Τα ματς που έσπασαν το κοντέρ της αγωνίας
Με την ευκαιρία του ημιτελικού του Copa America ανάμεσα στην Αργεντινή και τη Βραζιλία, τα ξημερώματα της Τετάρτης 3 Ιουλίου, ένα κείμενο για 11 ματς που πραγματικά μας έκαναν να αγωνιούμε σε ακραίο βαθμό, μέχρι να γίνουν.
Η τελευταία φορά που η Αργεντινή έπαιξε με τη Βραζιλία σε Copa America ήταν πριν από 12 χρόνια. Στις 24 Ιουλίου 2007, στο ‘Χοσέ Πατσέντσο Ρομέρο’ στη Βενεζουέλα. Η ανάμνηση είναι ξεκάθαρη. Ο υπογράφων βρισκόταν στα γραφεία της εφημερίδας στην οποία εργαζόταν τότε, μαζί με τον υπεύθυνο των σπορ και σπουδαίο δημοσιογράφο Κώστα Τσιαγκίδη, και περίμενε τον τελικό. Η Αργεντινή είχε διαλύσει 5-2 το Μεξικό στον ημιτελικό, με μία εξωτική γκολάρα του Λιονέλ Μέσι και τον Ρομάν Ρικέλμε, έναν μπίτνικ αρτίστα, σε μεγάλα κέφια.
Η Βραζιλία έφτασε με το ζόρι στον τελικό, μάλιστα στον ημιτελικό με τους Ουρουγουανούς ο αρχηγός της ‘σελέστε’, Πάμπλο Γκαρσία, είχε χάσει το πέναλτι που θα έστελνε την ομάδα του στον τελικό. Οι Βραζιλιάνοι είχαν προκριθεί, το φύλλο Κυριακής προς Δευτέρα είχε κλείσει για την εφημερίδα και η αδημονία ήταν έκδηλη.
Το θυμάμαι, γιατί ήταν ένα από τα ματς που η ένταση της αναμονής υπήρξε χαρακτηριστική, τόσο ώστε να χαραχθεί στη μνήμη. Η πραγματικότητα, δε, ήταν εντελώς διαφορετική από την ευκταία. Οι ελεύθεροι από άγχος Βραζιλιάνοι νίκησαν 3-0 και έριξαν τους Αργεντινούς στην απελπισία. Κι αν τότε είχαν περάσει 14 χρόνια από τον τελευταίο διεθνή τίτλο, τώρα έχουμε φτάσει τα 25.
Κάθε φίλαθλος του ποδοσφαίρου, που εξαρχής το αγάπησε άδολα, ως πολίτευμα και όχι κομματικά (κάτι που διαβάζεται διττά, δηλαδή είτε με τη λανθάνουσα τε και λανθασμένη δημιουργία της λέξης, από το κομμάτι, είτε μέσω της μίας ομάδας, η οποία αποτελεί το κόμμα, άλλωστε κόμμα και ομάδα συνδέονται), έχει τις δικές του στιγμές.
Πάσχοντας από κάποιο σύνδρομο που δεν έχει ονοματιστεί ακόμη, μπορεί να θυμάται μία κοπέλα με την οποία συνδέθηκε μέσω φλερτ είτε σε πιο προχωρημένο επίπεδο εξαιτίας κάποιου παιχνιδιού που έχασε είτε ένα γεγονός που δεν έχει σχέση με τα σπορ. Ποτέ, όμως, δεν θυμάται το παιχνίδι εξαιτίας της κοπέλας. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το παιχνίδι, με την έντασή του, του προσφέρει την ανάμνηση της συγκεκριμένης μέρας, μία ανάμνηση που δύναται να μπερδευτεί όταν η ένταση είναι πανομοιότυπη.
Η αναμονή ενός ματς το καθορίζει. Η Αργεντινή προκρίθηκε νύχτα Πέμπτης επί της Βενεζουέλας, η Βραζιλία ξημερώματα Πέμπτης σε ένα απίθανο ματς με την Παραγουάη, που κρίθηκε στα πέναλτι. Που σημαινει ότι από τότε μέχρι τον ημιτελικό τους στο ‘Εστάδιο Μινεϊράο’ του Μπέλο Οριζόντε* έχει περάσει σχεδόν μία εβδομάδα.
*Είναι απορίας άξιο για ποιο λόγο οι Βραζιλιάνοι, ως διοργανωτές, δεν φρόντισαν ώστε αυτό το ματς να γίνει αλλού. Η ποδοσφαιρική χώρα που δεν φόρεσε μετά την ήττα στον ‘τελικό’’του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 1950 με την Ουρουγουάη ξανά άσπρη φανέλα, θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτική στην επιλογή. Το ‘Μινεϊράο’ έγινε κρανίου τόπος στις 8 Ιουλίου του 2014, όταν οι Βραζιλιάνοι έχασαν στον ημιτελικό 7-1 από τους Γερμανούς. Για έναν λαό τόσο προληπτικό (κάτι που είναι συνώνυμο και αλληλένδετο όταν η πίστη στη θρησκεία συμπίπτει με τη μοιρολατρία), είναι σχεδόν προσβλητική αυτή η επιλογή.
Αυτή η αναμονή δίνει στα σπορ την αίγλη τους. Ο χρόνος της πρέπει να αθροίζεται με το χρόνο του παιχνιδιού, διότι ένα ματς αυτό καθαυτό δεν θα μπορούσε να είναι πιο μεγάλο από την ίδια τη ζωή. Κρατάει μόλις 1 ώρα και 45 λεπτά, ένα χρονικό διάστημα που από μόνο του δεν είναι πειστικό. Ωστόσο, το χρονικό διάστημα μέχρι τη διεξαγωγή του το καθιστά πελώριο.
Κάποια παιχνίδια, όχι απαραιτήτως ποδοσφαιρικά, που ο υπογράφων είχε την προσμονή να παρακολουθήσει, μπορούν να θυμίσουν στους αναγνώστες τη δική τους αγωνία πριν από μία αναμέτρηση.
Εδώ δεν πρόκειται για ‘αντικειμενική’ λίστα, αλλά για προσωπική, όμως κανόνας της είναι ότι πρόκειται για διεθνή παιχνίδια ή αγώνες, στα οποία, για την οικονομία της εργασίας, δεν περιέχονται ελληνικοί σύλλογοι, εθνικές ομάδες και Έλληνες αθλητές.
Λίβερπουλ – Μίλαν, 25 Μαΐου 2005
Δεν επρόκειτο μόνο για την προοπτική του τελικού του Champions League, αλλά και για ολόκληρη εκείνη την τελευταία Τετάρτη του Μάη. Γινόταν η τελευταία αγωνιστική της Α’ Εθνικής, που είχε ενδιαφέρον και τελικά το πρωτάθλημα κατέληξε στον Ολυμπιακό με το γκολ του Ριβάλντο στο ‘Καυτανζόγλειο’, μαζί με τον επερχόμενο τελικό της Πόλης, ο οποίος δικαίωσε την αναμονή και υπερκέρασε ξεκάθαρα τις προσδοκίες, οι οποίες ήταν ‘μαζεμένες’ σε ένα κλειστό ψυχωμένο παιχνίδι χωρίς πολλά γκολ.
Το ότι η Λίβερπουλ κατέκτησε το Champions League επιστρέφοντας από το κατά της 3-0 σε 6 λεπτά, μαζί με τη διπλή απόκρουση του Ντούντεκ στις προσπάθειες του Σεφτσένκο και το τρέκλισμα του Πολωνού τερματοφύλακα στα πέναλτι μόνο στην έκσταση μπορούσε να οδηγήσει.
Ρότζερ Φέντερερ – Ράφα Ναδάλ, 29 Ιανουαρίου 2017
Αυτό το κείμενο θα μπορούσε να έχει κλείσει μόνο αν αναφερόταν η απελπισία της αδημονίας για τα παιχνίδια του Ρότζερ Φέντερερ. Αυτό το ματς, ωστόσο, απολαμβάνει ένα συγκεκριμένο είδος μοναξιάς. Εκείνη που ο φίλαθλος νιώθει ευεργετημένος και ταυτοχρόνως σε απόγνωση για το αποτέλεσμα, όπως προκύπτει από τις προηγούμενες εικόνες.
Κι αυτό διότι ο Φέντερερ και ο Ναδάλ δεν προορίζονταν να παίξουν σε εκείνο τον τελικό. Η αρχική πρόβλεψη, με έναν τενίστα 35 χρόνων να επιστρέφει στα κορτ μετά από 6 μήνες, ήταν ότι, αν όλα πήγαιναν καλά, θα αποκλειόταν από τον Τόμας Μπέρντιχ στον τρίτο γύρο. Και τελικά, όταν άντεξε τους δύο συνεχόμενους five-setters με τον Κέι Νισικόρι και τον Σταν Βαβρίνκα, η διαστολή και η συστολή της ψυχής εναλλάσσονταν με την ταχύτητα σκηνής από ταινία του πνευματικά διαυγούς Γκάι Ρίτσι, δηλαδή π. Μ. (προ Μαντόνα).
Μια βόλτα 4 χιλιομέτρων κατακλύστηκε από την προσπάθεια οχύρωσης στην επερχόμενη ήττα από κάποιον που είχε να νικήσει 9,5 χρόνια σε Major, με την ταυτόχρονη χαρά ότι ύστερα από έξι χρόνια, όταν και αντάμωσαν στον τελικό του Ρολάν Γκαρός το 2011, θα συναντιόντουσαν ξανά σε έναν τελικό.
Μόνο και μόνο η προσδοκία της ίδιας της συνάντησης έκανε το παιχνίδι αξιομνημόνευτο, πόσω μάλλον η καταφανής ροπή προς τον Φέντερερ, η προετοιμασία για τη με στωικότητα αποδοχή της επερχόμενης ψυχρολουσίας και το ανυπέρβλητο πέμπτο σετ του Ελβετού, που του χάρισε το 18ο Major και πρώτο μετά από 4,5 χρόνια, δηλαδή από το Γουίμπλεντον του 2012.
Αργεντινή – ΗΠΑ, 2 Σεπτεμβρίου 2002
Παγκόσμιο Πρωτάθλημα μπάσκετ Ιντιανάπολις, παιχνίδι με το οποίο έκλεινε ο δεύτερος προκριματικός γύρος, το οποίο συνοψίζεται με την εξής φράση: υπήρχε η αίσθηση ότι κάτι θα γινόταν.
Οι Αργεντινοί, χωρίς τη σπουδαία παράδοση στο παγκόσμιο μπάσκετ, είχαν βγάλει μία θαυμάσια φουρνιά παικτών, η οποία και πάλι δεν μπορούσαμε να γνωρίζουμε τότε πόσο καλή θα γινόταν. Οι διακοπές τελείωναν εκείνη τη νύχτα και μπορεί η αγωνία να κράτησε μόνο για λίγες ώρες, αλλά ήταν τόσο ασφυκτική που πιθανότατα θα έσκαγα αν με τρυπούσες με κλωστή.
Ένα από τα πέντε σπουδαιότερα ματς στην ιστορία του διεθνούς μπάσκετ αποδείχθηκε ονειρικό. Η νίκη απέναντι στους Αμερικανούς, 87-80, το μαγαζί και ο άνθρωπος, ο οποίος δεν είναι πια εδώ, με τον οποίο το είδα, το επόμενο παιχνίδι, Ρωσία – Ανγκόλα, που περίμενα να τελειώσει για να πάω να φτιάξω βαλίτσες και κρίθηκε στη δεύτερη παράταση, η υπερένταση που κατανίκησε την αϋπνία μέχρι το επόμενο μεσημέρι και φυσικά, όπως σε όλα τα πράγματα, το κόστος…
Γιουγκοσλαβία – ΗΠΑ, 3 Σεπτεμβρίου 2002
Όλη η μέρα πέρασε πανηγυρίζοντας για τη νίκη των Αργεντινών πάνω στο κατάστρωμα ενός καραβιού και με την ελπίδα ότι τα ξημερώματα της επομένης οι Γιουγκοσλάβοι θα μπορούσαν να κάνουν κάτι παρόμοιο. Η αϋπνία δεν έμοιαζε εμπόδιο. Γύρω στις 2, ένας πολύ δυνατός καφές γινόταν ανάχωμα για να αντιμετωπιστεί η πίεση του Μορφέα στους αμφιβληστροειδείς.
Το Γερμανία – Ισπανία, ο πρώτος προημιτελικός σε εκείνο το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Ιντιανάπολις, είχε πολύ πειστικά θεμέλια ώστε να διατηρηθεί το ενδιαφέρον. Ωστόσο, η μάχη αποδείχθηκε, παρά το νεαρό της ηλικίας, άνιση. Στο ημίχρονο υπογράφτηκε η υπνική καταδίκη και το επόμενο μεσημέρι ένα συγχαρητήριο μήνυμα έκανε σπόιλερ, πριν τα σπόιλερ υπάρξουν ως ιδέα, του τι συνέβη στον προημιτελικό. Το απόγευμα, στη μαγνητοσκόπηση, η απόλαυση ήταν ίδια, ου μην και μεγαλύτερη, διότι έχει τη γοητεία του να ξέρεις, χωρίς να έχεις εντρυφήσει σε λεπτομέρειες, ότι η ομάδα σου έχει νικήσει ένα ματς και έπειτα να το παρακολουθείς εστιάζοντας στην απόλαυση και όχι στον τρόμο του παρόντος.
Τελικός 200μ. ελεύθερο Σίδνεϊ, 18 Σεπτεμβρίου 2000
Ο θαυμασμός για τον Ίαν Θορπ είχε γεννηθεί πριν καν καταστεί γνωστό πώς ήταν στο πρόσωπο. Από ένα αφιέρωμα της ‘Ελευθεροτυπίας’ στα παιδιά-θαύμα του παγκόσμιου αθλητισμού συνδέθηκα μαζί του, μόνο και μόνο με εκείνη την περιγραφή ότι, όταν κολυμπάει, δεν διακρίνεται καν η δύναμη που βάζει, αφού δεν σηκώνεται αφρός.
Η πρώτη εμπειρία, δε, υπήρξε σαγηνευτική. Τελικός 4Χ100μ. ελεύθερο, μέσα στην Αυστραλία, ένα σπριντ με το οποίο ξεπέρασε εντυπωσιακά τον σπρίντερ Γκάρι Χολ τζούνιορ. Ο Θορπ πήγαινε στον τελικό του αγωνίσματός του στους Ολυμπιακούς ως φαβορί, ο αγώνας είχε προαναγγελθεί μέρες πριν, αλλά, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη με τον Μπάτμαν και τον Τζόκερ, ο βαμμένος ήρωας με το γέλιο-κομπρεσέρ είχε πάρει τη μορφή ενός Ολλανδού με αινιγματικό χαμόγελο.
Ο Πιέτερ φαν ντερ Χούγκεμπαντ επικράτησε σε εκείνον τον τελικό προς μεγάλη μου λύπη, ισοφαρίζοντας το δικό του παγκόσμιο ρεκόρ από τον ημιτελικό, 1.45.35. Ο Ολλανδός έκανε τα πράγματα χειρότερα δύο μέρες αργότερα, όταν νίκησε το θρυλικό Αλεξάντερ Ποπόφ στα 100μ. ελεύθερο. Απίστευτος κολυμβητής.
Γαλλία – Ιταλία, 3 Ιουλίου 1998
Αυτός ο προημιτελικός Παγκόσμιου Κυπέλλου, μείζονος σημασίας αναμφισβήτητα, δεν θα διαχωριζόταν από άλλα παιχνίδια παρόμοιου βεληνεκούς αν δεν έτριβα τα χέρια μου που θα το έβλεπα στο καράβι παρέα με τον πατέρα μου, ως απόφοιτος λυκείου, την πρώτη μέρα των καλοκαιρινών διακοπών. Το παιχνίδι είχε ελάχιστες καλές στιγμές, ήταν μία άγαρμπη ‘ξαδελφική’ μάχη, έστω και μπολιασμένη με τα μπουρζουαζίδικα υλικά του δυτικού ποδοσφαιρικού κόσμου, και πήγε στα πέναλτι, όπου το χαμένο του Λουίτζι ντι Μπιάτζιο έδωσε την πρόκριση στους Γάλλους.
Τελικός καλλιτεχνικού πατινάζ, απλό Γυναικών, 23 Φεβρουαρίου 2018
Ο τελικός του ελεύθερου προγράμματος στο απλό Γυναικών για τους χειμερινούς Ολυμπιακούς της Πιονγκτσάνγκ προέκυψε από μία αλληλουχία γεγονότων που βρήκαν τον πληκτρολόγο σε πλήρη ετοιμότητα. Ήμουν αρκετά τυχερός ώστε να έχω μιλήσει με τον Αλέξη Κωστάλα μία μέρα πριν, να έχουν δει τη Γεβγκένιγια Μιεντβιέντιεβα και την Αλίνα Ζαγκίταβα να κάνουν τα προγράμματά τους στο σύντομο, να έχω παρακολουθήσει ένα ντοκιμαντέρ για το πώς επιβίωσαν στα χέρια της Ετιέρι Τουτμπιερίτζε και ενδιαμέσως να έχω πέσει πάνω σε ένα απίστευτο βίντεο στο instagram, που δείχνει τη μικρή πριγκίπισσα Αλίνα να κάνει πέντε συνεχόμενα τριπλά στην προπόνηση.
Θα πόνταρα τη Luis Vuitton μου ότι δεν έχει ξανακάνει πατινέζ πέντε συνεχόμενα τριπλά σε προπόνηση, αλλά ευτυχώς δεν έχω. Στήθηκα πουρνό πουρνό στην τηλεόραση για να παρακολουθήσω δεκάδες αθλήτριες (που φάνταζαν χιλιάδες), μέχρι να φτάσουμε στη Μιεντβιέντιεβα και τη Ζαγκίταβα, οι οποίες ήταν έξοχες. Η τελευταία, δε, κατέκτησε το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο.
Ζαλγκίρις – Κίντερ, 22 Απριλίου 1999
Ο αστερισμός Ζαλγκίρις εμφανίστηκε σε οικείο ουρανό στις 20 Απριλίου, όταν συνέτριψε τον Ολυμπιακό 87-71 στον ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών στο Μόναχο. Δύο μέρες αργότερα, ήταν επιτακτική ανάγκη να νικήσει την Κίντερ Μπολόνια. Κι όταν τό έκανε, ούσα εκθαμβωτική, έμοιαζε με την αποφυλάκιση της ίδιας της γεωμετρίας. Η Ζαλγκίρις ήταν η αιτία που άλλαξε άρδην το ευρωπαϊκό μπάσκετ.
Ιταλία – Ολλανδία, 4 Αυγούστου 1996
Ψύλλους στα άχυρα έψαχνα για να δω ζωντανά τον τελικό του βόλεϊ Αντρών στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα. Ο τελικός του Παγκόσμιου της Αθήνας, δύο χρόνια νωρίτερα, με είχε συνεπάρει και παρά το φαινόμενο των Ολλανδών, το δίμετρο πασαδόρο Πίτερ Μπλανζέ, που ήταν κάτι σαν τον Γιόχαν Κρόιφ του βόλεϊ, η κομψότητα του αναπληρωματικού Ιταλού πασαδόρου, Αμαντέο Μεόνι, ήταν που είχε κερδίσει. Παρά τη σιγουριά ότι θα νικούσαν οι Ιταλοί, οι Ολλανδοί ήταν εκείνοι που πήραν το χρυσό μετάλλιο, στο πέμπτο σετ, κλασικά, μετά το λάθος του εμβληματικού Αντρέα Τζιάνι.
Μάριον Τζόουνς εναντίον Μέρλιν Ότι, 3 Αυγούστου 1997
Όλοι μιλούσαν για το φαινόμενο, την πρώην αθλήτρια του μπάσκετ Μάριον Τζόουνς, αλλά η προσμονή αφορούσε στο επικείμενο χρυσό μετάλλιο της Τζαμαϊκανής στα 100μ. του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος της Αθήνας. Ακόμη επικρατεί αυτό το σφίξιμο που συνόδευσε και σε ζωντανή μετάδοση την άκυρη εκκίνηση της Ότι, η οποία έτρεξε 70 μέτρα παρά τα ουρλιαχτά από την εξέδρα, που την παρακινούσαν να σταματήσει. Η γνώμη ότι ήταν ‘στημένο’ αυτό το τρέξιμο, επειδή ήξερε ότι θα έχανε, παραμένει αδόκιμη. Η Τζόουνς νίκησε και η Ότι ήρθε έβδομη, αλλά η ανάμνηση της επιστροφής της, με αργά βήματα, στο σημείο εκκίνησης θα βρίσκεται πάντα σε ένα μέρος του συνειδητού κομματιού του εγκεφάλου.
Γαλλία – Βραζιλία, 1 Ιουλίου 2006
Πιθανότατα, το αθλητικό γεγονός που περίμενα περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στη ζωή μου. Προημιτελικός Παγκόσμιου Κυπέλλου στη Γερμανία, από τη μία Κακά, Ρονάλντο, Ροναλντίνιο, από την άλλη ο μέγας μάγιστρος Ζινεντίν Ζιντάν, στο πιθανότατα τελευταίο παιχνίδι του. Η φλόγα ότι ο Γάλλος από το Αλγέρι είναι τόσο μεγάλος, που δεν θα αφήσει τους Βραζιλιάνους να προσυπογράψουν το κύκνειο άσμα του, αλλά και μόνο η πιθανότητα να είναι η πλέον αναγνωρίσιμη Εθνική στον κόσμο αυτή που θα το έκανε ακόμα φέρνει ανατριχίλα. Επί του πρακτέου, ο σπουδαίος Ζιντάν με τα 75 μαγευτικά λεπτά και την ευφυή εκτέλεση φάουλ στο δεύτερο δοκάρι, για το γκολ πρόκρισης του Τιερί Ανρί.
Αλλά και η εξέλιξη, ο μίτος που κύλησε για να φτάσουμε σε ό,τι ήταν το πιο σοκαριστικό τέλος καριέρας τοπ αθλητή ποτέ στα σπορ. Μία κουτουλιά στην παράταση του τελικού.
