Ο λόγος που ο Μάτιτς δεν τίμησε την ‘Ημέρα Μνήμης’ ήταν ΝΑΤΟϊκός

Το Σαββατοκύριακο στα αγγλικά γήπεδα οι ποδοσφαιρικές ομάδες τίμησαν τη ‘Remembrance Day’. Την επέτειο της (ανεπίσημης) λήξης του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (ανακωχή της Κομπιέν), το τέλος του οποίου οριοθετήθηκε με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών στις 28 Ιουνίου 1919, και ταυτόχρονα τη μνήμη όσων χάθηκαν στο μέτωπο κατά τη διάρκεια της 4ετίας των μαχών.

Όπως παραδοσιακά συμβαίνει το Σαββατοκύριακο που πέφτει πιο κοντά στην 11η Νοεμβρίου, η κόκκινη παπαρούνα, το σύμβολο του αίματος που καθιερώθηκε από το 1921, τοποθετήθηκε στο μπροστινό μέρος της φανέλας κάθε ποδοσφαιριστή αποτίοντας φόρο τιμής στους στρατιώτες των βρετανικών και συμμαχικών δυνάμεων.

Υποχρεωτικό δεν είναι, ούτε επιφέρει τιμωρία σε όποιον αρνηθεί, με αποτέλεσμα ο Σέρβος χαφ Νεμάνια Μάτιτς να είναι εξ αυτών που έκαναν χρήση του δικαιώματος να ‘απέχουν’. Η απρόσμενη πρωτοβουλία του στην εκτός έδρας αναμέτρηση με την Μπόρνμουθ, διότι μέχρι πέρυσι δεν κρατούσε ανάλογη στάση, προκάλεσε ερωτηματικά. Αναζητήθηκε, φυσικά, ο λόγος. Ο ίδιος γύρισε το χρόνο πίσω για να δώσει εξηγήσεις.

Αφού στον πρόλογό του ανέφερε πως αναγνωρίζει “το λόγο που ο κόσμο φοράει παπαρούνες” και “το δικαίωμά του να το κάνει”, νιώθοντας συμπόνοια “για όσους έχασαν αγαπημένους λόγω μάχης” γύρισε το (δικό του) χρόνο πίσω. Στην αρχή της εφηβείας του. Τότε που η παιδική ψυχή του σημαδεύτηκε από τον όλεθρο των βομβαρδισμών στην πατρίδα του.

Παιδί του πολέμου

Η ταυτότητα του Μάτιτς γράφει πως γεννήθηκε την 1η Αυγούστου του 1988 στο Σάμπατς και μεγάλωσε στο Βρέλο. Οι δύο πόλεις δεν επλήγησαν από την (χωρίς την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ) επέμβαση των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Κόσοβο. Ωστόσο ο μικρός τότε Μάτιτς είδε την πατρίδα του να βάλλεται πανταχόθεν, αμάχους να χάνουν τη ζωή τους, οικογένειες να ξεσπιτώνονται.

“Για μένα είναι μονάχα μια υπενθύμιση μιας επίθεσης που βίωσα προσωπικά ως ένα νεαρό, φοβισμένο 12χρονο αγόρι”, συνέχισε στην ‘απολογία’ του. “Δεν θέλω να υποβαθμίσω την παπαρούνα ως σύμβολο υπερηφάνειας για στη Βρετανία ή να προσβάλλω κανέναν. Είμαστε παρόλα αυτά όλοι προϊόν της ανατροφής μας και αυτή είναι μια προσωπική επιλογή”, κατέληξε.

Ο Μάτιτς είχε μεγαλώσει σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον. Ένα ισοπεδωμένο περιβάλλον που ‘μύριζε’ μπαρούτι. Η επιχείρηση των ΝΑΤΟϊκών, υπό την ηγεσία του στρατηγού Κλαρκ, άρχισε την 24η Μαρτίου του 1999, ως συνέπεια της αποτυχίας και της διακοπής των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών. Διήρκησε, αντί για λίγες ημέρες που υπολόγιζαν οι σύμμαχοι του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, περί τις 10 εβδομάδες και εκτιμάται ότι έλαβαν μέρος 1.000 αεροσκάφη που απογειώνονταν από ιταλικές βάσεις και αεροπλανοφόρα που είχαν αγκυροβολήσει στην Αδριατική και ολοκλήρωσαν 38.000 πτήσεις.

Στις εκτοξεύσεις πυραύλων τόμαχοκ συμμετείχαν επίσης πλοία και υποβρύχια. Η Ελλάδα ήταν το μοναδικό μέλος του ΝΑΤΟ που αρνήθηκε τη συμμετοχή στην επιχείρηση. Μεταξύ άλλων στρατιωτικών και στρατηγικών στόχων, χτυπήθηκαν χωριά αμάχων αλλά και η Κινέζικη Πρεσβεία στο Βελιγράδι (σκοτώθηκαν τρεις δημοσιογράφοι). Η παύση των βομβαρδισμών αποφασίστηκε στις 10 Ιουνίου, αφού ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς αποδέχθηκε τους όρους του ειρηνευτικού σχεδίου, την αποχώρηση των σερβικών δυνάμεων και την αντικατάστασή τους από δυνάμεις του ΝΑΤΟ.

Μολονότι έχουν μεσολαβήσει σχεδόν 20 χρόνια, ο Μάτιτς δεν έχει ξεχάσει, επιλέγοντας να μην μιμηθεί τη βρετανική στάση απέναντι στα θύματα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι μια ανοικτή πληγή που δεν την αφήνει να κλείσει. Ούτως ή άλλως ο 30χρονος μέσος διατηρεί στενούς δεσμούς με το χωριό του, αναπτύσσοντας έντονη φιλανθρωπική και κοινωνική δράση με δωρεές, ενώ ο ίδιος επιχορηγεί την ποδοσφαιρική ομάδα που αγωνίζεται στην 5η κατηγορία του εθνικού πρωταθλήματος.

Γιατί ο Τζέιμς απειλείται με τιμωρία

Αντίστοιχα έπραξε ο διεθνής Ιρλανδός Τζέιμς ΜακΛιν της Στόουκ. Το Σάββατο η ομάδα του υποδέχθηκε τη Μίντλεσμπρο (0-0) και μπαίνοντας στο 82′ εμφανίστηκε χωρίς την παπαρούνα στο στήθος του.

Μέρος της κερκίδας τον αποδοκίμασε με γιούχα ακόμη και ύβρεις. Βρέθηκε παρόλα αυτά υπόλογος, αφού η αγγλική ομοσπονδία άνοιξε φάκελο για την υπόθεση. Όχι για την επιλογή του, αλλά για τους χαρακτηρισμούς που χρησιμοποίησε γράφοντας λίγες ώρες μετά στο instagram. Ήταν επιθετικός και όχι απολογητικός. Δεν έμεινε στο “δεν έχουν τίποτα σε ολόκληρο το οπλοστάσιό τους που να μπορεί να κάμψει το πνεύμα ενός Ιρλανδού που δεν θέλει να πέσει κάτω”.

Χαρακτήρισε “απαίδευτους ανθρώπους των σπηλαίων” εκείνους που τον γιούχαραν δηλώνοντας περήφανος για την καταγωγή του.

Επανήλθε δε, με νέα ανάρτησή του κατηγορώντας την Ομοσπονδία της Αγγλίας για την επιλεκτική και υποκριτική ευαισθησία της, διότι “τα τελευταία επτά χρόνια δέχομαι συνεχή θρησκευτική κακοποίηση, απειλές θανάτου, εκτόξευση αντικειμένων, συνθήματα δυνατά και καθαρά που ακούει η οικογένειά μου, η σύζυγος και τα παιδιά μου, αλλά κλείνουν τα μάτι και δεν υπάρχει οποιαδήποτε μορφή καταδίκης”.

Κεντρική φωτογραφία: AP Photo/Dave Thompson