Η εξομολόγηση: Έτσι ζούσα τα επεισόδια

Ένας παλιός οργανωμένος, από αυτούς που έχουν ζήσει από μέσα τα πράγματα, μιλά στο Contra.gr, αναφέρεται στην... αγνή εποχή των επεισοδίων, κάνει σύγκριση με το σήμερα και αποκαλύπτει πτυχές που δεν γνωρίζαμε.

21 ΙΑΝ 2016

Η έκφραση "αγνή εποχή" ίσως να μην συνάδει με τον "οπαδισμό". Πώς γίνεται τα δύο άκρα να συναντιούνται; Κι όμως, στην... παράλογη λογική του οπαδισμού, τα "παλιά τα χρόνια", όπως μας έλεγαν οι παππούδες μας, η βία στα γήπεδα δεν είχε ξεπεράσει τα όρια. Τα όρια που είθισται να ορίζουν οι ίδιοι οι οπαδοί. "Τότε δεν έβγαιναν μαχαίρια", είναι η κλασική ατάκα που ακούς από τους μεγαλύτερους, από αυτούς που πρόλαβαν τα πρώτα χρόνια του επαγγελματικού ποδοσφαίρου μέχρι και την κορύφωση του τυφλού οπαδισμού. Πριν τη σιωπηρή αποχώρηση/απόσυρση είτε λόγω ιδεολογίας είτε λόγω... οικογενειακής κατάστασης.

Ναι, υπάρχουν αυτοί οι οπαδοί που έτρεχαν σε χιόνια και σε κρύα, με βροχές και καταιγίδες για να δουν την αγαπημένη τους ομάδα. Γράφονταν σε συνδέσμους για να εξασφαλίσουν εισιτήρια, πλήρωναν το κλασικό "καπέλο", πήγαιναν στις "καυτές" έδρες και στα δύσκολα παιχνίδια, έριχναν και μερικές ψιλές για να κανά κασκόλ του αντιπάλου ή στη χειρότερη περίπτωση ένα μπουφάν με κονκάρδες, αλλά μέχρι εκεί. Είναι αυτό που γράψαμε παραπάνω. Η παράλογη λογική. Η "αγνή εποχή" όπως τη βίωνε ο οπαδός εκείνης της περιόδου. Αυτός που θα σου πει για τα "πεσίματα" στη Βικτώρια και στο Μοναστηράκι, αλλά θα σου πει και για τα μεσημέρια στο τσιμέντο του παλιού Καραϊσκάκη να βλέπει τον Ολυμπιακό των πέτρινων χρόνων με το τρανζιστοράκι στο αυτί για να μαθαίνει τα αποτελέσματα των αντιπάλων. Οι εποχές αυτές πέρασαν. Πλέον, θυμίζουν τους "Χούλιγκανς" του Φώσκολου. Τα αναπολείς και γελάς. Για το ντύσιμο, τα συνθήματα, τα ραντεβού για τις πορείες, ακόμα και για τα περίφημα "πεσίματα".

Η μετάλλαξη του οπαδισμού σε τυφλό οπαδισμό

Ο Κ. είναι 47 ετών. Φίλος του Παναθηναϊκού, όπως αποκαλείται πλέον, "βάζελος τρελός", αν τον ρωτούσες παλιά. Μεταξύ μας και τώρα βάζελος τρελός είναι. Παλιό, ενεργό μέλος γνωστού συνδέσμου της Αθήνας, πήγαινε σε όλα τα ματς, εντός και εκτός έδρας, αρκεί να μην υπήρχε γκρίνια στο σπίτι. Αλλά ακόμα κι αν υπήρχε, έβρισκε τον τρόπο να την σκαπουλάρει και να πάει κρυφά στο γήπεδο. Βέβαια, ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιο, όπως λέει ο θυμόσοφος λαός, αφού υπήρχαν περιπτώσεις που ένα τηλεοπτικό στιγμιότυπο από την εξέδρα ή μία φωτογραφία σε αθλητική εφημερίδα, πρόδισε την παρουσία του στο γήπεδο. Και τότε ο πατέρας έτρεχε να κρύψει τις εφημερίδες από την γειτονιά για να μην τις δει ο κόσμος και "ρεζιλευτεί η οικογένεια".

"Το να πούμε ότι τότε ήταν ωραία χρόνια, είναι λίγο οξύμωρο", λέει στο Contra.gr, σε μία προσπάθεια να εξηγήσει το... παράλογο του πράγματος και τη μετάλλαξη του οπαδισμού σε τυφλό οπαδισμό. "Μην νομίζει κανείς ότι ήμασταν Παναγίες τότε. Εννοείται πως και εκείνα τα χρόνια, δεκαετία '80 και '90, γίνονταν επεισόδια, υπήρχαν οι σκληροπυρηνικοί οπαδοί και περιμέναμε τη μέρα που θα παίξουμε με τον Ολυμπιακό, την ΑΕΚ ή τον ΠΑΟΚ για τα γνωστά πεσίματα. Ξέρεις, στη Βικτώρια, στο Μοναστηράκι ή στην Κηφισίας, τότε που περιμέναμε τα πούλμαν των ΠΑΟΚτσήδων να ξεφορτώσουν τους οπαδούς από τη Θεσσαλονίκη. Ε, για να μη σου πω το κλασικό με τη γέφυρα της Ριζούπολης όπου μας περίμεναν συνήθως οι ΑΕΚτζήδες για να πετάξουν πέτρες στα βαγόνια".

Ο τρόπος που τα λέει είναι σαν αφηγείται ιστορίες από τον εμφύλιο. Κάθεσαι και τον ακούς. Στωικά; Δεν ξέρω αν είναι η σωστή λέξη. Σίγουρα, όμως, ακούγοντάς τον σου έρχονταν εύλογες απορίες. "Ακου να δεις. Τα πράγματα τότε ήταν πιο παρθένα. Πως να στο πω; Ναι, πλακωνόμασταν. Ψάχναμε τους καυγάδες, είχαμε στο μυαλό μας να πάμε να σπάσουμε το "Δωματιάκι" ή κάποιον σύνδεσμο του Ολυμπιακού, ψάχναμε ΑΕΚτζήδες και Ολυμπιακούς για να πλακωθούμε, αλλά όχι αυτό το πράγμα που γίνεται σήμερα! Οχι και να σκοτωθούμε! Εμείς ψαχνόμασταν να πάρουμε το κασκόλ του άλλου, ή κανά σκουφάκι. Να λέμε ότι πήραμε λάφυρο. Όσες φάμε κι όσες ρίξουμε κι όποιος νικήσει. Ούτε θα "πεθάνετε" ,ούτε "θα σας σκοτώσουμε", ούτε αυτά τα δολοφονικά που βλέπω τώρα. Κανένα ραντεβού θανάτου".

Όσο γυρίζει το χρόνο πίσω για να θυμηθεί τα οπαδικά του χρόνια, έρχονται στο νου και μεμονωμένα περιστατικά που δείχνουν τι επικρατούσε τότε. "Έχει πάρει το ευρωπαϊκό ο Παναθηναϊκός στο Παρίσι, το '96. Βγαίνουν όλοι οι Παναθηναϊκοί στους δρόμους, με κλασικό ραντεβού στην Ομόνοια για τους πανηγυρισμούς. Εμείς αντί να πάμε να γλεντήσουμε, είχαμε στο μυαλό μας να πάμε να σπάσουμε κανά σύνδεσμο. Για τη μαγκιά. Μ@λ@κίες, δηλαδή. Και εννοείται πως έτσι δρούσαν και σκέφτονταν και οι οπαδοί των άλλων ομάδων".

Το παράδειγμα αυτό είναι το κλασικό της μαγκιάς που φέρνουν ως παράδειγμα οι γονείς στα παιδιά τους. Μην αρχίσεις το τσιγάρο, δεν είναι μαγκιά. Μην κάνεις κοπάνες στο σχολείο, δεν είναι μαγκιά. Τότε, βέβαια, δεν υπήρχε μυαλό για να καθορίσεις το σωστό και το λάθος. Δεν υπήρχε στον έναν ώμο ο διαβολάκος και στον άλλον ο άγγελος για να σου υποδείξουν τι πρέπει να κάνεις. Τότε υπήρχε ο οπαδισμός. Το είπαμε, αυτός δεν πεθαίνει. Απλά υπήρχε η κόκκινη γραμμή. Περισσότερο στο μυαλό ήταν οι ζημιές, παρά οι ανθρώπινες απώλειες όπως τώρα.

Τώρα είναι δολοφόνοι! Ανατριχιάζω με αυτά που βλέπω!

"Στο είπα και πριν. Στόχος ήταν τα λάφυρα. Να πούμε ότι την πέσαμε στους γαύρους και τους πήραμε τα κασκόλ. Ή αυτοί σε εμάς. Έτσι γινόταν. Βλέπω τώρα στο youtube αυτά που γίνονται, όπως τα πρόσφατα στην Ηλιούπολη και ανατριχιάζω. Μιλάμε αυτοί είναι δολοφόνοι! Πηγαίνουν για να σκοτώσουν! Για τη μαγκιά, για το καφριλίκι, γιατί έτσι τους "αναγκάζουν" οι σύλλογοι που τους ελέγχουν; Ειλικρινά, δεν ξέρω. Θυμάμαι μια χρονιά έπαιζε η ΑΕΚ με τον Απόλλωνα στο ΟΑΚΑ και εμείς παίζαμε στο κλειστό με τον Ολυμπιακό για τα πλέι οφ του μπάσκετ. Ανεβαίνουμε με τα μηχανάκια την Κηφισίας για να πάμε γήπεδο και εκείνη την ώρα κατεβαίνουν οι ΑΕΚτζήδες. Έβλεπες μία "κιτρινόμαυρη" λαοθάλασσα. Θυμάμαι ακούω μια φωνή "μάγκες, όσες φάμε κι όσες ρίξουμε! Χτυπάμε και φεύγουμε! Όχι μαγκιές". Η όλη φάση κράτησε για λίγο. Έπεσε ξύλο, ο καθένας από την πλευρά του πήρε ό,τι μπορούσε, η Αστυνομία κοιτούσε μη μπορώντας να αντιδράσει γιατί προφανώς δεν περίμενε αυτό το ραντεβού ή δεν περίμενε το μέγεθος του και τέλος. Καθένας τράβηξε το δρόμο του με τις σχετικές απώλειες. Άλλος έχασε το κασκόλ, άλλος το μπουφάν, άλλος το κριπτονάιτ από το μηχανάκι. Όλα καλά. Πήγαμε γήπεδο, είδαμε το μπάσκετ και τέλος".

Η ωμή περιγραφή των γεγονότων θυμίζει λίγο τις ιστορίες των μεγάλων όπου πάντα φουσκώνουν τα γεγονότα. Με τα χρόνια το μικρό γίνεται μεγάλο, αλλά ακόμα κι αν είσαι σίγουρος ότι ακούς... υπερβολικές αλήθειες, δεν θες να αφήσεις τις λεπτομέρειες να χαλάσουν μία ιστορία. "Στα ντέρμπι υπήρχαν οπαδοί και των δύο ομάδων. Αλλά τότε, στα εκτός έδρας, πήγαιναν οι... καλοί. Όχι οι χτεσινοί. Πήγαιναν οι "κομάντο". Παίρναμε, για παράδειγμα 5-6.000 εισιτήρια για το Καραϊσκάκη και πήγαιναν οι σκληροπυρηνικοί. Αυτοί που ήταν διατεθειμένοι να ρίξουν τις ψιλές τους, αν χρειαζόταν. Και βασικά να αντέχουν το ξύλο των αστυνομικών. Βλέπεις, στο παλιό Καραϊσκάκη πηγαίναμε οι Παναθηναϊκοί και την ώρα που μπαίναμε στις εξέδρες, τρώγαμε και μια γκλομπιά από τους αστυνομικούς. Έτσι, χωρίς λόγο. Για να μας κόψουν τον τσαμπουκά".

Εξιστορώντας στο Contra.gr ιστορίες από τον... παλιό οπαδισμό (κάτι σαν βαθύ ΠΑΣΟΚ ακούστηκε αυτό), η κουβέντα πάει και στη σχέση των οργανωμένων με τις διοικήσεις των ομάδων. Πάντα, από την πλευρά ενός οργανωμένου Παναθηναϊκού. Κι αυτό έχει τη δική του σημασία: "Ποια σχέση; Δεν ξέρω τι θες να πεις. Εμείς, τότε, είχαμε κόντρα με τον Βαρδινογιάννη, τον "καπετάνιο". Δεν τα θυμάστε; "Καβούρια" τον ανεβάζαμε, "καβούρια" τον κατεβάζαμε. Έπαιζε ο Παναθηναϊκός στα ημιτελικά του Champions League και πήγαινε φουλ για πρωτάθλημα και έβλεπες την Κυριακή στο γήπεδο όχι παραπάνω από 4.000 άτομα. Δεν υπήρχε σχέση εξάρτησης όπως υπάρχει τώρα. Εννοείται πως οι διοικήσεις ξέρουν να χρησιμοποιούν τους οργανωμένους. Δεν θέλω να πω ότι είναι υποχείριά τους, αλλά σίγουρα θέλουν να τους έχουν από κοντά".

Τι θα έκαναν οι Ολυμπιακοί στη θέση μας;

Στην εύλογη ερώτηση αν εξακολουθεί να πηγαίνει γήπεδο, η απάντηση ήταν η αναμενόμενη: "Πηγαίνω, αλλά όχι τόσο συχνά όσο θα ήθελα. Δεν είμαι πια οργανωμένος, αλλά ένας κλασικός φίλαθλος. Οικογενειάρχης που φροντίζω να μάθω στα παιδιά μου να μην κάνουν αυτά που έκανα εγώ. Εννοείται πως τους μαθαίνω να αγαπούν την ομάδα, να παθιάζονται, αλλά να μην διαβάζουν οπαδικές εφημερίδες ή σάιτ". Άρα το πρόβλημα είναι εκεί; "Θα σου πω ποιο είναι το πρόβλημα. Ο Ολυμπιακός παίρνει τα πρωταθλήματα από το 1997 και μετά. Η ΑΕΚ έχει 21 χρόνια να πάρει πρωτάθλημα, ο Παναθηναϊκός έχει πάρει μόνο δύο. Υπάρχει μία συσσωρευμένη οργή, λογικό δεν είναι; Βλέπουν την ίδια ομάδα να παίρνει τα πρωταθλήματα από τον Αύγουστο. Ο κόσμος του Ολυμπιακού είναι ήρεμος γιατί είναι σίγουρος πρωταθλητής. Ας ήταν στη θέση μας και θα σου έλεγα εγώ. Θα είχαν βγει στους δρόμους, θα είχαν ξεσηκωθεί".

Κάθε πρόβλημα έχει και μία αντιμετώπιση, η οποία δεν φέρνει πάντα τη λύση. Ο Σταύρος Κοντονής έκλεισε τη Θύρα 13 και θεωρεί ότι θα λυθεί το πρόβλημα. Είναι όμως έτσι; "Δηλαδή για τον κ. Κοντονή το πρόβλημα ήταν η Θύρα 13; Θεωρεί ότι έτσι θα πατάξει τη βία; Το μόνο που κατάφερε είναι να τους εξαγριώσει. Θεωρούν ότι θέλει να εξοντώσει τον Παναθηναϊκό. Κι αν θες τη γνώμη μου, αυτό δείχνει αν δεν αποδείξει το αντίθετο. Πώς θα το αποδείξει; Την επόμενη φορά που θα γίνουν σοβαρά επεισόδια από τις άλλες ομάδες, πρέπει να πράξει το ίδιο. Ξεκάθαρα πράγματα! Αν δεν το κάνει, τότε, ναι, μιλάμε για εξόντωση του Παναθηναϊκού. Το θέμα, όμως, είναι ότι με το να εξαγριώνεις τους οργανωμένους, δεν λύνεις το πρόβλημα. Το μεγαλώνεις και τους βγάζεις στους δρόμους. Εκτός αν θέλει αυτό. Να τους βγάλει στους δρόμους. Το γιατί, αν ισχύει, ας το απαντήσει ο ίδιος".

Για επιμύθιο της κουβέντας, επιστρέφουμε στο παρελθόν με κατάληξη το παρόν: "Δεν είναι μαγκιά τα επεισόδια. Ούτε αυτά που γίνονταν παλιά, πόσο μάλλον αυτά που γίνονται τώρα. Ναι, κάναμε μ@λακίες, τις οποίες ωραιοποιούμε με την πάροδο του χρόνου και εμφανίζονται σαν παλιές ιστορίες... πολέμου. Οι οργανωμένοι αγαπούν τις ομάδες τους. Αν κάποιοι θεωρούν ότι αυτοί είναι το πρόβλημα, ας βρουν λύση. Το θέμα είναι να αγαπάμε τις ομάδες μας, το ποδόσφαιρο και να σεβόμαστε αυτούς που θέλουν να διασκεδάσουν. Το βασικότερο, όμως, είναι να μην προκαλείται το κοινό αίσθημα. Ο κ. Κοντονής τα έκανε μπάχαλο με την απόφασή του και σίγουρα θα τον γράψει η ιστορία. Θετικά ή αρνητικά, θα το δείξει η ίδια η ιστορία".