Ο Αντρέα Ραντριτσάνι έδωσε στην Λιντς ό,τι της έταξε
Ο Αντρέα Ραντριτσάνι είναι 45 χρόνων. Πριν 'κλείσει' τα 30 είχε δουλέψει στη μισή Ασία. Στα 30 έκανε την πρώτη εταιρία. Έκτοτε έχει επενδύσει σε πολλά. Δεν έχει χάσει λεφτά. Ποτέ. Η Λιντς δεν έγινε η εξαίρεση. Ποιος είναι ο τύπος που είπε πως θα γυρίσει σε μια τριετία τα 'παγόνια' στην Premier League και το έκανε;
Εμφανίστηκε στον ποδοσφαιρικό χάρτη πριν 100 χρόνια. Για την ακρίβεια τον Οκτώβρη του 1919. Αν το δούμε μαθηματικά το θέμα, η Λιντς έχει περάσει τα περισσότερα χρόνια της ύπαρξης της μεταξύ των κορυφαίων στην Αγγλία. Το ρεκόρ απουσίας είναι τα 16 χρόνια, από το 2004 έως το 2020. Ναι, φέτος που κατάφερε να βρει το δρόμο της επιστροφής στην Premier League. Σήμερα ολοκληρώνεται το πρόγραμμα της Championship. Άρα ήλθε η ώρα να ασχοληθούμε με τον άνθρωπο που πιστώνεται το comeback.
Η οδύσσεια της τρεις φορές πρωταθλήτριας Αγγλίας, κατόχου ενός FA Cup, ενός League Cup, φιναλίστ του 1973 European Cup Winners Cup (το πήρε η Μίλαν στο Καυταντζόγλειο) και του 1975 European Cup (εκεί παραδόθηκε στην Μπάγερν) άρχισε όταν ο πρόεδρος Πίτερ Ρίντσντεϊλ πήρε δάνειο που είχε υπολογίσει πως θα ξεπληρώσει από τα χρήματα της πρόκρισης σε ομίλους του UEFA Champions League. Μόνο που τα ‘παγόνια’ έμειναν εκτός γκρουπ για δυο σερί σεζόν, το δάνειο δεν αποπληρώθηκε ποτέ και άρχισαν τα οικονομικά προβλήματα. Που δεν σώθηκαν από την πώληση του Ρίο Φέρντιναντ στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Οι πωλήσεις συνεχίστηκαν, οι προπονητές διαδέχονταν ο ένας τον άλλον και στις 2/5 του 2004 η ομάδα επρόκειτο να παλέψει για τη ζωή της, εναντίον της Μπόλτον του Στέλιου Γιαννακόπουλου. Αρκούσε η ισοπαλία. Έχασε 4-1.
Αυτό ήταν το κακό. Υπήρχε και χειρότερο, με τα προβλήματα να μην βρίσκουν λύση, αντιθέτως έγιναν μεγαλύτερα και το 2009 η Λιντς βρέθηκε στη League One. Για μια εμφάνιση μεν, αλλά ήταν κάτι που συνέβη. Το Μάιο του 2011 ο Κεν Μπέιτς έγινε από πρόεδρος ιδιοκτήτης του συλλόγου και όταν οι φαν του είπαν πως αποφεύγει να δώσει λεφτά, τους αποκάλεσε ‘ηλίθιους’. Το Νοέμβριο του 2012 ιδιωτική εταιρία επενδύσεων από τη Μέση Ανατολή πήρε το 100% των μετοχών και άφησε τον Μπέιτς ως πρόεδρο και το Φλεβάρη του 2014 το 75% πουλήθηκε στην οικογένεια Τσελίνο του κονσόρτιουμ Eleonora Sport Ltd. Ο αρχηγός της φαμίλιας, Μάσιμο αποβλήθηκε από τη Football League το Δεκέμβρη του ίδιου έτους, αφότου ιταλικό δικαστήριο τον καταδίκασε για φοροδιαφυγή. Η ποινή του έληγε στις 24/2 του 2015. Εξ αρχής διευκρίνισε πως δεν θα επέστρεφε. Σημείωση: τα χρέη δεν είχαν τακτοποιηθεί.
Τον Απρίλιο του 2016, σε δείπνο πριν το ματς της Μάντσεστερ Σίτι με την Παρί Σεν Ζερμέν για το UEFA Champions League ο Αντρέα Ραντριτσάνι έπιασε την κουβέντα με τον Κένι Νταλγκλις. Κάποια στιγμή η συζήτηση έφτασε στο σημείο που ο Ραντριτσάνι είπε μοιράστηκε τη σκέψη που είχε να αγοράσει ένα ποδοσφαιρικό σύλλογο. “Η αρχική μου σκέψη ήταν οι σύλλογοι από τη Γαλλία, την Ιταλία ή την Ισπανία που να ‘ναι στη μέση του βαθμολογικού πίνακα και όπου θα μπορώ να εξελίξω παίκτες, για να τους πουλήσω. Ποτέ δεν είχα σκεφτεί την Αγγλία”. Ώσπου την έθεσε υπ’ όψιν του ο Νταλγκλίς, ο οποίος είχε να κάνει μόλις μια πρόταση: τη Λιντς. “Αρχίσαμε να μιλάμε για την κληρονομιά της ομάδας και πόσο ωραίο θα ήταν να βρεθεί κάποιος να οδηγήσει τη Λιντς πάλι στη δόξα. Ήταν η πρώτη φορά που άκουγα για την ιστορία του club και τις προοπτικές της. Και πάντα μου άρεσαν οι προκλήσεις στη ζωή μου, όπως και να αλλάζω τη ζωή οργανισμών”.
Δεκατρείς μήνες αργότερα, ο Ραντριτσάνι είχε ολοκληρώσει την αγορά από τον Μάσιμο Τσελίνι. Το Γενάρη του 2017 πήρε το 50% των μετοχών του Τσελίνι και το καλοκαίρι τις υπόλοιπες. Πήρε και το Elland Road, για 55.470.000 ευρώ, από την Teak Commercial Limited. Τρεισήμισι χρόνια μετά, ο Μαρσέλο Μπιέλσα βρήκε το δρόμο για να επιστρέψει η ομάδα στην Premier League, με τα χρήματα που ‘χε δώσει ο Ραντριτσάνι να πιάνουν τόπο -να δικαιολογούνται απόλυτα ως επένδυση.
✍ Ο 45χρονος Ιταλός, ο οποίος γεννήθηκε (10/9/1974) και μεγάλωσε σε μια πόλη λίγο έξω από το Μιλάνο (στα 14 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης της μόδας υπάρχει το Ρο), έχει ‘αξία’ στα 554.700.000 ευρώ. Θεωρείται ειδικός στα digital media και την ανάπτυξη των αθλητικών μεταδόσεων σε διεθνείς αγορές.
Γεννήθηκε δυο μέρες πριν ολοκληρωθεί το αλήστου μνήμης 44μερο του Μπράιαν Κλαφ στο Elland Road, το Σεπτέμβρη του 1974. Όταν ανέλαβε είχε πει πως δίνει στον εαυτό του πέντε χρόνια, για να πάει τον οργανισμό στην Premier League. “Αν δεν τα έχω καταφέρει σε αυτό το διάστημα, θα ήταν καλύτερο για κάποιον άλλον να προσπαθήσει. Κάποιος που θα ‘χει περισσότερα εφόδια από εμένα”. Σε άλλη συνέντευξη του είχε δώσει τρία χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, ήταν κύριος.
✍ Ο κύριος ‘όγκος’ της περιουσίας του προέρχεται από την Eleven Sports https://elevensports.com/, πολυεθνικό όμιλο αθλητικών τηλεοπτικών καναλιών, με έδρα στο Λονδίνο. Για την ακρίβεια, το 2015 την ίδρυσε ο Ραντριτσάνι. Πλέον έχει πελάτες σε Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ιταλία, Ιαπωνία, Μιανμάρ, Πολωνία, Πορτογαλία, Ταϊβάν, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία και ΗΠΑ, μέσω της πώλησης δικαιωμάτων προβολής των UEFA Champions League, UEFA Super Cup, Premier League, FA Cup, EFL Cup, FA Community Shield, La Liga, Segunda Division, Supercopa de Espana, Serie A, Serie C, Serie D, Bundesliga, DFL-Supercup, Ligue 1, Jupiler Pro League (Βέλγιο) Formula 1, NFL, MLS και NBA.
✍ Ο πτυχιούχος δημοσίων σχέσεων (πήρε πτυχίο το 1996, από το Libera Università di Lingue e Comunicazione IULM) πριν ‘κλείσει’ τα 30 είχε φύγει για δουλειές στο Τόκιο, τη Σανγκάη, τη Σιγκαπούρη και τέλος στο Λονδίνο. Δεν ξεκίνησε από την Eleven Sports, αλλά από την Aser Ventures, παγκόσμια εταιρία αθλητικών και mediaκων επενδύσεων -προφανώς και περιλαμβάνει και τις σύγχρονες τεχνολογίες. Τον Απρίλιο του 2015 την ταίριαξε με την Eleven Sports που το Μάιο του 2018 έκανε ‘πραξικόπημα’, προκειμένου να μεταδώσει κάποιος άλλος -πλην του Sky Sports- τους αγώνες της La Liga στη Μεγάλη Βρετανία.
✍ Ακολούθησε δεύτερο ‘πραξικόπημα’ τον Αύγουστο του 2018, για τα μάτια του Κριστιάνο Ρονάλντο. Όταν ο CR7 πήγε στη Γιουβέντους, ο Ραντριτσάνι έκανε τα δέοντα, προκειμένου να εξασφαλίσει τα αποκλειστικά δικαιώματα της SerieA για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία -παίρνοντας τα από τη BT Sport.
✍ Ο Ραντριτσάνι ίδρυσε και την MP & Silva, διεθνής εταιρία αθλητικού μάρκετινγκ και media rights (την έφτιαξε μαζί με τον Ρικάρντο Σίλβα), που αγόραζε και επαναπωλούσε τηλεοπτικά δικαιώματα αθλητικών γεγονότων. Ξεκίνησαν με την Serie A και συνέχισαν με την Premier League, με τις συμφωνίες να αφορούν 51 διαφορετικές περιοχές του πλανήτη -συμπεριλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής. Την εμφάνισαν, στη… ΔΟΥ Λονδίνου, το 2004. Το 2016 άξιζε 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Για αυτό το ποσό οι συνιδρυτές πούλησαν το 65% των μετοχών σε δυο κινεζικές εταιρίες -και τον Οκτώβρη του 2018 μπήκε σε διαχείριση, καθώς είχε χάσει πολλές πληρωμές δικαιωμάτων.
✍ Το 2016 είχε διατελέσει σύμβουλος της Suning Holding Group, όταν ο κινεζικός κολοσσός (εταιρία χαρτοφυλακίου, που το 2018 ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη ιδιωτική εταιρία -που την ‘έτρεχαν’ πολίτες και όχι η κυβέρνηση- της ηπειρωτικής Κίνας) έκανε την αγορά της Ίντερ. Αυτή η κίνηση ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2016. Δυο μήνες πριν τη συζήτηση του Ραντριτσάνι με τον Νταλγκλίς.
Δεν είχε υπολογίσει πως θα έψαχνε προπονητή
Η εκκίνηση της εποχής του Ιταλού στη Λιντς θα περάσει στην ιστορία ως η εξαίρεση του κανόνα που θέλει την αρχή να είναι το ήμισυ του παντός. Ενώ είχε εγκρίνει την προσθήκη 11 παικτών και την επέκταση των Ρονάλντο Βιεϊρά και Κάλβιν Φίλιπς, δυο μέρες μετά την πλήρη εξαγορά (25/5) και μια πριν την υπογραφή νέου -τριετούς- συμβολαίου, ο προπονητής Γκάρι Μονκ παραιτήθηκε. Το αφεντικό ομολόγησε πως σοκαρίστηκε, καθώς ήταν κάτι που δεν περίμενε.
✔ Είχε αρχίσει να αλλάζει τα πάντα (πχ προσέλαβε τον Βίκτορ Όρτα, ως διευθυντή, τον Ιβάν Μπράβο, διευθυντή στρατηγικής και τον Άνγκους Κίνιαρ ως chief executive), όντας βέβαιος πως έχει προπονητή. Δεν είχε. Απέκτησε στις 15/7, τον Τόμας Κρίστιανσεν, από το ΑΠΟΕΛ. Είπε και ότι ‘ο σύλλογος θέλει κάποιον να μπορεί να μας βοηθήσει να δημιουργήσει νοοτροπία νικητή και να ενώσει όσους αγαπούν τη Λιντς -από τους παίκτες έως τους φαν’.
✔ Ούτε δέκα μέρες μετά ‘ανέστησε’ τις Leeds Ladies (είχε τερματίσει να τις επιχορηγεί ο Τσελίνο, το 2014) και πριν ‘βγει’ ο μήνας, πήρε και το γήπεδο. Για πρώτη φορά από το 2004 η Λιντς είχε το δικό της, ιδιόκτητο γήπεδο.
“Έχω ήδη επενδύσει 110.890.000 ευρώ στην ομάδα” είπε τον Αύγουστο του 2017 στη Telegraph.
✔ Κρεσέντο έπαθε ο Ραντριτσάνι και το Γενάρη του 2018. Ξεκίνησε με την καθιέρωση της συνεργασίας με την Aspire Academy του Κατάρ, στην οποία ανήκει η Cultural Leonesa της Ισπανίας, όπου πήγαν οι Ιντεγκούκι και Ουασίμ Μπούι (ναι, αυτός που ‘χε έλθει το 2014 στην Ελλάδα για τον Παναθηναϊκό), παίκτες της Λιντς.
✔ Συνέχισε με την παρουσίαση του νέου σήματος της ομάδας, το οποίο δεν υποδέχθηκαν με χαρά οι φαν. Τουναντίον, 77.000 υπέγραψαν οnline petition να μην χρησιμοποιηθεί. Το αφεντικό προχώρησε σε νέα διαδικασία σχεδιασμού.
✔ Τον Φλεβάρη απέλυσε τον Κρίστιανσεν γιατί η ομάδα ήταν στην 10η θέση της Championship και κάλεσε τον Πολ Χέκινγκμποτομ (πρώην της Μπάρνσλι) να αναλάβει. Για 18 μήνες. Απολύθηκε την 1η Ιουνίου (έπειτα από τέσσερις μήνες).
✔ Όπως κάνει κάθε νέος ιδιοκτήτης αθλητικού οργανισμού (αυτή ήταν η πρώτη σεζόν με τον Ιταλό ως κάτοχο όλων των μετοχών), από την ημέρα που μπήκαν στη ζωή μας τα social networks, στις 7/3 ξέσπασε στο Twitter για τις αποφάσεις του διαιτητή στο 0-3 από τη Γουλβς, αμφισβητώντας τη δικαιοσύνη και τη νομιμότητα της διοργάνωσης. Απαίτησε και εξηγήσεις από την Football League, για να διευκρινιστεί ποια είναι η σχέση της με τον υπερμάνατζερ, Χόρχε Μέντες.
✔ Πριν ολοκληρωθεί η έρευνα, ανακοίνωσε πως θα πάρει την ομάδα για τουρ στη Μιανμάρ και δυο φιλικά παιχνίδια εναντίον της εθνικής ομάδας. Του άσκησαν δριμεία κριτική υπουργείο και η Amnesty International. Βλέπεις, η Μιανμάρ ήταν στη φάση που εκατομμύρια Rohingya προσπαθούσαν να φύγουν από εκεί, για να σωθούν, καθώς η κυβέρνηση έκανε σφαγές, βιασμούς και μαζικές δολοφονίες. Ο Ραντριτσάνι απάντησε πως ‘εμάς μας ενδιαφέρουν οι άνθρωποι, όχι οι κυβερνήσεις’.
✔ Αγωνιστικά, η ομάδα τερμάτισε στην 13η θέση. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιταλός έκλεισε συμφωνία με τους 49ers Enterprises (την εταιρία που διαχειρίζεται τα επιχειρηματικά των San Francisco 49ers του NFL), να αγοράσουν ένα μικρό ποσοστό στη Λιντς (10%). “Η επένδυση τους αξίζει πια 3.5 φορές πιο πολύ” ενημέρωσε την Τρίτη 21/7 το αφεντικό, προσθέτοντας ότι “περιμένω να βοηθήσουν περισσότερο”.
✔ Η τρίτη επιλογή προπονητή ήταν και η τυχερή: κάλεσε τον Μπιέλσα, στις 15/6. Με διετές συμβόλαιο και την option ανανέωσης για τρίτη σεζόν. Έκανε τον Αργεντινό τον πιο ακριβοπληρωμένο κόουτς, στην ιστορία του συλλόγου. Έκανε και τον Πάτρικ Μπάμφορντ τον πιο ακριβοπληρωμένο, μετά τον Ρόμπι Φάουλερ (του 2001), δίνοντας του 11.100.000 ευρώ.
Προφανώς και οι φαν τον έκαναν τον Ιταλό είδωλο τους. Έσπασαν το βάθρο, στο οποίον τον είχαν βάλει, την 1η Αυγούστου, όταν πούλησε τον φερέλπιδα Ρονάλντο Βιεϊρά στη Σαμπντόρια. Με το πιο ψύχραιμο και ήρεμο ύφος τους θύμισε πως ‘δεν γίνεται να αγοράζεις παίκτες, χωρίς να πουλάς’.
✔ Τη σεζόν 2018-19 η ομάδα τερμάτισε τρίτη, πήγε στα playoffs και αντιμετώπισε την Ντέρμπι Κάουντι, η οποία και προχώρησε στην τελική φάση με την Άστον Βίλα -που ανέβηκε.
✔ Τον Αύγουστο του 2019 έκανε τη Λιντς ντοκιμαντέρ, με τίτλο Take us Home (με την Amazon Prime να πληρώνει). Την αφήγηση την ανέθεσε στον Ράσελ Κρόου, γνωστό φαν της ομάδας.
✔ Το Σεπτέμβρη του 2019 παρουσιάστηκαν όλοι στα Best FIFA Football Awards και παρέλαβαν αυτό το Fair Play. Αφορούσε την απόφαση του Μπιέλσα να αφήσουν οι παίκτες του την Άστον Βίλα να βάλει το γκολ της ισοφάρισης, σε ματς που έκρινε την άνοδο των ‘παγωνιών’ στην Premier League. Είχε προηγηθεί το γκολ της Λιντς (72′), σε φάση που οι φιλοξενούμενοι είχαν σταματήσει να παίζουν, λόγω τραυματισμού (του Κοτζία).
✔ Τον Ιούλιο του 2020 έγινε πραγματικότητα η επιστροφή στην ελίτ, έπειτα από 16 χρόνια. O Πεπ Γκουαρδιόλα έσπευσε να πει πως “ο Μαρσέλο έχει εμπνεύσει εκατοντάδες εκατομμύρια παίκτες. Πρόκειται για ένα μοναδικό άνθρωπο του παγκοσμίου ποδοσφαίρου. Η ομάδα του ήταν εξαιρετική και πέρυσι, αλλά δεν κατάφερε να προκριθεί στην Premier League. Έδειξαν μεγάλο χαρακτήρα και τα κατάφεραν μια σεζόν μετά. Και όλοι ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι να επικρατήσεις στο Championship“.
Tώρα χρειάζεται ενίσχυση
Ο Ραντριτσάνι άφησε τα παιδιά να χαρούν μια δυο μέρες και σήμερα (21/7) είπε πως το club θα χρειαστεί οικονομική ενίσχυση, για να είναι ανταγωνιστική μεταξύ των καλύτερων. “Πολλοί έλεγαν πως θα πουλήσω το σύλλογο, όταν πάει στην Premier League. Απαντούσα πάντα ότι το πιθανότερο θα ήταν να πουλήσω, αν δεν προκριθούμε στην ελίτ. Τώρα θέλω να μείνω για άλλα 10, ίσως και 20, χρόνια. Είμαι ακόμα νέος. Και δεν βιάζομαι. Το απολαμβάνω”.
Μεταξύ μας από το 2017 είχε πει πως δεν θα πουλήσει, με την άνοδο. Είχε εξηγήσει χαρακτηριστικά ‘γιατί να χτίσω κάτι, αν είναι να φύγω; Προφανώς όλα κάνουν τον κύκλο τους. Αν στο τέλος αυτού συνειδητοποιήσω ότι δεν έχω κάνει καλή δουλειά, θα φύγω’. Συνειδητοποίησε πως έκανε μια χαρά δουλειά.
Πέραν των Αμερικανών που ‘χουν ήδη ποσοστό στο σύλλογο, ο Ιταλός εξήγησε πως δεν υπάρχει κάποιο πλάνο που να αφορά την Qatar Sports Investments (της Παρί Σεν Ζερμέν) “αλλά δεν αποκλείω να υπάρξει στο μέλλον. Έχουμε καλή φιλία και έχουμε συζητήσει πολλές φορές. Για να είμαι ειλικρινής, δεν φτάσαμε ποτέ κάπου δεδομένα. Είμαστε όμως, καλοί φίλοι και αν θέλουν να έλθουν, μπορούν πάντα να βρουν ανοιχτή την πόρτα μου για να μιλήσουμε”. Προς το παρόν, η άνοδος έδωσε 188.488.000 ευρώ.