Χιλή - 1962
Το Contra.gr συνεχίζει την παρουσίαση της ιστορίας των Παγκοσμίων Κυπέλλων. Βρισκόμαστε στη Χιλή το 1962. Ο Πελέ δεν είναι σε θέση να βοηθήσει τη Βραζιλία λόγω τραυματισμού και ο Γκαρίντσα αναλαμβάνει να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά με επιτυχία.
Η διοργάνωση
Ο μεγαλύτερος καταγεγραμμένος σεισμός στην ιστορία του πλανήτη (9,5 βαθμοί της κλίμακας Ρίχτερ) σημειώθηκε μόλις δύο χρόνια πριν την έναρξη του Μουντιάλ της Χιλής. Η απόφαση η διοργάνωση να μετακομίσει ξανά στη Λατινική Αμερική είχε παρθεί από το 1956 και ακόμα κι αυτό το καταστροφικό φυσικό φαινόμενο δεν άλλαξε τα πλάνα. Ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής, Κάρλος Ντίτμπορν, έπεισε τη FIFA να μην της στερήσει το τουρνούα με το (μετέπειτα ανεπίσημο σλόγκαν της διοργάνωσης) "επειδή δεν έχουμε τίποτα, θα κάνουμε τα πάντα για να τα ξαναχτίσουμε". Και το έπραξαν, μέσα σε χρόνο ρεκόρ, με αυταπάρνηση. Ο λαός της Χιλής εγγυήθηκε τη σωστή διεξαγωγή του τουρνουά, χωρίς σοβαρά προβλήματα, έστω κι αν ο Ντίτμπορν δεν πρόλαβε να το παρακολουθήσει, αφού "έσβησε" ένα μήνα πριν την πρεμιέρα. Μάλιστα το όνομά του δόθηκε και στο στάδιο στο Αρικα.
Στα προκριματικά συμμετείχαν 56 ομάδες, σημειώθηκαν νέες αποχωρήσεις, υπήρξαν εκπλήξεις (η Γαλλία, η προηγούμενη φιναλίστ Σουηδία, η Σκοτία, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Ολλανδία έμειναν εκτός τελικής φάσης) και εν τέλει 16 ομάδες πέρασαν τις Ανδειςκι έφτασανστα τέσσερα γήπεδα στα οποία διεξήχθη το τουρνουά. Ενα αρκετά βίαιο τουρνουά (μέχρι την τρίτη μέρα υπήρχαν 34 τραυματισμοί, μέχρι την τέταρτη 50) με λίγα γκολ (2,78 ανά ματς, πρώτη φορά κάτω από 3, όριο που δεν ξεπεράστηκε ποτέ στο μέλλον) και έξι παίκτες να αναδεικνύονται πρώτοι σκόρερ με μόλις τέσσερα τέρματα.
Στους τέσσερις ομίλους τέθηκαν επικεφαλής Βραζιλία, Αγγλία, Ιταλία και Ουρουγουάη και από εκεί και πέρα ανέλαβε η Θεά Τύχη. Στον πρώτο όμιλο η Σοβιετική Ενωση του ντεφορμέ Λεβ Γιασίν προχώρησε ως πρωτοπόρος και την ακολούθησε η Γιουγκοσλαβία, αφήνοντας εκτός συνέχειας την Ουρουγουάη και την Κολομβία. Στον δεύτερο όμιλο η Δυτική Γερμανία είχε εύκολο έργο, ενώ η "μάχη του Σαντιάγο" έκρινε τη δεύτερη θέση, με τη Χιλή να κερδίζει και να πετά εκτός την εξαιρετική από πλευράς υλικού Ιταλία. Στον 3ο όμιλο η Βραζιλία προκρίθηκε δίχως βαθμολογικό πρόβλημα, αλλά με ένα σοβαρότατο αγωνιστικό. Στη 2η αγωνιστική, ο Πελέ (είχε προλάβει να σκοράρει μία φορά) τραυματίστηκε στον δεξιό μηρό και δεν ξαναέπαιξε στο θεσμό. Ο Γκαρίντσα επωμίστηκε το βάρος της ομάδας και ο Αμαρίλδο που αντικατέστησε το "μαύρο διαμάντι" βοήθησε τα μέγιστα στη συνέχεια. Η Τσεχοσλοβακία ήταν η δεύτερη ομάδα που προχώρησε από τον όμιλο, με το Μεξικό και την πολυεθνική Ισπανία του Χελένιο Χερέρα να μένουν εκτός. Στον τέταρτο όμιλο η Ουγγαρία έκανε περίπατο και την ακολούθησε η Αγγλία, η οποία προκρίθηκε αν και ισόβαθμη με την Αργεντινή χάρη στη διαφορά τερμάτων (η πρώτη φορά που στο Μουντιάλ χρησιμοποιήθηκε αυτό το κριτήριο).
Στα προημιτελικά η Χιλή έπεσε πάνω στη Σοβιετική Ενωση, αλλά τα ανέλπιστα λάθη του Γιασίν βοήθησαν ένα σύνολο δίχως αστέρια, αλλά με ψυχή και ομαδικότητα να φτάσει μέχρι τα ημιτελικά. Η Τσεχοσλοβακία βρήκε το γκολ που χρειαζόταν από τον Αντολφ Σέρερ, τη στιγμή που η Ουγγαρία σημάδευε τα δοκάρια (είχε τέσσερα στο ματς). Ενα γκολ του Πέταρ Ραντάκοβιτς χώρισε και την Γιουγκοσλαβία με την Δυτική Γερμανία μπροστά σε 63.000 θεατές στο Σαντιάγο, ενώ στον τέταρτο προημιτελικό ο Γκαρίντσα έδωσε ένα καλό μάθημα στους Αγγλους, οδηγώντας τη Βραζιλία στη νίκη με 3-1. Στα ημιτελικά η Γιουγκοσλαβία ήταν το φαβορί κόντρα στους Τσεχοσλοβάκους, αλλά ο Βίλεμ Σρόιφ "ντύθηκε"... Γιασίν και με μία εμφάνιση που έμεινε στην ιστορία, κράτησε την ομάδα του Πρβόσλαβ Μιχάιλοβιτς μόλις στο ένα γκολ. Η Τσεχοσλοβακία είχε προηγηθεί με τον Γιόζεφ Κάντραμπα και δύο γκολ στα τελευταία λεπτά του Σέρερ διαμόρφωσαν το τελικό 3-1.
Στον άλλον ημιτελικό, η διοργανώτρια ήρθε αντιμέτωπη με την κάτοχο του θεσμού. Η διαφορά επιπέδου ήταν εμφανής και η Βραζιλία με δύο γκολ του Γκαρίντσα (αποβλήθηκε αργότερα, μαζί με τον Ονορίνο Λάντα, αλλά κατόπιν ειδικής άδεια της FIFA αγωνίστηκε στον τελικό) και δύο του Βαβά έφτασαν στη νίκη με 4-2 μπροστά σε 76.600 θεατές.
Ο τελικός
Πριν την έναρξη του Μουντιάλ, ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζοάο Γκουλάρτ, είχε δειπνήσει με όλη την αποστολή της "σελεσάο" και της είχε ζητήσει ένα... απλό πράγμα: "Εχετε την υποχρέωση να κατακτήσετε το Παγκόσμιο Κύπελλο, διότι πρόκειται για την περηφάνια της Βραζιλίας. Το κύπελλο θα μας κάνει να ξεχάσουμε τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε". Η αναμέτρηση κόντρα στην Τσεχοσλοβακία ήταν ακόμα μία αναμέτρηση ισχυρού και ανίσχυρου, όπου την πρώτη ιδιότητα είχε η Βραζιλία.
Όπως το 1950, όπως τόσες φορές που αποκλείστηκε αναπάντεχα. Το τέρμα του Γιόζεφ Μάσοπουστ στο 15' αναβίωσε τα φαντάσματα, ωστόσο αποδείχθηκε ότι ήταν απλώς μια επανάληψη του προηγούμενου τελικού κόντρα στη Σουηδία (η "σελεσάο" είχε μείνει πίσω στο σκορ ξανά από νωρίς, αλλά ανέτρεψε γρήγορα την κατάσταση). Ενα ανέλπιστο λάθος του εκπληκτικού τερματοφύλακα Σρόιφ έδωσε την ευκαιρία στον Αμαρίλδο να ισοφαρίσει δύο λεπτά αργότερα. Ο Ζίτο στο 69' έκανε το 2-1 και στο 78' ο Βαβά δέχθηκε νέο "δώρο" του Σρόιφ και έκανε το 3-1, αποτέλεσμα που έστεφε την Βραζιλία παγκόσμια πρωταθλήτρια για δεύτερη σερί διοργάνωση.
Ιδανική ενδεκάδα
Σρόιφ (Τσεχοσλοβακία), Σνέλιγκερ (Δυτική Γερμανία), Μάουρο (Βραζιλία), Ζίτο (Βραζιλία), Τζάλμα Σάντος (Βραζιλία), Αμαρίλδο (Βραζιλία), Χέντο (Ισπανία), Βορονίν (Σοβιετική Ενωση), Μάσοπουστ (Τσεχοσλοβακία), Γκαρίντσα (Βραζιλία), Βαβά (Βραζιλία)
Η έκπληξη
Ο κορυφαίος τερματοφύλακας του προηγούμενου αιώνα, Λεβ Γιασίν,είχε μία περίοδο που θα ήθελε να ξεχάσει στη ζωή του. Η "μαύρη αράχνη", όπως ήταν το παρατσούκλι του επειδή χρησιμοποιούσε συνέχεια την μεγάληαγκαλιά του για να πιάσει την μπάλα και φορούσε συνεχώς μαύρη εμφάνιση, ήταν ένας από τους χειρότερους παίκτες της Σοβιετικής Ενωσης στο τουρνουά και λόγω θέσης, ο πιο μοιραίος. Στη φάση των ομίλων η ΕΣΣΔ πήρε προβάδισμα τριών γκολ στα πρώτα έντεκα λεπτά του αγώνα με την Κολομβία και νικούσε 4-1 μέχρι το 68'. Σε αυτό το λεπτό ο Κολομβιανός Μάρκος Κολ εκτέλεσε ένα κόρνερ, ο Βάλερι Βορονίν δεν κατάφερε να φτάσει την μπάλα, αλλά περίμενε τον Γιασίν να την μπλοκάρει, κάτι που ούτε αυτός κατάφερε, παρά την μικρή ταχύτητα της μπάλας. Ο 32χρονος Γιασίν δέχθηκε ακόμα δύο τέρματα μέχρι το τέλος του αγώνα, ο οποίος έληξε ισόπαλος 4-4. Το χειρότερο, όμως, δεν είχε έρθει ακόμα. Η ΕΣΣΔ προκρίθηκε ως πρωτοπόρος και αντιμετώπισε στα προημιτελικά τη Χιλή. Ενα τρομερό λάθος του Γιασίν επέφερε το πρώτο γκολ του Λεονέλ Σάντσεζ και λίγο αργότερα (κι ενώ ο Ιγκόρ Τσισλένκο είχε ισοφαρίσει) είχε ευθύνη και για το δεύτερο γκολ της Χιλής, με το οποίο διαμορφώθηκε και το τελικό 2-1 που απέκλεισε η Σοβιετική Ενωση. "Τι διάολο έκανε ο σύντροφος Γιασίν και δέχθηκε αυτά τα δύο γκολ", ήταν η αντίδραση του σοβιετικού Τύπου, ενώ η γαλλική αθλητική εφημερίδα "Equipe" προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, γράφοντας ότι η καριέρα του Γιασίν έληξε στα 32 του χρόνια. Δεν έπεσε μέσα, όμως, αφού την επόμενη χρονιά, το 1963, κατέκτησε τη "Χρυσή Μπάλα" και παραμένει ο μοναδικός τερματοφύλακας που το έχει πετύχει αυτό, ενώ στο Μουντιάλ του 1966 οδήγησε την ΕΣΣΔ στην τέταρτη θέση.
Η ίντριγκα
Στο Εθνικό Στάδιο της Χιλής, στο Σαντιάγο, η διοργανώτρια υποδεχόταν την Ιταλία για τον 2ο όμιλο του Μουντιάλ. Το παιχνίδι μύριζε μπαρούτι πολύ πριν την έναρξή του, αφού δύο Ιταλοί αθλητικοί δημοσιογράφοι, ο Αντόνιο Γκιρέλι και ο Κοράντο Πιτσινέλι, είχαν φροντίσει με δημοσιεύματά τους να εξοργίσουν το κοινό της Χιλής. Ο τρομακτικός σεισμός που είχε πλήξει τη χώρα δύο χρόνια νωρίτερα είχε δώσει αφορμή στους Ιταλούς εκπροσώπους του Τύπου να υποβαθμίζουν με την παραμικρή ευκαιρία τη διοργανώτρια, αλλά και το τουρνουά. Αμφότεροι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Χιλή πριν την έναρξη της διοργάνωσης φοβούμενοι για την ασφάλειά τους, αφού εξαγριωμένοι θαμώνες σε ένα μπαρ είχαν ξυλοφορτώσειεκείνη την περίοδοέναν Αργεντινό συνάδελφό τους, τον οποίο θεώρησαν πως είναι Ιταλός. Μόλις στο 12ο δευτερόλεπτο του αγώνα ο Αγγλος διαιτητής Κεν Αστον καταλόγισε το πρώτο φάουλ.
Στο 12ο λεπτό απέβαλε τον Τζιόρτζιο Φερίνι για σκληρό φάουλ στον Λάντα, αλλά ο Ιταλός αρνήθηκε να αποχωρήσει και χρειάστηκε να τον συνοδεύσει η αστυνομία για να βγει εκτός αγωνιστικού χώρου. Ο Λάντα εκδικήθηκε με μία γροθιά σε έναν Ιταλό αντίπαλό του λίγο αργότερα, η οποία δεν έγινε αντιληπτή από τον διαιτητή. Το ίδιο συνέβη με την μπουνιά του Λεονέλ Σάντσεζ, γιος πυγμάχου, στον Μάριο Νταβίντ λίγο αργότερα, με τον Νταβίντ να κλοτσά στο κεφάλι τον Σάντσεζ στην επόμενη φάση και να αποβάλλεται. Δεν συνέβη το ίδιο με τον Χιλιανό μέσο, ο οποίος απάντησε στην κλοτσιά με νέα μπουνιά. Πρωταγωνιστής και στην επόμενη αντιαθλητική στιγμή ο Σάντσεζ, ο οποίος με αριστερό κροσέ έσπασε τη μύτη του Ουμπέρτο Μάσκιο και από αυτό το σημείο οι γενικές συρράξεις άρχισαν να γίνονται συχνό φαινόμενο. Η αστυνομία χρειάστηκε να παρέμβει τρεις φορές και εν τέλει τα τέρματα των Χάιμε Ραμίρεζ και Χόρχε Τόρο στο τελευταίο τέταρτο έσωσαν την κατάσταση, δίνοντας την νίκη-πρόκριση στους Χιλιανούς απέναντι στους αποδεκατισμένους Ιταλούς. Ο δημοσιογράδος του "BBC" δύο ημέρες αργότερα, μόλις μετέδωσε τα τηλεοπτικά πλάνα, χαρακτήρισε το ματς ως "το πιο ηλίθιο, αποκρουστικό, αηδιαστικό, ντροπιαστικό παιχνίδι ποδοσφαίρου, πιθανότατα στην ιστορία του αθλήματος". Οσο για τον διαιτητή του ματς, τον Κεν Αστον, λίγο αργότερα έγινε ο εφευρέτης της κίτρινης και της κόκκινης κάρτας!
Το γεγονός
Η βιαιότητα του Μουντιάλ κορυφώθηκε στην αναμέτρηση της Σοβιετικής Ενωσης με τη Γιουγκοσλαβία για την φάση των ομίλων. Σε μία ανύποπτη στιγμή ο Μουχάμεντ Μούγικα μάρκαρε αντιαθλητικά τον Εντουαρντ Ντουμπίνσκι, με συνέπεια ο Ουκρανός να υποστεί διπλό κάταγμα κνήμης-περόνης και να χάσει το υπόλοιπο Μουντιάλ. Ο Γερμανός διαιτητής Αλμπερτ Ντους, μάλιστα, δεν έδωσε ούτε κάρτα στον Βόσνιο επιθετικό, ωστόσο ανέλαβαν δράση οι συμπαίκτες του και το τεχνικό επιτελείο που αποφάσισαν να μην του επιτρέψουν να αγωνιστεί ξανά με την εθνική. Το μαρκάρισμα, όμως, είχε θανάσιμες επιπτώσεις.
Ο Ντουμπίνσκι συνέχισε να παίζει ποδόσφαιρο για μερικά χρόνια ακόμα, χωρίς να αποθεραπευτεί πλήρως. Η ατελής αποκατάσταση του τραύματός του προκάλεσε σάρκωμα (ένα είδος καρκίνου που αναπτύσσεται πολύ γρήγορα), με συνέπεια να υποβληθεί σε μία σειρά επεμβάσεων, μία εκ των οποίων αφορούσε και τον ακρωτηριασμό του ποδιού του. Στις 11 Μαΐου του 1969, σε ηλικία 34 ετών, μία μόλυνση στο σημείο που τραυματίστηκε του κόστισε τη ζωή.
Το αστέρι
Είχε παραμορφωμένη σπονδυλική στήλη, το δεξί του πόδι γύριζε προς τα μέσα, το αριστερό ήταν κατά έξι εκατοστά πιο κοντό από το δεξί, ήταν αλκοολικός και αρκετά αφελής. Φημολογείται ότι στην ομιλία του Βραζιλιάνου τεχνικού Αϊμόρε Μορέιρα πριν τον τελικό, ο Γκαρίντσα τον διέκοψε για να ρωτήσει: "Είναι ο τελικός αυτός;". Οταν πήρε καταφατική απάντηση, συνέχισε: "Αχ, υπάρχει τόσος πολύς κόσμος". Παρ' όλα αυτά, ο λόγος γίνεται για τον ποδοσφαιριστή που στη Βραζιλία θεωρείται ισάξιος με τον Πελέ και που η FIFA τον ανέδειξε ανώτερο από το "μαύρο διαμάντι".
Αν και φαίνεται πως επρόκειτο για άνθρωπο με νοητική καθυστέρηση, σε ποδοσφαιρικούς όρους η μοναδική καθυστέρηση ήταν αυτή που έπληττε τους αντιπάλους του από τις ντρίμπλες του. Οι ιδιομορφίες των ποδιών του από μειονεκτήματα μετατράπηκαν σε πλεονεκτήματα, αφού ήταν αδύνατο ο παίκτης που τον μάρκαρε να προβλέψει την επόμενη κίνηση του Γκαρίντσα παρατηρώντας το σώμα του. Στα 25 του χρόνια, έχοντας ήδη την εμπειρία ενός Μουντιάλ, έστω κι αν τον επισκίασε ο Πελέ, ο Γκαρίντσα (ψευδώνυμο από έναν αδερφό του, που προέρχεται από την ονομασία ενός πουλιού με περίεργο περπάτημα) ηγήθηκε της Βραζιλίας παίζοντας στη δεξιά πτέρυγα της επίθεσης και με τέσσερα γκολ αναδείχθηκε και πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης. "Γκαρίντσα από ποιον πλανήτη είσαι;", ήταν το ερώτημα που ορθώς άσκησε η χιλιανή εφημερίδα "Mercurio" μετά την εμφάνιση του Βραζιλιάνου στα ημιτελικά κόντρα στους διοργανωτές.
Η παρουσία του στο Μουντιάλ τον κατέστησε εθνικό ήρωα και στην επιστροφή του στην πατρίδα του πολλοί γονείς του προσέφεραν τις κόρες τους! "Ο πιο εκπληκτικός δεξιός επιθετικός που γνώρισε το ποδόσφαιρο", ήταν η περιγραφή της "Equipe" για τον Γκαρίντσα, ο οποίος άφησε το καλύτερο για το τέλος της διοργάνωσης. Αμέσως μετά τον τελικό, ένας δημοσιογράφος τον πλησιάζει και του ζητά να πει αντίο στο μικρόφωνο. Ο Βραζιλιάνος χαμογελά και αναφωνεί: "Αντίο μικρόφωνο"....
Ο πρώτος σκόρερ
Η χαμηλή ποιότητα της διοργάνωσης και οι σκληρές αμυντικές γραμμές είχαν ως συνέπεια να μην σημειωθούν πολλά γκολ και να μην ξεχωρίσει κανείς ως πρώτος σκόρερ. Εξι ποδοσφαιριστές μοιράστηκαν το "χρυσό παπούτσι", δύο εκ των οποίων στέφθηκαν και πρωταθλητές κόσμου. Το επιθετικό δίδυμο της Βραζιλίας, Γκαρίντσα και Βαβά, σκόραραν δις στον ημιτελικό με τη Χιλή, ενώ ο Γκαρίντσα πέτυχε και δύο γκολ κόντρα στην Αγγλία, όπου ο Βαβά σκόραρε μία φορά. Ενα γκολ σημείωσε, όμως,και στον τελικό, φτάνοντας τον συμπαίκτη του στην κορυφή των σκόρερ. Εγινε μάλιστα ο πρώτος παίκτης που σκοράρει σε δύο διαφορετικούς τελικούς Μουντιάλ, κάτι που θα πετύχει ο Πελέ το 1970 (είχε πετύχει δύο γκολ το 1958).
Τα τέσσερα γκολ έφτασε και ο Βαλεντίν Ιβάνοφ της Σοβιετικής Ενωσης πετυχαίνοντας όλα τα τέρματά του στη φάση των ομίλων, ενώ ο Ντράζεν Γέρκοβιτς σημείωσε τρία γκολ στον όμιλο και ένα στον ημιτελικό κόντρα στην Τσεχοσλοβακία, όπου η Γιουγκοσλαβία γνώρισε την ήττα με 3-1. Ο 20χρονος Ούγγρος Φλόριαν Αλμπερτ, ένας από τους πιο χαρισματικούς Μαγυάρους της ιστορίας, έκανε και αυτός αισθητή την παρουσία του αναλαμβάνοντας ρόλο ηγέτη στην Ουγγαρία και σημειώνοντας τέσσερα γκολ, όλα στον όμιλο, με χατ-τρικ στο 6-1 επί της Βουλγαρίας. Τέλος, ο Χιλιανός Λεονέλ Σάντσεζ ήταν ο βασικός λόγος που η διοργανώτρια χώρα έφτασε μέχρι τα ημιτελικά, σκοράροντας δύο φορές στη νίκη επί της Ελβετίας στον όμιλο και μία φορά στη νίκη επί της Σοβιετικής Ενωσης στα προημιτελικά.
Η απογοήτευση
Η Ισπανία παρατάχθηκε στα γήπεδα της Χιλής έχοντας μία από τις καλύτερες ομάδες στην ιστορία της. Οι Καρμέλο, Χοσέ Σανταμαρία, Λούις ντελ Σολ, Πάκο Χέντο, Φέρεντς Πούσκας, Αλφρέδο ντι Στέφανο, Λουίς Σουάρεθ, Χοακίν Πεϊρό, Αδελάρδο, μία ομάδα που συνδύαζε εμπειρία, ποιότητα, ικανότητα, ταλέντο και φυσικά όρεξη, αφού στις τελευταίες δύο διοργανώσεις είχαν αποκλειστεί από τα προκριματικά. Με τον Χελένιο Χερέρα στον πάγκο, η ορθή τεχνική καθοδήγηση ήταν εγγυημένη, αφού ο πρώην τεχνικός της Μπαρτσελόνα γνώριζε καλάτους Ισπανούς διεθνείς, είτε ως παίκτες του, είτε ως αντιπάλους.
Στην πρεμιέρα, η ήττα από την Τσεχοσλοβακία ήταν ανέλπιστη, ωστόσο υπήρχαν περιθώρια ανάκαμψης, έστω κι αν ο ντι Στέφανο δεν ήταν δυνατό να αγωνιστεί, λόγω ενός τραυματισμού που υπέστη στο γόνατο πριν το τουρνουά. Απέναντι στο Μεξικό τη λύτρωση έφερε ένα γκολ του Πεϊρό στο 90' και το ματς κόντρα στη Βραζιλία θα έκρινε τα πάντα. Ο Αδελάρδο άνοιξε το σκορ στο 35' και ο Χερέρα έβαλε σε εφαρμογή το πρώιμο... κατενάτσιο, δύο χρόνια πριν το χρησιμοποιήσει για να κατακτήσει την κορυφή της Ευρώπης με την Ιντερ. Ο Αμαρίλδο με δύο γκολ στα τελευταία λεπτά οδήγησε τη Βραζιλία στην ανατροπή και την Ισπανία στην... υποχώρηση. Ο ντι Στέφανο έκλεισε την καριέρα του χωρίς να αγωνιστεί ούτε σε ένα παιχνίδι Παγκοσμίου Κυπέλλου, ο Πούσκας με ακόμα μία απογοήτευση στην κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση, αλλά η Ισπανία ανέκαμψε γρήγορα, αφού δύο χρόνια μετά, στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης.
Παρόμοια μοίρα και για ακόμα μία σπουδαία ομάδα στο τουρνουά, την Ιταλία. Το ρόστερ υποδείκνυε ότι ήταν έτοιμη για σπουδαία πράγματα, αφού ο Λορέντσο Μπουφόν στο τέρμα (ξάδερφος του παππού του Τζιανλουίτζι Μπουφόν), ο Τσέζαρε Μαλντίνι (πατέρας του Πάολο Μαλντίνι), ο Τζίτζι Ραντίτσε, ο Τζιοβάνι Τραπατόνι, ο νεαρός Τζιάνι Ριβέρα και οι "ιταλοποιημένοι" Ζοζέ Αλταφίνι, Ομάρ Σίβορι και Ουμπέρτο Μάσκιο συνέθεταν μία εκπληκτική ενδεκάδα για την εποχή. Αυτή δεν ήταν αρκετή, όμως, ούτε για την πρόκριση από τον όμιλο, αφού τη "λευκή" ισοπαλία με τη Δυτική Γερμανία διαδέχθηκε η περίφημη "μάχη του Σαντιάγο", η ήττα από τη Χιλή. Η επιτυχία κόντρα στην Ελβετία δεν είχε κάποιο αντίκρισμα και μετά από μόλις τρία ματς η "σκουάντρα ατζούρα" επέστρεψε στην Ιταλία με σκυμμένο το κεφάλι.
Η Βίβλος του Μουντιάλ
Ουρουγουάη 1930: Η αρχή της ιστορίας
Ιταλία 1934: Με τη σφραγίδα του Μουσολίνι
Γαλλία 1938: Τα τύμπανα του Πολέμου
Βραζιλία 1950: Το ιστορικό maracanazo
Ελβετία 1954: Το θαύμα της Βέρνης
Σουηδία 1958: Όταν γνωρίσαμε τον Πελέ
Χιλή 1962: Το άστρο του Γκαρίντσα
Αγγλία 1966: Η κλοπή της Αγγλίας
Μεξικό 1970: Η καλύτερη Βραζιλία της ιστορίας
Δυτική Γερμανία 1974: Ο Μπεκενμπάουερ υπέταξε τον Κρόιφ
Αργεντινή 1978: Το Μουντιάλ της χούντας
Ισπανία 1982: Ο Πάολο Ρόσι κι η παρέα του
Μεξικό 1986: Το τουρνουά του Θεού
Ιταλία 1990: Η "μηχανή" που νίκησε τον Ντιέγκο
ΗΠΑ 1994: Η επιστροφή της Βραζιλίας
Γαλλία 1998: Το "χρυσό" κεφάλι του Ζιντάν
Ιαπωνία & Νότια Κορέα 2002: Το Μουντιάλ των τριών "Ρ"