Ομάδα που δεν αλλάζει, δεν κερδίζει

Σιγά τα αβγά, θα μου πείτε. Όλοι ξέρουμε πως είναι ομαδάρα με εκπληκτική πληρότητα και ισχύ. Δεν αποτελεί δα και καμιά τρομερή εκτίμηση πως μια τέτοια ομάδα μπορεί να το πάρει και φέτος.

21 χρόνια Champions League

Ναι, αλλά όχι. Όχι, γιατί αν το πράγμα κρινόταν από την ποιότητα και τη δύναμη μιας ομάδας, τότε θα είχαμε δει back-to-back πρωταθλητή στο Champions League. Όμως, αυτό δεν έχει συμβεί εδώ και 21 χρόνια. Διάστημα πάρα πολύ μεγάλο ώστε να καταφύγει κανείς σε ένα “ε, δεν έτυχε” ως απάντηση στο γιατί.

Ναι, όλοι ξέρουμε πως το πράγμα το δυσκόλεψε η μετάβαση από το Πρωταθλητριών στο Champions League: στο Πρωταθλητριών οι back-to-back κατακτήσεις ήταν σύνηθες φαινόμενο. Παρόλα αυτά, έστω και πιο σπάνια, έστω και μία φορά, θα έπρεπε σε 21 χρόνια να έχουμε δει μια ομάδα να κατακτά τον τίτλο για δεύτερη σερί φορά. Γιατί δεν το έχουμε δει;

Απ’τη ματιά στο παρελθόν θα πρέπει να εξαιρέσουμε τις ομάδες που δεν ήταν αντικειμενικά σε θέση για ένα τέτοιο επίτευγμα. Ομάδες όπως η Μαρσέιγ (1993), η Ντόρτμουντ (1997), η Γιουνάιτεντ (1999), η Μπάγερν (2001), η Πόρτο (2004), η Λίβερπουλ (2005), η Μπαρτσελόνα (2006), η Μίλαν (2007), η Ίντερ (2010) και η Τσέλσι (2013). Η Μαρσέιγ δεν συμμετείχε καν, Πόρτο και Ίντερ είχαν “διαλυθεί” αφότου έφυγε ο Μουρίνιο, η Ντόρτμουντ, η Μπάγερν και η Γιουνάιτεντ δεν ήταν σε θέση να έχουν διάρκεια, η Μίλαν στην Αθήνα ήταν στο αντίο μιας μεγάλης ομάδας, η Μπαρτσελόνα του Ράικαρντ δεν ήταν έτοιμη για κυριαρχία, ενώ Λίβερπουλ και Τσέλσι πάτησαν κορυφή σε δύο μαγικές χρονιές που δεν θα μπορούσαν να επαναληφθούν στο καπάκι.

Αυτές που μπορούσαν

Μας μένουν οι δυνάμεις που κυριάρχησαν κι αυτές που άγγιξαν περισσότερο το back-to-back. Πρώτα η Μίλαν του Καπέλο, ο Άγιαξ του Φαν Χαάλ και η Γιουβέντους του Λίπι. Και οι τρεις (καθόλου τυχαία στις αρχές της διοργάνωσης, όταν ακόμα έπαιζαν μόνο οι πρωταθλητές) έφτασαν μια ανάσα απ’το back-to-back, αφού πήγαν μέχρι τον τελικό. Η Ρεάλ του Ντελ Μπόσκε και η Μπαρτσελόνα του Γουαρδιόλα: πήραν δύο τρόπαια σε τρία χρόνια, αλλά απέτυχαν να το κάνουν συνεχόμενα. Τελευταία, η Γιουνάιτεντ του 2008-09, η μόνη ομάδα τα τελευταία 16 χρόνια που έπαιξε σε συνεχόμενους τελικούς.

Μπορούσαν να το κάνουν, δεν το έκαναν. Έχασαν τον τελικό σε λεπτομέρειες, όπως η Μίλαν στο 1-0 απ’τον Άγιαξ, ο Άγιαξ στα πέναλτι απ’τη Γιουβέντους και η Γιουβέντους με τη σειρά της απ’την Ντόρτμουντ. Υποτάχθηκαν σε μια νέα υπερδύναμη, όπως η Γιουνάιτεντ κόντρα στην Μπαρτσελόνα το 2009, ή έχασαν στα νοκ-άουτ απ’την μετέπειτα πρωταθλήτρια, όπως η Ρέαλ που αποκλείστηκε απ’την Μπάγερν το 2001 και η Μπάρτσα του Πεπ, που δύο φορές βρήκε τοίχο στις λεπτομέρειες των ημιτελικών με Ίντερ και Τσέλσι.

Αλλαγή

Κλείνουμε την αναδρομή στο παρελθόν. Τα ίδια μπορεί να συμβούν στη φετινή Μπάγερν. Κάπου στη διαδρομή μπορεί οι λεπτομέρειες να έρθουν εναντίον της. Καμιά ομάδα άλλωστε δεν σήκωσε την κούπα χωρίς, έστω λίγη ρέντα. Το ίδιο απαιτείται, ίσως και σε μεγαλύτερη δόση, για μια σερί κατάκτηση.

Γιατί λέω πως η φετινή Μπάγερν είναι η ομάδα που έχει τις περισσότερες πιθανότητες από ποτέ και δεν το συνδέω με την ισχύ της; Γιατί έχει κάτι που δεν είχαν οι ομάδες που αναλύσαμε: την αλλαγή.

Όλες οι ομάδες που όντως μπορούσαν να πάρουν συνεχόμενο Champions League το επιχείρησαν με την ομάδα, τον προπονητή και τη φιλοσοφία που τους έκανε πρωταθλητές. “Ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει”. Είναι εξαιρετικά σπάνιο να αλλάξει μια ομάδα τους παίκτες και κυρίως τον προπονητή που την έφερε στην κορυφή της Ευρώπης. Από Πόρτο και Ίντερ ο Μουρίνιο έφυγε με τη θέλησή του, ενώ ο Χίτσφελντ στη Ντόρτμουντ έγινε τεχνικός διευθυντής. Μόνο η Ρεάλ (ποια άλλη;) έδιωξε τροπαιούχο, όταν το 1998 έφυγε ο Χάινκες για να έρθει ο Καμάτσο! Προφανώς και δεν ήταν μια αλλαγή προς το καλύτερο.

Σκήπτρα

Οξύμωρο ή όχι, στα μάτια μου αυτός είναι ο παράγοντας που έχει επηρεάσει περισσότερο απ’οποιονδήποτε άλλον αυτά τα 20 χρόνια το “καμιά δεν παίρνει συνεχόμενο Champions League”. Μπορεί να ακούγεται μεταφυσικό, αλλά όλες αυτές οι λεπτομέρειες που πήγαν κόντρα στον εκάστοτε κάτοχο οφείλονται ακριβώς σ’αυτό: ήταν ο κάτοχος, με την ίδια ομάδα, τον ίδιο προπονητή, το ίδιο παιχνίδι.

Τα σκήπτρα φέρνουν βάρη: ο τρόπος παιχνιδιού μπορεί να γίνει προβλέψιμος, αφού όλοι αναλύουν τον πρωταθλητή και ψάχνουν τρόπους να τον κερδίσουν. Η ομάδα δεν είναι εύκολο να εκτελέσει το σχέδιο στο ίδιο επίπεδο, το κέφι και οι δυνάμεις δεν είναι στα ίδια ύψη, την ώρα που το αντίδοτο βελτιώνεται. Επιπλέον, ο κάτοχος δεν γίνεται ποτέ να διψά όσο ο κατακτητής. Το κίνητρο της κατάκτησης είναι πάντα εντονότερο απ’αυτό της διατήρησης. Ακόμα και αν υπάρχει η ποιότητα για να φτάσει ο κάτοχος κοντά στο back-to-back, όλα αυτά είναι αρκετά για να κάνουν τις λεπτομέρειες να στραφούν εναντίον του στο φινάλε του δρόμου.

Restart

Και όλα αυτά με κάνουν να δίνω στην Μπάγερν τις περισσότερες πιθανότητες ever. Γιατί θα επιχειρήσει το back-to-back με “άλλη ομάδα”. Ναι, οι περισσότεροι παίκτες είναι ίδιοι, αλλά και μόνο η παρουσία του Γουαρδιόλα αρκεί για να αλλάξει το έργο. Προφανώς και δεν είναι ακόμα ολοκληρωμένο. Ο Πεπ συνεχίζει να δοκιμάζει παίκτες σε διάφορες θέσεις, να βλέπει την αλλαγή φιλοσοφίας να φέρνει μέχρι στιγμής τόσα θετικά όσα και αρνητικά, που δεν είναι τώρα ώρα να συζητήσουμε.

Το έργο είναι σε εξέλιξη, ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς, υπάρχουν ακόμα πολλά να γίνουν. Όμως, είναι σίγουρο πως η παρουσία του έχει κάνει ήδη ένα restart. Δεν συνεχίζεται ο ίδιος δρόμος, με τον ίδιο προπονητή και το ίδιο σχέδιο, έχει γίνει επανεκκίνηση. Το υλικό είναι ούτως ή άλλως εκπληκτικό, αλλά το βασικό είναι πως υπάρχει άλλος αέρας, άλλη φιλοσοφία.

Συγκυρία-αβαντάζ

Δεν υπάρχει σιγουριά σε υποθετικές ερωτήσεις, αλλά αν η Μπάγερν συνέχιζε με τον Χάινκες και το πλάνο που την έφερε στην κορυφή, θα έλεγα και φέτος αυτό που μου έμαθε το παρελθόν: κάπου στη διαδρομή, αργά ή γρήγορα, δίκαια ή άδικα, θα την πατήσει. Όπως συνέβη με τις ομάδες που αναλύσαμε πριν.

Προφανώς και στην Μπάγερν δεν είχαν προβλέψει πως ο Χάινκες θα έπαιρνε την κούπα, όταν αποφάσισαν πως στο τέλος της σεζόν θα αναλάβει ο Γουαρδιόλα για να φέρει τη δικιά του φιλοσοφία. Όμως, αυτό η απρόβλεπτη εξέλιξη, η κατάκτηση της κορυφής από προπονητή που ήξερε πως θα φύγει, μας έφερε μπροστά στη σπάνια συγκυρία: άλλη Μπάγερν το πήρε, άλλη θα το διεκδικήσει. Κι αυτό είναι αβαντάζ.

Σερί

Αρκετοί φίλοι στα social media μου “γκρίνιαζαν” στα πρώτα ματς της Μπάγερν, γιατί δεν τους άρεσαν οι αλλαγές που έφερε απ’την αρχή κιόλας ο Πεπ. Όταν με ρωτούσαν “γιατί την αλλάζει”, τους απαντούσα πως το κάνει πολύ απλά γιατί γι’αυτό τον προσέλαβαν. Μ’αυτό το κείμενο προσθέτω πως το κάνει και γιατί έτσι μπορεί να έρθει δεύτερο συνεχόμενο Champions League. Ομάδα που δεν αλλάζει, δεν το κερδίζει σερί.

ΥΓ1: Ταπεινά εικάζω πως με την Μπάρτσα ο Γουαρδιόλα είχε στο μυαλό του πως “με τον ίδιο τρόπο δεν γίνεται”. Το 2010 έφερε τον Ιμπραϊμοβιτς, μια κίνηση που θα έδινε στην Μπάρτσα ισχύ και σε άλλο στιλ παιχνιδιού. Οι λεπτομέρειες τον πέταξαν έξω. Το 2012 άλλαξε αρκετά διατάξεις και σχέδια, έφτασε να παίζει 3-3-4 στους ημιτελικούς με την Τσέλσι. Κάποιοι είδαν τακτικούς παραλογισμούς και μπορεί να είχαν δίκιο, αλλά εγώ είδα και έναν άνθρωπο που προσπαθούσε να εξελίξει κάτι, γιατί μόνο έτσι θα το διατηρούσε στην κορυφή.

ΥΓ2: Διαφωνείτε πως η αλλαγή είχε ευεργετικά αποτελέσματα στον περσινό μπασκετικό Ολυμπιακό και την back-to-back κατάκτηση της Euroleague; Και εκεί το ίδιο σπάνιο είναι το σερί.