8 φορές που το ισπανικό ποδόσφαιρο κατέβασε ρολά
Η ισπανική Λίγκα, όπως και όλα τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, έχει βάλει λουκέτο λόγω του κορονοϊού. Στο παρελθόν είχαμε άλλες οκτώ περιπτώσεις, στις οποίες διακόπηκε - για διάφορους λόγους - το ποδόσφαιρο στη χώρα της Ιβηρικής. Διαβάστε στο Contra, πώς, πότε και γιατί.
Στις 12 Μαρτίου η ισπανική Λίγκα αποφάσισε την αναστολή των δυο – τουλάχιστον – επόμενων αγωνιστικών στα επαγγελματικά πρωταθλήματα, περιμένοντας την εξέλιξη του κορονοϊού τόσο στην Ισπανία όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η απόφαση της διοργανώτριας αρχής ήρθε λίγο μετά την ανακοίνωση της Ομοσπονδίας (RFEF) για την αναστολή όλων των μη επαγγελματικών πρωταθλημάτων, κάνοντας ένα βήμα παραπέρα από την κυβερνητική σύσταση, που μιλούσε για διεξαγωγή των αγώνων χωρίς θεατές. Η Ομοσπονδία κάλεσε όλους τους ενδιαφερόμενους στην Ciudad de Fútbol de las Rozas, στα περίχωρα της Μαδρίτης, εκεί όπου στεγάζονται τα γραφεία της, για να εξεταστεί η κατάσταση και να παρθούν αποφάσεις. Αφορμή ήταν το κρούσμα παίκτη της ομάδας μπάσκετ της Ρεάλ, που αναγκαστικά έθεσε σε καραντίνα όλους τους παίκτες της ποδοσφαιρικής ομάδας των “μερένγκες”, όμως η πραγματική αιτία ήταν φυσικά η εξάπλωση του κορονοϊού σε όλο και περισσότερους πολίτες της χώρας της Ιβηρικής.
Η ανακοίνωση της Λίγκας έγραφε μεταξύ άλλων: “Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις, σχετικά με την καραντίνα στην οποία τέθηκαν οι παίκτες της Ρεάλ Μαδρίτης, αλλά και των κρουσμάτων που μπορεί να προκύψουν σε άλλες ομάδες, η Λίγκα θεωρεί ότι πρέπει να περάσει στην επόμενη φάση του πρωτοκόλλου για τη δράση εναντίον του COVID-19. Έτσι λοιπόν, προβαίνουμε στην αναστολή των δυο τουλάχιστον επόμενων αγωνιστικών, μια απόφαση που θα επαναξιολογηθεί όταν θα ολοκληρωθεί η προαναφερθείσα καραντίνα αλλά και άλλες καταστάσεις που τυχόν θα έχουν προκύψει μέχρι τότε.” Να πούμε εδώ ότι η Λίγκα δεν ήταν σύμφωνη με τη λύση της αναβολής των παιχνιδιών, όμως λόγω της πίεσης που δέχτηκε από την AFE (την ένωση των παικτών), την Ομοσπονδία και την ίδια την κυβέρνηση, αναγκάστηκε να συμβιβαστεί και να δεχτεί την προτεινόμενη λύση.
Όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό, η ραγδαία αύξηση τόσο των νέων κρουσμάτων όσο και των νεκρών που έχει προκαλέσει ο κορονοϊός στην Ισπανία, δε θα περιορίσει την αναβολή των αγώνων μόνο για δυο εβδομάδες, αλλά επ’ αόριστον, κάτι που ανακοινώθηκε επίσημα από τη Λίγκα στις 23 Μαρτίου. Είναι προφανώς μια πρωτόγνωρη κατάσταση αυτή που βιώνει το ισπανικό ποδόσφαιρο, το οποίο στο παρελθόν μπορεί μεν να έχει διακοπεί και άλλες φορές, αλλά ποτέ για μια τόσο σοβαρή αιτία, αν εξαιρέσουμε τον ισπανικό εμφύλιο, στη διάρκεια του οποίου δεν υπήρχε αθλητική δραστηριότητα για μια τριετία, από το 1936 μέχρι το 1939. Στα 91 χρόνια της Πριμέρα Ντιβισιόν (η οποία ιδρύθηκε το 1929), πέραν του εμφυλίου και του κορονοϊού, έχουν υπάρξει και άλλες περιπτώσεις, όπου η διοργάνωση αναγκάστηκε να “κατεβάσει ρολά”.
Συνολικά, το ποδόσφαιρο στην Ισπανία έχει διακοπεί άλλες οκτώ φορές στο παρελθόν, για διάφορους λόγους, τους οποίους θα δούμε σε αυτό το κείμενο, ξεκινώντας από το 1979 και την περίφημη “απεργία των πεσμένων παπουτσιών” και φτάνοντας μέχρι τη φετινή σεζόν, με την αποχή που έκαναν από το πρωτάθλημα οι παίκτριες του γυναικείου πρωταθλήματος. Οι αιτίες είναι πολλές και διάφορες: αιτήματα των παικτών, εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, τηλεοπτικά δικαιώματα, οικονομικές απολαβές, δικαιώματα εικόνας, χρέη, αεροπορικές απεργίες, ακόμα και θάνατος ποδοσφαιριστή. Και βέβαια, οι διοργανώσεις που διακόπηκαν, δεν αφορούσαν μόνο την Πριμέρα, αλλά και τη Σεγούντα και το γυναικείο πρωτάθλημα. Ας δούμε αναλυτικά τις οκτώ αυτές περιπτώσεις.
1. Η ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΩΝ “ΠΕΣΜΕΝΩΝ ΠΑΠΟΥΤΣΙΩΝ” (1979)
Η πρώτη φορά που είχαμε διακοπή στην Ισπανία, συνέβη τον Μάρτιο του 1979 και την προκάλεσε η Ένωση των Ισπανών Ποδοσφαιριστών (Asociación de Futbolistas Españoles). Η AFE, που είχε δημιουργηθεί έναν χρόνο πριν, κατάφερε να αλλάξει τελείως τις εργασιακές σχέσεις στο ισπανικό ποδόσφαιρο. Εκείνη η διακοπή ονομάστηκε “la huelga de las botas caídas”, δηλαδή η απεργία των πεσμένων παπουτσιών. Η Ένωση παρουσίασε τρία βασικά αιτήματα στην Ομοσπονδία, απαιτώντας πρώτον, την κατάργηση του κανονισμού που δέσμευε τους ποδοσφαιριστές από τις ομάδες τους ακόμα και όταν έληγε το συμβόλαιό τους, δεύτερον, την κοινωνική ασφάλιση όλων των επαγγελματιών ποδοσφαιριστών και τρίτον, την κατάργηση του ορίου ηλικίας για να αγωνιστεί ένας παίκτης στην Tercera División, που τότε ήταν τα 23 χρόνια.
Τα πρωταθλήματα στην Ισπανία σταμάτησαν για μια αγωνιστική (στις 3 και 4 Μαρτίου του 1979), αυξάνοντας κατακόρυφα την πίεση στην Ομοσπονδία, η οποία αναγκαστικά κάθισε στο ίδιο τραπέζι με τους παίκτες για να συζητήσει και να διαπραγματευτεί. Τελικά, μετά από μερικές ημέρες υπήρξε συμφωνία και οι ποδοσφαιριστές επέστρεψαν το επόμενο Σαββατοκύριακο στα γήπεδα, έχοντας εξασφαλίσει λύση και στα τρία βασικά αιτήματά τους. Εκείνη η απεργία είχε μεγάλο κοινωνικό αντίκτυπο, αφού δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ισπανία περνούσε μια πολύ σημαντική μεταβατική πολιτική περίοδο και οι εργασιακές σχέσεις σε όλα τα επίπεδα βρίσκονταν συνεχώς στο προσκήνιο, με αντίστοιχες διεκδικήσεις από όλους τους εργαζόμενους.
2. ΑΠΕΡΓΙΑ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΣΕΖΟΝ 1981/82
Η δεύτερη φορά που είχαμε απεργία των παικτών στην Ισπανία, ήταν στο ξεκίνημα της σεζόν 1981/82. Η αιτία ήταν τα χρέη της Ομοσπονδίας προς τον ασφαλιστικό φορέα των παικτών. Η Ένωση (AFE) πραγματοποίησε την απειλή της για αποχή από τα παιχνίδια, έτσι λοιπόν, η πρώτη αγωνιστική του πρωταθλήματος, στις 6 Σεπτεμβρίου του 1981, δεν έγινε ποτέ, ενώ η δεύτερη αγωνιστική (13/9) διεξήχθη με παίκτες από τις ομάδες των Νέων των συλλόγων. RFEF και AFE κάθισαν πάλι στο τραπέζι για να βρουν λύση και ήταν η Ένωση των παικτών που όχι μόνο πέτυχε να πληρωθούν τα χρέη της Ομοσπονδίας στον ασφαλιστικό φορέα, αλλά και να καταργηθεί ο κανονισμός που επέτρεπε στους συλλόγους να κατεβάζουν σε αγώνες τους Νέους (U20) σε περιπτώσεις αποχής των ποδοσφαιριστών.
3. Η ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΟΥ 1982
Στη διάρκεια της ίδιας σεζόν (1981/82), τρεις αγωνιστικές πριν την ολοκλήρωση του πρωταθλήματος, η AFE προκήρυξε καινούρια αποχή από τα παιχνίδια, με αιτία και πάλι διαφορές στα εργασιακά με την Ομοσπονδία. Σε αυτή την περίπτωση όμως δεν υπήρξε συμφωνία όλων των παικτών και οι διαβουλεύσεις των ηγετικών στελεχών της Ένωσης συνεχίστηκαν μέχρι την τελευταία στιγμή, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να πειστούν όλοι, ώστε να υπάρξει αρραγές μέτωπο στην απεργία. Τελικά αυτό δεν κατέστη δυνατό και μετά από πολλές διαφωνίες και σκληρές δηλώσεις του προέδρου της AFE προς τους “απεργοσπάστες”, η αγωνιστική διεξήχθη με κάποιες ομάδες να κατεβάζουν τους Νέους και τις περισσότερες να αγωνίζονται κανονικά με τους παίκτες τους. Ρεάλ Μαδρίτης και Σαραγόσα έπαιξαν με τους Νέους, ενώ η Μπέτις, η Σεβίγια, η Οσασούνα, η Έρκουλες, η Σανταντέρ και η Χιχόν αποφάσισαν να παρατάξουν τις κανονικές τους ομάδες, όταν είδαν ότι και οι αντίπαλοί τους θα έκαναν το ίδιο.
4. ΤΑ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΙΚΟΝΑΣ (1984)
Περνάμε τώρα στην ίσως σημαντικότερη απεργία των παικτών στην Ισπανία, εκείνη της σεζόν 1984/85. Τον Σεπτέμβριο του 1984, η AFE ζήτησε από τους συλλόγους να αποκτήσουν οι παίκτες μερίδιο από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, αλλά και να μπορούν να διαχειρίζονται οι ίδιοι τα δικαιώματα εικόνας τους. Οι σύλλογοι αρνήθηκαν να συζητήσουν κάτι τέτοιο, έτσι η AFE προκήρυξε αποχή από το πρωτάθλημα. Στη δεύτερη αγωνιστική εκείνης της Λίγκας, οι σύλλογοι, για να μποϊκοτάρουν την “ανταρσία” της Ένωσης, αποφάσισαν να κατεβάσουν τις ομάδες με Νέους αλλά και φίλαθλους (!), αλλά δεν μπόρεσαν να κάνουν το ίδιο και στην τρίτη αγωνιστική, αφού ο Επόπτης Εργασίας αποφάσισε ότι η χρησιμοποίηση Νέων και φιλάθλων σε αγώνες ήταν παράνομη, με αποτέλεσμα να μη διεξαχθούν καθόλου παιχνίδια.
Μετά από αυτό, οι σύλλογοι υποχρεώθηκαν να διαπραγματευτούν με την AFE και τελικά να παραχωρήσουν την εκμετάλλευση των δικαιωμάτων εικόνας στους παίκτες, αλλά και να παραχωρήσουν ένα ποσοστό από τα τηλεοπτικά δικαιώματα στην ίδια την Ένωση, η οποία έτσι δημιούργησε ένα ταμείο, με σκοπό τη στήριξη των ίδιων των παικτών όποτε αυτό ήταν απαραίτητο. Όπως γίνεται αντιληπτό, εκείνη η απεργία αποδείχτηκε σημαντικότατη, αφού καθόρισε ένα καινούργιο πλαίσιο στην οικονομική σχέση συλλόγων – παικτών, προφανώς υπέρ των δεύτερων, αλλάζοντας τελείως το status quo ολόκληρων δεκαετιών στο ισπανικό ποδόσφαιρο. Το πρωτάθλημα συνεχίστηκε κανονικά από την επόμενη, τέταρτη αγωνιστική.
5. Η ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΕΝΑΕΡΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ (2010)
Τον Δεκέμβριο του 2010, η απεργία των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας στην Ισπανία, προκάλεσε πονοκέφαλο στις αποστολές των ομάδων όλων των κατηγοριών, που έπρεπε να μετακινηθούν σε διάφορα μέρη της χώρας, για να αντιμετωπίσουν τις αντιπάλους τους εκτός έδρας. Η διοργανώτρια αρχή (LFP) ήταν κάθετη: “Βρείτε εναλλακτικούς τρόπους για να φτάσετε στους προορισμούς σας, δε θα υπάρξει αναβολή, αλλά αφαίρεση βαθμών σε όποιους δεν αγωνιστούν”. Όλες οι ομάδες χρησιμοποίησαν άλλα μέσα (τρένα, λεωφορεία ή ακόμα και τα ίδια τα πούλμαν των ομάδων), όμως δε βρέθηκε λύση για τη Γρανάδα, που έπρεπε να πάει (πετάξει) στα Κανάρια για να αντιμετωπίσει την Τενερίφη στο “Ελιοδόρο Ροντρίγκεθ Λόπεθ”. Τελικά η Λίγκα αποδέχτηκε ότι δεν υπήρχε τρόπος για τους Ανδαλουσιάνους να ταξιδέψουν στο Αρχιπέλαγος και η αγωνιστική διεξήχθη κανονικά, εκτός από το Γρανάδα – Τενερίφη, που πήρε αναβολή, χωρίς να υπάρξουν συνέπειες για τους φιλοξενούμενους.
6. Η ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΩΝ 50 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ (2011)
Στο ξεκίνημα της σεζόν 2011/12 είχαμε μια ακόμα αποχή των ποδοσφαιριστών από το πρωτάθλημα. Παρουσιάστηκε πλήρης ασυμφωνία μεταξύ AFE και LFP, πρώτα για τη συλλογική σύμβαση και μετά για την απαίτηση της Ένωσης να αποπληρωθεί από τους συλλόγους το χρέος ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ που υπήρχε προς τους παίκτες. Οι αρχικές συζητήσεις κατέληξαν σε ναυάγιο και η AFE πραγματοποίησε την απειλή της να μη διεξαχθούν τα παιχνίδια της πρώτης αγωνιστικής, που ήταν προγραμματισμένα για τις 20 Αυγούστου. Τελικά, στην έβδομη συνάντηση των δυο πλευρών, υπήρξε συμφωνία, η LFP υποχώρησε στα αιτήματα των παικτών και έτσι το πρωτάθλημα ξεκίνησε στις 27 Αυγούστου, με καθυστέρηση μιας εβδομάδας.
7. Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΟΣΕ ΑΝΤΟΝΙΟ ΡΕΓΙΕΣ (2019)
Την 1η Ιουνίου του 2019 έχασε τη ζωή του σε ηλικία μόλις 35 ετών ο Χοσέ Αντόνιο Ρέγιες, παίκτης της Εξτρεμαδούρα, σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, επιστρέφοντας από προπόνηση της ομάδας του. Ο θάνατος του Ρέγιες, πρώτου Ισπανού στην ιστορία που κατέκτησε το πρωτάθλημα της Πρέμιερ Λιγκ ως παίκτης της Άρσεναλ τη σεζόν 2003/04, με καριέρα σε Ρεάλ Μαδρίτης, Σεβίγια και Ατλέτικο Μαδρίτης, βύθισε στο πένθος όλη την Ισπανία, αλλά και το παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Η Ισπανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, με τη σύμφωνη γνώμη και της Λίγκας, αποφάσισε την αναβολή επτά παιχνιδιών της Σεγούντα Ντιβισιόν (κατηγορία στην οποία αγωνιζόταν τότε η Εξτρεμαδούρα), τα οποία διεξήχθησαν τελικά δυο μέρες αργότερα. Το ίδιο βράδυ του θανάτου του Ρέγιες, πριν την έναρξη του τελικού του Champions League στο “Μετροπολιτάνο” της Μαδρίτης, ανάμεσα στις Λίβερπουλ και Τότεναμ, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του αδικοχαμένου παίκτη.
8. Η ΑΠΕΡΓΙΑ ΣΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ (2019)
Και περνάμε στην τελευταία και πιο πρόσφατη περίπτωση όπου είχαμε “λουκέτο” στο ισπανικό ποδόσφαιρο και μάλιστα στο γυναικείο πρωτάθλημα. Η Liga Iberdrola, όπως ονομάζεται λόγω χορηγίας, παρουσίασε πέρυσι την πρώτη συλλογική σύμβαση για τις παίκτριες, οι οποίες όμως αντέδρασαν, προβάλλοντας διάφορα αιτήματα (ασφάλεια, μίνιμουμ εγγυημένες απολαβές κλπ) που όμως δεν έγινα δεκτά. Μετά από μήνες διαπραγματεύσεων και αφού δεν υπήρξε συμφωνία ανάμεσα στις δυο πλευρές, οι παίκτριες αποφάσισαν αποχή στην αγωνιστική της 16ης και 17ης Νοεμβρίου. Μπροστά σε αυτή την εξέλιξη, η διοργανώτρια αρχή και η Ομοσπονδία, αποφάσισαν να ικανοποιήσουν τα αιτήματα, υπεγράφη νέα συλλογική σύμβαση και το πρωτάθλημα συνεχίστηκε χωρίς άλλα προβλήματα.
