Τα 6 βήματα της Εθνικής Ελλάδας μέχρι την ανυποληψία

Στις 29 Ιουνίου του 2014, η Εθνική Ελλάδας έφτασε 11 βήματα μακριά από τα προημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Βραζιλία. Αποκλείστηκε από την Κόστα Ρίκα στην διαδικασία των πέναλτι, στο παιχνίδι που κάθισε για τελευταία φορά στον πάγκο της ο Φερνάντο Σάντος. Τα σενάρια της εποχής για την μη ανανέωση της συνεργασίας με τον Πορτογάλο τεχνικό είναι πολλά, ωστόσο σε κάθε περίπτωση το τέλος στην σχέση του με την τότε ηγεσία της Ομοσπονδίας ήταν άκομψο.

Ο Σάντος είχε επιλέξει να μην δώσει το παρών στο αποχαιρετιστήριο δείπνο που παρέθεσε η ΕΠΟ στους διεθνείς με αφορμή και το ‘αντίο’ του Γιώργου Καραγκούνη, ενώ επιστρέφοντας στην πατρίδα του είχε αφήσει αιχμές και για ορισμένους παίκτες του. “Η ομάδα είχε καρδιά, αλλά λίγο μυαλό στον έξτρα χρόνο της παράτασης. Η φυσική κούραση στοίχισε στην ομάδα για να γράψει ιστορία. Νομίζω ότι δεν είχαμε την φρεσκάδα για να νικήσουμε σ’ αυτό το παιχνίδι. Υπήρχαν δυο – τρεις ποδοσφαιριστές που ενδιαφέρονταν περισσότερο στο να γίνουν οι πρωταγωνιστές και να πετύχουν ένα ιστορικό γκολ. Τους απασχολούσε περισσότερο να πετύχουν το γκολ της Ελλάδας, απ’ ότι να κυκλοφορήσει η μπάλα κι αυτό οδήγησε σε αρκετά λάθη, σε αρκετές απώλειες μπάλας”, είχε τονίσει χαρακτηριστικά για τον αποκλεισμό από την Κόστα Ρίκα.

Ο Πορτογάλος τεχνικός ήταν χολωμένος για το γεγονός πως η ΕΠΟ του είχε βγάλει εισιτήρια επιστροφής αμέσως μετά το ματς, αισθάνθηκε πως βιάζονταν να τον… ξεφορτωθούν. Ο Γιώργος Σάρρης, τότε πρόεδρος της Ομοσπονδίας, είχε αντικρούσει τις κατηγορίες του Φερνάντο Σάντος, υποστηρίζοντας πως ο μόνος του είχε βγάλει τα εισιτήρια, όπως είχε κάνει και σε περίπτωση που η εθνική δεν κέρδιζε την Ακτή Ελεφαντοστού στο τελευταίο ματς των ομίλων και αποκλειόταν από την επόμενη φάση. Όπως και να ‘χει, εκείνη την ημέρα έκλεισε ο κύκλος του Σάντος στην εθνική ομάδα και ποιος να φανταζόταν πως αυτό θα ήταν το μικρότερο από τα ‘τέρατα’ που θα ακολουθούσαν… Το πρώτο από τα έξι βήματα μέχρι την θλιβερή εικόνα του σήμερα, είχε γίνει. Έμεναν άλλα πέντε.

Η εποχή Ρανιέρι τελείωσε νωρίς

Το ποδόσφαιρο που έπαιζε η εθνική ομάδα με τον Πορτογάλο τεχνικό στον πάγκο ξένιζε σε πολλούς, καθώς θεωρούσαν υπερβολικά συντηρητική την προσέγγιση του Σάντος. Υπήρχε μια γενική ψευδαίσθηση στον κόσμο, τους δημοσιογράφους, ακόμη και σε ανθρώπους εντός της Ομοσπονδίας, πως η Ελλάδα μπορούσε να παίξει ποδόσφαιρο κατοχής.

Έτσι ως αντικαταστάτης του Σάντος επιλέχθηκε ο Κλάουντιο Ρανιέρι, που συμφώνησε τον Ιούλιο και παρουσιάστηκε τον Αύγουστο του 2014. Με τον Ιταλό τεχνικό επιχειρήθηκε η μετάβαση στη νέα εποχή, που συνοδευόταν με την ανανέωση του ρόστερ. Μόνο που όλα αυτό το εγχείρημα έγινε βίαια, δεν υπήρξε καμία προεργασία τα προηγούμενα χρόνια και μοιραία κατέληξε σε φιάσκο.

Μπαίνοντας στα προκριματικά του Euro 2016, η Ελλάδα ηττήθηκε εντός από τη Ρουμανία (0-1), ήρθε ισόπαλη εκτός έδρας με την Φινλανδία (1-1) και ακολούθησαν δύο ‘κολλητές’ ήττες στο ‘Γ. Καραϊσκάκης’ από Β. Ιρλανδία (0-2) και Ν. Φερόε (0-1)! Κάπου εκεί το project Ρανιέρι κατέρρευσε με κρότο. Και η συνέχεια θα ήταν ακόμη χειρότερη.

Από τον Σαρρή στον Γκιρτζίκη και τους Καραγκούνη – Μαρκαριάν

Ο Κώστας Τσάνας κλήθηκε να κάτσει στον πάγκο της Ελλάδας για το φιλικό με τη Σερβία, τέσσερις μέρες μετά την ήττα από τα Φερόε. Με το επόμενο ματς των προκριματικών του Euro 2016 να τοποθετείται τον Μάρτιο του 2015, υπήρχε χρόνος για την ανεύρεση νέου τεχνικού. Στο μεσοδιάστημα ο Γιώργος Γκριτζίκης διαδέχθηκε τον Γιώργο Σαρρή στην προεδρία της ΕΠΟ και τα ‘κλειδιά’ της εθνικής πήγαν στον Γιώργο Καραγκούνη. Που με τη σειρά του, ως τεχνικός διευθυντής, πρόκρινε την λύση του Σέρχιο Μαρκαριάν για τον πάγκο. Πρώτο ματς του Ουρουγουανού τεχνικού ήταν το 0-0 στην έδρα της Ουγγαρίας, δεύτερο και ουσιαστικά τελευταίο, η ήττα με σκορ 1-2 από τα Ν. Φερόε στο Τορσάβν. Επίσημα, ο Μαρκαριάν κάθισε για τελευταία φορά στον πάγκο της εθνικής στο φιλικό 0-0 με την Πολωνία στο Γκντανσκ.

Ο Ουρουγουανός έριξε τα καρφιά του σε Καραγκούνη και Κωστένογλου (βοηθός του), ο Καραγκούνης κατηγόρησε ΕΠΟ και Γκιρτζίκη για προσπάθεια περιθωριοποίησης του και ο Γκιρτζίκης με τη σειρά του τόνισε πως “ο Καραγκούνης απέτυχε στο νέο του ρόλο, που του είχε ανατεθεί από τον προκάτοχό μου, γιατί εγώ εξελέγην τον Ιανουάριο του 2015 και τον βρήκα ως τεχνικό διευθυντή. Ήταν σπουδαίος παίκτης με προσφορά στο χορτάρι για την Εθνική μας, όμως στο νέο του ρόλο δεν τα πήγε καλά. Δεν θέλω να επεκταθώ περισσότερο, γιατί σέβομαι την ποδοσφαιρική του ιστορία”. Κάπως έτσι μας τελείωσε και το project Μαρκαριάν – ‘Κάρα’.

Τσάνας και Σκίμπε τριετίας

Με υπηρεσιακό τον Κώστα Τσάνα ολοκληρώθηκε η -κωμικοτραγική- πορεία της προκριματικής φάσης του Euro 2016 για την Ελλάδα, που ηττήθηκε εντός από την Φινλανδία (0-1), πήρε ισοπαλία στην Ρουμανία (0-0), ηττήθηκε στο Μπέλφαστ από την Β. Ιρλανδία (3-1) και επικράτησε με σκορ 4-3 της Ουγγαρίας στο Φάληρο. Έχοντας φτάσει πλέον στο τέλος Οκτώβρη του 2015, η ΕΠΟ ανακοίνωσε την πρόσληψη του Μίχαελ Σκίμπε στο πόστο του ομοσπονδιακού προπονητή.

Το ντεμπούτο του Γερμανού τεχνικού ήρθε με ήττα από το… Λουξεμβούργο σε φιλική αναμέτρηση, στις 13/11/2015. Ακολούθησαν έξι ακόμη φιλικά με τις Τουρκία (εκτός, 0-0), Μαυροβούνιο (εντός, 2-1), Ισλανδία (εντός, 2-3) και δύο ματς στην Αυστραλία (1-0, 1-2), τον Ιούνιο του 2016. Στο τελευταίο τεστ πριν ξεκινήσουν τα παιχνίδια της προκριματικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2018, η Ελλάδα άφηνε πολλές υποσχέσεις με τη νίκη με σκορ 2-1 στο Αϊντχόφεν επί της Ολλανδίας.

Η εθνική του Σκίμπε ξεκίνησε τα προκριματικά με τρεις νίκες απέναντι σε Γιβραλτάρ (εκτός, 1-4), Κύπρο (εντός, 2-0) και Εσθονία (εκτός, 0-2), ακολούθησαν τέσσερις σερί ισοπαλίες (και ενδιάμεσα μια φιλική ήττα από την Λευκορωσία) κόντρα σε Βοσνία (1-1 εντός, 0-0 εκτός), Βέλγιο (εκτός, 1-1) και Εσθονία (εντός, 0-0), η ήττα στο ‘Γ. Καραϊσκάκης’ από το Βέλγιο (1-2) και δύο νίκες με Κύπρο (εκτός, 1-2) και Γιβραλτάρ (εντός, 4-0) που έστειλαν την Ελλάδα σε μπαράζ με την Κροατία! Εκεί η διαφορά ποιότητας ήταν εμφανής. Στις 9/11/2017, η ‘Χρβάτσκα’ επικράτησε με σκορ 4-1 στο ‘Maksimir’ και τρεις μέρες αργότερα η ρεβάνς στο Φάληρο ολοκληρώθηκε δίχως τέρματα, αφήνοντας την Ελλάδα εκτός Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Ενδιάμεσα, από τον Αύγουστο του 2017, ο Βαγγέλης Γραμμένος είχε κερδίσει τις εκλογές της ΕΠΟ, που αποφάσισε να επιτρέψει στον Γερμανό τεχνικό να συνεχίσει την προσπάθεια του. Επόμενη πρόκληση για την Ελλάδα ήταν το Nations League. Στα φιλικά που προηγήθηκαν πριν τη νεοσύστατη διοργάνωση της UEFA, ο απολογισμός ήταν δύο ήττες (1-0 από την Ελβετία, 2-0 από την Σαουδική Αραβία) και μια νίκη (1-0 την Αίγυπτο).

Η προσπάθεια της Ελλάδας στο Nations League ξεκίνησε με εκτός έδρας νίκη (1-0) επί της Εσθονίας, συνεχίστηκε με ήττα εκτός (2-1) και νίκη εντός (1-0) επί της Ουγγαρίας, με την ήττα στο Τάμπερε (2-0) από την Φινλανδία να αποτελεί το κύκνειο άσμα του Σκίμπε στον πάγκο.

Τραγέλαφος με την έδρα και… κατρακύλα

Ως αντιπολίτευση, η μετέπειτα ΕΠΟ του Βαγγέλη Γραμμένου ‘χτυπούσε’ την προηγούμενη διοίκηση με αφορμή και την κατάσταση της εθνικής ομάδας, έχοντας θέσει ακόμη και θέμα αλλαγής έδρας. Αδιαφορώντας για την προτίμηση παικτών και τεχνικού επιτελείου στο ‘Γεώργιος Καραϊσκάκης’, ο Βαγγέλης Γραμμένος και οι συνεργάτες του αποφάσισαν να πάρουν την εθνική ομάδα από το Φαληρικό γήπεδο και να την πάνε στο… πουθενά. Η Τούμπα αποκλείστηκε μετά το συμβάν με την είσοδο του Ιβάν Σαββίδη στον αγωνιστικό χώρο οπλοφορώντας, η κουβέντα για το Παγκρήτιο κόλλησε στο κόστος των εργασιών που χρειάζονταν για να γίνει λειτουργικό, άλλες ρεαλιστικές λύσεις δεν υπήρχαν και έτσι η Ελλάδα επέστρεψε στο παγωμένο, αχανές ΟΑΚΑ.

Μετά την αποπομπή του Μίχαελ Σκίμπε, το… μενού είχε Άγγελο Αναστασιάδη. Επιλογή που συνοδεύτηκε ευθύς εξ αρχής με πολλές ενστάσεις και καχυποψία από το σύνολο του ποδοσφαιρικού κόσμου στη χώρα. Στέφανος Μπασινάς ως τεχνικός διευθυντής και Στέλιος Γιαννακόπουλος ως άμεσος βοηθός, ήταν οι δύο παίκτες της γενιάς του 2004 που ανέλαβαν πόστα ως ‘ασπίδα’ του Αναστασιάδη. Η εποχή Άγγελου ξεκίνησε με νίκη (1-0) στο ΟΑΚΑ επί της Φινλανδίας την προτελευταία αγωνιστική των ομίλων του Nations League και συνεχίστηκε με την εντός έδρας από την Εσθονία (0-1)!

Ο Έλληνας τεχνικός πήρε ψήφο εμπιστοσύνης για να οδηγήσει την εθνική στα προκριματικά του Euro 2020, όπου η πρεμιέρα ήταν νικηφόρα (2-0) στην έδρα του Λίχτενσταϊν. Το 2-2 στην έδρα της Βοσνίας την 2η αγωνιστική έδειχνε πως ίσως κάτι αλλάζει στην ομάδα. Τελικά αποδείχτηκε στάχτη στα μάτια. Ήττα (2-1) σε φιλικό από την Τουρκία στην Κωνσταντινούπολη, ήττα (3-0) από την Ιταλία με κάτω τα χέρια στο ΟΑΚΑ για την 3η αγωνιστική της προκριματικής φάσης του Euro 2020, ήττα (3-2) και τρεις μέρες αργότερα και από την Αρμενία για την 4η αγωνιστική, ξανά στο ΟΑΚΑ! Με τις επιλογές του Αναστασιάδη να είναι αλλοπρόσαλλες σε πρόσωπα και τακτική, οδηγώντας τον στην απόλυση εν μέσω γενικής κατακραυγής. Από την ελπίδα της Ζένιτσα στο απόλυτο μηδέν.

Ακολούθησαν οι δηλώσεις του Παπασταθόπουλου με ξεκάθαρες αιχμές κατά του προπονητή, η απάντηση Αναστασιάδη αλλά και αυτή του Μπασινά, ενώ η έκκρυθμη κατάσταση που επικρατούσε ακόμη και εντός ΕΠΟ, αποτυπώθηκε στην ανάρτηση του Νίκου Βακάλη (αναπληρωτής πρόεδρος της Ομοσπονδίας) στα social media.

“Ο εγωισμός είναι ένα κακό χαρακτηριστικό του εαυτού μας και πρέπει να το καταπιέζουμε. Ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε με το κοινό καλό, πόσο μάλλον όταν αφορά Εθνική ομάδα. Και όταν δεν υπάρχει ΟΥΤΕ ένας Έλληνας (κυριολεκτικά), που να στηρίζει την λογική σου, τότε κάτι δεν πάει καλά (δεν ψιχαλίζει) και η αξιοπρέπεια πρέπει να υπερισχύσει του εγωισμού.

Σε ότι με αφορά, ζητώ συγγνώμη για το μερίδιο ευθύνης μου. Πίστευα μέχρι και πριν τα 2 παιχνίδια ότι είναι ο μοναδικός που θα μπορούσε να αναστήσει την ομάδα σ’ αυτή την χρονική περίοδο. Αλλά δεν μπορεί να έχουν όλοι οι υπόλοιποι άδικο κ εγώ όχι. Και κρινόμαστε όλοι από το αποτέλεσμα”.

Μαζί με τον Αναστασιάδη, την πόρτα της εξόδου πέρασαν και οι Μπασινάς – Γιαννακόπουλος.

Φτάνοντας στο σήμερα μοιάζει αμφίβολο το αύριο

Πληρώνοντας ήδη αποζημιώσεις σε δύο προπονητές και τεχνικά επιτελεία, η ΕΠΟ δεν είχε οικονομική ευελιξία στην επιχείρηση εύρεσης του επόμενου τεχνικού. Έτσι κατέληξε σε μια ακόμη αμφιλεγόμενη λύση, αυτή του Γιον Φαν’τ Σιπ. Παραλαμβάνοντας χάος, ακόμη και για έναν ‘μπαρουτοκαπνισμένο’, εγνωσμένης αξίας τεχνικό, το έργο ‘ανοικοδόμησης’ της εθνικής θα έμοιαζε δύσκολο και χρονοβόρο. Πόσω μάλλον για τον Ολλανδό, που προπονητικά δεν είχε να επιδείξει κάτι εντυπωσιακό και που έμοιαζε να έχει εκείνος περισσότερο ανάγκη από μια τέτοια συνεργασία, παρά το αντίθετο…

Στο ντεμπούτο του, η Ελλάδα ηττήθηκε με σκορ 1-0 στο Τάμπερε από την Φινλανδία για την 5η αγωνιστική των ομίλων της προκριματικής φάσης του Euro 2020. Η τελευταία φορά που η εθνική είχε 4 σερί ήττες, ήταν το μακρινό 1995 (Ρωσία, Λιθουανία, Φινλανδία, Σκωτία)! Κι αν κάποιος νόμιζε πως ο κατήφορος θα σταματήσει κόντρα στο Λίχτενσταϊν, διαψεύστηκε οικτρά. Το 1-1 της Κυριακής (8/9) τα λέει όλα μόνο του, δεν χρειάζονται λόγια.

Κι αν μοιάζει υπερβολικό να καταλογίσει κάποιος ευθύνες στον Φαν’τ Σιπ, στην πραγματικότητα δεν είναι. Δεν δείχνει να έχει καταλάβει την κατάσταση ο Ολλανδός τεχνικός. Πήγε στην Φινλανδία να παίξει έναν ‘τελικό’ και χρησιμοποίησε τους ντεφορμέ Κουρμπέλη – Κολοβό, τον ‘ανενεργό’ Τοροσίδη (χωρίς παιχνίδια στα πόδια του), τον βαρύ Σταφυλίδη, τον εξαιρετικά ταλαντούχο αλλά εντελώς άπειρο για παιχνίδια τέτοιας κρισιμότητας Βρουσάι (κινδυνεύοντας να τον ‘κάψει’). Με το σκορ στο 1-0 έβγαλε τον Κουλούρη και έβαλε τον Παυλίδη, λες και έφταιγε η αστοχία του φορ της Τουλούζ και όχι το γεγονός πως η μπάλα δεν έφτανε σε αυτόν ούτε με αίτηση. Ξέχωρα που δεν μας έκανε η ισοπαλία… Νίκη θέλαμε, ας γέμιζε την περιοχή με δύο επιθετικούς.

Για το ματς με το Λίχτενσταϊν, η λογική λέει πως το κερδίζεις και χωρίς προπονητή στον πάγκο. Εδώ σίγουρα η ευθύνη βαραίνει τους παίκτες. Ωστόσο το γεγονός πως μετά το 1-1, ο Φαν’τ Σιπ βγάζει τον Μασούρα και βάζει τον Γιαννούλη (έχοντας αρχικά σηκώσει τον Λημνιό), τελειώνοντας το ματς με δύο αριστερά μπακ, δείχνει τρικυμία εν κρανίω…

Σε κάθε περίπτωση, ο Ολλανδός δεν είδε φως και μπήκε. Η ευθύνη ανήκει πρωτίστως σε εκείνους που τον επέλεξαν και με ποια κριτήρια. Από εκεί ξεκινάει το πρόβλημα (και εξαπλώνεται σε παίκτες – προπονητή) και από εκεί πρέπει να ξεκινήσουν και οι λύσεις. Αν όχι, τότε ίσως να αργήσει πολύ το ‘αύριο’ της εθνικής.

Στο Pod-όσφαιρο της εβδομάδας, ο Κώστας Μπράτσος με τον Γιώργο Περπερίδη κάνουν μία μεγάλη ανάλυση για τις καλοκαιρινές μεταγραφές ΠΑΟΚ, Ολυμπιακού, ΑΕΚ, Άρη και Παναθηναϊκού και αποφασίζουν ποιοι ενισχύθηκαν πραγματικά και ποιοι αποδυναμώθηκαν