100 φορές που ο Xακίμ Ζιγές έβαλε το πόδι του σε γκολ του Άγιαξ

Δεν ανήκει στο talent factory του Άγιαξ. Πήγε εκεί όταν ήταν 23. Είχε ήδη δουλέψει τα τελειώματα του, την ντρίμπλα, την ταχύτητα, την τεχνική και τις εκτελέσεις φάουλ. Είχε ήδη ‘τρυπώσει’ στη λίστα με τους κορυφαίους σκόρερ της ηπείρου. Τότε βέβαια, ήταν άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Πιο παλιά ήταν ένα παιδί που ‘χε ‘χαθεί’ στους δρόμους. Τώρα ο Hakim Ziyech ( Χακίμ Ζιγές -κάνε κλικ αν θες να ακούσεις πώς προφέρεται) είναι ο αρχηγός της πιο όμορφης ιστορίας που ζει ο Άγιαξ.

Σκόραρε εντός και εκτός με τη Ρεάλ, έδωσε ασίστ στα ματς με τη Γιουβέντους και την Τότεναμ. Στην 51η ασίστ του με τον ‘Αίαντα’, είχε 78% ακρίβεια στις πάσες, 6/6 τάκλιν, δημιουργία δύο ευκαιριών και 5 ανακτήσεις.

Πολλοί επισήμαναν πως αυτή ήταν μια… μέτρια εμφάνιση για τον Μαροκινό, ο οποίος πέρυσι το καλοκαίρι είχε εμπλακεί σε σενάρια που τον έστελναν στη Ρόμα, τη Λιόν ή την Άρσεναλ. Τελικά, έμεινε εκεί όπου ήταν. Δεν πέταξε από τη χαρά του. Εξ ου και ‘το ποδόσφαιρο μπορεί να γίνει απρόβλεπτο’. Βέβαια, άλλο εννοούσε κι άλλο συνέβη.

Μάντεψε: η Ρόμα είναι μεταξύ αυτών που τον διεκδικούν και φέτος. ” Αλήθεια; Ας το σκέφτονταν πέρυσι” σχολίασε στo Fox Sports. Όχι, δεν έχει θυμώσει ” αλλά μιλάμε για μια άλλη σεζόν, στην οποία τα έχω πάει καλύτερα από ό,τι πέρυσι. Βέβαια, προς το παρόν δεν σκέφτομαι κάτι άλλο από τον Άγιαξ”.

Toν παίκτη αυτόν τον θέλουν ουκ ολίγοι στην Ευρώπη και οι περισσότεροι δεν πτοήθηκαν, όταν ο ‘Αίαντας’ ενημέρωσε πως θέλει 29 εκατ. ευρώ για να τον δώσει. Στη λίστα έμεινε η Ρόμα. Όπως έμεινε και η Τότεναμ -κατά την Daily Mail. ” Αυτό που με ενδιαφέρει είναι να πάω κάπου όπου θα συνεχίσω να εξελίσσομαι” είπε και το έληξε.

Είναι ο τύπος που θα σου πει ό,τι σκέφτεται -και δεν τον νοιάζει να είναι αρεστός σε όλους-, που θα κάνει όσα σουτ κρίνει πως πρέπει να κάνει -είναι ο δεύτερος σε προσπάθειες, μετά τον Κριστιάνο Ρονάλντο- και που δεν θα εγκαταλείψει πριν το επιθυμήσει ο ίδιος. Για κανέναν και για τίποτα. Και έτσι ήλθε η ώρα να τον γνωρίσουμε.

Μέχρι πρότινος, το Dronten της Ολλανδίας είχε ως σημείο αναφοράς (ως highlight, αν θες) τη φιλοξενία της παγκόσμιας γιορτής προσκόπων (World Scout Jamboree), το 1995. Ως πόλη υπάρχει -στο κέντρο της χώρας- από το 1958. Άρα, δεν περιμένεις και πολλά περισσότερα από ένα κομμάτι γης στο οποίο ζουν 40.636 άνθρωποι -βάσει της καταγραφής του 2017. Πλέον, μπορούν να λένε πως είναι το μέρος όπου γεννήθηκε ο Ziyech.

H γειτονιά που μεγάλωσε, στα βόρεια του Ντρόντεν δεν είναι από αυτές που ονειρεύονται να ζήσουν άνθρωποι. Ανήκει σε εκείνες που όλοι κάνουν ό,τι μπορούν για να αποφύγουν. Ο Ολλανδός πατέρα του και η μαροκινή μητέρα του απέκτησαν οκτώ παιδιά. Ο Χακίμ ήταν ο βενιαμίν. Γεννήθηκε στις 19 Μαρτίου του 1993.

Δέκα χρόνια μετά και για την ακρίβεια, στις 28 Δεκεμβρίου του 2003 ο πατέρας του πέθανε. Ταλαιπωρείτο από πολλαπλή σκλήρυνση. Διηγήθηκε εκείνη την ημέρα στο Volkskrant. “ Ήμασταν όλοι στο σπίτι. Ξύπνησε στις 3 τα ξημερώματα. Δεν έδειξε να ‘χει κάτι. Δεκαπέντε λεπτά αργότερα ήταν νεκρός. Η αρρώστια τον ‘τσάκισε’. Σιγά σιγά του έπαιρνε ό,τι μπορούσε να κάνει, από το να φάει και να περπατήσει έως το να μιλήσει. Πιο μικρός είχε πάθει έμφραγμα. Δούλευε σκληρά και κάπνιζε πολύ”. Ομολογεί πως διαχειρίστηκε αυτήν την απώλεια πέντε χρόνια αργότερα.

Έβλεπα τους πατεράδες των άλλων παιδιών και ένιωθα οργή. Τον είχα κοντά μου για τόσο λίγο. Ένιωθα σκατά. Ένιωθα πως τίποτα δεν είχε σημασία ή αξία. Σταμάτησα να πηγαίνω στο σχολείο. Σταμάτησα να παίζω και ποδόσφαιρο.

Δεν ήταν ο μόνος που επηρεάστηκε από το θάνατο του πατέρα του. Δυο από τα αδέλφια του συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν για κλοπή και απόπειρα απαγωγής. “ Έλειπε η κεφαλή. Δυο αδέλφια μου ακολούθησαν το λάθος δρόμο. Επεδίωξα να τους ακολουθήσω. Αν τα είχα καταφέρει, θα ήμουν σε συμμορία ή στη φυλακή. Σίγουρα αυτό δεν θα εξέπληττε κάποιον”. Εκεί όπου ζούσε το να γίνεις εγκληματίας ήταν δελεαστικό . “Κανείς όμως, δεν σε πιέζει να γίνεις βαποράκι”.

Με τη μητέρα του (Instagram)

Κανείς δεν τον πίεσε να δοκιμάσει την εγκληματική ζωή -τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, τη συμμετοχή σε βίαιες πράξεις. Το έκανε στα 16 “ βλέποντας τη μητέρα μου να παλεύει να μας φροντίσει με επιδόματα”. Ως έφηβος ενεπλάκη σε πέντε υποθέσεις προσβολής αστυνομικών, σκόπιμης βίας, απειλής με μαχαίρι, παράνομης κατοχής ναρκωτικών και εγκληματικής συνωμοσίας.

Ο άνθρωπος που δεν τον άφησε να παρατήσει το ποδόσφαιρο

Το “σταμάτησα το ποδόσφαιρο” δεν διήρκεσε πολύ. Ως προς αυτό, έβαλε το χέρι του ο δευτερότοκος της οικογενείας, Faouzi. “ Ανέλαβε το ρόλο του πατέρα μας. Με αφύπνισε, σε μια συζήτηση που είχαμε στο σπίτι, για κάποιες ώρες. Του είμαι ευγνώμων”. Τι του είπε; “ Άκου φίλε, δουλεύουμε ως προς το να μπορείς να παίξεις ποδόσφαιρο εδώ και οκτώ χρόνια. Δεν θα σταματήσεις τώρα”.

Όλα τα αγόρια της οικογενείας έπαιζαν ποδόσφαιρο. Εκείνος όμως, ήταν ο ξεχωριστός. “ Ήμουν το καλομαθημένο. Αυτός που αποφάσιζε τι θα φάμε ή τι θα κάνουμε. Αν μεγάλωσα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο; Μάλλον όχι. Είχα όμως, πολλή αγάπη”.

Τη σήμερον ημέρα, δυο αδέλφια του φτιάχνουν οδοστρώματα, ένας είναι πλινθοκτίστης και ο τέταρτος φτιάχνει στέγες. “ Δουλεύουν πολύ, για λίγα χρήματα. Είναι και γονείς. Νιώθω πολύ υπερήφανος για αυτούς”.

O παίκτης που τον πήρε από το χέρι

Με την προτροπή του Faouzi, επέστρεψε στην SC Heerenveen, όπου είχε πρωτοπάει στα 14 και δεν πέρασε ωραία στο comeback. Γενικότερα, αλλά και ειδικότερα υπό τις οδηγίες του Marco van Basten. “ Δεν έκανε τίποτα από όσα μου είχε υποσχεθεί. Χωρίς καμία εξήγηση”. Λέει πως “ έχει ένα εξαιρετικό όνομα ως παίκτης, αλλά δεν είναι κορυφαίος προπονητής. Συνειδητοποίησε πως δεν ήταν για αυτήν τη δουλειά, στην ΑΖ. Μετά έγινε βοηθός στην εθνική”.

Στην αρχή, δεν σεβόταν κανέναν, δεν άκουγε κανέναν, εμφανιζόταν όποτε γούσταρε στις προπονήσεις. Ώσπου τον ανέλαβε προσωπικά ο πρώτος Μαροκινός παίκτης στην Eredivisie, Aziz Doufikar.

Σε συνέντευξη του στο Vice Sports ο μέντορας και πρώην παίκτης των PEC Zwolle, Fortuna Sittard και FC Eindhoven εξήγησε πως η κοινή συνισταμένη με τον Χακίμ ήταν η απουσία του πατέρα αμφοτέρων από τη ζωή και τα γήπεδα.

Με τον Doufikar (Instagram)

“ Από την πρώτη φορά που τον είδα στο Dronten να παίζει με τους φίλους του, κατάλαβα ότι θα πάει μακριά. Αρκεί να μην παρασυρόταν, γιατί όλα τα κακά πράγματα ήταν δίπλα του”. Ο Ντουφικάρ είναι σύμβουλος νέων και έχει πια, δικό του κέντρο, στη γειτονιά που εξακολουθεί να ζει η οικογένεια του Ziyech. Έχει και μια συγκεκριμένη τακτική: τους αφήνει να παρεκκλίνουν μια φορά. “ Αν νιώσουν τις συνέπειες, δεν θα το ξανακάνουν” λέει.

Αν έχει να πει κάτι για τον χαρακτήρα του αρχηγού του Άγιαξ είναι πως “ είναι ευθύς και πάντα λέει ό,τι σκέφτεται. Για αυτό και τον κατακρίνουν για τη συμπεριφορά του. Για παράδειγμα, τη χειρονομία που είχε κάνει στο κοινό που τον αποδοκίμαζε έπειτα από γκολ εναντίον της Heerenveen. Αν δεν του αρέσει κάτι, λέει δίχως δεύτερη σκέψη ‘σας μισώ και δεν σας αντέχω’. Και το θέμα τελειώνει εκεί”.

‘Είχα βαρεθεί να ακούω να βρίζουν τη μητέρα μου και την οικογένεια μου και να μου πετούν ό,τι είχαν στα χέρια τους’, εξήγησε σε συνέντευξη του το 2018.

Του έχει πει πολλάκις -γιατί φυσικά και συναντιούνται ακόμα- ότι ‘αν συνεχίσεις έτσι, σύντομα θα εμφανιστεί η Μπαρτσελόνα στην πόρτα σου’. Εκείνος γελάει πάντα και ο μέντορας του του θυμίζει κάτι πολύ βασικό.

Αν ξυπνούν αυτοί που αγαπάς κάθε πρωί, αν ξυπνάς εσύ κάθε πρωί, τότε έχεις σίγουρα μπροστά σου μια καλή μέρα. Αξιοποίησε τη.

Ο τρίτος άνθρωπος που εμφανίστηκε για να παίξει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας του Ziyech ήταν ο ατζέντης του. Πριν 21 χρόνια, ο 54χρονος -σήμερα- Mustapha Nakhli σκέφτηκε πως θα ήταν ωραία ιδέα να εκμεταλλευτεί την καταγωγή του, όπως θα βοηθούσε παιδιά από το Μαρόκο που έπαιζαν ποδόσφαιρο να δουν προκοπή. Για χρόνια δεν βρήκε αυτό που έψαχνε. Σε ένα τουρνουά στο Tiel, στις 08.30 το πρωί, υπό καταρρακτώδη βροχή είδε για πρώτη φορά τον -16χρονο- τότε, Χακίμ ‘ στις ακαδημίες της Heerenveen‘.

Είπε να δώσει στο όραμα του ακόμα μια ευκαιρία. Ανέλαβε τον μικρό, τον οποίον έχει μέχρι σήμερα. Μαζί με διαφόρους άλλους. Μένουν αντικριστά, στα ρετιρέ πολυκατοικιών στο Άμστερνταμ.

“ Ακόμα με σταματά η αστυνομία για να ελέγξει τα στοιχεία μου, γιατί δεν πιστεύει πως έχω τη δυνατότητα να οδηγώ ένα τόσο ακριβό αυτοκίνητο. Είναι μια δυσλειτουργία για την οποία δεν μπορείς να κάνεις κάτι. Αυτό είναι κάτι που λέω στους παίκτες μου, όταν παραπονιούνται για διάκριση. Τους προτείνω να κάνουν πιο δυνατές προπονήσεις, να απαντούν με τις πράξεις τους. Αυτό έκανα εγώ.

Πιστεύω ότι η διάκριση αφορά τον πάτο της κοινωνίας, εκεί όπου ο πληθυσμός δεν έχει πολλά. Αν έχεις λεφτά, μετράει η ποιότητα της δουλειάς σου. Για αυτό και προσπαθώ να προσφέρω ό,τι υπόσχομαι. Ακόμα ακούω τη φράση ‘για Μαροκινός τα κατάφερες καλά. Δεν ήξερα ότι είστε τόσο έξυπνοι’”. Εκείνος εστιάζει στο ότι “με τον Χακίμ καταφέραμε να αναστήσουμε το ποδόσφαιρο της χώρας μας. Υπάρχουν πολλά νέα ταλέντα που θα δείτε στο εγγύς μέλλον”.

Τη δεύτερη χρονιά, άρχισε να ρολάρει, να ξεχωρίζει και να σκοράρει. Έκανε ντεμπούτο στην Eredevisie τη σεζόν 2012-13, συνέχισε να ξεχωρίζει και στις 18 Αυγούστου του 2014 έφυγε για την FC Twente, όπου έγινε αρχηγός τη σεζόν 2015-16. Όπου έφτασε τα 30 γκολ σε 68 συμμετοχές.

Αυτό το χρωστά, λέει στον Alfred Schreuder, τον προπονητή που τον έπεισε να πάει στην FC Twente. “ Υπήρξε ειλικρινής και πιστός σε ό,τι είπε”. Εν αντιθέσει με ό,τι του έλεγαν όλοι οι άλλοι (πχ Feyenord), ο Σρέντερ τον ενημέρωσε πως θα τον κάνει ‘δεκάρι’. Και τον έκανε. Όταν έφυγε ο κόουτς (απολύθηκε στις 30/8 του 2015) έχασε το ρόλο και τον προσανατολισμό.

“ Δεν έφταιγε εκείνος για την κακή μας πορεία. Φταίξαμε όλοι οι παίκτες και οι τεράστιες προσδοκίες των ιθυνόντων. Εκείνος έκανε ό,τι μπορούσε, αλλά τότε δεν θα μας έσωζε ούτε ο Γκουαρδιόλα ή ο Μουρίνιο”.

Μετά την απόλυση, ο Χακίμ τους είπε πως παραδίδει το περιβραχιόνιο. Του είπαν ‘σε παρακαλούμε μην το κάνεις’. Τους απάντησε ‘οκ. Αλλά θα φύγω’. Δεν τον ένοιαζε τι θα πουν οι άλλοι. “ Θα μπορούσα να τους κοροϊδέψω. Αντ’ αυτού ήμουν ειλικρινής”. Από εκείνη την ημέρα τον μίσησαν οι φαν. “Δεν ήταν κάτι που με ενδιέφερε”. Μα χαλούσε την εικόνα του. “ Συγγνώμη αλλά αυτή δεν αφορά όσα κάνουμε στο γήπεδο;”.

H λίστα με τους καλύτερους σκόρερ του 2015 αφορούσε αυτούς που φαντάζεσαι (Μέσι, Ρονάλντο, Σουάρες, Ιμπραχίμοβιτς, Ομπαμεγιάνγκ, Νεϊμάρ) και τον Ziyech, ο οποίος είχε μετρήσει 17 ασίστ και 17 γκολ. Στα 22, ο οργανωτής και αρχηγός της FC Twente έλεγε τότε πως απολαμβάνει να παρακολουθεί την Μπαρτσελόνα.

Τον Αύγουστο του 2016 στον Άγιαξ, με πλήρη συνείδηση ότι όλοι μπορούν να μάθουν από τα λάθη τους. Όπως και ότι όλοι έχουν ένα κίνητρο, για να κάνουν ό,τι κάνουν. Όπως πιστεύουν στις δυνατότητες του. Η ελπίδα του ήταν να συνεχίσει να βελτιώνεται και μια μέρα, να πάει σε ένα από τα μεγαλύτερα clubs της Ευρώπης. Το ιδεώδες θα ήταν να συνδυαστεί αυτή η μετακίνηση με την εκπροσώπηση του Μαρόκο σε Παγκόσμιο Κύπελλο. Κάτι που έζησε στη Ρωσία.

“ Η ομοσπονδία της Ολλανδίας επικοινώνησε μαζί μου, αφότου ανακοίνωσα πως θα παίξω για το Μαρόκο, με το οποίο μιλούσα για χρόνια. Γεννήθηκα στην Ολλανδία, αλλά οι ρίζες μου είναι από το Μαρόκο. Εκεί έχει θαφτεί ο πατέρας μου”. Εκεί πήγε για μια εβδομάδα και δεν μπορεί να ξεχάσει την αγάπη που του έδειξαν οι άνθρωποι, στο Μαρακές. “ Όλοι με ενθάρρυναν να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ, ενώ στην Ολλανδία όλοι ψάχνουν για κάτι αρνητικό”.

Μήπως παραείναι ειλικρινής; “ Πολλοί Μαροκινοί φοβούνται να μιλήσουν, για να μη φανούν υπερόπτες. Εγώ λέω ό,τι σκέφτομαι. Και για αυτό υπήρξα πολύ δύσκολος, για πολλούς προπονητές. Ο πιο σκληρός είναι που προχωρά στη ζωή. Όχι εκείνος στον οποίον όλοι λένε ‘ναι, ναι’. Χρειάζεται ηθικό, χαρακτήρας, να θες να γίνεις ο καλύτερος”.

Αν είχε να πει κάτι σε νέα παιδιά θα ήταν “να είστε δυνατοί, να έχετε και στιγμές διασκέδασης, να επικοινωνείτε και να θυμάστε πως εσείς είστε υπεύθυνοι για την καριέρα σας. Αυτό ήταν το κίνητρο μου το 2015. Τίποτα άλλο”.

Από την ημέρα που πήγε στον Άγιαξ μέχρι σήμερα, έχει παίξει σε 130 ματς και έχει εμπλακεί σε 100 γκολ. Τα 49 τα έβαλε μόνος του και στα υπόλοιπα 51 ήταν αυτός που έδωσε την πάσα.

Το Five Thirty Eight εξήγησε για τον Χακίμ κάποια πράγματα που δεν είναι ορατά δια γυμνού οφθαλμού -και τον κάνουν ακόμα καλύτερο. Ας δούμε τα πιο βασικά.

Το βιβλίο με τίτλο “ The Numbers Game: Why Everything You Know About Soccer Is Wrong” εκδόθηκε το 2013 και μεταξύ αυτών που ανέφερε ήταν ‘ το γκολ αξίζει το 1/3 μιας νίκης‘.

Ο Ζίγιες έχει φέτος -σε μέτρηση που έγινε στα πέντε κορυφαία ευρωπαϊκά πρωταθλήματα- τα δεύτερα περισσότερα σουτ, ανά 90 λεπτά, μετά τον Κριστιάνο Ρονάλντο. Ο Μέσι είναι τρίτος. Εν αντιθέσει με τους δυο superstar, ο Ολλανδός δεν παίρνει τα καλύτερα δυνατά σουτ. Ενώ ο Ρονάλντο ξεκινά με ένα 10% πιθανοτήτων να βρει στόχο (ο Μέσι με 12%), ο τρίτος της παρέας έχει ένα 7%.

Μεταξύ των παικτών που έχουν τουλάχιστον 3.5 σουτ, ανά 90 λεπτά αγώνα, σχεδόν ουδείς επιχειρεί χειρότερες προσπάθειες από τον Ziyech. Είναι δηλαδή, ο πιο μη αποτελεσματικός σουτέρ, σε όγκο προσπαθειών στα υψηλότερα επίπεδα του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. “Ρεφάρει” με το γεγονός ότι τα κάνει όλα, από την ώρα που μπαίνει, μέχρι την ώρα που βγαίνει.

Στο 4-1 του Άγιαξ στο “Σαντιάγκο Μπερναμπέου” δεν υπήρχε άλλος που να κάνει περισσότερα σουτ, περισσότερες σέντρες και να επιχειρήσει περισσότερα τάκλιν και κλεψίματα. Ναι μεν, έχει τα διπλάσια σουτ από κάθε άλλο συμπαίκτη του, αλλά είναι και δεύτερος σκόρερ (πίσω από τον Tadic). Και όλοι κάνουν τα στραβά μάτια, για στιγμές σαν και αυτή.

Στην τελευταία έκδοση της Journal of Quantitative Analysis in Sports, Ολλανδοί ερευνητές παρουσίασαν μια νέα προσέγγιση στην συνεισφορά κάθε παίκτη στη δημιουργία μιας ευκαιρίας, με την αξιολόγηση της πάσας.

Χρησιμοποίησαν το machine learning, για να δημιουργήσουν ένα μοντέλο που προσδιορίζει την αξία που κερδίζεται ή χάνεται, έπειτα από κάθε πάσα που ολοκληρώνει ή όχι κάθε παίκτης. Ως δείγμα πήραν 9000 παιχνίδια επτά λιγκών (Premier League, La Liga, Bundesliga, Serie A, Ligue 1, Eredivisie, Pro League Βελγίου), από τη σεζόν 2014-15 έως το 2018. Η ποιότητα της πάσας είχε να κάνει με την τοποθεσία, τον τύπο, το timing και την επιτυχία ή αποτυχία.

Ο Ziyech ήταν ο 8ος πιο αποτελεσματικός πασέρ, πέρυσι. Στην κορυφή βρέθηκε ο Μεζούτ Οζίλ, και ακολούθησαν οι Νταβίντ Σίλβα και Λίονελ Μέσι. Ήταν ωστόσο, ο πιο influential πασέρ στη λίγκα του, καθώς αυξάνει την αξία με τις επιτυχημένες πάσες που κάνει. Την ίδια ώρα, φάνηκε ότι παίρνει ρίσκα που οδηγούν σε αποτυχημένες πάσες και -το κυριότερο- ότι δεν φοβάται την αποτυχία.

Μη χάσετε το νέο επεισόδιο του Pod-όσφαιρο! Οι δημοσιογράφοι του Contra.gr συζητούν για το αν ο Ζιγές θα σταματήσει την Μπαρτσελόνα από το να πάρει το Champions League και αν ο Λουτσέσκου πρέπει να φύγει από φέτος στο εξωτερικό:

Photos: Associated Press/Instagram