Πώς ο Γιασικεβίτσιους προσπαθεί να κάνει τον Καλάθη καλύτερο παίκτη

Στο club που λέγεται ‘Μπαρτσελόνα‘, το ρεκόρ για τις περισσότερες πάσες σε ένα παιχνίδι μπάσκετ των ‘μπλαουγκράνα’ για τη Liga Endesa, το έχει ο Τομάς Ερτέλ. Όπως μπορείς να δεις στο Pro Ballers τo δημιούργησε στις 16/12 του 2018, το 78-73 της παρέας του επί της Μάλαγα, όταν πέρασε 14 τελικές πάσες. Την ίδια σεζόν (2018-19) στις 13/4 έδωσε 13, στην ήττα από τη Σαραγόσα (86-91) και έκανε δική του και τη δεύτερη θέση στην ιστορική λίστα της ‘Μπάρσα’, ‘σπρώχνοντας’ τον Βίκτορ Σάδα (των 12 ασίστ που ‘χε δώσει στις 20/12 του 2008 στο 87-67 επί της Ρεάλ), στην τρίτη θέση. Παρεμπιπτόντως, από τις 24/1 του 2016 του έκανε παρέα και ο Τόμας Σατοράνσκι, μετά την ντουζίνα που ‘πέρασε’ στην ήττα (91-94) από τη Βαλένθια). Από το τελευταίο παιχνίδι της Μπαρτσελόνα στη Liga Endesa (το 81-71 επί της Ανδόρα), το παρεάκι απέκτησε και τρίτο μέλος. Αυτόν που φαντάζεσαι.

Εύλογα το Gigantes αναρωτήθηκε αν ο Νικ Καλάθης θα ‘ρίξει’ τον Ερτέλ από την πρώτη θέση, μέσα στην τρέχουσα σεζόν. Possible, που θα έλεγε και μια ψυχή.

O κορυφαίος του είδους στις δυο τελευταίες σεζόν της Euroleague, συν σε εκείνη που δεν ολοκληρώθηκε πέρυσι (με 9.1 ασίστ ανά αγώνα που τον ‘έβγαλαν’ στο Νο2 της λίστας με τους καλύτερους της ιστορίας) και τρεις φορές κορυφαίος στα κλεψίματα, υπήρξε εκ των πιο παραγωγικών -ανά λεπτό- πασέρ του NCAA -με τους Gators-, πριν γίνει επαγγελματίας. Ξέρω ότι ουρλιάζει -μέσα σου- το ‘μα δεν έχει σουτ’. Γνωστό. Γενικά και ειδικότερα από τον Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, που όπως φαίνεται, κάνει τη σχετική δουλειά. Δηλαδή περνάει ώρες με τους παίκτες του, για να μάθουν όλοι πώς να βοηθήσουν τον Καλάθη να συνεχίσει να είναι αποτελεσματικός.

Αυτή είναι η πρόκληση για τον Καλάθη και την Μπαρτσελόνα

Το pick and roll είναι το mantra του σύγχρονου ευρωπαϊκού μπάσκετ και στην πρωτόλεια μορφή του είναι κάτι που μπορεί να αντιληφθεί και ο τελευταίος κάτοικος του πλανήτη -ακόμα και αν δεν έχει δει ποτέ μπάσκετ. Υπό διαφορετικές οπτικές, μπορεί να γίνει -τύπου- πυρηνική φυσική. Εννοώ δεν είναι για όλους, αλλά για δυνατούς λύτες. Ή για την ακρίβεια, για παίκτες που έχουν ιδρώσει επαρκώς προκειμένου να μάθουν τις σωστές γωνίες στα σκριν, τις τέλειες αποστάσεις και την ιδανική ταχύτητα εκτέλεσης. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως σε αυτά τα στοιχεία έχει επικεντρωθεί η δουλειά των ‘μπλαουγκράνα’, ώστε να μπορεί ο Καλάθης να συνεχίσει να είναι αποτελεσματικός μέσω των πασών.

Το μοντέλο Διαμαντίδης-Μπατίστ

Για να ξέρεις εσύ πως ο Καλάθης δεν ‘έχει’ σουτ, σκέψου πόσο τον ξέρουν αυτοί που πρέπει να τον αντιμετωπίσουν -που όσο να ‘ναι, έχουν κάποιες περισσότερες γνώσεις από εσένα, τον απλό, ταπεινό φαν. Με δεδομένο λοιπόν, ότι οι αντίπαλοι δεν ‘φρουρούν’ το σουτ του διεθνή Έλληνα -που στην εξέλιξη της ιστορίας πέφτει πάνω σε πολύ αθλητικούς παίκτες- ο Σάρας έπρεπε να κάνει κάτι, γνωρίζοντας πως το ‘πάρε βάλε- των Διαμαντίδη και Μπατίστ δεν μπορεί να λειτουργήσει στη δική του περίπτωση.

Μια στάση εδώ: το μοντέλο Διαμαντίδης-Μπατίστ ανήκει ακόμα στα SOS για ομάδες της Ευρώπης. Μόνο που καταλυτικό ρόλο ως προς την επιτυχία του, έπαιξε το γεγονός ότι ο Διαμαντίδης άρχισε ως ένας ‘so and so’ σουτέρ και εξελίχθηκε σε τύπος που έμαθε να παίρνει και να βάζει μεγάλα σουτ. Και τότε εκβίασε τις αντίπαλες άμυνες να ασχοληθούν επισταμένως μαζί του. Πράγμα που σήμαινε πως ο δεύτερος που έτρεχε προς το μέρος του, κάποιον άφηνε ελεύθερο. Άρα ο Διαμαντίδης έδινε ή εκεί την μπάλα ή στον Μπατίστ, για να καρφώσει. Προφανώς και όλα αυτά δεν γίνονταν όσο απλά τα διαβάζεις. Είπαμε. Οι μετρ του pick and roll είναι -τύπου- επιστήμονες. Επειδή είναι λίγο αργά για να γίνει εξαιρετικός σουτέρ ο Καλάθης, γίνεται μια δουλειά ώστε να σημειώσει μια κάποια βελτίωση -ενώ την ίδια ώρα ‘δουλεύονται’ οι τρόποι που του δίνουν τις καλύτερες ‘οπτικές’ πάσας.

Work in progress

Πίσω στον Καλάθη (έναν μη ταλαντούχο σουτέρ που ως εκ τούτου έχει να διαχειριστεί την αλλαγή των καιρών για να μπορέσει να παραμείνει αποτελεσματικός), η δουλειά που κάνει στην παρούσα φάση η Μπαρτσελόνα αφορά το πώς θα κάνει την άμυνα να ασχοληθεί με τον άνθρωπο μας. Kαι για αυτό δουλεύουν όλοι -μαζί.

Προς το παρόν, σε 11 παιχνίδια για την αγωνιστική περίοδο 2020-21 και σε σύγκριση με τους μέσους όρους που ‘χε πέρυσι, δίνει 2.6 ασίστ λιγότερες, έχει 3 λιγότερους πόντους, επιχειρεί και βάζει πάνω κάτω, τα ίδια τρίποντα, έχει 0.7/1.5 περισσότερα δίποντα (2.7/5.7), σε τέσσερα περισσότερα λεπτά συμμετοχής (26.04). Αλλά είπαμε. Η δουλειά είναι σε εξέλιξη.

“Ούτε εγώ θα με συμπαθούσα, όταν ήμουν 20”

Ο Καλάθης μίλησε στην ιστοσελίδα της Euroleague για τον πρώην συμπαίκτη του (2009-10 και 2011-12), αντίπαλο του όταν ο Σαρούνας Γιασικεβίτσιους έβαζε τα τελευταία ένσημα ως παίκτης και νυν προπονητή του.

Η διαδρομή της σχέσης επίσης, είχε ποικιλία συναισθημάτων. Αρχικά ο Καλάθης θαύμαζε τον Σάρας, μετά δεν τον ‘πήγαινε’ μία και έπειτα έγιναν καλοί φίλοι “κάτι που δεν έχει σχέση με τη δουλειά μας. Ναι, μπορώ να του πω τα πάντα, αλλά είναι κόουτς στον οποίον μπορείς να μιλήσεις ούτως ή άλλως -δηλαδή ακόμα και αν δεν τον ξέρεις. Μπορείς να του κάνεις ερωτήσεις. Είναι player’s coach. Ξέρει ακριβώς πώς αισθανόμαστε οι παίκτες, πράγματα που δεν γνωρίζουν οι κόουτς που δεν έχουν υπάρξει παίκτες”.

Η πρώτη φορά που άκουσε για τον Γιασικεβίτσιους “ήταν όταν έπαιζε στους Πέισερς (2005-07). Τότε παρακολουθούσα αγώνες του ΝΒΑ. Νομίζω ήμουν στο κολέγιο. Τον είχα δει να παίζει σε ένα-δυο παιχνίδια. Μετά, όταν πήγα στην Αθήνα για την πρώτη μου χρονιά στην Ελλάδα, τον συνάντησα. Δεν τον ήξερα ως άνθρωπο τότε. Έβλεπα μόνο το μεγάλο όνομα που είχε. Δεν είχα ιδέα για το ευρωπαϊκό μπάσκετ. Όπως μου είχαν πει, εκείνος ήταν ένας τύπος που είχε πάρει τα πάντα, σε κάθε χώρα που είχε αγωνιστεί”.

Αυτό συνέβη το 2009, όταν ο Σάρας έγινε ο μόνος -μέχρι σήμερα- που κέρδισε ως παίκτης, την Euroleague με τρεις διαφορετικές ομάδες (2003 Μπαρτσελόνα, 2004 και 2005 Μακάμπι και 2009 Παναθηναϊκός). Στη ρούκι σεζόν του Καλάθη ο Παναθηναϊκός είχε στο ρόστερ του τους Διαμαντίδη, Σπανούλη και Ντρου Νίκολας, πέραν του Γιασικεβίτσιους. Υπήρχε, θα έλεγες, συνωστισμός.

“Όταν ήμουν 20 δεν περίμενα ιδιαίτερα πως θα αγωνιστώ. Προσπαθούσα να πάρω λεπτά συμμετοχής, ενώ είχαμε όλους αυτούς τους παίκτες. Δεν υπήρχαν αρκετές θέσεις για να παίξουμε όλοι. Ήμουν ο τύπος που έμενε εκτός. Πίστευα πως ο κόουτς Ομπράντοβιτς με εμπιστευόταν και την τρίτη χρονιά ήμουν στο rotation με τους Σάρας και Διαμαντίδη.

Οι πρώτες εντυπώσεις μου από τον Γιασικεβίτσιους δεν ήταν οι καλύτερες. Ήμουν 20 χρόνων, όταν τον πρωτοσυνάντησα και προσπαθούσα να συνηθίσω το ευρωπαϊκό μπάσκετ. Δεν ήξερα τι να περιμένω. Εκείνος ήταν μεγαλύτερος, ένας από τους μεγαλύτερους στην ομάδα που με διέλυε κάθε μέρα, που μου φώναζε. Οπότε δεν θα έλεγα πως ήμουν μεγάλος φαν του.

Μετά ξαναπαίξαμε μαζί στην τρίτη μου χρονιά στην Ευρώπη και γίναμε φίλοι. Έχω την αίσθηση πως πια με σεβόταν περισσότερο, ως παίκτη. Έχω την εντύπωση ότι ούτε εγώ θα με συμπαθούσα, όταν ήμουν 20. Δεν θα μου άρεσα ως παίκτης, αν ήμουν ένας από τους άλλους παίκτες της ομάδας. Ήμουν ένα νέο παιδί που πίστευα πως τα ξέρω όλα”.

Το 2011 η κατάσταση ήταν άρδην διαφορετική και ο Καλάθης ήταν ο κορυφαίος σκόρερ του τέταρτου ματς της σειράς με την Μπαρτσελόνα, που έστειλε τους ‘πράσινους’ στο Final Four. Εκεί, στον ημιτελικό με τη Σιένα είχε 17 πόντους. Όταν γύρισε ο Σάρας (πριν τη σεζόν 2011-12) όλα ήταν διαφορετικά. “Είχε πολλούς τραυματισμούς, αλλά στο τέλος της σεζόν έπαιζε από το καλύτερο μπάσκετ που ‘χει παίξει και είχε ένα καταπληκτικό παιχνίδι, στον ημιτελικό του Final Four με την ΤΣΣΚΑ (19 πόντους, σε 22 λεπτά). Οι προπονήσεις ήταν πάντα μάχη”.

Δεν εξεπλάγη όταν έμαθε πως ο Λιθουανός έγινε κόουτς. “Όταν έχεις παίξει δυο χρόνια μαζί του, ξέρεις τις ικανότητες που ‘χει σε ό,τι αφορά το παιχνίδι και πόσο καλά ξέρει το μπάσκετ. Οι παίκτες που γίνονται προπονητές έχουν την αίσθηση του παιχνιδιού και για αυτό εξελίσσονται σε καλοί κόουτς. Χρησιμοποιεί το IQ του ως προπονητής, όπως το έκανε όταν ήταν παίκτης. Αυτά που έκανε στη Ζάλγκιρις ήταν απίστευτα. Έφτιαξε ένα σύστημα που όταν έπαιζες εναντίον αυτής της ομάδας, ήξερες πως θα περάσεις δύσκολα, γιατί δεν έκανε ποτέ λάθη. Μολονότι το μπάτζετ ήταν περιορισμένο, είχαν μεγάλα ονόματα και όλοι έπαιζαν δυνατά. Εκείνος ‘έφτιαξε’ αυτήν την κουλτούρα”.

Κάτι που περίμεναν όλοι, αλλά δεν έχει συμβεί έως τώρα, ήταν να τρώει σαν στραγάλια τις τεχνικές ποινές, όπως συνέβαινε όταν ήταν παίκτης. “Αυτό είναι γιατί από τότε οι καλύτεροι του φίλοι ήταν οι διαιτητές. Ξέρουν πως του ‘χουν δώσει αρκετές τεχνικές και για αυτό ‘αφήνουν’ κάποιες μια στο τόσο”.

Ο Καλάθης θέλει να γίνει Σάρας -να ασχοληθεί με την προπονητική μετά το τέλος της διαδρομής του ως παίκτη.

Σε ό,τι αφορά τις επιρροές που είχε ο Σάρας (ήταν από τον Ομπράντοβιτς; Από τον Σάγκατιν;), ο Καλάθης εξήγησε πως “η έμφαση που δίνει στις μικρές λεπτομέρειες είναι κάτι που έμαθα από τον “Ζοτς” και το βλέπω και τώρα στον Σαρούνας. Είναι το πρώτο που ζητά από τους παίκτες. Αυτό έκανε και ο Ομπράντοβιτς. Αν δεν κάνεις αυτό που πρέπει, έχει τον τρόπο να είναι σίγουρος πως θα δώσεις την προσοχή που χρειάζεται σε κάθε λεπτομέρεια. Προφανώς και ως ομάδα πρέπει να βελτιωθούμε σε αυτό. Και είμαι σίγουρος ότι θα το κάνουμε”.

Στα 31 λέει πως δεν έχει πλησιάσει καν η ώρα της αποχώρησης από τα γήπεδα. Προσθέτει ότι το παράδειγμα του Σάρας μπορεί να τον βοηθήσει, ως προς το timing αυτής της απόφασης, αλλά και του μετά. “Ως παίκτες που θέλουμε να γίνουμε κόουτς, μπορούμε να μάθουμε πολλά από εκείνον και από τον τρόπο που έκανε τη μετάβαση. Είναι διαφορετικό όταν είσαι στο γήπεδο και διαφορετικό όταν είσαι στην άκρη του πάγκου. Ο Σαρούνας είναι ο τύπος που μπορείς να ρωτήσεις και να μάθεις πώς έκανε ό,τι έκανε”.