Λέστερ: Το φαινόμενο

Νοέμβριος 2014, η εθνική ομάδα της Ελλάδας με προπονητή τον Claudio Ranieri καταφέρνει το ακατόρθωτο: χάνει στην έδρα της από τα Νησιά Φερόε. Φεβρουάριος 2016, η Leicester City με προπονητή τον Claudio Ranieri περνάει άνετα με 3-1 απ'την έδρα της Manchester City και κάνει ακόμα ένα βήμα προς το ακατόρθωτο: κατάκτηση της Premier League. Έτσι, για να μην υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με τη χαοτική φύση του ποδοσφαίρου. Ή μάλλον της ζωής.

Τα όργια που ξεκίνησαν τα "όργια"

Σεπτέμβριος 2014, η Leicester πετυχαίνει μια εντυπωσιακή ανατροπή απέναντι στη Manchester United. Τον Φεβρουάριο του 2015 ο Pearson απολύεται, αλλά τελικά… παραμένει. Και η ομάδα του παραμένει στον πάτο της βαθμολογίας, ως το τέλος της 32ης αγωνιστικής. Κι όμως, δε θα υποβιβαστεί. Οι 22 βαθμοί που συγκέντρωσε στα 9 τελευταία ματς ήταν αρκετοί, ήταν μάλιστα περισσότεροι από όσους μάζεψε οποιαδήποτε άλλη ομάδα σε αυτό το διάστημα.

Λίγες μέρες αργότερα ο γιος του Pearson και οι δύο ακόμα συμπαίκτες του στις ρεζέρβες της Leicester, παίρνουν μέρος σε ερωτικό όργιο το οποίο σε κάποια φάση μετατρέπεται σε ρατσιστικό όργιο (τι γίνεται, βάζουν κάτι στα νερά; ο Vardy πρωταγωνιστής ρατσιστικού επεισοδίου, ο Simpson έχει πλακώσει τη φίλη του και μάνα του παιδιού του, ο μπαμπάς Pearson συχνά είχε ξεσπάσματα). Το περιστατικό καταγράφεται σε κάμερα και στη συνέχεια καταλήγει στον ωκεανό του internet. Όλα αυτά στην Ταϊλάνδη, σε τουρ της ομάδας. Τα κορίτσια του βίντεο είναι από την Ταϊλάνδη, ο ιδιοκτήτης της Leicester είναι από την Ταϊλάνδη, ο Nigel Pearson λίγες μέρες μετά δεν είναι στη Leicester.

Σε αυτό το σημείο να θυμίσουμε ότι η ομάδα του Ranieri την τελευταία αγωνιστική παίζει στο Stamford Bridge. Αν η πορεία της είναι βγαλμένη από ταινία (για όποιον δε θυμάται και δεν του αρκούν τα παραπάνω, να θυμίσω ότι η επίδοξη πρωταθλήτρια Αγγλίας, τη σεζόν 2013-2014 έπαιζε στην Championship), τότε θα τελειώσει με κατάκτηση του τίτλου στο σπίτι της προηγούμενης πρωταθλήτριας. Σαν άλλη Atlético ας πούμε (έχουν και αγωνιστικά κοινά). Πώς καταφέρνει να ανατρέπει τα δεδομένα και να πηγαίνει κόντρα στις προβλέψεις όμως;

Δεν είμαστε μόνο τυχεροί

«Δεν ξέρω. Νομίζω ότι υπάρχει ένας καλός δεσμός μεταξύ των παικτών. Καταλαβαίνουν τι θέλω και βλέπω θετική συμμετοχή. Υπάρχουν καλοί χαρακτήρες. Επίσης είμαστε λίγο τυχεροί, χωρίς τύχη δεν μπορείς να μείνεις τόσο ψηλά, αλλά δεν είμαστε μόνο τυχεροί. Γίνεται και σωστή δουλειά», είχε πει ο Claudio Ranieri όταν ρώτησαν τον Δεκέμβριο.

Δεν ξέρω αν είχε ανασηκώσει και ώμους, αλλά θα μπορούσε. Η επιστήμη πάντως σηκώνει τα χέρια ψηλά. Κοιτάξτε, η Leicester έχει το χειρότερο ποσοστό επιτυχημένων πασών στην Premier League. Και η πάσα φίλε μου είναι ιερό πράγμα. Και πολύ σημαντικό. Όμως οι Αλεπούδες κάνουν κάποια άλλα πράγματα καλά. Να, για παράδειγμα έχουν βάλει τα περισσότερα γκολ. Δυνατό, αλλά μην ξεχνάμε πως ακόμα και ο Ranieri μίλησε για τύχη.

Αριθμοί που τρελαίνουν

Λοιπόν, αυτή τη στιγμή δε θέλω να σας φορτώσω με αριθμούς, για αυτό θα παραθέσω κυρίως τα συμπεράσματα που βγαίνουν μέσω αυτών και για τα υπόλοιπα υπάρχουν τα σχετικά links. Με βάση αυτούς μιλάμε για ομάδα που πράγματι έχει τύχη. Το PDO είναι ένας από τους δείκτες που φανερώνουν πως το χάος του ποδοσφαίρου στηρίζει Αλεπούδες για την ώρα. Εξετάζοντας τα προσδοκώμενα γκολ/ποιότητα σουτ (βλέπε expected goals/xG), παρατηρούμε πως φέτος η μπάλα είναι με τη Leicester.

Τα προηγμένα στατιστικά (μη δω γκρίνιες κι αντιδράσεις απαξίωσης στα σχόλια. Όπως κάθε ανάλυση έτσι κι αυτή των αριθμών είναι ένα ακόμα χρήσιμο εργαλείο, τουλάχιστον όταν χρησιμοποιείται σωστά, πράγμα που ισχύει για όλα τα εργαλεία δηλαδή) επιβεβαιώνουν την αίσθηση που έχω βλέποντας τους αγώνες: η Leicester βρήκε στον δρόμο της ένα μεγάλο κύμα, το καβάλησε, έχει καταφέρει να μην πέσει, στην πορεία έγινε καλύτερη και μπορεί να ονειρεύεται.

Εξάλλου, η εύνοια της τύχης έχει δεν είναι τόσο εξωπραγματική. H Leicester παράγει αριθμούς και ποδόσφαιρο 4άδας μετά το τέλος Οκτωβρίου. Στο επιθετικό κομμάτι είναι ομάδα με βλέψεις τίτλου, αμυντικά είναι μέτρια με ανοδική τάση. Η Leicester έχει εκμεταλλευτεί το γεγονός πως στο χειρότερό της διάστημα, στα πρώτα 11 ματς, μάζεψε 22 βαθμούς. Είκοσι δύο βαθμούς παρότι δέχτηκε 19 γκολ, σε πέντε αγώνες μάζεψε την μπάλα από τα δίχτυα της δύο φορές, έφαγε πέντε γκολ σε έναν εξ αυτών και κράτησε μόνο μία φορά ανέπαφη την εστία της. Σκόραρε όμως και στις 11 αναμετρήσεις.

Σύμφωνα με τον Michael Caley, η Leicester τις 10 πρώτες αγωνιστικές δεχόταν φάσεις που αντιστοιχούσαν σε 1,3 προσδοκώμενα γκολ ανά ματς. Αμυντική επίδοση ομάδας που βρίσκεται κάτω από τη μέση της βαθμολογίας. Επιθετικά ήταν λίγο πάνω από 1,4 xG, επίδοση ομάδας που χτυπάει 4άδα. Οι αντίστοιχοι αριθμοί στα επόμενα 5 ματς σύμφωνα με τον Caley ήταν: σχεδόν 1,7 επιθετικά και 0,6 αμυντικά. Η τεράστια διαφορά δεν δικαιολογείται από τη δυναμικότητα των αντιπάλων.

Τώρα, θυμάστε πόσα γκολ δεχόταν μέχρι το τέλος Οκτωβρίου; Να σας θυμίσω: σε 11 ματς είχε μαζέψει 19 γκολ Ε, στα 14 τελευταία ματς έχει 7 clean sheets, έχει δεχτεί 2 γκολ μόνο μία φορά και συνολικά οι αντίπαλοι έχουν σκοράρει μόλις 8 φορές. Μήπως η πίτσα που κερνάει ο Ranieri τους παίκτες του είναι το μυστικό; Α, το πιο σημαντικό: η Leicester μάζεψε την άμυνά της πάνω στην ώρα: σε αυτά τα 14 ματς υπήρχαν και τρία που δε σκόραρε καθόλου. Αυτό κι αν είναι κατάλληλο timing.

Άλλο σπουδαίο δείγμα τύχης, timing, ικανότητας πες το όπως θες; Όπως διάβασα στο statsbomb, την περίοδο που το πρόγραμμα έμοιαζε πιο ζόρικο η Leicester έκανε γκολ το 14% των σουτ της και ναι, αυτό είναι εντυπωσιακό, ειδικά για μια ομάδα όπως η Leicester («For now Leicester’s 14.2% all shot conversion rate places them 4th in a list of teams during the era for which data is public (2009-10 onwards)»). Στο ίδιο διάστημα έγιναν γκολ μόνο 7 από τα 40 σουτ των αντιπάλων προς την εστία της Leicester («a crazily high rate of 82.5%»).

Αν μπερδεύτηκες κράτα αυτό: οι αριθμοί λένε πως η Leicester σε κρίσιμα διαστήματα είχε την μπάλα με το μέρος της, συνολικά είναι τυχερή που βρίσκεται στην κορυφή, σύμφωνα με αρκετούς δείκτες θα ήταν τυχερή ακόμα κι αν βρισκόταν τέταρτη, αλλά είναι ομάδα πάνω από τον μέσο όρο, ομάδα Ευρώπης. Και χωρίς την τυχαιότητα θα ήταν σε αξιοθαύμαστη θέση, θα έπαιζε πολύ πάνω από το επίπεδο των καλοκαιρινών προβλέψεων.

Είναι πρώτη γιατί… ποδόσφαιρο και γιατί της έχουν δώσει χώρο οι υπόλοιποι. Η Chelsea κυρίως, αλλά και σχεδόν κάθε άλλη που υπολογίζεται για τίτλο, 4άδα, Europa League. Για να βρούμε την προηγούμενη φορά που ο πρωταθλητής είχε λιγότερους από 80 βαθμούς πρέπει να πάμε στη σεζόν 1998-1999. Ο τίτλος φέτος πάει να κριθεί κάτω από αυτό το όριο, υπάρχουν μοντέλα προβλέψεων που μιλούν και για κάτω από 75. Η τελευταία περίπτωση ομάδας που ήταν πρώτη με 53 βαθμούς μετά από 25 αγωνιστικές είναι αυτή της Arsenal τη σεζόν 2002-2003. Τότε η διαφορά από τη δεύτερη (Manchester United) ήταν 3 βαθμοί. Τις τελευταίες 5 σεζόν ο μέσος όρος των βαθμών του πρωτοπόρου μετά από 25 ματς είναι 59,4. Με άλλα λόγια, σε μία ξεκάθαρα ασυνήθιστη σεζόν, την ώρα που σχεδόν όλοι οι άλλοι καταρρέουν, η Leicester βρίσκει τρόπους να κινείται όλο και πιο ψηλά.

Έχουμε βρει κάτι που δουλεύει

Αφού ξεκαθαρίσαμε γιατί έχει συμβεί η υπέρβαση της υπέρβασης, ας δούμε πώς έχει καταφέρει να κάνει την αρχική υπέρβαση. «Δεν πιστεύω ότι υπάρχει η απόλυτη φόρμουλα, στο ποδόσφαιρο δεν ισχύουν παγκόσμιοι κανόνες», δήλωσε ο Ranieri στην Corriere dello Sport πριν λίγες μέρες. Στην ίδια συνέντευξη λέει πως δεν έχει δει παίκτες να τρώνε τόσο πολύ, όσο οι παίκτες της Leicester, αλλά «δουλεύει, όσο τρέχουν, δεν έχω πρόβλημα». Και συνεχίζει: «Έχω παίκτες που μένουν στο Μάντσεστερ, στο Λονδίνο κι αυτό θα ήταν αδιανόητο στην Ιταλία, αλλά ειλικρινά είναι περίεργο και στην Αγγλία. Εδώ μπορεί να συμβεί γιατί η ομάδα το επιτρέπει».

Και δεν έχει τελειώσει ακόμα: «Κανονικά πιστεύω στην προπόνηση, αλλά πιστεύω επίσης πως όλα είναι σχετικά. Οι παίκτες μου προπονούνται πολύ, αλλά όχι πολύ συχνά. Βεβαιώνομαι ότι έχουν κάθε βδομάδα δύο μέρες ξεκούρασης. Είναι μια συμφωνία που έχω κάνει μαζί τους. Τους εμπιστεύομαι, τους είπα πως θα μιλάω λίγο για τακτική, αρκεί να τρέχουν. Ήταν πολύ σημαντικό για μένα να τους δω να τρέχουν όπως στο τέλος της προηγούμενης σεζόν. Σίγα-σιγά προσθέτουμε πράγματα στην τακτική».

Δηλαδή σηκώνουμε πάλι ώμους, ε; Δεν υπάρχει μυστικό επιτυχίας, παράδειγμα να ακολουθηθεί και τα λοιπά; «Κατανοώ ότι δεν είναι το καλύτερο παράδειγμα, μάλλον είναι καλύτερο αυτό του Guardiola. Ξέρω ότι δε δουλεύει πάντα έτσι το πράγμα, αλλά κανείς δεν ξέρει πως πραγματικά δουλεύει. Έχουμε βρει κάτι που δουλεύει, οπότε πρέπει τουλάχιστον να το σεβαστούμε μέχρι το τέλος». Ο Ranieri θα είχε φάει απίστευτο κράξιμο αν έκανε αυτές τις δηλώσεις-αποκαλύψεις και η ομάδα του βρισκόταν σε κακή θέση, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν έχει άδικο, καλά τα λέει. Ακόμα κι αν -όπως ουσιαστικά παραδέχεται και ο ίδιος- μπορεί και να μην κάνει αυτά που είναι σωστά.

Mahrez-Vardy όπως Suarez-Sturridge και ο κυρίαρχος N’Golo Kanté

Ακόμα κι έτσι όμως, σε αυτή την περίπτωση, σε αυτή τη φάση ίσως και να επιλέγει όλα τα σωστά. Ή τέλος πάντων, σίγουρα κάνει και σωστά. Ο Ranieri για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια είχε σωστό timing, βρέθηκε εκεί που έπρεπε, όταν έπρεπε. O Pearson, πέρυσι, στο τέλος, στηρίχτηκε πολύ στο 3-5-2. Ο Ranieri πήγε από την πρώτη στιγμή (με εξαίρεση το ξεκίνημα της προετοιμασίας) σε 4άδα και ζώνη άμυνας.

Από εκεί και πέρα, ο Albrighton έχει σαφέστατα πιο βασικό ρόλο και περισσότερα λεπτά συμμετοχής φέτος. Παίζει μάλιστα ως inverted winger, δηλαδή σε έναν ρόλο που ελάχιστα είχε παίξει σε όλη την καριέρα του. Και είναι από τους βασικούς δημιουργούς ευκαιριών-τροφοδότες των σκόρερ.

Και φυσικά ο Ιταλός έχει καταφέρει να πάρει πολλά παραπάνω από τους Mahrez και Vardy (σε ένα δίδυμο που έχει κάτι από Suarez-Sturridge). Περισσότερα λεπτά για τον πρώτο και μεγαλύτερη επιθετική ελευθερία. Αυξημένες αρμοδιότητες κι εμπιστοσύνη. Όσο για τον Άγγλο, μονιμοποίηση στην 11άδα, σταθερά κεντρικά, σε αντίθεση με την περίοδο Pearson, ο οποίος κάμποσες φορές χρησιμοποιούσε τον συμπατριώτη του στο πλάι.

Πριν από αυτά, η Leicester είχε αποκτήσει παίκτες που χρειαζόταν για να παίξει το ποδόσφαιρο που θέλει. Αναφέρομαι κυρίως στον N’Golo Kanté, τον χαφ που κυριαρχεί στο φετινό πρωτάθλημα της Premier League (κανονικά τώρα αραδιάζω και μερικά εντυπωσιακά νούμερα, αλλά ας μη σας φορτώσω άλλο). Ο Γάλλος τρέχει πολύ, τρέχει όταν πρέπει, σταματάει τους αντιπάλους, κλείνει τρύπες και βγάζει την ομάδα γρήγορα μπροστά. Η μπάλα περνάει περισσότερο από τον Drinkwater, αλλά ο Kanté είναι αυτός που με τα κλεψίματά του και το επιθετικό του μαρκάρισμα κλέβει μπάλες και δίνει την ευκαιρία στην ομάδα του να τρέξει: κλέψιμο, Drinkwater, μπαλιά στο πλάι, ταχύτητα, γκολ κι ένα μεγάλο ευχαριστώ στις άμυνες και στις τακτικές των αγγλικών ομάδων. Σημαντικές βοήθειες κι από τον Fuchs, σε άμυνα κι επίθεση. Κι από τον Huth μη σας πω (εμείς που θέλουμε πιο πολύ να το πάρει η Tottenham ξέρουμε).

Η Leicester παράγει σχεδόν το 1/3 των σουτ της μέσω αντεπιθέσεων (μόνο με τη Newcastle συγκρίνεται σε ποσοστό), αλλά είναι και η ομάδα που παράγει τα λιγότερα σουτ μέσω εδραιωμένης κατοχής στο μισό του αντιπάλου. Σουτάρει αρκετά από το πλάι, αλλά λίγο εκτός περιοχής. Παρότι παίζει χαμηλά, δέχεται αρκετά σουτ από αντεπιθέσεις και πολλά σουτ μέσα από τη μικρή περιοχή. Και πάει λέγοντας, οπότε ξανά: κάνει σωστές επιλογές, είναι ικανή σε αρκετά πράγματα και αποτυγχάνει σε αρκετά.

Επιδεικνύει κατανόηση των δυνατοτήτων του ρόστερ, αλλά και των περιορισμών του. Έχει ένα απλό, αλλά αρκετά καλά δομημένο και ταιριαστό στο ρόστερ σχέδιο, που είναι αποδεκτό από όλη την ομάδα. Οι επιθετικοί της είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν ρόλους αμυντικά και δίνουν βοήθειες στις πίσω γραμμές, οι υπόλοιποι τους στηρίζουν όσο καλύτερα μπορούν. Στη Leicester διασκεδάζουν, τρέχουν, συνεργάζονται. Η ελευθερία έκφρασης τους προσφέρει το απρόβλεπτο και την ώθησε επιθετικά, η επένδυση στον αλτρουισμό μακιγιάρει προβλήματα αμυντικά.

Τα όπλα πίσω απ'τις κάμερες

Σημαντικό κομμάτι στην επιτυχία της Leicester έχει και το επιτελείο που προϋπήρχε του Ranieri. Το έχουν δηλώσει παίκτες, έχει αναγνωρίσει τη δουλειά τους και ο Ιταλός. Φυσικά αναφέρομαι όχι μόνο σε προπονητές, αλλά και φυσιοθεραπευτές, γυμναστές, γιατρούς και λοιπούς επιστήμονες. Πιθανότατα δεν είναι τυχαίο ότι ο Ιταλός έχει την ευχέρεια να στηρίζεται σταθερά, σχεδόν αποκλειστικά στους 15 παίκτες που πιστεύει. Βοηθάει και το πρόγραμμα, βοηθούν και οι άνθρωποι που είναι υπεύθυνοι για αυτή τη δουλειά, ώστε αθροιστικά όλοι οι παίκτες της Leicester να έχουν χάσει μόλις 44 αγώνες (4η καλύτερη επίδοση σύμφωνα με το objective football). Βέβαια σε αυτό το κομμάτι υπάρχει και το πλεονέκτημα των λιγότερων υποχρεώσεων (απουσία ευρωπαϊκών ματς κι αποκλεισμοί από τα κύπελλα).

Φυσικά όπως φανερώνουν και μεταγραφές τύπου Mahrez και Kanté σε υψηλό επίπεδο δουλεύει και το μεταγραφικό τμήμα. Αναλυτές δεδομένων, scouts και λοιποί. Ένας από τους σημαντικότερους ανθρώπους σε αυτό το κομμάτι, ο Rob Mackenzie από τον Φεβρουάριο του 2015 είναι στην Tottenham, ενώ η Arsenal πρόσφατα «τσίμπησε» τον αντικαταστάτη του, Ben Wrigglesworth.

Και φυσικά υπάρχουν και τα κάπως άυλα, αόριστα στοιχεία. Το κλίμα, η ατμόσφαιρα, η διάθεση, η αυτοπεποίθηση. «Η Leicester είναι αυτό που πάντα επιζητούσα: 50% παιχνίδι και 50% αίσθημα ευθύνης. Σαν την Catanzaro του Gianni di Marzio, της οποίας ήμουν μέλος στα τελευταία χρόνια της καριέρας μου ως ποδοσφαιριστής. Ήταν σαν τη Leicester, ένα γκρουπ φίλων που ζούσαν μαζί», λέει ο Ranieri.

Η δύναμη των ονείρων και το χάος

Η Leicester παραμένει ένα αίνιγμα και πιθανότατα θα παραμείνει για καιρό ακόμα. Έχει συμβεί ακόμα και με ομάδες που πήραν τίτλους και είχαν μεγαλύτερη δυναμική. Είπαμε, ποδόσφαιρο. Η προσπάθεια να εξηγήσουμε τη φετινή της πορεία είναι απαραίτητη. Επιμέρους στοιχεία της πιθανότατα μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα για άλλους. Όπως παραδέχεται και ο Ranieri αρκετά ερωτηματικά παραμένουν και μαγική φόρμουλα δε βρέθηκε. Ωστόσο, «σε μια εποχή που μετράνε μόνο τα λεφτά, πιστεύω ότι δίνουμε ελπίδα».

Η Leicester είναι επίμονη, αποδεικνύεται πολύ σκληρή και ακυρώνει ξανά και ξανά εκτιμήσεις και προβλέψεις. Τυχερή, αποτελεσματική, κουλ, με ένα από τους καλύτερους χαφ (Kanté) και τον κορυφαίο παίκτη του φετινού πρωταθλήματος (Mahrez), συνεχίζει να τρέχει και είναι πλέον στο +5. Ακόμα κι αν υποχωρήσει, θα έχει ενισχύει τη δύναμη των ονείρων και θα έχει συμβάλει στην προσπάθεια κατανόησης της πολύπλοκης, χαοτικής, μαγευτικής φύσης του ποδοσφαίρου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:

Μέσι-Ρονάλντο: Μύθοι τέλος

Ρονάλντο-Ρούνεϊ: Βετεράνοι ετών 30