Από το Bundesligaskandal και το Παράγκα Gate, στο νέο... Calciopoli

Από τις αρχές του 1900 το στήσιμο αγώνων και το παράνομο στοίχημα είναι έννοιες συνυφασμένες με τον αθλητισμό και δη τον "βασιλιά των σπορ". Οι περιπτώσεις δε που οι παραβάτες έχουν πιαστεί στην "τσιμπίδα" του νόμου ουκ ολίγες.

Το Contra.gr έκανε μία αναζήτηση στις σημαντικότερες περιπτώσεις σκανδάλων που αφορούν στημένα παιχνίδια και στοίχημα σε σημαντικά εγχώρια πρωταθλήματα και εξαίρεσε περιπτώσεις ντόπινγκ, παράμονης χρησιμοποίησης παικτών, αμοιβών πάνω από το όριο, παράνομης έκδοσης διαβατηρίων, διαφθοράς μάνατζερ, μίζες μεταγραφών, υποψίες διαφθοράς και στημένων αγώνων, μικρότερες υποθέσεις δωροδοκιών και υποθέσεις που αφορούν διεθνείς διοργανώσεις ή εθνικές ομάδες.

Παρ' όλες αυτές τις εξαιρέσεις, το κείμενο που ακολουθεί ξεπέρασε τις 4.000 λέξεις για έναν ποδοσφαιρικό κόσμο που μόνο αγγελικά πλασμένος δεν είναι. Από το Bundesligaskandal στο Calciopoli και από το 1915 στο 2012, το Contra.gr σας παρουσιάζει τα μεγαλύτερα ποδοσφαιρικά σκάνδαλα στημένων αγώνων όλων των εποχών...

1971: Der Bundesligaskandal (Γερμανία)

Τι συνέβη: Το μεγαλύτερο σκάνδαλο που έπληξε τη Γερμανία αφορούσε την απόπειρα να διασωθούν οι Κίκερς του Όφενμπαχ και η Αρμίνια Μπίλεφελντ στην Bundesliga μέσω στημένων αγώνων. Μία ημέρα μετά την ολοκλήρωση του πρωταθλήματος, το οποίο κατέκτησε η Γκλάντμπαχ και από το οποίο υποβιβάστηκαν η Βάις Έσεν και οι Κίκερς, ο πρόεδρος της ομάδας του Όφενμπαχ, Χορστ Γκρεγκόριο Κανέγιας, γιόρτασε τα 50 γενέθλιά του με μία ιδιαιτερότητα: στην εκδήλωση που διοργάνωσε, παρουσίασε κασέτες οι οποίες αποκάλυπταν πως ποδοσφαιριστές δέχθηκαν δωροδοκίες για να διαμορφώσουν αποτελέσματα αγώνων. Αυτήκοοι μάρτυρες ήταν μεταξύ άλλων ο πρώην ομοσπονδιακός τεχνικός της Γερμανίας, Χέλμουτ Σεν, και ο γραμματέας της ομοσπονδίας, Βίλφριντ Στράουμπ. Η αρχή έγινε με το παιχνίδι της Σάλκε με την Αρμίνια στις 17 Απριλίου του 1971, όπου η ομάδα του Γκελζενκίρχεν ηττήθηκε 1-0 και οι παίκτες της εισέπραξαν έκαστος 2.300 μάρκα. Την τελευταία αγωνιστική η Αρμίνια νίκησε στο Βερολίνο και τη Χέρτα με 1-0 και εξασφάλισε την παραμονή της, με τους παίκτες των γηπεδούχων να μοιράζονται 250.000 μάρκα. Συνολικά η παραμονή για τους ενδιαφερομένους κόστισε πάνω από 500.000 μάρκα και τα υπόλοιπα επίμαχα παιχνίδια ήταν τα Κολονία-Έσεν 3-2, Όφενμπαχ-Ομπερχάουζαν 3-2, Κολονία-Ομπερχάουζεν 2-4, Ντούισμπουργκ-Αρμίνια Μπίλεφελντ 4-1, Αρμίνια Μπίλεφελντ-Στουτγκάρδη 1-0, Όφενμπαχ-Άιντραχτ Φρανκφούρτης 0-2, Μπράουνσβαϊγκ-Ομπερχάουζεν 1-1 και Κολονία-Όφενμπαχ 4-2.

Οι ένοχοι

Παίκτες:

Χέρτα: Τάσο Βιλντ, Μπερντ Πάτσκε, Γίργκεν Ρούμορ, Λάσλο Γκέργκελι, Βόλκμαρ Γκρος, Πέτερ Εντερς, Βόλφγκανγκ Γκάγερ, Αρνο Στέφενχαγκεν, Καρλ Χάιντς Φερσλ, Χανς Γίργκεν Σπέρλιχ, Φραντς Μπρουνγκ, Γίργκεν Βέμπερ, Μίχαελ Κέλνερ, Ούβε Βιτ, Ζόλταν Βάργκα

Στουτγκάρδη: Χανς Αρνολντ, Χέρτμουτ Βάις, Χανς Άιζελε

Σάλκε: Κλάους Φίχτελ, Χανς Γίργκεν Βίτκαμπ, Ρολφ Ρίσμαν, Χέρμπερτ Λίτκεμποχμερτ, Μάνφρεντ Πόλσμιντ, Χανς Πίρκνερ, Γίργκεν Ζόμπιραϊ, Κλάους Φίσερ, Ράινχαρντ Λίμπουντα, Ντίτερ Μπουρντένσκι, Κλάους Ζένγκερ, Γίργκεν Γκάλμπιρτς, Χάιντς φαν Χάαρεν

Αρμίνια Μπίλεφελντ: Βάλντεμαρ Σλομιάνι, Γίργκεν Νόιμαν

Ντούισμπουργκ: Φόλκερ Ντάνερ, Γκέρχαρντ Κέντσκε

Μπράουνσβαϊγκ: Λόταρ Ούλσας, Χορστ Βόλτερ, Βόλφγκανγκ Γκριμπ, Πέτερ Κάακ, Φραντς Μέρκχοφερ, Μπερντ Γκέρσντορφ, Κλάους Γκέρβιν, Ράινερ Σκρότσκι, Εμπερχαρντ Χάουν, Γιάρο Ντέπε, Ντίτμαρ Ερλερ, Φρίντχελμ Χέμπερμαν, Γιόαχιμ Μπάζε, Μίχαελ Πολίβκα, Μπούρκχαρντ Ελερ

Προπονητές:

Αρμίνια Μπίλεφελντ: Εγκον Πίχατσεκ

Ομπερχάουζεν: Γκίντερ Μπρόκερ

Παράγοντες:

Οφενμπαχ: Χορστ Γκεγκόριο Κανέγιας, Φρίντριχ Μαν, Φριτς Κοχ, Βάλντεμαρ Κλάιν

Ομπερχάουζεν: Πέτερ Μάασεν

Χέρτα: Βόλφγκανγκ Χολστ

Η ετυμηγορία: Παρά τις προσπάθειες συγκάλυψης είτε με νέες δωροδοκίες, είτε με απειλές θανάτου, η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια. Ορισμένα σημαντικά στελέχη της ομοσπονδίας δεν έκαναν πίσω και δικαιώθηκαν (μεταξύ των οποίων και ο νυν αντιπρόεδρος της UEFA, Γκέρχαρντ Μάγερ Φόρφελντερ). Συνολικά 53 παίκτες και οι προπονητές Έγκον Πίχατσεκ (Αρμίνια) και Γκίντερ Μπρόκερ (Ομπερχάουζεν) τιμωρήθηκαν με αποβολές και πρόστιμα, ενώ οι Κίκερς και η Αρμίνια έχασαν την άδειά της Bundesliga. Οι Κίκερς βέβαια είχαν υποβιβαστεί αγωνιστικά ούτως ή άλλως, ενώ η ομάδα του Μπίλεφελντ παρέμεινε στην Bundesliga την επόμενη σεζόν, ωστόσο θα υποβιβαζόταν οποιαδήποτε κι αν ήταν η θέση που θα καταλάμβανε. Οι παίκτες της Σάλκε αρνήθηκαν κάθε κατηγορία και μάλιστα πήραν όρκο για την αθωώτητά τους, η οποία κατέπεσε γρήγορα, όταν άρχισαν να ομολογούν παίκτες των υπολοίπων εμπλεκομένων ομάδων. Γι' αυτήν τη στάση τους, μέχρι σήμερα οι φίλαθλοι αποκαλούν τη Σάλκε "FC Meineid" (="Επίορκος").

Η επόμενη μέρα: Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1972 και το Μουντιάλ του 1974 ίσως να μην επέτρεψαν την ολοκλήρωση των ερευνών και μέχρι και σήμερα είναι αμφίβολο εάν έχουν εντοπιστεί όλοι οι ένοχοι. Την επόμενη σεζόν φάνηκε ο αρνητικός αντίκτυπος του σκανδάλου στο πρωτάθλημα, αφού τα εισιτήρια μειώθηκαν κατά 800.000 και ένα χρόνο αργότερα κατά 1.300.000. Αρκετές ποινές ποδοσφαιριστών που αφορούσαν δια βίου αποβολή από το χώρο μειώθηκαν και η πλειοψηφία εξ αυτών κατάφερε να κάνει την προβλεπόμενη καριέρα, μεταξύ των οποίων και οι διεθνείς Κλάους Φίσερ και Ρολφ Ρίσμαν. Ο θάνατος του Κανέγιας το 199 ουσιαστικά έκλεισε την υπόθεση που μέχρι και σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο στίγμα του γερμανικού ποδοσφαίρου.

1980: Totonero (Ιταλία)

Τι συνέβη: Το πρώτο, μεγάλο, οργανωμένο σκάνδαλο που έπληξε κάποιο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα και αποκαλύφθηκε, αφορούσε παράνομο στοιχηματισμό και διαμόρφωση αποτελεσμάτων σε αγώνες της Serie A και της Serie B της Ιταλίας. "Εγκέφαλοι" στο κύκλωμα 2 Ρωμαίοι μικροεπιχειρηματίες, ο Άλβαρο Τρίνκα και ο Μάσιμο Κρουτσιάνι. Στο εστιατόριο του Τρίνκα συγκεντρώνονταν αρκετοί ποδοσφαιριστές της Λάτσιο και αναπτύσσοντας σχέσεις, αποφάσισαν να αρχίσουν να "στήνουν" παιχνίδια, κερδίζοντας εκατομμύρια λιρέτες από τον παράνομο στοιχηματισμό. Το κύκλωμα επεκτάθηκε σε πολλές ομάδες και παίκτες, ωστόσο είχε και τις αποτυχίες του, με συνέπεια οι 2 "εγκέφαλοι" να χάνουν περιουσίες σε παιχνίδια που δεν έρχονταν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Όταν ξέσπασαν διαμάχες με τους παίκτες και αντίπαλα στοιχηματικά συνδικάτα, ο Τρίνκα πήγε στην αστυνομία και ομολόγησε τα πάντα. Στις 23 Μαρτίου του 1980 στήθηκε μία μεγάλη επιχείρηση σύλληψης των συνεργών και αμέσως μετά το τέλος ορισμένων αγώνων, οι αστυνομικοί περίμεναν τους εμπλεκόμενους ποδοσφαιριστές.

Η ετυμηγορία: Απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε 33 ποδοσφαιριστές και ακόμα 5 άτομα. Στους παίκτες επιβλήθηκε συνολική ποινή 50 ετών αποκλεισμού από το ποδόσφαιρο, μεταξύ των οποίων και 3 χρόνια στον Πάολο Ρόσι, που ελέω Μουντιάλ 1982 μειώθηκε σε 2 χρόνια. Ο πρόεδρος της Μίλαν, Φελίτσε Κολόμπο αποβλήθηκε δια παντός και ο ομόλογός του της Μπολόνια, Τομάσο Φαμπρέτι, για 1 έτος, για τη συμμετοχή τους στο κύκλωμα. Η Μίλαν και η Λάτσιο υποβιβάστηκαν στη Serie B, οι Αβελίνο, Μπολόνια, Περούτζια, Παλέρμο (Serie B) και Τάραντο (Serie B) έχασαν 5 βαθμούς από το πρωτάθλημα της σεζόν 1980-1981.

Η επόμενη μέρα: Η μείωση κατά 12 μήνες της ποινής του Πάολο Ρόσι αποδείχθηκε κομβική για την ανάκαμψη της χώρας ποδοσφαιρικά. Ο ικανότατος επιθετικός επέστρεψε στις δράση τον Απρίλιο του 1982, συμπεριελήφθη στην αποστολή της "σκουάντρα ατζούρα" για το Μουντιάλ της Ισπανίας και με 6 γκολ οδήγησε τη χώρα του στην κατάκτηση του τροπαίου, ενώ ο ίδιος αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του θεσμού. Λόγω αυτής της επιτυχίας η αθλητική δικαιοσύνη έδωσε αμνηστεία σε όσους τελούσαν υπό τιμωρία εκείνη την περιόδο, με εξαίρεση τον πρόεδρο της Μίλαν επειδή δεν ήταν ποδοσφαιριστής. Οι "ροσονέρι", πρωταθλητές το 1979, υποβιβάστηκαν στη Serie B, κέρδισαν εύκολα τον τίτλο της κατηγορίας την επόμενη σεζόν, ωστόσο είχαν αποδεκατιστεί και υποβιβάστηκαν ξανά το 1981-1982, αντιμετωπίζοντας σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα. Η Λάτσιο παρέμεινε 3 χρόνια στη Serie B, επέστρεψε αλλά δεν συνήλθε και υποβιβάστηκε ξανά. Το 1986, μέσω 1 παίκτη της, ενεπλάκη στο 2ο Totonero και κινδύνεψε να πέσει στη Serie C1 μετά από αφαίρεση 9 πόντων, αλλά από το 1988 κι έπειτα άρχισε την ανάκαμψή της.

1993: Affaire VA-OM (Γαλλία)

Τι συνέβη: Η επί 4 συναπτά έτη πρωταθλήτρια Γαλλίας Μαρσέιγ όδευε για ακόμα μία κατάκτηση τίτλου και χρειαζόταν τη νίκη επί της Βαλενσιέν για να τον εξασφαλίσει μαθηματικά μία ώρα αρχύτερα. Η Παρί Σεν Ζερμέν βρισκόταν λίγο πιο πίσω και με τον τελικό του Champions League κόντρα στη Μίλαν να πλησιάζει, τα περιθώρια στένευαν. Ο Μπερναρ Ταπί, πρόεδρος των Μασσαλών και πανίσχυρη φιγούρα στο γαλλικό ποδόσφαιρο (πρώην υπουργός επί Φρανσούα Μιτεράν) φρόντισε γι' αυτό. Ο Ζαν Ζακ Εϊντελί έπιασε τον πρώην συμπαίκτη του στην Τουρ και τότε αμυντικό της Βαλενσιέν, Ζακ Γκλασμάν, και έταξε χρήματα σε αυτόν και τους Χόρχε Μπουσουτσάγα και Κριστόφ Ρομπέρ, εάν έπαιζαν ήρεμα το ματς και δεν τραυμάτιζαν κανέναν παίκτη εν όψει του τελικού του πρώτου Champions League της ιστορίας. Όπερ και εγένετο, με τους Μασσαλούς να παίρνουν τη νίκη 1-0 χάρη σε γκολ του Αλεν Μπόκσιτς και συνάμα τον τίτλο, ενώ απτόητοι πήγαν στο σπουδαίο ματς κόντρα στους "ροσονέρι" και κόντρα σε κάθε προγνωστικό επικράτησαν 1-0 (σκόρερ ο Μπαζίλ Μπολί) και έγιναν ο μοναδικός γαλλικός σύλλογος μέχρι σήμερα που στέφθηκε πρωταθλητής Ευρώπης. Ο Γκλασμάν, όμως, δεν κράτησε το στόμα του κλειστό. Ομολόγησε στον τεχνικό του, Μπόρο Πρίμορατς τι είχε συμβεί και ο Βόσνιος προπονητής και νυν μέλος του επιτελείου του Αρσέν Βενγκέρ στην Άρσεναλ απευθύνθηκε στις αρχές. Το σκάνδαλο ξεσκεπάστηκε, εντοπίστηκαν ακόμα και τα 38.000 ευρώ που έλαβε ο Ρομπέρ και άρχισε το "γαϊτανάκι" της δίκης.

Η ετυμηγορία: Οι αθλητικές ποινές επιβλήθηκαν νωρίτερα από τις ποινικές, με την UEFA να αποβάλει τη Μαρσέιγ από το Σούπερ Καπ Ευρώπης, το Διηπειρωτικό και το επόμενο Champions League. Στις 22 Σεπτεμβρίου η γαλλική ομοσπονδία αφαιρεί τον τίτλο από τη Μαρσέιγ και τιμωρεί με αποβολή από το χώρο τον Ταπί, τον διευθυντή του συλλόγου, Ζαν Πιερ Μπερνέ που ενόρχήστρωστε τη δωροδοκία και τους Εϊντελί, Μπουρουτσάγα και Ρομπέρ. Τον Φεβρουάριο του 1994 οι Εϊντελί και Πρίμορατς γίνονται μάρτυρες κατηγορίας για διαφθορά και δωροδοκία εναντίον του Ταπί. Στις 22 Απριλίου του ίδιου έτους η Μαρσέιγ υποβιβάζεται στη Ligue 2 (αν και τερματίζει 2η στη σεζόν). Η Βαλενσιέν δεν τιμωρείται, ωστόσο υποβιβάζεται αγωνιστικά, αν και χρειάζεται μόλις 1 βαθμό για να σωθεί (ο οποίος θα μπορούσε να έρθει εάν έπαιρνε τη νίκη στα χαρτιά από το ματς με τη Μαρσέιγ). Στο ποινικό σκέλος, η δίκη ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 1995. Ο Ταπί κρίνεται ένοχος και του επιβάλλεται 2ετής φυλάκιση, αλλά εκτίει μόλις 6 μήνες. Στους υπόλοιπους πρωταγωνιστές (συν τη σύζυγο του Ρομπέρ για τη συνέργειά της) επιβάλλεται μικρότερη ποινή, αποβολής από το ποδόσφαιρο.

Η επόμενη μέρα: Η Μαρσέιγ, δίχως τη στήριξη του Ταπί, αντιμετωπίζει δυσβάσταχτα οικονομικά προβλήματα και δεν μπορεί να συντηρήσει τα πανύψηλα συμβόλαια των "αστεριών" της. Αν και κατακτά την Ligue 2 της σεζόν 1994-1995, λόγω της κατάστασης των ταμείων της δεν της επιτρέπεται η άνοδος. Την επόμενη σεζόν αναλαμβάνει ο Ρομπέρ Λουί Ντρεϊφί και τη βγάζει από το τέλμα και από το 1997 παίζει ξανά στα "μεγάλα σαλόνια". Χρειάζεται να περάσουν 17 χρόνια, όμως, από τη στιγμή που θα σηκώσει κάποιο τρόπαιο ξανά. Ο τότε νεαρότερος αρχηγός της ιστορίας που στέφθηκε νικητής στο Champions League, την οδήγησε πέρυσι στο πρωτάθλημα και το λιγκ καπ του 2011. Η Βαλενσιέν είχε παρόμοια μοίρα. Αποδοκιμάστηκε σε όποιο γήπεδο κι αν αγωνίστηκε στη Ligue 2, υποβιβάστηκε, χρεοκόπησε και επέστρεψε στη Ligue 1 μόλις το 2007. Όσο για τον Ταπί, είχε περαιτέρω προβλήματα με τον νόμο, για φοροδιαφυγή και συμμετοχή σε σκάνδαλο ντόπινγκ.

2005: Mafia do Apito (Βραζιλία)

Τι συνέβη: Η "μαφία του σφυρίγματος", όπως είναι η ελληνική μετάφραση, αφορά σκάνδαλο "στημένων" αγώνων που αποκάλυψε το περιοδικό "Veja" στις 23 Σεπτεμβρίου του 2005. Επενδυτές που δεν σχετίζονταν με ποδοσφαιρικούς συλλόγους δωροδόκησαν τους διαιτητές Εντίλσον Περέιρα ντε Καρβάλιο (διεθνής διαιτητής) και Πάουλο Ζοζέ Ντανελόν για να στήσουν τους αγώνες που θα σφύριζαν για λογαριασμό των διαδικτυακών στοιχηματικών ιστοσελίδων "Aebet" και "Futbet". Το κέρδος των εταιριών ανά ματς υπολογίζεται σε 170.000 ευρώ. Ο Εντίλσον ομολόγησε πως συμφώνησε να στήσει το ματς μεταξύ της Ζουβεντούδες και της Φιγκεϊρένσε έναντι 3.000 ευρώ και πως για τα παιχνίδια που έστηνε αμοιβόταν με 3.000 με 4.500 ευρώ. Αποκάλυψε πως δέχθηκε να προβεί σε αυτές τις ενέργειες λόγω χρεών ύψους 9.000 ευρώ. Τα παιχνίδια του Brazileirao που θεωρήθηκαν ύποπτα ήταν 11. Για τη 2η κατηγορία, ο Ντανελόν σφύριξε σε 4 ματς, ενώ και οι 2 ήταν διαιτητές σε 22 παιχνίδια του πρωταθλήματος Paulista, εκ των οποίων 2 χαρακτηρίστηκαν στημένα από δικαστήριο.

Η ετυμηγορία: Τα 11 παιχνίδια της πρώτης κατηγορίας που διηύθυνε ο Εντίλσον ακυρώθηκαν, αν και ο ίδιος υποστήριξε ότι δεν ήταν όλα στημένα. Αποφασίστηκε η επανάληψή τους, παρά τις αντιδράσεις που υπήρξαν από τους συλλόγους. Η Πόντε Πρέτα, η Σάντος, η Ιντερνασιονάλ, η Φιγκεϊρένσε και η Κρουζέιρο κατέθεσαν έφεση, ωστόσο απορρίφθηκε. Ο Εντίλσον τιμωρήθηκε δια βίου από την πειθαρχική επιτροπή του διαιτητικού οργάνου της χώρας. Το όνομα του Ντανελόν αφαιρέθηκε από τους διαιτητές του Paulista. Τον Οκτώβριο του 2005 αμφότεροι τιμωρήθηκαν δια βίου και από τον αθλητικό δικαστή του Σάο Πάουλο και δεν ήταν πλέον σε θέση να σφυρίξουν άλλον αγώνα. Αμφότεροι αντιμετώπισαν κατηγορίες για απάτη, συνομωσία και οικονομικά εγκλήματα. Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς συνελήφθη ο μάνατζερ Ζιμπάο που φέρεται να ανήκει στην ομάδα των επικεφαλής του κυκλώματος. Μετά από δικαστικά κωλύματα και αναβολές της δίκης το 2007, η επανεκδίκαση του 2009 επανέφερε την υπόθεση στο προσκήνιο. Στις 28 Φεβρουαρίου του 2011, το δικαστήριο του Σάο Πάουλο απεφάνθη ο Εντίλσον και η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Βραζιλίας να μοιραστούν πρόστιμο 76.000 ευρώ και ο Ζιμπάο με τον Ντανελόν πρόστιμο 8.400 ευρώ.

Η επόμενη μέρα: Τα επίμαχα 11 παιχνίδια επαναλήφθηκαν και τα αποτελέσματά τους έστεφαν πρωταθλήτρια την Κορίνθιανς. Ένας δικηγόρος, ο Λεάντρο Κόνραντ Κοφλάντς υπέβαλε μήνυση στην οποία ζητούσε την ακύρωση των νέων αγώνων και εάν κάτι τέτοιο γινόταν αποδεκτό, τον τίτλο έπαιρνε η Ιντερνασιονάλ. Η απόφαση που πάρθηκε στις 5 Δεκεμβρίου ήταν κανείς σύλλογος να μην ανακηρυχθεί πρωταθλητής. Η ομοσπονδία αγνόησε την απόφαση και μία ημέρα αργότερα έστεψε πρωταθλήτρια 2005 την Κορίνθιανς. Η δικαστής Μουνίρα Άνα από το δικαστήριο του Πόρτο Αλέγκρε εξέδωσε προσωρινά μέτρα με τα οποία υποχρέωνε την ομοσπονδία να υπακούσει στην πρότερη απόφαση, ωστόσο υπό την απειλή της FIFA που δεν επιτρέπει εξωαθλητικούς παράγοντες να έχουν εξουσία στο ποδόσφαιρο, η πλευρά της Ιντερνασιονάλ ζήτησε από όλους να κάνουν πίσω.

2006: Calciopoli (Ιταλία)

Τι συνέβη: Το εν λόγω ποδοσφαιρικό σκάνδαλο που αρχικά πήρε το όνομα Moggiopoli αφορά τον τρόπο με τον οποίο ένα συγκεκριμένο κύκλωμα ανθρώπων επικοινωνούσε μεταξύ του και με διαιτητές με στόχο να στηθούν τα αποτελέσματα παιχνιδιών. Ενορχηστρωτής των διεργασιών ήταν ο τότε γενικός διευθυντής της Γιουβέντους, Λουτσιάνο Μότζι, μέσω των δεκάδων καρτών SIM με τις οποίες επικοινωνούσε με παράγοντες σε υψηλά πόστα και με κορυφαίους διαιτητές. Το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε τον Μάιο του 2006 από την ιταλική αστυνομία κι ενέπλεξε την πρωταθλήτρια Γιουβέντους και τις Μίλαν, Φιορεντίνα, Λτσιο και Ρετζίνα. Οι κατηγορίες βασίστηκαν σε τηλεφωνικές συνομιλίες που καταγράφηκαν από τις αρχές και μέσω των οποίων αποκαλύφθηκε το κύκλωμα. Το σκάνδαλο προέκυψε ως μέρος της έρευνας της εισαγγελείας της Νάπολης για την εταιρία μάνατζερ "GEA World", στην οποία εργάζονταν σε υψηλά πόστα οι Αλεσάντρο Μότζι και Ντάβιντε Λίπι, γιοι των Λουτσιάνο και Μαρτσέλο αντιστοίχως. Με τη σειρά τους, οι έρευνες του σκανδάλου ορισμού διαιτητών έφεραν στην επιφάνεια άλλα πιθανά σκάνδαλα, όπως παρακολουθήσεις διαιτητών, πλαστοί λογαριασμοί, φοροδιαφυγή, παράνομος στοιχηματισμός παικτών και άλλα ποινικά αδικήματα.

Η ετυμηγορία: Συνολικά ερευνήθηκαν 41 άτομα και εξετάστηκαν 19 παιχνίδια της Serie A της σεζόν 2004-2005 και 14 της σεζόν 2005-2006. Οι πρωτόδικες ποινές που ζήτησε ο ποδοσφαιρικός εισαγγελέας Στεφάνο Παλάτσι στις 4 Ιουλίου του 2006 κι εν μέσω Μουντιάλ το οποίο και κατέκτησε η "σκουάντρα ατζούρα" ήταν αυστηρότατες. Μετά από μία σειρά εφέσεων, μόνο η Γιουβέντους υποβιβάστηκε (στη Serie B) και οι υπόλοιποι σύλλογοι τιμωρήθηκαν με αφαιρέσεις βαθμών (και κατά συνέπεια χάθηκαν "εισιτήρια" για την Ευρώπη) και πρόστιμα. Το πρωτάθλημα της σεζόν 2004-2005 αφαιρέθηκε από τη Γιουβέντους και δεν απονεμήθηκε σε καμία ομάδα και αυτό του 2005-2006 αφαιρέθηκε επίσης από τους "μπιανκονέρι" και δόθηκε στην ομάδα που τερμάτισε 3η στη σεζόν, Ίντερ (2η είχε τερματίσει η Μίλαν, αλλά με την αφαίρεση 30 βαθμών κατέληξε 3η). Δεκαεννέα φυσικά πρόσωπα τιμωρήθηκαν με ποινές αποκλεισμού από κάθε συμμετοχή σε ποδοσφαιρική δραστηριότητα και ειδικά ο Μότζι με δια βίου τιμωρία, η οποία, όμως, μετά από εφέσεις έπεσε σε 5 χρόνια και πλέον από φέτος μπορεί να επιστρέψει στο χώρο.

Η επόμενη μέρα: Ο υποβιβασμός της Γιουβέντους σήμανε τον αποδεκατισμό της, αφού ελάχιστοι πρωτοκλασάτοι ποδοσφαιριστές παρέμειναν στις τάξεις της. Αν και προβιβάστηκε άμεσα, δεν έχει συνέλθει οικονομικά και αγωνιστικά στο πρότερο επίπεδο, έχοντας αλλάξει ήδη 2 φορές διοίκηση. Η Ίντερ εκμεταλλεύθηκε την κατάσταση και άνευ αντιπάλου επέβαλλε τη δική της δικτατορία και γι' αυτό κυκλοφορεί έντονα το σενάριο πως υποκινητής του σκανδάλου ήταν ο Μάσιμο Μοράτι με τις αποκαλύψεις της "Gazzetta dello Sport" (συμφερόντων του). Αργότερα υπήρξαν συνέχεις του Calciopoli που εμπλέκουν και τους "νερατζούρι" (μία δίκη συνεχίζεται μέχρι σήμερα με τον Μότζι να δίνει στοιχεία ενάντια στις 2 ομάδες του Μιλάνου), ωστόσο δεν στοιχειοθετούνται σοβαρές κατηγορίες. Το πρόσωπο του ιταλικού ποδοσφαίρου άλλαξε γενικότερα, αφού αρκετοί παράγοντες της ομοσπονδίας, της λίγκας και των ομάδων καθαιρέθηκαν, ενώ το ίδιο έγινε και με μία σειρά γνωστών και μη διαιτητών (Μάσιμο ντε Σάντις, Τζιανλούκα Παπαρέστα). Στα αξιοσημείωτα του μεγαλυτέρου αθλητικού σκανδάλου που έπληξε την Ιταλία (και ίσως τον κόσμο) είναι πως εκείνο το ταραχώδες καλοκαίρι η Ιταλία στέφθηκε πρωταθλήτρια κόσμου, τη σεζόν 2006-2007 κατά την οποία με τις πρωτόδικες αποφάσεις η Μίλαν θα έμενε εκτός Champions League, οι "ροσονέρι" εν τέλει αγωνίστηκαν και κατέκτησαν το τρόπαιο, ενώ δεν αποδείχθηκε ποτέ ότι στήθηκε κάποιος από τους ύποπτους αγώνες!

Οι ποινές του Calciopoli:

Ακόμη 5 περιπτώσεις που έμειναν στην ιστορία:

1915: Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ-Λίβερπουλ (Αγγλία)

Η αναμέτρηση πρωταθλήματος στις 2 Απριλίου του 1915 μεταξύ των 2 πιο πετυχημένων ομάδων της Αγγλία, της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Λίβερπουλ ήταν στημένη. Οι "κόκκινοι διάβολοι" επικράτησαν 2-0 ώστε οι ποδοσφαιριστές και των 2 συλλόγων να καρπωθούν οφέλη από στοιχηματισμό στο αποτέλεσμα. Οι γηπεδούχοι πάλευαν να κρατηθούν στην κατηγορία εκείνη την περίοδο, ενώ οι φιλοξενούμενοι ήταν αδιάφοροι στο μέσο της βαθμολογίας. Όλοι περίμεναν τη διακοπή του πρωταθλήματος ελέω Α' Παγκοσμίου Πολέμου, που ουσιαστικά θα ολοκλήρωνε πρόωρα τις καριέρες πολλών παικτών και οι ποδοσφαιριστές φρόντιζαν να αποκομίσουν ό,τι περισσότερο μπορούσαν από το άθλημα. Μετά το τέλος του ματς εμφανίστηκαν αρκετά στοιχηματικά κουπόνια που φανέρωναν τα μεγάλα ποσά που είχαν παιχθεί στη Γιουνάιτεντ και δη στη νίκη με σκορ 2-0 στο 7/1. Χαρακτηριστικό είναι δε ότι η Λίβερπουλ αστόχησε σε πέναλτι και ήταν γενικώς αδιάφορη. Οι έρευνες της ομοσπονδίας απέδωσαν και οι Σάντι Τέρνμπουλ, Άρθουρ Γουόλι, Ένοχ Γουέστ της Γιουνάιτεντ, καθώς και οι Τζάκι Σέλντον, Τομ Μίλερ, Μπομπ Πέρσελ και Τομ Φέρφουλ της Λίβερπουλ αποδείχθηκε ότι έστησαν το ματς. Οργανωτής ήταν ο Σέλντον που είχε αγωνιστεί στη Γιουνάιτεντ παλαιότερα, ενώ κάποιοι παίκτες αρνήθηκαν να λάβουν μέρος στο στήσιμο, όπως ο Τζορτζ Άντερσον τη Γιουνάιτεντ που σημείωσε τα 2 τέρματά της ή ο Φρεντ Πάνιαμ της Λίβερπουλ που είχε δοκάρι στα τελευταία λεπτά και απομονώθηκε από τους συμπαίκτες του αργότερα. Οι 7 παίκτες τιμωρήθηκαν δια βίου, ωστόσο πλην του Τερνμπουλ που σκοτώθηκε στον πόλεμο και του Γουέστ που είχε μηνύσει την ομοσπονδία, οι ποινές άρθηκαν το 1919.

1964: Βρετανικό στοιχηματικό σκάνδαλο (Μεγάλη Βρετανία)

Το 1964 καταδικάστηκαν 8 επαγγελματίες ποδοσφαιριστές σε φυλάκιση για στήσιμο αγώνων. Επί χρόνια ο Τζίμι Γκόουλντ της Μάνσφιλντ αναμιγνυόταν σε παιχνίδια πρωταθλήματος, πείθοντας παίκτες να στοιχηματίσουν στο αποτέλεσμα διαμορφώνοντάς το. Η δράση του ήρθε στο προσκήνιο όταν προσέγγισε έναν πρώην συμπαίκτη του στη Σουίντον, τον Ντέιβιντ Λέιν, τον Δεκέμβριο του 1962. Ο Γκόουλντ πρότεινε στον Λέιν να οδηγήσει την ομάδα του, Σέφιλντ Γουένσντεϊ σε ήττα από την Ιπσουιτς και αυτός με τη σειρά του μίλησε στους συμπαίκτες του, Πίτερ Σουάν και Τόνι Κέι για να διασφαλίσουν το αποτέλεσμα. Ολοι πόνταραν στην ήττα και το 1964 ο Γκολντ, στην προσπάθειά του να βρει κι άλλα χρήματα, "πούλησε" την ιστορία στην εφημερίδα "Sunday People" έναντι 7.000 λιρών. Το θέμα δημοσιεύθηκε στις 12 Απριλίου, ωστόσο συνελήφθη και ο Γκόουλντ που κρίθηκε υπεύθυνος από τον δικαστή για την εμπλοκή των 3 ποδοσφαιριστών. Με φυλάκιση τιμωρήθηκαν και οι Μπράιαν Φιλιπς και Σάμι Τσάπμαν της Μάνσφιλντ, καθώς και οι Ρόναλντ Χόουελς, Κεν Τόμσον, Ντικ Μπίτι και Τζακ Φάουντεν. Ο Γκόουλντ φυλακίστηκε για 4 χρόνια, οι υπόλοιποι για 4 με 15 μήνες και μετά την αποφυλάκισή τους αποβλήθηκαν δια βίου από το ποδόσφαιρο.

1986: Totonero bis (Ιταλία)

Έξι χρόνια μετά το σκάνδαλο Totoneri, ήρθε το... sequel. Το δεύτερο μέρος αφορά στημένα παιχνίδια μεταξύ 1984 και 1984 στις κατηγορίες Serie A, Serie B, Serie C1 και Serie C2 της Ιταλίας και αποκαλύφθηκε τον Μάιο του 1986 από την ιταλική αστυνομία και τον Αρμάντο Καρμπόνε, φίλο του προπονητή της Νάπολι, Ιταλο Αλόντι. Το σκάνδαλο αφορούσε στήσιμο αγώνων μέσω προπονητών και ποδοσφαιριστών. Ως αποτέλεσμα, τιμωρήθηκαν 9 σύλλογοι (Ουντινέζε, Κάλιαρι, Λάτσιο, Βιτσέντζα, Τριεστίνα, Περούτζια, Παλέρμο, Φότζια, Καβέζε) με πρόστιμα και αφαιρέσεις βαθμών (στις αρχικές ποινές προβλέπονταν και υποβιβασμοί), 17 παράγοντες και προπονητές (μεταξύ των οποίων και ο Ρέντζο Ουλιβιέρι) με αποβολή από 4 μήνες μέχρι 5 χρόνια από το χώρο, καθώς και 34 παίκτες με ποινές αποβολής από 1 μήνα μέχρι 5 χρόνια (μεταξύ τους οι Λουίτζι Κάνι και Τζιάνι ντε Μπιάζι που πλέον εργάζονται ως προπονητές σε διάφορες ομάδες της Serie A).

2004: Apito Dourado (Πορτογαλία)

Το σκάνδαλο "Χρυσή Σφυρίχτρα" που έπληξε την Πορτογαλία έκανε την αρχική εμφάνισή του το 2004, όταν η εισαγγελική αστυνομία κατηγόρησε αρκετές προσωπικότητες του ποδοσφαίρου της χώρας για διαφθορά ή απόπειρες δωροδοκίας. Μεταξύ των υπόπτων ο πρόεδρος της Πόρτο, Νούνο Πίντο ντα Κόστα, και ο πρώην πρόεδρος της Μποαβίστα και της πορτογαλικής λίγκας, Βαλεντίμ Λουρέιρο. Τον Δεκέμβριο του 2006 η πρώην σύντροφος του Πίντο ντα Κόστα, Καρολίνα Σαλγάδο, εξέδωσε το βιβλίο "Eu, Carolina", στο οποίο ισχυριζόταν πως ο πρόεδρος των "δράκων" της εξομολογήθηκε διάφορες περιπτώσεις στις οποίες είχε συμμετάσχει σε στήσιμο αγώνων. Το βιβλίο της Σαλγάδο άνοιξε ξανά 2 υποθέσεις που αφορούσαν τον Πίντο ντα Κόστα και είχαν κλείσει και τον Μάρτιο του 2008, η εισαγγελεία αποφάσισε να παραπέμψει σε δίκη μία εξ αυτών που αφορούσε το ματς Πόρτο-Μπέιρα Μαρ. Η έτερη, που αφορούσε το ματς με της Πόρτο με την Αμαδόρα μπήκε στο αρχείο για 2η φορά, τον Ιούνιο του 2008, ενώ η Σαλγάδο κατηγορήθηκε για ψευδορκία. Τον Ιούλιο του 2008 ο Λουρέιρο κρίθηκε ένοχος για κατάχρηση εξουσίας, αλλά όχι για διαφθορά. Τιμωρήθηκε με ποινή φυλάκισης 3 ετών και 2 μηνών με αναστολή. Το 2007, όμως, η πορτογαλική λίγκα άνοιξε την έρευνα μιας νέας υπόθεσης με την επωνυμία "Apito Final" ("τελική σφυρίχτρα"). Ως αποτέλεσμα, τον Μάιο του 2008 η Μποαβίστα υποβιβάστηκε στη 2η τη τάξει κατηγορία για δωροδοκία και η Πόρτο έχασε 6 βαθμούς για απόπειρα. Η UEFA αρχικα απέβαλε την ομάδα του Ζεσουάλδο Φερέιρα από το Champions League του 2008-2009, ωστόσο ήρε την απόφασή της λίγο αργότερα. Ο Πίντο να Κόστα τιμωρήθηκε με 2 χρόνια αποβολής από το ποδόσφαιρο, ο Ζοάο Λουρέιρο, γιος του Βαλεντίμ, με 4 χρόνια, ο Ζοάο Μπαρτλομέου, πρόεδρος της Λεϊρία, με 1 χρόνο, ενώ τιμωρήθηκαν και 5 διαιτητές. Τον Απρίλιο του 2009 ο Πίντο ντα Κόστα αθωώθηκε για όλες τις κατηγορίες που αφορούσαν το ματς με την Μπέιρα Μαρ.

2005: Η υπόθεση Χόιτσερ (Γερμανία)

Ο διαιτητής της Zweiteliga, Ρόμπερτ Χόιτσερ, σε συνεργασία με τα 3 αδέρφια Σάπινα από την Κροατία που ήταν μέλη στοιχηματικού κυκλώματος, διαμόρφωνε αποτελέσματα αγώνων και το κύκλωμα στοιχημάτιζε σε αυτούς κερδίζοντας 2.000.000 ευρώ. Οι στημένοι αγώνες αφορούσαν την Zweiteliga, τη Regionaliga και τους πρώτους γύρους του DFB Pokal, διοργανώσεις δηλαδή που μπορούσαν να συμμετάσχουν οι διαιτητές του κυκλώματος. Τέσσερις διαιτητές που αναγνώρισαν την περίεργη συμπεριφορά του Χόιτσερ κατήγγειλαν τις υποψίες τους στην ομοσπονδία, η οποία άρχισε έρευνες μετά από ένα χρονικό διάστημα και δη όταν ο Χόιτσερ αποχώρησε από τη διαιτησία. Έρευνες έγιναν σε 13 παιχνίδια, ορισμένα εκ των οποίων στήθηκαν και άλλα δεν κατέστη εφικτό να στηθούν. Βάσει των ευρυμάτων από τις έρευνες, οι αρχές κατέληξαν στις συλλήψεις των αδερφών Σάπινα (ο μεγαλύτερος εξ αυτών, Μίλαν, ήταν διαχειριστής του "Cafe King", πρακτορείου στοιχημάτων) και του Χόιτσερ. Ο Γερμανός διαιτητής ομολόγησε τα πάντα και καταδικάστηκε σε 29μηνη φυλάκιση. Οι Κροάτες καταδικάστηκαν επίσης σε φυλάκιση, ωστόσο η ποινή τους πήρε ανασταλτικό χαρακτήρα. Ο διαιτητής Ντόμινικ ΜΑρκς καταδικάστηκε σε 18 μήνες φυλάκιση και ο συνάδελφός του Τόρστεν Κουπ σε 3μηνη για τη δική τους συμμετοχή στο σκάνδαλο. Οι ποδοσφαιριστές Αλεξάντερ Μάντλουνγκ, Νάνσο Ράφαελ και Γιόσιπ Σίμουνιτς που φέρονται να είχαν σχέσεις με τους αδερφούς Σάπινα εξετάστηκαν, αλλά δεν αντιμετώπισαν κάποια κατηγορία λόγω μη επαρκών στοιχείων. Το Αμβούργο αποζημιώθηκε με 2.000.000 ευρώ για τον αποκλεισμό του στο κύπελλο από την Πάντερμπορν, σε ένα ματς που διηύθυνε ο Χόιτσερ και από το οποίο άρχισε η "χιονοστιβάδα" των αποκαλύψεων. Αρκετά από τα επίμαχα παιχνίδια επαναλήφθηκαν και λήφθηκαν υπ' όψιν τα νέα αποτελέσματα. Η σημαντικότερη παράμετρος, όμως, ήταν άλλη. Το κύρος της ποδοσφαιρικής Γερμανίας επλήγη και αμφισβητήθηκε η δυνατότητά της να διοργανώσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006. Εσφαλμένα, όπως αποδείχθηκε, αφού ο απόηχος είχε καταλαγιάσει πριν την έναρξη της διοργάνωσης.

Χρονολόγιο:

1900: Ο τερματοφύλακας της Μπέρνλι, Τζακ Χίλμαν, τιμωρείται με 1 χρόνο για απόπειρα δωροδοκίας της Νότιγχαμ ώστε να χάσει το παιχνίδι με την ομάδα του. Η Νότιγχαμ επικράτησε με 4-0 και η Μπέρνλι υποβιβάστηκε.

1905: Ο Μπίλι Μέρεντιθ, αρχηγός της Μάντσεστερ Σίτι και εξτρέμ της εθνικής Ουαλίας, τιμωρείται με 1 σεζόν μετά από απόπειρα δωροδοκίας του αρχηγού της Άστον Βίλα, Άλεκ Λικ, στο τέλος της σεζόν 1904-1905, με τους "πολίτες" να κάνουν προσπάθεια για να κατακτήσουν τον τίτλο.

1911: Ο προπονητής της Μίντλεσμπρο, Άντι Γουόκερ, και ο πρόεδρός της, Τόμας Γκίμπσον Πουλ, αποβάλλονται από το ποδόσφαιρο για απόπειρα να στήσουν το εντός έδρας ντέρμπι με τη Σάντερλαντ, το οποίο νίκησαν με 1-0.

1924: Ο πρώην Σκοτσέζος διεθνής Τζον Μπράουνινγκ και ο Άρτσιμπαλντ Κάιλ των Ρέιντζερς, Μπλάκμπερν και Έρντρι, καταδικάζονται σε 60 ημέρες κοινωνική εργασία επειδή προσέφεραν σε παίκτες της Μπο' Νες 30 λίρες για να στήσουν το παιχνίδι της 2ης τη τάξει κατηγορίας του σκοτσέζικου πρωταθλήματος κόντρα στη Λόχγκελι.

1932: Ο πρώην αρχηγός της Μόντροουζ, Γκάβιν Χάμιλτον, καταδικάζεται σε 60 ημέρες φυλάκιση επειδή προσέφερε 40 με 50 λίρες στον παίκτη της Μόντροουζ Ντέιβιντ Μούνεϊ για να στήσει το εντός έδρας παιχνίδι με την Έντιμπρο Σίτι.

1963: Ο τερματοφύλακας των Μπρίστολ Ρόβερς, Εσμοντ Μίλιον, έλαβε 300 λίρες για να διασφαλίσει ήττα της ομάδας του από την Μπράντφορντ. Δεν τα κατάφερε, το παιχνίδι ήρθε ισόπαλο 2-2 και ο προπονητής του, Μπερτ Ταν, την επόμενη μέρα τον κατηγόρησε πως "έδωσε" το ματς. Ο Μίλιον ομολόγησε και καταγγέλθηκε στην ομοσπονδία, η οποία τον απέβαλε δια βίου από το ποδόσφαιρο.

1988: Ο Ούγγρος ακραίος μπακ, Σάντορ Σάλαϊ, και ο πρώην ομοσπονδιακός τεχνικός Κάλμαν Μέσολι, είναι μεταξύ των 40 ατόμων που συλλαμβάνονται για στήσιμο αγώνων.

1990: Ο πρώην μάνατζερ της Σουίντον, Λου Μακάρι, τιμωρείται με 1.000 λίγες πρόστιμο και καθαιρείται, ο πρόεδρός της, Μπράιαν Χίλιερ, αποβάλλεται από το ποδόσφαιρο για 3 χρόνια και ο σύλλογος τιμωρείται με πρόστιμο από την ομοσπονδία ύψους 7.500 ευρώ για στοιχηματισμό στο εκτός έδρας παιχνίδι κυπέλλου με τη Νιούκαστλ τον Ιανουάριο του 1988.

1995: Δεκάδες ποδοσφαιριστές συλλαμβάνονται στη Μαλαισία και κάποιοι στέλνονται εξορία για κολοσσιαίο σκάνδαλο δωροδοκικών τη σεζόν 1994. Ο γεννημένος στην Αυστραλία, αλλά διεθνής με την εθνική Σιγκαπούρης Αμπάς Σαάντ είναι ο πρώτος που καταδικάζεται και τιμωρείται με 36.000 δολάρια πρόστιμο.

2004: Στη Νότια Αφρική 33 άτομα, μεταξύ των οποίων 19 διαιτητές και παράγοντες, συλλαμβάνονται με την κατηγορία στησίματος αγώνων.

2005: Η πρωταθλήτρια της Serie B, Τζένοα, τερματίζει ουραγός του πίνακα της βαθμολογίας και υποβιβάζεται για δωροδοκία της Βενέτσια, ωτε να χάσει στο τελευταίο ματς της σεζόν με 3-2 και οι Γενοβέζοι να εξασφαλίσουν την άνοδο.

2006: Οι Σλοβάκοι πρώην κορυφαίοι διαιτητές Λούμπομιρ Πούτσεκ και Γίρι Βόντιτσκα, τιμωρούνται με πρόστιμο 89.600 ευρώ έκαστος για αποδοχή δωροδοκίας ώστε η Ντούκλα Μπίστριτσα να νικήσει την Πουχόφ τον Νοέμβριο του 2003 με 3-0.

2006: Ο εκ των κορυφαίων τεχνικών του Βιετνάμ, Τε Ναμ Ντιν, ομολόγησε πως δωροδόκησε έναν διαιτητή με 300 δολάρια πριν την καθοριστική αναμέτρηση πρωταθλήματος της ομάδας του, Χάι Πονγκ, με την Ντονγκ Ταπ. Ο διαιτητής Λε Βαν Του είχε φυλακιστεί ήδη για στήσιμο άλλου αγώνα για λογαριασμό της Ντονγκ Α.

Διαβάστε ακόμη:

2006: Τα σκάνδαλα που "ταρακούνησαν" το ποδόσφαιρο