Ήρθε το τέλος για τα 30 χρόνια δόξας του ελληνικού μπάσκετ

Ο αποκλεισμός Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού από τα πλέι-οφ της Euroleague, αλλά και της ΑΕΚ από τους ‘8’ του BCL έβαλε τέλος στην χρυσή εποχή του ελληνικού μπάσκετ σε επίπεδο συλλόγων. Για πρώτη φορά μετά από το 1991 δεν έχουμε με κάτι να ασχοληθούμε από τον Απρίλη και μετά. Ποιοι, οι Έλληνες μπασκετόφιλοι, που την τελευταία τριαντακονταετία ζήσαμε 30 τελικούς, κάθε επιπέδου και απόχρωσης και πανηγύρισαν 17 τρόπαια. Η καμπύλη έφτασε πλέον στο ναδίρ και εκτός από τις δικαιολογίες, που είναι σοβαρές και σίγουρα αποδεκτές, θα χρειαστεί μεγάλη δόση αυτοκριτικής για μια συνολική επανεκκίνηση.

Όταν ο Παναγιώτης Φασούλας σήκωνε το Κύπελλο Σαπόρτα στο Πατινουάρ της Γενεύης δεν φανταζόταν τι θα επακολουθούσε. Όχι μόνο για την τότε ομάδα του (ΠΑΟΚ) αλλά και για όλα τα ελληνικά κλαμπ, που έπαιρναν την σκυτάλη από την Εθνική Ομάδα και σαν έτοιμα από καιρό κατέκτησαν την Ευρώπη. Η εποχή της ευδαιμονίας μόλις είχε αρχίσει και οι ελληνικές ομάδες σάρωσαν.

Ο Φραγκίσκος Αλβέρτης με το Κύπελλο του πρωταθλητή Ευρώπης το 2007, στην Αθήνα ACTION IMAGES PRESS AGENCY

Τα πήραμε όλα, όχι αστεία

• 9 τρόπαια Ευρωλίγκας (6 ο Παναθηναϊκός, 3 ο Ολυμπιακός)
• 4 Κύπελλα Σαπόρτα (ΠΑΟΚ, Άρης, ΑΕΚ, Μαρούσι)
• 1 BCL (ΑΕΚ)
• 2 Κύπελλα Κόρατς (ΠΑΟΚ, Άρης)
• 1 EurocupChallenge (Άρης)

Κι ακόμη άλλοι 13 τελικοί, φάιναλ-φορ Ευρωλίγκας, μεγάλα ματς, πιο μεγάλοι παίκτες και προπονητές που μας έκαναν καλή παρέα και χάρισαν στιγμές που δεν ξεχνιούνται. Δείτε τον πίνακα, που ακολουθεί

Ο πίνακας της 30χρονης δόξας

Οι προσπάθειες του Άρη από το 1985 και μετά όταν για πρώτη φορά έφτασε στα ημιτελικά του Κυπέλλου Κόρατς (με τη Βαρέζε) και τα τρία συνεχόμενα φάιναλ-φορ στην τότε Ευρωλίγκα (1988, 1989, 1990) είχαν ανοίξει με κόπο και ιδρώτα το δρόμο για όλους. Ακόμη και για τους ‘κιτρινόμαυρους’, που μπορεί να μην κατέκτησαν το βαρύτιμο τρόπαιο του πρωταθλητή Ευρώπης, πήραν όμως τη χαρά του ευρωπαϊκού τροπαίου με το Σαπόρτα του 1993, το Κόρατς του 1997 και το EurocupChallenge τον πρόδρομο δηλαδή του BCL.

Ο Παναγιώτης Γιαννάκης παίρνει το Κύπελλο Σαπόρτα μετά τον επεισοδιακό τελικό με την Εφές στο Τορίνο το 1993 Action Images

Ο ΠΑΟΚ έκανε την αρχή, πρωταγωνίστησε στη δεκαετία, με συμμετοχή σε άλλους τρεις τελικούς, αλλά τα άρματα μάχης έγιναν οι δυο αιώνιοι. Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός μπήκαν στην Ευρωλίγκα στις αρχές της δεακετίας του 90 και συνεχίζουν μέχρι τώρα ακάθεκτοι, λόγω βεβαίως και του συστήματος διεξαγωγής της κορυφαίας διοργάνωσης, που ‘έκλεισε’ για λογαριασμό των ισχυρότερων συλλόγων της Ευρώπης.

Το ευρωπαϊκό Κύπελλο της ΑΕΚ το 1968 έμοιαζε για 23 χρόνια μοναδικός φάρος, κάτι σαν ένας ιστορικός θρίαμβος, που δύσκολα θα ξαναβλέπαμε. Λάθος! Η δεκαετία του ’90 έφερνε ξανά και ξανά αντίστοιχες επιτυχίες. Η ΑΕΚ ένιωσε πάλι τη γεύση ενός ευρω-θριάμβου το 2000 όταν κατέκτησε το Κύπελλο Σαπόρτα.

Ήταν μια απίστευτη δεκαετία. Από το 1991 μέχρι το 1998 είδαμε 11 ελληνικές ομάδες σε τελικούς. Πέντε σερί χρονιές (από το 1994 μέχρι το 1998) ο ένας φιναλίστ του τελικού της Ευρωλίγκας ήταν από τη χώρα μας. Ο Ολυμπιακός έπαιξε στους δυο πρώτους (1994, 1995), ο Παναθηναϊκός, έφτανε πρώτος στην κατάκτηση του πολυπόθητου τροπαίου το 1996, οι ‘ερυθρόλευκοι’ ακολουθούσαν ένα χρόνο μετά και η ΑΕΚ το 1998 έσπαγε το μονοπώλιο των αιωνίων. Το σερί σταμάτησε το 1999, αν και στο Μόναχο είχε δώσει το παρών στο φάιναλ-φορ, ο Ολυμπιακός

Η αύρα σκέπαζε όλες τις ομάδες. Ακόμη και σταχτοπούτες όπως το Μαρούσι, που το 2001 νίκησε την Σαλόν στον τελικό της Βαρσοβίας κατακτώντας το Κύπελλο Σαπόρτα.

Υπήρχαν χρονιές, που η Ελλάδα πανηγύριζε δυο τρόπαια! Το 1997 ο Ολυμπιακός την Ευρωλίγκα στη Ρώμη, ο Άρης το Κύπελλο Κόρατς (με την εποποιία της Προύσας) και το 2000 όταν ο Παναθηναϊκός πήρε την Ευρωλίγκα στη Θεσσαλονίκη και η ΑΕΚ το Σαπόρτα στη Λοζάνη. Η θεωρία ότι το σταδιακό κλείσιμο της Ευρωλίγκας επηρέασε τις υπόλοιπες ελληνικές ομάδες, πλην Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού, είναι εν μέρει σωστή.

Ο Μιχάλης Κακιούζης με το Κύπελλο Σαπόρτα το 2000 Action Images

Δεν είχε πολλά να κερδίσει από τη συμμετοχή του στο Eurocup το 2005 ο Μακεδονικός κι όμως μια ομάδα που είχε βρει στο πρόσωπο του μακαρίτη Κώστα Μεσάικου ένα ισχυρό επενδυτή, έφτασε μέχρι τον τελικό. Όπως στον τελικό αγωνίστηκε ένα χρόνο μετά και ο Άρης. Το 2010 στις τέσσερις καλύτερες ομάδες της δεύτερης διοργάνωσης συμμετείχε ο Πανελλήνιος. Προφανώς και μια μισόκλειστη ή εντελώς κλειστή Ευρωλίγκα δυσκολεύει τις επενδύσεις κορυφής και κυρίως υποβαθμίζει το εθνικό πρωτάθλημα, παρόλα αυτά η ΑΕΚ των τελευταίων ετών επέμεινε ευρωπαϊκά, έστω και στη δεύτερη ταχύτητα του BCL, παίζοντας σε δυο τελικούς και κερδίζοντας τον έναν (2018).

Οι δυο αιώνιοι συνέχισαν στην ελίτ. Συνολικά μέτρησαν 9 Ευρωλίγκες, άλλους τέσσερις χαμένους τελικούς, 21 φάιναλ-φορ (11 ο Παναθηναϊκός, 10 ο Ολυμπιακός, τα τέσσερα κοινά). Ένας συγκλονιστικός απολογισμός για τις δυο κορυφαίες ελληνικές ομάδες, που την τελευταία τριετία αρχίζουν και υποχωρούν επικίνδυνα. Όχι μόνο δεν παίζουν στο φάιναλ-φορ (τελευταία συμμετοχή το 2017 από τον Ολυμπιακό, ο Παναθηναϊκός έχει να πάρει από το 2012), αλλά φέτος για πρώτη φορά στα χρονικά βρέθηκαν και οι δυο εκτός πλέι-οφ.

Ο Γιώργος Πρίντεζης με το τρόπαιο της Ευρωλίγκας το 2013 στο Λονδίνο ACTION IMAGES PRESS AGENCY

Ποτέ στα χρονικά δεν είχε συμβεί κάτι τέτοιο, αφού είτε ο ένας, έπαιζαν στα πλέι-οφ, διεκδικώντας την είσοδο στο φάιναλ-φορ. Ακόμη κι όταν δεν υπήρχε η διαδικασία των πλέι-οφ (2002-04) οι ομάδες μας προσπαθούσαν να προκριθούν (και το 2002 το κατάφερε ο Παναθηναϊκός) μέσω του τοπ-16.

Εκτός πλέι-οφ, της μίνιμουμ δηλαδή διάκρισης στην κορυφαία διοργάνωσης, ο Ολυμπιακός έμεινε το 2005, το 2016 (μετά από 10 σερί εμφανίσεις), το 2019 και φέτος, ενώ και πέρσι στην 28η αγωνιστική που διακόπηκε η Ευρωλίγκα, βρισκόταν εκτός οκτάδας. Ο Παναθηναϊκός δεν έπαιξε το 2008 και το 2010, πέρσι ήταν στην 6η θέση (όταν διακόπηκε η ροή της λίγκας) και φέτος. Αμφότεροι οι αιώνιοι μετράνε από 21 συμμετοχές στην προημιτελική φάση.

Φέτος, για πρώτη φορά, θα την δουν από την τηλεόραση κι εμείς θα αναπολούμε τα περασμένα μεγαλεία!