Ένα κομπιούτερ από το μέλλον: ο Τζόκοβιτς κατέστρεψε τον Ναδάλ στη Μελβούρνη
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Ράφα Ναδάλ είναι σπουδαίος πρωταθλητής. Αλλά ακόμα κι εκείνος, με τους 25 τελικούς Major, έμοιαζε με άνθρωπο απέναντι στο ευγονικά δύστοπο είδος από το Βελιγράδι της Σερβίας, Νόβακ Τζόκοβιτς.
Το δράμα στους τελικούς του Αυστραλιανού Όπεν δημιουργήθηκε στις Γυναίκες, εκεί που η Ναόμι Οσάκα υπέστη μία απίστευτη καθίζηση στο 2ο σετ του τελικού με την Πέτρα Κβίτοβα, χάνοντας 3 match points στο 40-0, με 5-3 υπέρ της και μετά άλλα 3 διαδοχικά games, για να βρει τη δύναμη να πάρει το 3ο και να γίνει η πρώτη Γιαπωνέζα που νικάει στο νότιο ημισφαίριο.
Στους Άνδρες; Ο ανταγωνισμός ήταν λειψός. Ο Ράφα Ναδάλ μπήκε στη Rod Laver Arena χωρίς να χάσει σετ, αλλά ο Νόβακ Τζόκοβιτς είναι ο καλύτερος τενίστας στον κόσμο. Το έδειξε παίζοντας ένα παιχνίδι που ο Στάνλεί Κιούμπρικ θα έβαζε σε ένα σίκουελ της ‘Οδύσσειας του Διαστήματος’, φτιάχνοντας ένα εχθρικό πλάσμα από το μακρινό μέλλον. Το 3-0 (6-3, 6-2, 6-3) σε 124 λεπτά, ήτοι 2 ώρες και 4 λεπτά, ήταν απροσδόκητο αλλά εκκωφαντικά πειστικό. Πλέον, ο Τζόκοβιτς έχει 15 Major, ξεπερνώντας τον Πιτ Σάμπρας, και 7 Αυστραλιανά Όπεν, τα περισσότερα που έχει κατακτήσει ποτέ τενίστας.
Ο πρόλογος (σε πραγματικό χρόνο)
Το κίνητρο ήταν πασιφανές: μετά από τις δύο διαδοχικές κατακτήσεις του Αυστραλιανού Όπεν από τον Ρότζερ Φέντερερ, ο Τζόκοβιτς ήθελε ξανά να τον προσπεράσει στα συνολικά τρόπαια στη Μελβούρνη και να φτάσει τα 7 στην καριέρα του. Μαζί, ήθελε να πανηγυρίσει την 3η θέση συνολικά στα Major, με 15, πίσω από τον Ναδάλ και τον Φέντερερ που έχει 20, βάζοντας τη σφραγίδα σε ό,τι είναι πανθομολογούμενο: πως οι Big-3 δεν είναι απλώς ο λόγος που το τένις έχει γίνει παγκόσμιο, αλλά ότι είναι και οι 3 καλύτεροι τενίστες όλων των εποχών, με κάθε σεβασμό, βέβαια, στους πιονέρους και σε όσους έφτασαν έπειτα.
Για τον Ναδάλ, η κατάκτηση αυτού του Major επρόκειτο να σημάνει δύο πολύ σημαντικές ανακατατάξεις: να φτάσει τα 18, μόλις 2 πίσω από τον Φέντερερ, και να γίνει ο πρώτος μετά τους παλιούς Ροντ Λέιβερ και Ρόι Έμερσον, αμφότεροι Αυστραλοί, που έχει πάρει από 2 φορές και τα 4 Major.
Η κόντρα του Ναδάλ με τον Τζόκοβιτς έχει όλα τα στοιχεία της τιτανομαχίας. Μπορεί για το κοινό το Φέντερερ-Ναδάλ να είναι προτιμότερο, αλλά ο ‘Νόλε’ είναι ο μόνος τενίστας που έχει βρει το κουμπί του Ισπανού σε βάθος χρόνου. Αν μπορεί να το φανταστεί κάποιος, αυτή είναι η 53η φορά που ανταμώνουν οι δύο τενίστες, δηλαδή 3 περισσότερες από τα παιχνίδια που έδωσαν οι ομάδες του ΝΒΑ τη χρονιά του λοκ άουτ, το 1998-99. Κι όλο αυτό σε λιγότερα από 13 χρόνια, από τον προημιτελικό του Ρολάν Γκαρός του 2006, όταν ο Σέρβος αποσύρθηκε λόγω τραυματισμού, ενώ οι δύο τενίστες δεν έδιναν διαρκώς το ‘παρών’ στις διοργανώσεις ή, εν πάση περιπτώσει, τη δεύτερη εβδομάδα του.
Έχουν παίξει 14 φορές σε Major και ο Ναδάλ προηγείται 9-5, μόνο που είχε πετύχει 5 διαδοχικές νίκες στην αρχή, πριν από τον τελικό του US Open του 2011 (3-1), μία χρονιά που, εκτός από αυτό το ματς, ο Σέρβος τον νίκησε και στις υπόλοιπες 5 περιπτώσεις που αντάμωσαν, αλλά και τον μυθικό τελικό του Αυστραλιανού Όπεν του 2012, όταν ο Νόβακ Τζόκοβιτς είχε νικήσει 3-2 σετ σε 5 ώρες και 56 λεπτά! Κι αυτό δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό.
Ο ημιτελικός του περυσινού Γουίμπλεντον κράτησε 5 ώρες και 17 λεπτά, με τον Τζόκοβιτς να νικά 10-8 στο 5ο σετ. Ο τελικός του Ρολάν Γκαρός του 2013 διήρκεσε 4 ώρες και 37 λεπτά, με τον Ναδάλ να νικάει 9-7 το 5ο σετ και με εκείνο το εμβληματικό λάθος του νούμερο 1 στον κόσμο τώρα, όταν άγγιξε το φιλέ στο 4-3 υπέρ του και με το game στο 40-40, κάτι που έφερε το break του Ναδάλ. Ο τελικός του Ρολάν Γκαρός του 2012, 3 ώρες και 49 λεπτά, 3-1 υπέρ του Ισπανού και, βέβαια, οι 4 ώρες και 10 λεπτά που έπαιξαν στο US Open του 2010.
Εξαρχής, λοιπόν, ο λόγος γινόταν για ένα ματς που άρχιζε πρωί Κυριακής και θα μπορούσε να κρατήσει ως το απομεσήμερο και μία κόντρα δύο απίστευτων αθλητών, σχεδόν ίδιας ηλικίας, με τον Ναδάλ να περνάει τον Τζόκοβιτς σχεδόν ένα χρόνο.
Καθολική επιβολή
Ανάμεσα σε δύο αθλητές που λογίζεται αδυναμία να μην βρίσκουν σε κάθε χτύπημα το μπαλάκι στο ψηλότερο σημείο του, ο Τζόκοβιτς ξεχώρισε από πολύ νωρίς. Τα πρώιμα σημάδια, αν δεν γίνονταν εφιάλτης για τον Ναδάλ, ήταν τουλάχιστον πολύ ανησυχητικά. Ο Σέρβος έκανε 3 τέλεια games στην αρχή, στα οποία δέχθηκε μόλις έναν πόντο, από άσο. Κι ενώ ήταν ακόμα αυτά που αποκαλούνται αναγνωριστικά, έδειξε όλο το φάσμα των ικανοτήτων του: ένα σερβίς καίριο και ακριβές, που ακόμα και στη δεύτερη έκδοσή του δεν άφηνε τον αντίπαλό του να υποψιαστεί ότι μπορεί να χτυπήσει winner, ταχύτητα και ευελιξία η οποία του έδινε τη δυνατότητα να έχει πάντα τον Ναδάλ σε λάθος πόδι και βέβαια την εκ ναμάτων ικανότητά του, εκείνη που εξαρχής ήταν το διαγαλαξιακό διαβατήριό του: τις επιστροφές στο σερβίς.
Ο Ναδάλ βρισκόταν συνεχώς σε ανισορροπία, κάνοντας… φεντερερικά αβίαστα λάθη, ο Τζόκοβιτς είχε καβαλήσει την τίγρη του και πήγαινε. Ακόμα και στο 4ο game, που τελικά ο Ναδάλ κατέκτησε, ένιωθες ότι αυτό έγινε επειδή ο Τζόκοβιτς δοκίμαζε πράγματα: και τα 3 αβίαστα λάθη του ήρθαν από τη φιλοδοξία είτε να κάνει winner από σερβίς είτε να αναγκάσει τον Ναδάλ σε ένα χτύπημα που θα του δημιουργούσε πνευματικό έλλειμμα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι δύο τενίστες, που ανασχηματίζουν το τένις όποτε βρίσκονται αντιμέτωποι σε τέτοιου επιπέδου αναμετρήσεις, αναλύουν τα δεδομένα με την ταχύτητα που το κάνουν οι οδηγοί της Formula 1. Ένα τσιπάκι που θα μπορούσε να μετράει την ένταση και την πολυπλοκότητα της διάδρασης του μυαλού δεν θα άφηνε περιθώρια αμφιβολίας. Στα δεδομένα, όμως, που μπορεί να σκανάρει οποιοδήποτε άλλο μάτι, ο Ισπανός βρισκόταν στη θέση εκείνη που έπρεπε να μειώνει το χρόνο των πόντων. Και σε αυτό υπήρχε ένα εύθυμο στοιχείο, αφού είναι σεσημασμένος για τα ράλι του.
Για μία σεβαστή χρονική απόσταση, στα 3 κερδισμένα games του στο 1ο σετ, 6-3, ο Ναδάλ κέρδιζε όλους τους πόντους του με 3 μπάλες να παίζονται, το πολύ. Στην περίπτωση αυτήν, και αφού βρήκε τον τρόπο να ‘ξεκλειδώσει’ τον Τζόκοβιτς με ένα ανάποδο backhand και ακολούθως ένα βόλεϊ στο φιλέ, ο Ναδάλ σιγά σιγά άρχιζε να βάζει στο λογαριασμό του κάποια κερδισμένα ράλι.
Κατά κανόνα, πάντως, ήταν ο Σέρβος που κέρδιζε όλους τους τεντωμένους σε μάκρος πόντους. Συνήθως αυτό γινόταν με ένα χτύπημα του Ναδάλ στο φιλέ ή άουτ. Μόνο να φανταστούμε μπορούμε το μπέρδεμα του Ισπανού, που βρισκόταν σε ανίσχυρη θέση ή έπρεπε να παίζει τακτικά winner μετά από το σερβίς, δηλαδή να μην επαναφέρει απλώς το μπαλάκι από την πρώτιστη θέση ανισορροπίας, αλλά να το ρίχνει γρήγορα στο ανοιχτό κορτ, συνήθως σημαδεύοντας κάποια γραμμή.
Ο Τζόκοβιτς είναι αναίσθητος χειρουργός. Κάνει την επέμβαση και τα χέρια όχι απλώς δεν τρέμουν, αλλά μοιάζουν να είναι κουρδισμένα. Δεν προλαβαίνει απλώς όλες τις μπάλες, τις επιστρέφει με τον επιτιθέμενο σε άβολη θέση. Όταν παίζει στο πικ του, νιώθεις απλώς ότι είναι παντού, μία αλογόμυγα που έχει πείσμα. Φαντάζεστε μία αλογόμυγα με επιπλέον πείσμα;
Ο Τζόκοβιτς γύριζε με ένα slice κι ενώ η φάση εξελισσόταν και θεωρούσες ότι ο Ναδάλ βρισκόταν σε προνομιακή θέση για να παίξει ένα διαγώνιο winner ή να έχει τη δυνατότητα να βάλει τον Σέρβο σε λάθος πόδι, το μπαλάκι σχεδόν στεκόταν στον αέρα καθώς έσκαζε και ο Ισπανός έπρεπε να κάνει μισό λάθος βηματάκι, αρκετό για να του χαλάσει το τέλειο χτύπημα, να το στείλει μερικά εκατοστά πιο κάτω, σε ό,τι είναι το επικρατέστερο όνειρο για τον τενίστα: το φιλέ, που είναι η ρουφήχτρα του κίτρινου κύκλου και των ονείρων ενός αυτοκαταστροφικού είδους, του ανθρώπου που κάνει πρωταθλητισμό.
Το Eurosport δεν έχασε χρόνο: με το 2ο σετ στο 2-2 και τον ‘Νόλε’ να προηγείται 30-0 στο σερβίς του Ναδάλ, άρχισε να κάνει κοντινά του τροπαίου του Αυστραλιανού Όπεν. Ο Ναδάλ έκανε έναν άσο, μετά ένα αβίαστο λάθος και έπειτα έχασε μία μονομαχία στο φιλέ, για το break. Ο Τζόκοβιτς είχε κάνει τη δουλειά στο αρχικό στάδιο του ματς και αφού επέδειξε την κυριαρχία του, άφησε μετά τον Ισπανό να βυθίζεται, να βυθίζεται, να βυθίζεται, που θα έγραφε και ο Τσέχαφ.
Όταν ο Τζόκοβιτς προηγήθηκε 3-2 στο 2ο σετ, με break, και προσπάθησε να πάρει μια ανάσα, ο Ναδάλ δεν έχασε χρόνο. Άρχισε να επιτίθεται. Στο 15-30, πήρε τον περισσότερο διαθέσιμο χρόνο για να σερβίρει, συγκριτικά με την ενέργειά του ως τότε. Στο 40-40 έκανε μία challenge τακτικής, σε ένα εμφανώς λανθασμένο σερβίς, για να μοιράσει το χρόνο ανάμεσα στον πόντο, και λίγα δευτερόλεπτα μετά, όταν ο Ναδάλ έκανε αβίαστο λάθος, προσπαθώντας πάλι απεγνωσμένα να ανοίξει το κορτ, έβγαλε μία κραυγή την οποία το πρωτόκολλο δεν αποδέχεται.
Όταν απέφυγε να δεχθεί break στο break, ξανάβγαλε την ενέργεια του 1ου σετ. Ο Ναδάλ έκανε double fault και ο Τζόκοβιτς έπαιξε 3 ιδεατούς πόντους, ένα διδακτορικό στο πώς αποσυνθέτεις τον αντίπαλό σου, πώς του απορροφάς κάθε ελπίδα, πώς τον αναγκάζεις να δεχθεί κάτι ως τετελεσμένο ενώ ακόμα δεν έχει γίνει, πώς γεμίζεις στη μιζέρια τους φίλους του. Ο Ναδάλ δεν μπορούσε να σκαρώνει winners όσο γρήγορα θα ήθελε και να βρίσκει γωνίες που κάποιος ανακαλύπτει μόνο στα διαμάντια στην Αφρική. Ακόμα κι αν έχει τη δυνατότητα να το κάνει, έπρεπε να μπει στη διαδικασία να παίξει ράλι, έπρεπε να κερδίσει έναν πόντο επειδή ο ίδιος ανάγκασε τον αντίπαλό του να κάνει λάθη. Αλλά πώς νικάς κάποιον που δεν κάνει λάθη ενώ κοπιάζει; Πρέπει να είναι αποτρόπαιο.
Το 8ο και τελευταίο game του 2ου σετ κράτησε λιγότερο από ένα λεπτό. Ένα λάθος, ένας winner, δύο άσοι. Το 6-2 δεν δείχνει τη δυσκολία, πάντως σε 1 ώρα και 15 λεπτά ο Τζόκοβιτς ήταν μπροστά 2-0 σετ και είχε την ευκαιρία να κατακτήσει ένα πανεύκολο, σε σχέση με ό,τι το φίλαθλο κοινό περίμενε, Αυστραλιανό Όπεν. Μόνο που όσο δεδομένο ήταν ότι γινόταν γκράντε φαβορί, σχεδόν αναμφισβήτητο, άλλο τόσο ο Ναδάλ δεν θα σταματούσε να παλεύει μέχρι τα έσχατα της Γης, που λέει κι ο ποιητής.
Ίδια επωδός
Αν ο πρώτος πόντος ενός σετ αποτελεί οποιουδήποτε είδους ένδειξη, ο Τζόκοβιτς μπήκε απρόσεκτα στο 3ο. Ένα λανθασμένα υπολογισμένο drop shot έφερε ένα volley winner του Ναδάλ στο φιλέ. Ωστόσο, όπως αποδείχθηκε, ήταν θέμα τακτικής. Ο Σέρβος έπαιξε άλλα δύο drop shot, στα οποία βρήκε τον τρόπο: στο πρώτο ο Ναδάλ ανταπέδωσε με drop shot, στο οποίο ο Τζόκοβιτς οριζοντιώθηκε για να εξουδετερώσει με ένα εντυπωσιακό διαγώνιο slice και στο δεύτερο ο Ναδάλ έριξε ένα μαλακό backhand πάνω του, αλλά ήταν έτοιμος, απάντησε με μία λόμπα και ο Ισπανός έριξε το άβολο γυριστό forehand του στο φιλέ.
Ο Ναδάλ ήθελε να πιέσει από το σερβίς του, αλλά τα drop shot του Τζόκοβιτς δεν τον άφησαν και μπορεί να κράτησε το game, αλλά δεν έπαιξε από την αρχή ένα παιχνίδι επιβολής. Έπειτα, στο σερβίς του ‘Νόλε’, τα αβίαστα λάθη επέστρεψαν. Ο Ναδάλ έκανε άφθονα, τα οποία πια δεν μπορούσε να ξεχωρίσει σε εκείνα που έκανε από μόνος του και σε αυτά που αναγκάστηκε να κάνει. Στα πρώτα δύο σετ ο Τζόκοβιτς είχε 16 λιγότερα αβίαστα λάθη (4-20) και 7 περισσότερους άσους (8-1).
Έφτασε ξανά μέσω των ράλι και των λαθών, μεταξύ αυτών κι ενός double fault, σε break point για το 2-1. Ο Ναδάλ τον έσωσε, καλύπτοντας όλο το διαθέσιμο χώρο, αλλά ο Τζόκοβιτς τον ανάγκασε να ξαναπαίξει. Ο Ισπανός δεν μπόρεσε να αντεπεξέλθει τη δεύτερη φορά. Πολύ γρήγορα, πήρε κεφάλι για το ματς. Σε λίγο περισσότερη από 1,5 ώρα παιχνιδιού, ο Σέρβος βρισκόταν 4 games από το 7ο τρόπαιό του στη Μελβούρνη, αλλά κυρίως ήταν ο Ναδάλ που ένιωθε ότι τους χώριζε μία απόσταση η οποία δεν γινόταν να καλύψει. Δεν είχε φτάσει καν σε break point για να μπορεί να συζητά για τα περαιτέρω και πόσες φιλόδοξες προσπάθειες για winner, που δεν επιχειρεί κάποιος στο τένις επειδή ξέρει ότι δεν μπορεί, θα έβρισκαν στόχο; Θα είχε νόημα αν απέναντί του δεν ήταν ένας αλύγιστος αντίπαλος. Ο Τζόκοβιτς μπορεί να εκφράζεται ως Βαλκάνιος και να είναι παραστατικός, αλλά στο κορτ ό,τι είναι παγωμένο είναι το παιχνίδι του.
Στο 3-2, ο Τζόκοβιτς έδωσε στον εαυτό του το προνόμιο να πετύχει έναν εξεζητημένο winner, ο οποίος έφυγε έξω. Έπειτα ήταν απρόσεκτος σε ένα forehand και ο Ναδάλ βρήκε τον πρώτο break point του στο ματς. Αλλά τι τα θες, που λένε και στην Κοκκινιά. Ο Ισπανός έστειλε ένα backhand στο φιλέ και στο αμέσως επόμενο ράλι ο Σέρβος έπαιξε δύο forehand πάνω στην εξωτερική γραμμή, που ο Ναδάλ δεν πίστευε πώς την ακούμπησαν. Η άμεση αντίδραση έφερε το 4-2.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Ναδάλ είναι σπουδαίος πρωταθλητής. Αλλά ακόμα κι εκείνος, με τους 25 τελικούς Major, έμοιαζε με άνθρωπο απέναντι στο ευγονικά δύστοπο είδος από το Βελιγράδι της Σερβίας. Όποια προοπτική έβρισκε, ο Τζόκοβιτς την εξαφάνιζε. Ο Ναδάλ πίεζε και πίεζε, το έκανε χωρίς να σκέφτεται τις συνθήκες. Στο 4-3 έφτασε το game ξανά στο deuce. Ο Τζόκοβιτς βρήκε ξανά τον τρόπο, με ένα βόλεϊ στο φιλέ έφτασε ένα game μακριά από τη θέση που καθόταν σχεδόν μονίμως ως και το 2016.
Έπειτα πέτυχε 2 απίστευτα βίαιους winners, έφτασε σε 2 match points. Έκανε ένα αβίαστο λάθος στον πρώτο και ένα backhand του Ναδάλ έξω του χάρισε το 3ο σετ, 6-3, και τον τίτλο. Συνολικά είχε 8 άσους, δεν σέρβιρε κάποιον στο 3ο σετ, έναντι 3 του Ναδάλ, 34-21 winners, μόλις 9 αβίαστα λάθη (!) έναντι 28 του Μαγιορκινού. Καθολική κυριαρχία.
Με το 15ο Major της καριέρας του προσπέρασε τον Σάμπρας. Τρίτος στην κατηγορία, πίσω από τον Φέντερερ με 20 και τον Ναδάλ με 17, κατέστησε και αριθμητικά τα τελευταία 15 χρόνια ως την πλέον ένδοξη εποχή του τένις. Απέδειξε, δε, την ανωτερότητά του, αυτή που ξεκίνησε να επιδεικνύει από το 2011 και που πλάτιασε με τα χρόνια.
Photo credits: AP Photo/Aaron Favila, Andy Brownbill, Kin Cheung, Mark Schiefelbein
