Η ορθή διαδικασία αλλά και οι απορίες

Ο Δημήτρης Κριτής γράφει για την υπόθεση της "εγκληματικής οργάνωσης" που μπαίνει πλέον στην τελική ευθεία της δικαστικής διερεύνησης και θυμάται το παράδειγμα της Φενέρμπαχτσε το 2011.

18 ΙΟΥΝ 2015

Ειδικός στα νομικά δεν είμαι και δεν θέλω να γίνω, αλλά όλοι συμφωνούν ότι μπαίνουμε πλέον στην τελική ευθεία της δικαστικής διερεύνησης της υπόθεσης της "εγκληματικής οργάνωσης". Μετά την περαίωση της απολογητικής διαδικασίας των εμπλεκομένων θα ακολουθήσει ο εισαγγελέας, η απόφαση του Δικαστικού Συμβουλίου και η έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας, στη διάρκεια της οποίας -και μόνο- θα αποδειχθεί η αθωότητα ή η ενοχή των κατηγορουμένων πλέον.

Μία υπόθεση που μας ταλαιπώρησε πολύ κι ας περαιώθηκε το πρώτο σκέλος της με διαδικασία κατεπείγοντος. Στην αίσθηση (ή στη ψευδαίσθηση) της κόπωσης έχει συμβάλλει ασφαλώς το ότι στο μυαλό των περισσότερων η εξέλιξη της υπόθεσης είναι πολύ πιο προχωρημένη σε σχέση με την πραγματικότητα: δεν έχουν απλά απαγγελθεί κατηγορίες, αλλά έχουν αποδοθεί και ευθύνες και ποινές. Έχει σχεδόν τελεσιδικήσει...

Σημαντικό ρόλο βεβαίως έχει διαδραματίσει προς αυτή την κατεύθυνση η δημοσιοποίηση του προανακριτικού υλικού, η “χαρτί και καλαμάρι” μεταφορά των συνομιλιών που καταγράφηκαν από τον υπερ-κοριό της ΕΥΠ. Θα ήταν ασφαλώς διαφορετικά, αν αγνοούσαμε την έκταση των ευρημάτων με τα οποία διεξάγεται η δικαστική έρευνα. Ίσως όχι πολύ διαφορετικά (τουλάχιστον για όσους ήταν ήδη πεπεισμένοι για το προϊόν του εγκλήματος), αλλά διαφορετικά.

Οι απορίες

Με γνωστό το περιεχόμενο συγκεκριμένων τηλεφωνικών συνομιλιών που υπάρχουν στο προανακριτικό υλικό, υπάρχουν και κάποιοι που απορούν και για την ανάγκη διεξαγωγής δίκης και υποβολής σε περιττά έξοδα για το ελληνικό δημόσιο. Κι εγώ για παράδειγμα, πάντα είχα την απορία γιατί η προηγούμενη υπόθεση των τηλεφωνικών υποκλοπών που μας ενημέρωναν ότι "ο Ολυμπιακός και το Αιγάλεω να κερδάνε και όλοι οι άλλοι να πα να γαμ...", δεν οδηγήθηκε ποτέ στο ακροατήριο, όσο κι αν προσπαθούσαν να με πείσουν ότι το ηχητικό υλικό είναι παράνομο κι ενδεχομένως "κατασκευασμένο"!

Τώρα όμως, τα όσα υπάρχουν στη διάθεση της Δικαιοσύνης είναι επίσημες τηλεφωνικές υποκλοπές από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών και άρα η γνησιότητά τους δεν αμφισβητείται. Εξ όσων γνωρίζουμε τουλάχιστον. Γιατί οι υπερασπιστικές γραμμές πολλές φορές ανανεώνονται και δεν αποκλείεται να συμβεί και αυτό.

Ασφαλώς και η αποκάλυψη όλων των παραπάνω συνιστά επιτυχία του Μέσου που τα πήρε στα χέρια του. Είτε αποτελούν προϊόν εξαντλητικής δημοσιογραφικής έρευνας, ακόμη κι αν παραχωρήθηκαν ως "δώρο". Σε κάθε περίπτωση πάντως, η δημοσιοποίησή τους αφ' ενός μεν λειτουργεί αποτρεπτικά σε ενδεχόμενο "κουκούλωμα", αφ' ετέρου δε διαμορφώνει κλίμα στην κοινή γνώμη, για την οποία ούτως ή άλλως δεν απαιτείται το σύνολο του υλικού, αλλά αρκούν 1-2 διάλογοι για να αποφασίσει σχετικά.

Το παράδειγμα της Φενέρμπαχτσε

Σε επίπεδο διαμόρφωσης μιας πρώτης εικόνας και εντυπώσεων, ο στόχος επιτεύχθηκε. Αυτό όμως δεν συνεπάγεται και απονομή δικαιοσύνης. Πολλή κουβέντα γίνεται για το "δεδικασμένο" του 2011, όταν η UEFA πέταξε εκτός Ευρώπης την Φενέρμπαχτσε, χωρίς να υπάρχει προηγούμενη απόφαση αθλητικής ή ποινικής δικαιοσύνης στην Τουρκία.

Κατά την ταπεινή μου άποψη, αυτό συνιστά υπέρβαση και όχι η αναμονή να αποφανθεί προηγουμένως η Δικαιοσύνη. Βεβαίως, όσοι είχαν παρακολουθήσει τότε πιο στενά την εξέλιξη της υπόθεσης στη γειτονική Τουρκία, ισχυρίζονται ότι αυτό συνέβη διότι υπήρχε και η “συνεργασία” της τουρκικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, κάτι που στη δική μας περίπτωση δεν θα μπορούσε να συμβεί, με δεδομένο ότι η πλειονότητα των εμπλεκομένων αποτελούν μέλη της...

Η λέξη "συνεργασία" είναι εντός εισαγωγικών, γιατί στην ουσία η UEFA έχοντας πλήρη γνώση του προανακριτικού υλικού, απείλησε σύμφωνα με αποκαλυπτικά δημοσιεύματα της εποχής την τουρκική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, ότι εφ' όσον δεν είχε την συνδρομή της στην τιμωρία της Φενέρ, θα είχε και η ίδια συνέπειες όταν πλέον η υπόθεση θα τελεσιδικούσε με δικαστική απόφαση σε βάρος του συλλόγου.

Το αποτέλεσμα όπως ίσως θα θυμάστε ήταν να τιμωρηθεί η Φενέρ με αποκλεισμό ενός έτους (την ανώτατη ποινή που προβλέπεται εφ' όσον δεν προηγηθεί δικαστική απόφαση), έπαιξε την επόμενη χρονιά στο Europa League και την μεθεπόμενη -όταν πλέον τελεσιδίκησε η υπόθεση- τιμωρήθηκε με διετή ευρωπαϊκό αποκλεισμό.

Τι ξέρει η UEFA;

Υπό αυτή την έννοια έχει ιδιαίτερη σημασία ο βαθμός γνώσης της UEFA ως προς το προανακριτικό υλικό της ελληνικής υπόθεσης. Λέγεται ότι πήρε στα χέρια της ένα μέρος του στη διάρκεια των επαφών με το Υφυπουργείο Αθλητισμού, πριν την κατάθεση του νομοσχεδίου για τη βία, αλλά ενδεχομένως και να μην είναι κενή περιεχομένου -όπως κάποιοι πιστεύουν- η πρόθεση των Παναθηναϊκού και ΠΑΟΚ να αποστείλουν τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους.

Εν πάση περιπτώσει, ακόμη κι αν είμαι πεπεισμένος ότι από κάποιους έχουν διαπραχθεί εγκληματικές πράξεις και περιμένω να αποδειχθούν και ενώπιον του ακροατηρίου και ως ένοικος ενός ιδανικού κόσμου αγγελικά πλασμένου, προτιμώ την παραδειγματική τιμωρία των ενόχων (εφ' όσον κριθούν ως τέτοιοι) και τον υποβιβασμό των συλλόγων που εξυπηρετήθηκαν από τη δράση της οργάνωσης, από μία τιμωρία που θα γεμίσει το αφόρητο χρονικό κενό ως την τελεσιδικία.

Επειδή όμως ο κόσμος που με φιλοξενεί, ούτε ιδανικός είναι, ούτε αγγελικά πλασμένος, δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ ποια ήταν εκείνα τα στοιχεία που έκαναν την διαφορά στην περίπτωση της Τουρκίας και οδήγησαν την ΟΥΕΦΑ να αποφασίσει διαφορετικά. Κάποιες πειστικότερες μαρτυρίες; Οπτικό υλικό δωροδοκίας-δωροληψίας; Ξέρω, πάλι με την απορία θα μείνω, όπως τότε...