Μαύρος: Ο Θ(ε)ωμάς της ΑΕΚ
Ο θρύλος της ΑΕΚ, Θωμάς Μαύρος μιλάει στο Contra.gr και κάνει μία αναδρομή στη ζωή και την καριέρα του, σε μία συνέντευξη από καρδιάς. Η περιπετειώδης μεταγραφή στην Ένωση, ο Λουκάς Μπάρλος, οι κόντρες με Ολυμπιακό, τα προβλήματα με τη Δικαιοσύνη, ο Δημήτρης Μελισσανίδης και το... μέλλον.
Στις 31 Μαΐου γιόρτασε τα 62α γενέθλιά του. Παρόλα αυτά, ο Θωμάς Μαύρος παραμένει ένας αιώνιος έφηβος, ένας ρομαντικός εραστής του ποδοσφαίρου, ένας υπερασπιστής των ιδανικών και της ιδέας που ακούει στο όνομα "ΑΕΚ". O Θ(ε)ωμάς δεν είναι απλά ένας παλαίμαχος ποδοσφαιριστής. Είναι πολλά περισσότερα. Είναι η ζωντανή ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Τα 260 γκολ σε 501 εμφανίσεις που τον κατατάσσουν στην κορυφή του πίνακα των σκόρερ όλων των εποχών στο ελληνικό πρωτάθλημα αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Ένα ξεχωριστό κατόρθωμα, από έναν ξεχωριστό ποδοσφαιριστή. Οι συμμετοχές σε Μικτή Ευρώπης και Μικτή Κόσμου αποτελούν ακόμα ένα γαλόνι στην πλούσια καριέρα του. Μία καριέρα που, όπως κι η ζωή, είχε τα πάνω της και τα κάτω της. Τις χαρές και τις λύπες. Πολλά μπορεί να αλλάξαν στο πέρασμα των ετών. Όμως, ένα πράγμα παραμένει αδιαπραγμάτευτο. Η αγάπη του για την ΑΕΚ.
Το ραντεβού μας είχε δοθεί το πρωί της περασμένης Παρασκευής στο ιστορικό ζαχαροπλαστείο των Νοτίων Προαστίων, "Prapas Sweet Home". Η αγωνία μου να είμαι τυπικός είχε ως αποτέλεσμα να φθάσω περίπου 20 λεπτά νωρίτερα στη συνάντηση μας. Όμως, δεν χρειάστηκε να περιμένω, αφού ο Θωμάς Μαύρος ήταν ήδη εκεί. Παρέα με καλούς φίλους, έπινε τον καφέ του και συζητούσε. Για ποιο πράγμα; Μα φυσικά για την αγαπημένη του ΑΕΚ. Μία θερμή χειραψία ήταν αρκετή για να σπάσει ο πάγος.
Όπως θα αποκαλύψει στη συνέχεια της κουβέντας, η ανιδιοτελής αγάπη για τον "Δικέφαλο" τον έβαλε σε σοβαρές νομικές περιπέτειες, απ' τις οποίες -μέχρι και σήμερα- δεν έχει καταφέρει να ξεμπλέξει. Όμως, δεν έχει μετανιώσει ούτε στιγμή που ασχολήθηκε ενεργά με τα διοικητικά της Ένωσης στη δυσκολότερη περίοδο της ιστορίας της. Το θεώρησε καθήκον του. Μπορεί η ΑΕΚ να τον πλήγωσε άθελά της, αλλά ο ίδιος παραμένει ένας πιστός στρατιώτης της. Έτοιμος να μπει στη μάχη, όποτε κι αν του ζητηθεί. Άλλωστε, κάτι παρόμοιο έκανε κι όταν φορούσε την κιτρινόμαυρη φανέλα, ξεσηκώνοντας τους φιλάθλους στις εξέδρες του 'Νίκος Γκούμας' με τις εμπνεύσεις και τα κατορθώματά του.
Το ξεκίνημα στον Πανιώνιο, η Εθνική κι η περιπετειώδης μεταγραφή στην ΑΕΚ
Όταν αρχίσατε να παίζετε ποδόσφαιρο πιστεύατε πως θα πραγματοποιήσετε μία τόσο ξεχωριστή καριέρα;
"Όχι. Δεν θέλω να υπερηφανευτώ. Γνωρίζει ο κόσμος πως νιώθω πολύ άσχημα να μιλάω για τον εαυτό μου. Όμως, όταν σε ρωτάει ένας δημοσιογράφος οφείλεις να απαντήσεις. Όχι, το όνειρό μου όταν ξεκίνησα να παίζω στις αλάνες του Παλαιού Φαλήρου ήταν να γίνω ένας καλός ποδοσφαιριστής. Ένας καλός γκολτζής. Μου άρεσε από μικρό παιδάκι να πετυχαίνω γκολ. Όμως, δεν περνούσε ποτέ από το μυαλό μου πως θα έφτανα στο υψηλότερο επίπεδο. Μην ξεχνάμε πως έχω δύο προσκλήσεις σε Μικτή Ευρώπης και Μικτή Κόσμου.
Δεν ξέρω στην Ελλάδα πώς το κρίνουν και πως το αξιολογούν. Όμως, για εμένα είναι τεράστιο κατόρθωμα. Άρχισα από την εθνική Ερασιτεχνών και έφθασα μέχρι τη Μικτή Κόσμου. Επίσημες προσκλήσεις. Όχι προσκλήσεις για να παίξω σε φιλικά προς τιμήν του Μαραντόνα ή του Πελέ. Οι προσκλήσεις ήρθαν στην ΕΠΟ, η οποία και τις διαβίβασε στην ΑΕΚ προκειμένου να με ενημερώσει για τη σημαντική διάκριση. Με θεωρούσαν δηλαδή έναν από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές της Ευρώπης και στη συνέχεια του κόσμου. Μετά από αυτό τι υπάρχει; Μόνο ο ουρανός και τα αστέρια! Δεν υπάρχει άλλη φιλοδοξία για το ποδόσφαιρο επί της... Γης. Είναι ένα ανεπανάληπτο ρεκόρ, το οποίο, με ταπεινότητα, απολαμβάνω και χαίρομαι. Ευχαριστώ τον Θεό που με βοήθησε".
Πώς μπήκε το μικρόβιο του ποδοσφαιριστή μέσα σας; Πώς ήταν τα πρώτα βήματα στον Πανιώνιο;
"Όλα έγιναν από το... χέρι του Θεού, όπως το λέω εγώ. Ο πατέρας μου με έπαιρνε από έξι χρονών σε κάθε παιχνίδι του Πανιωνίου στη Νέα Σμύρνη. Μία Κυριακή δεν μπορούσε να με πάρει στο γήπεδο επειδή ήταν άρρωστος. Όμως εγώ δεν υπήρχε περίπτωση να χάσω τον αγώνα και αποφάσισα να πάω μόνος μου. Ήμουν 7 χρονών. Το σπίτι μου απ' τη Νέα Σμύρνη ήταν περίπου 3 χιλιόμετρα απόσταση. Με ρωτάει ο πατέρας μου: 'Μπορείς να πας μόνος σου;' 'Ναι θα πάω', του απάντησα. Καθόμουν στην είσοδο και περίμενα να έρθουν οι ποδοσφαιριστές του Πανιωνίου. Ήταν Φλεβάρης κι είχε τρομερό κρύο.
Όταν έφθασε η αποστολή ήρθε προς το μέρος μου ο αρχηγός του Πανιωνίου, ο συγχωρεμένος ο Τάκης Παπουλίδης. Με είδε που τους κοιτούσα με θαυμασμό και με ρωτάει: 'Μικρέ που είναι ο μπαμπά σου;' 'Δεν μπόρεσε να έρθει σήμερα γιατί είναι άρρωστος', του λέω. 'Κι ήρθες μόνος σου; Έχεις εισιτήριο να μπεις;', με ρωτάει. 'Όχι', του αποκρίνομαι. 'Έλα μαζί μου', μου απαντάει. Με πήρε μαζί του και με πήγε στα αποδυτήρια. Ο αγώνας ήταν κόντρα στον Πιερικό. Εγώ τους περίμενα για να βγουν για ζέσταμα. Ήδη είχαν βγει οι παίκτες του Πιερικού για προθέρμανση. Ξέρετε, εκείνη την εποχή το ζέσταμα ήταν λίγο... αλλοπρόσαλλο. Δεν υπήρχε οργάνωση ούτε επιστημονικό υπόβαθρο. Κάποια στιγμή ένας παίκτης του Πιερικού επιχείρησε ένα σουτ, με την μπάλα να χτυπάει το πρόσωπό μου. Λόγω της δύναμης του σουτ σωριάστηκα στο έδαφος.
Εκείνη την ώρα έβγαινε στον αγωνιστικό χώρο ο Παπουλίδης. Έρχεται κοντά μου και με ρωτάει αν χτύπησα. Του απάντησα αρνητικά, αλλά η πραγματικότητα είναι πως... υπέφερα. Θέλοντας να δημιουργήσει μία καλή ατμόσφαιρα μεταξύ μας με ρώτησε αν ξέρω να παίζω μπάλα. Του είπα "ναι" κι αρχίσαμε να παίζουμε κεφαλιές. Μπροστά του ήμουν σαν νάνος. Παρόλα αυτά, κάναμε 65 σερί κεφαλιές. Καθόμουν και τις μετρούσα. Ο Παπουλίδης τρελάθηκε! Μου λέει: "Εσύ είσαι μεγάλο ταλέντο. Θα πας μετά τον αγώνα στον πατέρα σου και θα του πεις: 'Μπαμπά, μου είπε ο Τάκης Παπουλίδης να μου πάρεις μία στολή να βγαίνω μασκότ μαζί με την ομάδα στο γήπεδο'". Έτσι ξεκίνησαν όλα. Μετά ήμουν το γούρι τους. Υπάρχουν πολλές φωτογραφίες. Μάλιστα, σε μία εμφανίζομαι στο πλευρό του Παπουλίδη σε αγώνα κόντρα στην ΑΕΚ. Αγωνίστηκα κατά σειρά σε "τσικό", εφήβους και στα 16 υπέγραψα επαγγελματικό συμβόλαιο. Σε ηλικία 16 ετών, 3 μηνών και 10 ημερών έπαιξα με την πρώτη ομάδα για ένα τέταρτο. Όλα αυτή η ιστορία ήταν μία θεϊκή βοήθεια".
Αγωνιστήκατε με τη φανέλα της Εθνικής Ελλάδας σε ηλικία μόλις 17,5 ετών. Δεν σας γέμισε με άγχος και πίεση που κληθήκατε τόσο νωρίς;
"Στην εποχή μας κανείς δεν σκεφτόταν αυτά τα πράγματα. Δεν υπήρχε κανένα άγχος, ούτε βάρος στις πλάτες μας. Ήταν μεγάλη χαρά και ύψιστη τιμή, για τα ελληνικά δεδομένα, να καλείσαι στην Εθνική. Κι ειδικά για εμένα που ήμουν τόσο μικρός. Είχα τρομερή χαρά κι υπερηφάνεια. Ήταν μία -χαρούμενη- ευθύνη. Ήθελα μόνο να φανώ αντάξιος των προσδοκιών και να μη διαψεύσω τον προπονητή μου, αλλά και τους φίλους του Πανιωνίου που πίστευαν σ' εμένα. Ήθελα να με μάθει όλη η Ελλάδα κι οι φίλαθλοι των υπολοίπων ομάδων".
Κεφάλαιο "ΑΕΚ". Πόσο δύσκολο είναι για έναν ποδοσφαιριστή να μένει εκτός δράσης για ένα χρόνο επειδή έχει αποφασίσει να μεταγραφεί σε μία άλλη ομάδα;
"Ήταν τρομακτικά δύσκολο. Αρχικά, δεν ήξερα πως θα χρειαστεί να μείνω για ένα χρόνο εκτός. Είχα κάνει ένα πολύ καλό πρωτάθλημα με τον Πανιώνιο τη σεζόν 1974-75 και ήθελα να δείξω στην ΑΕΚ τι πραγματικά αξίζω. Όταν έμαθα πως θα χρειαστεί να μείνω εκτός για ένα χρόνο έπεσα από τα σύννεφα. Οι πρώτοι 3-4 μήνες στην ΑΕΚ ήταν δύσκολοι. Ήθελα η ζωή και η καριέρα μου να πηγαίνει καλά, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Χρειάστηκε να περάσουν 6 μήνες για να βρω ξανά τα πατήματά μου. Η αποχή έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στις μέτριες εμφανίσεις μου".
Στο διάστημα που μείνατε εκτός δράσης κάνατε δεύτερες σκέψεις αν είχατε κάνει τη σωστή επιλογή για την καριέρα σας;
"Όχι, το είχα πάρει απόφαση. Είχα δώσει την υπόσχεσή μου στον Μπάρλο και είχα ξεκαθαρίσει στη διοίκηση του Πανιωνίου πως θα φύγω. Το δίκαιο ήταν με το μέρος μου, αφού είχα υπογράψει συμβόλαιο σε ηλικία 11 ετών, χωρίς να υπάρχει η υπογραφή του πατέρα μου. Άρα, δεν ίσχυε το δελτίο μου. Ήταν ατράνταχτο το επιχείρημά μου. Δεν είχα ποτέ δεύτερες σκέψεις στο πίσω μέρος του μυαλού μου".
Ήσασταν απ' τους πρώτους Έλληνες ποδοσφαιριστές που έριξε το βάρος στην ταχυδύναμη...
"Είναι αλήθεια. Έκανα πάρα πολλές ώρες προπόνηση. Ειδικά την περίοδο που αγωνιζόμουν στην ΑΕΚ. Είχαμε προπόνηση στις 9 το πρωί, εγώ πήγαινα από τις 8 στο γήπεδο κι έφευγα τελικά στις 7.30 το βράδυ. Πήγαινα στο ιατρείο του Πανταζή, έτρωγα ένα τοστ μαζί με τον φροντιστή της ομάδας, Μιχάλη Κεραμιδόπουλο κι έβγαινα ξανά στη 1 για να κάνω ατομική προπόνηση και να βελτιώσω τις ατέλειες μου. Μετά ξανά προπόνηση με την ομάδα και στο τέλος έκανα δύο ώρες βάρη. Εκείνη την εποχή, ήμουν ο πρώτος που ανακάλυψε τη χρησιμότητα της γυμναστικής με βάρη. Όλοι μ' έλεγαν τρελό που έκανα βάρη. 'Θα γίνεις... μπετατζής. Θα χτίζεις πολυκατοικίες. Δεν θα στρίβεις, δεν θα έχεις αλτικότητα', μου έλεγαν. Με τρόμαζαν, αλλά δεν έδινα σημασία και με τη βοήθεια ενός αρσιβαρίστα έβαλα στο πρόγραμμά μου τα βάρη. Νομίζω πως ήταν η κρυφή δύναμή μου στην πορεία που είχα από τα 16 μέχρι τα 36. Ένιωθα τη βοήθειά τους. Στην αλτικότητα, στην έκρηξη, στην ταχύτητα. Τότε, οι αμυντικοί ήταν... θηρία. Ήταν παλαιστές. Πώς θα τα έβαζε μαζί τους ένα παιδάκι 65 κιλά; Άρα, κάτι έπρεπε να κάνω".
"Ο Λουκάς Μπάρλος σκιζόταν για την ΑΕΚ"
Είπατε προηγουμένως πως ήσασταν το "γούρι" των παικτών του Πανιωνίου. Το '83 στον ημιτελικό του Κυπέλλου με τον Ολυμπιακό στο "Γ. Καραϊσκάκης" πετύχατε το χρυσό γκολ για την ΑΕΚ και την ίδια ημέρα γεννήθηκε η κόρη σας.
"Ναι, ναι. Η Ιωάννα γεννήθηκε σε μία φοβερή ποδοσφαιρική βραδιά τόσο για την ΑΕΚ όσο και για εμένα. Δεν την ξεχωρίζω απ' τα άλλα δύο παιδιά μου, τα οποία αγαπώ κι αυτά το ίδιο, αλλά της είχα πει πως είναι καλότυχη. Μας έφερε γούρι εκείνη την ημέρα. Μετά το τέλος του αγώνα πήγα απευθείας στο νοσοκομείο και τη φίλησα".
Πόσο δύσκολο ήταν να αγωνιστείτε, ενώ είχε γεννηθεί το παιδί σας;
"Κοιτάξτε, εγώ 'δινόμουν' απόλυτα στην ομάδα. Είναι ένας λόγος για τον οποίο μ' αγαπάει τόσο πολύ ο κόσμος. Ακόμα κι όταν ήμουν σπίτι η σκέψη μου ήταν στην ομάδα. Είχα τεράστια αγάπη στην ΑΕΚ, αλλά ένιωθα παράλληλα και μία μεγάλη ευθύνη. 'Δινόμουν' 100%. Όχι 99%. Άλλωστε, κι οι ίδιοι οι φίλαθλοι της ΑΕΚ μου είχαν πει χαρακτηριστικά: 'Εσύ θα δέχεσαι το χειροκρότημα, την αγάπη, τα πάντα, αλλά από εσένα θα ζητάμε και εξηγήσεις στις ήττες'. Πραγματικά, είχαν δίκιο. Γιατί τότε η ομάδα δεν είχε πάρα πολλούς μεγάλους παίκτες. Είχε περάσει η εποχή του Λουκά Μπάρλου κι ο σύλλογος είχε αρκετά σκαμπανεβάσματα".
Τι ήταν για εσάς ο Λουκάς Μπάρλος;
"Ήταν ένας άνθρωπος που "σκιζόταν" για την ΑΕΚ. Είχε μία τρομακτική αγάπη στην ομάδα, αλλά και στους παίκτες. Ήθελε, όταν μπαίναμε στο γήπεδο, να ήμασταν απερίσπαστοι από άλλα προβλήματα. Γι' αυτό μας ρωτούσε διαρκώς αν είμαστε εντάξει και μας έλεγε χαρακτηριστικά πως για ό,τι χρειαστούμε αυτός θα είναι δίπλα μας. Ο Λούκας ήταν σαν πατέρας μας. Βέβαια, μ' εμένα είχε μία μεγαλύτερη σύνδεση λόγω της δικαστικής διαμάχης με τον Πανιώνιο. Είδε στα μάτια μου ένα παιδί που, παρά τις πιέσεις, δεν λύγισε και τήρησε την υπόσχεσή του παρά το σημαντικό κόστος τόσο σε ψυχολογικό όσο και σε αγωνιστικό επίπεδο. Υπέφερα πολύ ψυχικά εκείνο το διάστημα. Από τη λύπη στη χαρά και τούμπαλιν".
Η δικαστική περιπέτεια σας είχε φέρει πιο κοντά;
"Ε, ναι, φυσικά. Μία φορά μου είχε πει: 'Είσαι γιος μου. Να με λες πατέρα'".
Εκείνη την εποχή είχατε μία άτυπη κόντρα με τον Νίκο Σαργκάνη, παρότι ήσασταν πολύ καλοί φίλοι.
"Ναι, δεν υπήρχε κόντρα εκτός γηπέδου. Υπήρχε ευγενής άμιλλα μεταξύ μας. Αυτός ήταν ένας πολύ μεγάλος τερματοφύλακας κι εγώ ένας καλός σκόρερ (σ.σ. γέλια). Προσπαθούσαμε να κάνουμε καλά τη δουλειά μας. Βέβαια, τις περισσότερες φορές ήμουν εγώ ο νικητής, δηλαδή η ΑΕΚ. Χωρίς να μειώνουμε την αξία του, η οποία ήταν τεράστια. Θα σας πω μία χαρακτηριστική ατάκα ενός μεγάλου παίκτη του Ολυμπιακού, ύστερα από ένα γκολ που είχα σημειώσει απέναντί τους. Μου λέει: 'Θωμά, εσύ και να μην θέλεις να βάλεις γκολ κόντρα στον Ολυμπιακό, θα βάλεις'. Ήταν τόσο απογοητευμένοι...
Είχαν πιστέψει κι οι ίδιοι ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην βάλω γκολ. Δεν το έκανα επίτηδες απέναντι στον Ολυμπιακό. Εγώ ακόμα και στην προπόνηση ήθελα σαν τρελός να σκοράρω. Ήθελα να κερδίζω κι έπαιζα όπως στον αγώνα. Δεν υπήρχαν καλαμπούρια και αδιαφορία. Το ίδιο ίσχυε και κόντρα στον Ολυμπιακό. Δεν υπήρχε κάποιος ιδιαίτερος λόγος. Σεβόμουν τον Ολυμπιακό, αλλά ήθελα να κάνω υπερήφανους και χαρούμενους τους ΑΕΚτζήδες. Τίποτα άλλο..."
Σας στεναχώρησε ο τρόπος που αποχωρήσατε από την ΑΕΚ λόγω της κόντρας που είχατε με τον κ. Αλέφαντο;
"Αν πω ότι δεν με στεναχώρησε θα είμαι ψεύτης. Ήταν μία μεγάλη πίκρα. Ένα 'χαστούκι' που δεν το περίμενα, γιατί είχα βοηθήσει πολύ και τον προπονητή και τον πρόεδρο και γενικότερα τα μέλη του συμβουλίου. Πέρα απ' την αγωνιστική προσφορά είχα βοηθήσει και σε εξωαγωνιστικά θέματα. Μόνοι τους έρχονταν και ζητούσαν τη συμβουλή μου. Δεν το περίμενα. Ένας φίλος μου είχε στην πόρτα του ένα ρητό, το οποίο έλεγε: 'Ουδείς πιο αχάριστος εκ του ευεργετηθέντος'. Τον είχα ρωτήσει γιατί το έχει και μου απάντησε: 'Για να το βλέπω πρωί-βράδυ'. Μετά από τη συγκεκριμένη εξέλιξη κατάλαβα πόσο δίκιο είχε. Η ζωή επιφυλάσσει τέτοιες δυσάρεστες εκπλήξεις. Είναι πιθανό ένας άνθρωπος που έχεις βοηθήσει να σε κρίνει άδικα. Στη δική μου περίπτωση μ' έδιωξε από μία ομάδα που είχα δοθεί ψυχή τε και σώματι. Η ζωή μου όλη ήταν η ΑΕΚ".
Επηρέασε την αγάπη σας για την ομάδα ο άσχημος τρόπος που αποχωρήσατε;
"Καθόλου! Για εμένα η ΑΕΚ δεν είναι πέντε πρόσωπα. Είναι η ιστορία της. Είναι τα συναισθήματα που με "πλημμύριζαν" φορώντας τη φανέλα με τον δικέφαλο αετό στο στήθος. Έβγαινα στο γήπεδο και προσευχόμουν στο Θεό να με βοηθήσει να προσφέρω κι εγώ κάτι σ' αυτή την ομάδα. Πέντε ή δέκα άτομα δεν μπορούν να μ' επηρεάσουν. Ειδικά εμένα που είχα μία ξεχωριστή σχέση με τον κόσμο στα 'πέτρινα χρόνια' της ομάδας. Η ΑΕΚ ήταν όλη μου η ζωή. Απ' το πρωί μέχρι το βράδυ η σκέψη μου ήταν πώς θα γίνω καλύτερος για να βοηθήσω την ΑΕΚ. Ήθελα να κρατήσω τη σημαία ψηλά. Ακόμα και στη γυναίκα μου έλεγα: 'Μη μου μιλάς για διάφορα θέματα. Πες μου ακριβώς τι θες κι άσε με γιατί έχω σκέψεις για την ομάδα'. Ευτυχώς είχα καλή γυναίκα που με καταλάβαινε απόλυτα".
Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει για έναν αθλητή να έχει μία σύζυγο που να τον καταλαβαίνει;
"Παίζει τεράστιο ρόλο. Εγώ ευχαριστώ τον Θεό γιατί πήρα μία κοπέλα που είχε απόλυτη κατανόηση στα "θέλω" μου. Ήταν κι αυτή αθλήτρια (σ.σ. μπάσκετ), οπότε σ' αρκετά θέματα είχαμε ίδιες απόψεις. Γενικά, αγαπούσαμε τον αθλητισμό. Τις ελεύθερες ώρες μας είτε τρέχαμε, είτε κάναμε κολύμβηση, είτε παίζαμε μπάσκετ. Το καλοκαίρι, στις διακοπές μου, έπαιζα συνέχεια μπάσκετ".
Υπάρχουν αρκετοί ποδοσφαιριστές που λατρεύουν το μπάσκετ...
"Είναι καλό για τους ποδοσφαιριστές να παίζουν μπάσκετ γιατί γυμνάζουν, εν αντιθέσει με το ποδόσφαιρο, το πάνω μέρος του κορμιού τους. Επίσης, βελτιώνεται η αλτικότητα. Μ' άρεσε πάντα το μπάσκετ. Έπαιζα από μικρός. Βέβαια, δεν μ' άρεσε τόσο πολύ όσο το ποδόσφαιρο (σ.σ. γέλια)".
"Ήμουν στο κρατητήριο με ληστές και δολοφόνους για χάρη της ΑΕΚ"
Παρά την αποχώρησή σας, ο κόσμος της ΑΕΚ συνέχισε να σας λατρεύει. Πόσο εύκολο είναι για έναν ποδοσφαιριστή να δημιουργήσει μία τόσο ξεχωριστή σχέση με τους φιλάθλους;
"Πιστεύω πως αν είσαι καθαρός, δίκαιος, ειλικρινής, εργατικός και αγαπάς την ομάδα ο κόσμος το καταλαβαίνει και το εκτιμά ιδιαίτερα. Υπήρχαν φίλαθλοι που με έβλεπαν να κάνω προπονήσεις μέσα στο... λιοπύρι, στους 37 βαθμούς επειδή την Κυριακή είχαμε σημαντικό παιχνίδι και το μετέφεραν στους υπόλοιπους. Ο κόσμος τα μαθαίνει από τους συμπαίκτες, από τους προπονητές, από τους φροντιστές. Όμως, το σημαντικότερο είναι πως εκφράζεσαι μέσα στο γήπεδο. Εκεί φαίνεται κι ο χαρακτήρας του κάθε παίκτη.
Ο αγωνιστικός χώρος είναι ο καθρέφτης των δυνατοτήτων σου. Φαίνεται αν είσαι κακός, αδιάφορος, παθιασμένος κι αν αγαπάς την ομάδα σου. Όλα βγαίνουν στη φόρα. Ο ίδιος ο παίκτης περνάει το μήνυμα στον κόσμο. Εγώ είχα αυτά τα στοιχεία κι ο κόσμος τα κατάλαβε άμεσα. Την εξαετία που μείναμε χωρίς τίτλους ο κόσμος εκτίμησε ακόμα περισσότερο την παρουσία μου. Όταν οι φίλαθλοι του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού έλεγαν στους ΑΕΚτζήδες πως έχουν καλύτερη ομάδα απ' τη δική τους αυτοί απαντούσαν: 'Ναι, αλλά εμείς έχουμε τον Μαύρο και θα σας... κερδίσουμε'. Αυτό είναι μεγάλη υπόθεση για έναν ποδοσφαιριστή".
Ας προχωρήσουμε λίγο στο πιο πρόσφατο παρελθόν. Το 2012, στην πιο δύσκολη στιγμή στην ιστορία της ΑΕΚ βγήκατε μπροστά. Το νιώσατε ως υποχρέωση;
"Η συγκεκριμένη κίνηση έγινε εντελώς αυθόρμητα. Μία ημέρα ήμουν στο μαγαζί μου και διάβασα στην εφημερίδα πως η ΑΕΚ είναι έτοιμη να πέσει στη Δ' Εθνική λόγω χρεών. Πανικοβλήθηκα. Σκέφτηκα πως οφείλω, με κάποιον τρόπο, να δράσω. Έτσι, αποφάσισα να βγω μπροστά και με τη βοήθεια του κόσμου να σώσουμε την ομάδα. Σκοπός μου ήταν να μαζευτούν κάποια χρήματα, τα οποία θα δίνονταν στη διοίκηση του συλλόγου για να καλύψει τις υποχρεώσεις της. Δεν ήθελα να αναμειχθώ με τα διοικητικά της ομάδας. Απλά ήθελα, με τον τρόπο μου, να κάνω ένα κάλεσμα στον κόσμο να στηρίξει την ομάδα.
Όμως, επειδή ο κόσμος ήταν απηυδισμένος από τους διοικούντες εκείνη την εποχή, μ' έκανε πρόεδρο χωρίς να το θέλω. Χωρίς να έχω δικούς μου ανθρώπους στο συμβούλιο. Εγώ ήμουν αρνητικός, αλλά οι φίλαθλοι επέμεναν να αναλάβω τα ηνία της ομάδας. Έτσι, σε μία συνέλευση έδιωξαν τον Μάκη Κασνακίδη και έβαλαν εμένα στη θέση του. Όμως, επειδή, όπως προείπα, δεν είχα δικούς μου ανθρώπους στο ΔΣ, πήγα αμέσως στο νομικό σύμβουλο της ομάδας, Χάρη Γρηγορίου και του ζήτησα να καταθέσει ένα έγγραφο στα πρακτικά της συνέλευσης, το οποίο θα τόνιζε ρητά πως εγώ δεν έχω καμία σχέση με τα χρήματα και δεν πρόκειται να βάλω πουθενά την υπογραφή μου. Όπως αποδείχθηκε στην πορεία το συγκεκριμένο έγγραφο με γλίτωσε από σοβαρά νομικά ζητήματα.
Εγώ ήθελα να βοηθήσω μόνο σε ποδοσφαιρικό επίπεδο την ομάδα. Πήρα αμέσως τηλέφωνο τον Βαγγέλη Βλάχο, ο οποίος είναι μέγας ΑΕΚτζής και καλός προπονητής και θέσαμε επί τάπητος τον αγωνιστικό σχεδιασμό. Τελικά, μετά από τα συνεχόμενα αρνητικά αποτέλεσμα τα μέλη της διοίκησης κάλεσαν ΔΣ, χωρίς να με ενημερώσουν και αποφάσισαν -εν αγνοία μου- να διώξουν τον Βλάχο. Εγώ ήμουν αντίθετος στην αποχώρησή του, αλλά είχα σκοπό να ακούσω τις απόψεις τους. Όμως, μετά τη συγκεκριμένη κίνηση υπέβαλα άμεσα την παραίτησή μου. Ήταν πραγματικά μία κόλαση όλα όσα τράβηξα, αφού δεν είχα καμία άλλη στήριξη, πέρα από τον κόσμο".
Μαζί με τον Βαγγέλη Βλάχο είχε έρθει κι ο Βασίλης Τσιάρτας, ως Τεχνικός Διευθυντής, αλλά λίγο καιρό αργότερα αποχώρησε από την ομάδα. Τι πραγματικά συνέβη;
"Υπήρχε μία διαφορά φιλοσοφίας, την οποία μόλις ανακάλυψα του είπα πως δεν έχει θέση μαζί μου. Με διαφορετικό τρόπο έβλεπε το θέμα της ΑΕΚ ο Τσιάρτας και με διαφορετικό εγώ. Δεν υπήρχε κανένας λόγος να συνυπάρχουμε αν ο ένας έλεγε αριστερά κι ο άλλος δεξιά. Γι' αυτόν τον λόγο, μετά το παιχνίδι με τον ΟΦΗ, χώρισαν οι δρόμοι μας".
Είναι γνωστό πως λόγω της ενασχόλησής σας με τα διοικητικά της ΑΕΚ φθάσατε μέχρι το κρατητήριο. Πόσο δύσκολες ήταν αυτές οι στιγμές;
"Ήταν πάρα πολύ δύσκολες. Ήταν κάτι άγνωστο για εμένα. Μου φαινόταν ασύλληπτο όλο αυτό που συνέβαινε. Οι αστυνομικοί, ενώ θα έπρεπε, δεν μου φόρεσαν χειροπέδες επειδή ντρέπονταν. Κανονικά έπρεπε να μου φορέσουν χειροπέδες και να με μεταφέρουν σαν κακούργο, σαν εγκληματία. Με τράβηξαν φωτογραφίες λες και είχα κάνει έγκλημα. Καθόμουν δίπλα σε ανθρώπους που είχαν κάνει δολοφονίες, εγκλήματα, ληστείες. Παρόλα αυτά, τίποτα δεν επηρέασε την αγάπη μου για την ΑΕΚ. Έχω περάσει πολύ δύσκολα, αλλά η αγάπη του κόσμου μπορεί να κατακτηθεί εύκολα; Είναι ένα ερώτημα. Δηλαδή αν δεν προσφέρεις κάτι, αν δεν υποφέρεις, γίνεται να μπεις στην καρδιά των φιλάθλων; Άρα, βάσει αυτού είμαι χαρούμενος κι ευτυχής.
Δόξα τω Θεώ βγήκαν δύο αθωωτικές αποφάσεις πρόσφατα. Βέβαια, μέχρι στιγμής δεν έχουν αποδεσμευτεί οι λογαριασμοί μου, με συνέπεια να μην μπορώ να κάνω συναλλαγές με τράπεζες. Αλλά πλέον είναι θέμα χρόνου. Λόγω της απεργίας των δικηγόρων έχει πάει πίσω το συγκεκριμένο ζήτημα. Παρόλα αυτά, είμαι χαρούμενος γιατί πάντα στη ζωή μου θεωρούσα πως για να αγαπηθείς πρέπει να προσφέρεις. Αν δεν προσφέρεις, είσαι ένα τίποτα... Θεωρώ λοιπόν ότι πρόσφερα στην ΑΕΚ. Κατάφερα να την κρατήσω ζωντανή το καλοκαίρι του 2012".
Ο Μελισσανιδης εχει βαλει σκοπο ζωης να φτιαξει το γηπεδο στη Νεα Φιλαδελφεια
Τελικά, εκείνη η χρονιά βρήκε την ομάδα να υποβιβάζεται στη Β' Εθνική. Έχοντας ζήσει σπουδαίες στιγμές με την ΑΕΚ πώς νιώσατε;
"Απαίσια! Βέβαια, στη συνέχεια ήρθε ο Δημήτρης (σ.σ. Μελισσανίδης), ο οποίος είναι τεράστια υπόθεση για την ΑΕΚ. Ένας ογκόλιθος και ένας σπουδαίος ΑΕΚτζης. Χωρίς αυτόν τι θα γινόταν η ΑΕΚ; Κατά την άποψή μου θα πήγαινε από το κακό στο χειρότερο. Μία τόσο μεγάλη ομάδα χωρίς λεφτά συνήθως διαλύεται. Θυμάμαι τα παιχνίδια στη Γ' και στη Β' Εθνική και στεναχωριέμαι. Γίνεται η ΑΕΚ να παίζει σ' αυτές τις κατηγορίες; Όμως, ευτυχώς επιστρέψαμε. Δόξα τω Θεώ πήγε καλά η πρώτη χρονιά στη Super League, πήραμε το Κύπελλο και κερδίσαμε όλες τις μεγάλες ομάδες χωρίς καμία εύνοια. Πλέον, ατενίζουμε το μέλλον με αισιοδοξία".
Πόσο δύσκολο είναι για μία ομάδα να συνδυάσει την επιστροφή της στην κορυφαία κατηγορία μ' έναν τίτλο;
"Είναι τεράστιο επίτευγμα. Η φανέλα της ομάδας έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Είναι μεγάλη δύναμη, όπως κι ο κόσμος της".
Είχατε πει παλαιότερα πως το μεγαλύτερό σας όνειρο ήταν να γίνετε προπονητής της ΑΕΚ, αλλά τελικά δεν τα καταφέρατε.
"Καταρχάς, είναι αλήθεια αυτό που λες. Αυτή τη δήλωση την έκανα το 1991, όταν αποχώρησα από την ενεργό δράση. Είχα πει πως θα ήθελα να γίνω προπονητής σε δύο ομάδες. Στην ΑΕΚ ή στην Εθνική Ελλάδας. Απλώς, δεν είμαι απ' τους ανθρώπους που θα χτυπήσω πόρτες. Δεν θα πάρω τηλέφωνο να ζητήσω κάτι. Αν ήθελαν από μόνοι τους μπορεί να είχε συμβεί. Απ' την στιγμή που δεν ήθελαν ούτε οι μεν ούτε οι δε, έμεινε απλά ένα όνειρο".
Κεφάλαιο "Γήπεδο". Πώς νιώθετε όταν περνάτε από τη Νέα Φιλαδέλφεια και δεν υπάρχει το "Νίκος Γκούμας";
"Πιστεύω πως το γήπεδο θα γίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο όλων των ΑΕΚτζήδων γιατί, πραγματικά, χωρίς γήπεδο δεν μπορεί να προχωρήσει μία ομάδα. Πρέπει να έχει την έδρα της, το φυσικό της σπίτι που θα το αγαπούν οι φίλαθλοι κι οι παίκτες. Εκεί θα γράφονται χρυσές σελίδες στην ιστορία της ΑΕΚ. Άρα, όλοι το περιμένουμε με αγωνία και ανυπομονησία. Θεωρώ πως σύντομα θα έρθει η πολυπόθητη άδεια γιατί είναι δίκαιο το αίτημά μας. Ζητάμε απλά να φτιάξουμε το γήπεδό μας. Κυριακή κοντή γιορτή... Πολύ σύντομα ο ΑΕΚτζής θα έχει άλλα όνειρα και φιλοδοξίες.
Σε ό,τι αφορά στα συναισθήματά μου, νιώθω λες και βρίσκομαι στον Γολγοθά που σταύρωσαν το Χριστό. Δεν είναι δυνατόν. Δώδεκα χρόνια, είμαι σχεδόν κάθε ημέρα εκεί και δεν μπορώ να το πιστέψω. Είναι ένας πραγματικός εφιάλτης. Τι να κάνουμε όμως; Ας σκεφτόμαστε πλέον αισιόδοξα. Υπάρχει ένας άνθρωπος (σ.σ. Δημήτρης Μελισσανίδης) που έχει βάλει σκοπό της ζωής του να φτιάξει το γήπεδο και εργάζεται καθημερινά γι' αυτό. Με αγάπη κι ανιδιοτέλεια. Δεν έχει κανένα συμφέρον. Μόνο να δώσει χαρά στους ΑΕΚτζήδες. Είμαι σίγουρος πως θα είναι εκπληκτικό το νέο γήπεδο. Θα νιώθει υπερήφανα ο ΑΕΚτζής όταν θα μπαίνει σ' αυτό. Αυτό πιστεύω κι αυτό θα γίνει".
Οι αντιφρονούντες, το επίτευγμα του Μανωλά, ο Πογέτ και το μέλλον
Ποια είναι η άποψή σας για τους ανθρώπους που είναι κατά του γηπέδου στη Νέα Φιλαδέλφεια;
"Θεωρώ πως είναι μία πολύ μικρή μερίδα απ' τα εκατομμύρια των ΑΕΚτζήδων. Λυπάμαι γι' αυτούς. Νιώθω λύπη, δεν νιώθω οργή ούτε κακία. Είναι αρκετοί εξ αυτών ΑΕΚτζήδες, είναι της οικογένειας, είναι αδέρφια μας. Λυπάμαι για την κρίση τους και για όσα λένε εναντίον του γηπέδου, αλλά και εναντίον του ανθρώπου που θέλει να το χτίσει. Το μόνο που μπορώ να τους πω είναι: 'Αδέρφια, συνέλθετε! Μην κάνετε κακό στην ομάδα, ενώ δεν το θέλετε. Αλλάξτε. Συμπαρασταθείτε στην ΑΕΚ, στον Δημήτρη και στη διοίκηση της ομάδας'. Πρέπει να είμαστε μία δυνατή ΑΕΚ για να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε -πλέον- μόνο τους εξωτερικούς 'εχθρούς'".
Η ΑΕΚ φαίνεται πως έχει στο... DNA της το διχασμό; Υπήρχε και στην εποχή σας;
"Πάντα υπήρχε. Απλά, ήταν η μειοψηφία. Με στεναχωρούσε πολύ κι όταν έπαιζα ποδόσφαιρο. Δεν ήθελα να κατηγορούνται τα αδέρφια μεταξύ τους. Πάντα προσπαθούσα να γεφυρώσω το χάσμα".
Ο Στέλιος Μανωλάς κατάφερε να οδηγήσει την ΑΕΚ στην κατάκτηση του Κυπέλλου. Είναι όνειρο για κάθε ποδοσφαιριστή να κατακτήσει τρόπαια με την ομάδα του κι ως προπονητής;
"Είναι, πρώτα απ' όλα, μεγάλη τιμή. Συγχαρητήρια στον Στέλιο, ο οποίος τα κατάφερε με την αξία του. Το επίτευγμα του έχει ακόμη μεγαλύτερη αξία αν σκεφτούμε τις δύσκολες ψυχολογικές καταστάσεις που περνούσε όλο αυτό το διάστημα, όπως αποκαλύφθηκε στην πορεία. Παρόλα αυτά, έδειξε πόσο μεγάλος ΑΕΚτζής είναι. Έδωσε τον καλύτερο εαυτό του για την ομάδα. Να μην ξεχνάμε πως τον Στέλιο τον μεγάλωσα ποδοσφαιρικά και γι' αυτό το λόγο χαίρομαι διπλά. Βέβαια, το θέμα της υγείας του πρέπει να το προσέξει γιατί είναι σημαντικό".
Γενικότερα, την πορεία της ΑΕΚ πώς την βλέπετε από εδώ και στο εξής;
"Με τον Γκουστάβο Πογέτ η ΑΕΚ έδειξε αρχικά αρκετά καλά στοιχεία. Ήταν μαχητική και γεμάτη αυτοπεποίθηση. Όμως τους τελευταίους δύο μήνες της θητείας του υπήρξε μία αγωνιστική κατρακύλα άνευ προηγουμένου. Δεν ξέρω για ποιο λόγο υπήρξε αυτή η πτώση, αλλά η απόδοση της ομάδας ήταν κάκιστη. Πιστεύω πως αν και τα δύο μέρη δεν θέλουν να συνυπάρχουν δεν μπορεί κανείς να πιέσει τις καταστάσεις. Επομένως, καλώς δόθηκε η συγκεκριμένη λύση κι αποχώρησε ο κ. Πογέτ. Μετά ήρθε ο Στέλιος και κατάφερε αυτό το σπουδαίο επίτευγμα. Γενικά, είμαι αισιόδοξος. Η χρονιά που έρχεται θα είναι πολύ σημαντική για την ΑΕΚ σ' όλα τα επίπεδα. Κι οι απαιτήσεις των ΑΕΚτζήδων, όπως είναι λογικό, αυξάνονται. Ποτέ δεν πρέπει να είσαι ευχαριστημένος στην ΑΕΚ. Εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Και 4 γκολ να έβαζα έλεγα πρέπει να βάλω έξι, οχτώ, δέκα. Η ΑΕΚ είναι αχόρταγη. Είναι μεγάλη ομάδα. Θέλει πάντα επιτυχίες".
Τέλος, όσον αφορά στην υπόθεση της μεταγραφής του Τάσου Μπακασέτα στην ΑΕΚ, η οποία θυμίζει αρκετά την περίπτωσή σας. Τι πρέπει να κάνει ο ποδοσφαιριστής;
"Έχω πει αρκετές φορές πως ο Πανιώνιος είναι η μητέρα μου κι η ΑΕΚ είναι η γυναίκα μου, την οποία ερωτεύτηκα παράφορα. Είναι οι δύο μεγάλες αγάπες μου. Δεν υπάρχει ούτε ζήλια, ούτε τίποτα. Ένα πράγμα θα πω: Θα πρέπει όλα να γίνουν με δικαιοσύνη. Και ο ποδοσφαιριστής να ακολουθήσει την καρδιά του, αλλά και ο Πανιώνιος να βγει κερδισμένος από αυτή την υπόθεση. Θέλω αυτές οι δύο ομάδες να είναι αγαπημένες. Δεν θέλω να υπάρχουν έριδες μεταξύ τους. Απ' τον ίδιο τόπο προέρχονται, οι ρίζες είναι κοινές κι αλίμονο αν τέτοια θέματα δεν μπορούν να λυθούν με αγάπη και δικαιοσύνη".