, ικανή να αναλυθεί και από παιδί δημοτικού: οι τρεις πόντοι είναι περισσότεροι από τους δύο.

Το κατ' εξοχήν παράδειγμα είναι οι Rockets, οι οποίοι πέρυσι έγιναν η πρώτη ομάδα στην ιστορία του ΝΒΑ που επιχείρησε περισσότερα τρίποντα, από δίποντα. Γενικά όμως, έχει αυξηθεί ο αριθμός των σουτ πίσω από τα 6.75, από την αγωνιστική περίοδο 2010-11. Φέτος ο μέσος όρος των προσπαθειών για όλες τις ομάδες είναι 31.6 τρίποντα. Κράτα το αυτό και προχωράμε.

ΟΙ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΙ WARRIORS

Η αύξηση του ρυθμού αποδεικνύεται και από άλλη μια απλή μαθηματική πράξη: περισσότερα σουτ ισούνται με περισσότερους πόντους. Όταν σπρώχνεις την μπάλα στο transition και παίρνεις γρήγορα σουτ, τα εντός παιδιάς αυξάνονται. Αν υποθέσουμε πως το 45% των προσπαθειών είναι εύστοχες, αντιλαμβάνεσαι ότι αυξάνεται το σύνολο των πόντων.

Το πρώτο στατιστικό στοιχείο που τσεκάρει ο Steve Kerr, με το τέλος των αγώνων είναι η απόκλιση μεταξύ των σουτ εντός παιδιάς της ομάδας του και του αριθμού του αντιπάλου. Το Golden State βρέθηκε στην πρώτη γραμμή αυτής της επανάστασης με την αύξηση του ρυθμού και των κατοχών, τη σεζόν 2014-15, όταν κάθισε στον πάγκο ο Kerr. Στην πρώτη του σεζόν οι 97.4 κατοχές έγιναν 99.3 και μετά ξεπέρασαν τις 100. Φέτος βέβαια, παίζουν όλοι στο ίδιο tempo.

ΑYTOI ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΑΛΛΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Η ομάδα που παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αλλαγή σε κατοχές, εν συγκρίσει με πέρυσι είναι οι Wizards. Οι 97.7 κατοχές έχουν γίνει 106.8, με τον Scott Brooks να εξηγεί πως πέραν των πόντων υπάρχει και ένα ακόμα -σημαντικό- κέρδος: εμπλέκονται όλοι οι παίκτες.

“ Έχουν περισσότερες ευκαιρίες για να σουτάρουν και ξέρετε πως όλοι στη λίγκα αυτό θέλουν: να παίρνουν σουτ. Οπότε όλοι πια έχουν την ευκαιρία να σκοράρουν” και όλοι είναι ευχαριστημένοι.

Η ΣΥΓΧΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΜΥΝΑ

Για τους εραστές των mind games (που παίζουν με το μυαλό του άλλου, έτσι;) και του σκεπτόμενου μπάσκετ (που περιμένεις πως οι παίκτες σου θα δουν τι έχουν απέναντι τους και θα πράξουν αναλόγως), να πούμε πως όταν αυξάνεις το ρυθμό και τις κατοχές και επιχειρείς περισσότερα τρίποντα, γίνεται και κάτι ακόμα: η άμυνα δεν ξέρει τι να πρωτοπροσέξει. Και οι άμυνες στο ΝΒΑ είναι με συνεχείς αλλαγές -στο βαθμό που σου 'ρχεται μια σκοτοδίνη, μια ναυτία.

Επίσης, ο παίκτης -ο κάθε παίκτης- οφείλει να δουλέψει με τους τρόπους που προσφέρει πια η τεχνολογία το χρόνο που χρειάζεται για να πάρει μια απόφαση, γιατί όλα πια γίνονται σε nanoseconds.

Οι Raptors επίσης, ανήκουν στη λίστα των ομάδων που εμφανίστηκαν ανανεωμένες φέτος, υπό τις οδηγίες του Nick Nurse. Κοίτα τώρα, τι κάνει ο CJ Miles, σουτ που πριν λίγα χρόνια θα είχε ως συνέπεια καντήλια και αλλαγή, για να καθίσει στον πάγκο να σκεφτεί τι έκανε.

Κάπου εδώ πρέπει να παραθέσω και τη δήλωση του Steve Kerr, μετά τα 11 τρίποντα του Stephen Curry, εκ των οποίων το ένα θα το έλεγες τραβηγμένο. "Ήταν σαν να βλέπω video game. Έχω την αίσθηση πως είναι στο πνευματικό peak του. Είναι η 10η χρονιά του στο ΝΒΑ, ξέρει τους αντιπάλους, τη λίγκα και το σώμα του. Με έχει φτάσει στο σημείο να τον βλέπω να σηκώνεται από την άλλη άκρη του γηπέδου για σουτ και να λέω 'καλή προσπάθεια, καλή δουλειά'. Αν μπορείτε, εξηγήστε το αυτό". Ο παίκτης του είχε κάνει αυτό.

Πλέον οι προπονητές δεν κάνουν ασκήσεις ψυχραιμία για να μη βρίσουν αυτούς που σουτάρουν από όπου να 'ναι, αλλά τους ενθαρρύνουν να εμπιστευτούν το ένστικτο τους. Όπως έχουν αναπτύξει τη συνήθεια να μην καλούν timeout, έπειτα από ριμπάουντ στην τελευταία κατοχή του αγώνα.

Σου λένε, “γιατί να δώσω την ευκαιρία στην αντίπαλη άμυνα να στηθεί; Πάμε και ό,τι γίνει”.

Σουτ σαν και αυτό που θα δεις δεν είναι πια τρελά. Είναι βαρετά φυσιολογικά. Στο ΝΒΑ, έτσι; Γιατί στην Ευρώπη, με τον τρόπο που εξακολουθεί να παίζεται το παιχνίδι, παραμένουν 'ανωμαλίες'.

Η οδηγία του ΝΒΑ για 'ελευθερία κινήσεων'

Πέραν των παικτών, το νέο στιλ το απολαμβάνουν και οι φαν. To μότο του ΝΒΑ πλέον, ανταποκρίνεται στο 100% στην πραγματικότητα. Ο κόσμος θέλγεται πια, περισσότερο από τα όσα βλέπει στη regular season, διάστημα που από πολλούς είχε χαρακτηριστεί ως 'η προετοιμασία για τα playoffs'. Βέβαια τις εξελίξεις βοήθησε και το ΝΒΑ.

Ο Kerr αναγνώρισε την αλήθεια, εξηγώντας ότι "η αλλαγή των κανονισμών έχουν ενθαρρύνει αυτό που βλέπουμε: τα γρήγορα, παραγωγικά ματς. Δεν αρκέστηκε στο να αλλάξει κάποιους κανόνες, αλλά πλέον έχει δώσει σε άλλους διαφορετικές ερμηνείες, ώστε να μη διακόπτεται ο ρυθμός". Στο επίκεντρο είναι όσα γίνονται στην περιφέρεια και όχι τα post-ups, με τη φετινή εντολή να αφορά 'την ελευθερία κινήσεων'. Όποιος την περιορίζει,με την όποια χειρονομία, χρεώνεται παράβαση.

Αυτό είναι το video που δημοσίευσε το ΝΒΑ (το ίδιο) και δείχνει τον επικεφαλής της εξέλιξης διαιτητών (δεν θέλω να εκπλήσσεσαι τόσο) να εξηγεί τι συμβαίνει φέτος.

Από φέτος δεν επιτρέπεται να παίζεις δυνατά τον περιφερειακό σουτέρ που βγαίνει από τα σκριν, για να πάρει την μπάλα. Τα αρπάγματα και το γενικότερο hand checking απαγορεύεται και χρεώνεται ως φάουλ. Που οδηγεί σε περισσότερους πόντους, από εύστοχες βολές.

Και ναι, φέτος τα φάουλ και οι βολές έχουν παρουσιάσει αύξηση. Οι κατά μ.ό. 21.7 της περασμένης σεζόν έγιναν 24.8. Και οι εύστοχες από 16.6 έγιναν 18.8. Συν τους 6 περισσότερους πόντους, από τρίποντα, σιγά σιγά καταλαβαίνεις τι γίνεται.

Στο εξής οι σουτέρ θα ζουν πιο άνετα (χωρίς διαδοχικά χτυπήματα, έως ότου δοθεί ως φάουλ το πιο δυνατό), όταν βγαίνουν από σκριν, έξω από τη γραμμή του τρίποντου. "Αυτή η εξέλιξη είναι εξαιρετική για επιθετικογενείς αθλητές" σχολίασε ο Curry, ο οποίος έτρωγε το περισσότερο ξύλο την τελευταία τριετία, σε αυτές τις καταστάσεις.

Κάπου εδώ θα ήταν χρήσιμο να θυμίσω πως ο 'Jordan Rule', κανονισμός που καθιερώθηκε με αφορμή τα δεινά στα οποία υπέβαλαν τον MJ οι Pistons, το '90 ίσχυσε από το 1996 μεν, αλλά οι διαιτητές δεν ήταν όσο αυστηροί είναι πια.

Ένας άλλος κανονισμός που άλλαξε ήταν η προσαρμογή του χρονομέτρου στα 14'', αντί των 24'', έπειτα από επιθετικό ριμπάουντ ή φάουλ της αντίπαλης ομάδας. Πλέον οι ομάδες υποχρεώνονται να μην καθυστερούν και να εκδηλώνουν πιο γρήγορα τις επιθέσεις τους.

Στα αρνητικά της νέας πραγματικότητας του ΝΒΑ είναι ότι το ανηλεές τρέξιμο, μοιραία κουράζει τα σώματα των αθλητών που έχουν επιβαρυμένο πρόγραμμα. Και μοιραία 'κλέβει' κάτι από την προσπάθεια που καταβάλουν στην άμυνα, όπως και τους οδηγεί πιο εύκολα σε λάθη.

Ο Igor Kokoskov, προπονητής των Suns, εξήγησε πως "υπάρχουν πολλές παρεξηγήσεις και παρερμηνείες όταν μιλάμε για τις κατοχές. Την τελευταία διετία παίξαμε αρκετά γρήγορα, αλλά αυτό δεν επηρέασε το ρεκόρ νικών-ηττών. Όλοι θέλουν να παίζουν γρήγορα. Αυτό είναι το ιδεώδες, η ομορφιά του μπάσκετ. Αλλά πρωτίστως θέλουμε να κερδίζουμε. Και για να κερδίσουμε, πρέπει να παίξουμε άμυνα. Αυτό κάνει τόσα χρόνια το Golden State". Αυτό θέλουν να κάνουν όλοι.

Πέρυσι οι Warriors ήταν στο ΤΟΡ5 των περισσότερων κατοχών και στο ΤΟΡ10 των αμυντικών επιδόσεων. Συνδυασμός που πλησίασαν μόνο οι Rockets. Δες πόσο απλό ΔΕΝ είναι να παίζεις άμυνα στους 'Πολεμιστές' και για την ακρίβεια την άμυνα των καλύτερων του είδους φέτος, Nuggets.

Παρεμπιπτόντως, το Phoenix είχε 101.3 κατοχές πέρυσι, όταν ήταν αποτελεσματικό και στην άμυνα. Αυτή τη χρονιά έχει 101.9 κατοχές. Ναι, το πάει στο ρελαντί ο πρώτος Ευρωπαίος head coach οργανισμού του ΝΒΑ, γιατί θέλει να παίρνει και πράγματα από την άμυνα.

Αυτό που μένει να δούμε είναι αν θα αντέξουν οι παίκτες να υποστηρίξουν αυτήν την αύξηση στο ρυθμό, όλη την αγωνιστική περίοδο. Και ποιες θα καταφέρουν να καθιερώσουν μια αξιοπρεπή άμυνα, ώστε να διεκδικήσουν το δικαίωμα τους στην επιτυχία εναντίον των μετρ του είδους, Warriors.

(κεντρική φωτογραφία: AP Photo/Ben Margot)